lunes, 7 de febrero de 2011

CARTULARIO DE MONTEDERRAMO

TEDERRAMO
CARPETA 1481
Números 1 y 2                                   13-01-1124
Dorso Donación que el emperador Don Alonso hizo a esta casa de la granja de Piñeira,Salcedo,Lupian y Trasmonte,que llaman la granja del Vestuario,sita en la feligresía de Sanmamede de Villa  de Chas.Era de 1162,Cax.1,Leg.1.Nº 1
(Anagrama de Christós con las letras Alfa y Omega) In nomine Domini Patris et Filii et Spiritus Sancti.Tanto in elemosininis(sic) et aliis bonis pro salute sua faciendis quisquis promptior [debet esse,quanto plura videt a Domino beneficia suscepisse,quod ego Adefonsus,Yspaniarum,Dei gratia, imperator, intelligens et inteligendo complere satagens,pro mea par]entumque meorum remissione peccatorum atque anime salute,comitisque domini Fernandi petitione,dono et confirmo Deo Omnipotenti[atque monasterio Sanctae Mariae Montis Rami et abbati Sancio  et conuentui eiusdem loci] et suis successoribus cautos nominatos et sunt ipsi cauti  per petra[...] et inde per portum de Pennas de Xeca? Et inde quomodo uadit per medium de Lombo ad Mamoa de Coro et postea sicut uadit in directum de Penedo de Sengo et uadit ad Penedum de sub Castro Uentoso et uadit ad pennam subter[Pelagio Uermudez,presbitero Dei seruo, et tribuo tam praesentibus quam successoribus tuis loca quedam super fluuium Sili ad Deo seruiemdum,uidelicet: [Pig]neira,medietatem de toto Transmonte et Lupiam ab integro et totam ipsam Fragam cun Oliueto usque in illum terminum ubi intrat Lor in Sile.Quantum ad regiam pertinet digntatem dono et [con]cedo ipsas uilas integras cum omnibus earum appendiciis,cum exitibus,montibus,pascuis,aquis,piscariis, molendinis casas,casares,arbores fructuosas et infructuosas,[pe]tras móuiles[et in]mouiles cum suis locis et terminis antiquis prout inueniri et inuestigari poterint.Et sicut iam dictus Comes Fernandus mihi notificauit ac suggessit supradictos locos de Pigneira [arctus et breuis] ad multorum cohabitationem, tribuo tibi et fratribus tuis tam praesentibus quam subsequentibus,facultatem liberamque potestatem cuicumque monasterio uel eclesiae meae dictionis uos conferre et [mancipare] cum omnibus quae sursum nominata sunt et aliis quae adquirere et habere poteritis ipsique monasterio cui uos uel uestra contuleritis.,iure hereditario concedo habenda et possidenda quatenus[eam liuere et quite]omnium hominum inquietatione semota,in pepetuum.Et ex eis quiquid uoluerit abbas uel possesor illius monasterii,ad utilitaten suae ecclesiae,cum fratribus suis faciat.Cauto etiam loca suprascripra Pigneira,Oliueto,Transmontem quomodo diuiduntur cum Uilla Plana et cum Ambas Mestas  per riuulum Ferruginentum per aquam de Sile quomodo diuidit cum Lagarem? et inde ubi incoaui[mus] cum Uilla Plana.Et si quis autem uir aut femina mei generis uel alterius generis hoc meum cautum et hanc meam elemosine donationis kartam irrumpere aut annulare temptauerit et prevaluerit sit excommunicatus et a Deo maledictus et a matre ecclesia segregatus et cum Iuda Domini traditorre et cum Datan et Abiron in perpetuum dampnatus nisi satisfecerit et male acta  plenarie emmendauerit et quantum diripuerit,in duplum restituat.Insuper exsoluat duo auri talenta regie dignitati atque carta ista  indisrupta et illibata perhenniter perseueret.Facta carta idus ianuarii era Mª Cª  LXXª  II,regnante imperatore domno Adefonso eo tempore Toleto,Legione, Saragosia,Naiara, Castella, Gallecia et Asturiis.Ego Adefonsus imperator,hanc cartam quam fieri iussi et manu mea roboro et omni tempore firmam esse concedo,[tenente]territorio Lemos[Lupius]Santii,.. Johannes legionensis episcopus, confirmo, Johannes,[luc]ensis episcopus confirmo, Sthephanus, zamorensis episcopus, confirmo, Petrus astoricensis episcopus,confirmo, Martinus,auriensis episcopus confirmo,Comes Fernandus  de Gallecia huius elemosine petitor,confirmo,Martinus,auriensis episcopus, confirmo,Comes Ramirez tenente Caldelaas,Rodericus tenente Limia,Comes Pontius, dapifer curie imperatoris, confirmo, Comes Ramirus, confirmo,Pontius de Minerva,signifer, confirmo, Uermudus Petriz, conffirmo, Aluarus Roderici,confirmo,Ordonius  Sancii,confirmo,Goter Fernandi, confirmo, Menendus,abbas,confirmo,Santii, confirmo ,Nenendus, abbas, confirmo - Menendus Menendi confirmo"-.
Sigue dibujado a pluma el sello del emperador consistente en una cruz dentro de un cuadro, con una leyenda que dice: "Signum imperatoris". Debajo del sello léese: "Petrus nuti Geraldini scripsit iussu imperatoris per manum magistri Ugonis eius cancellarii... en testemoyo de verdade que é tal".
Dorso "Privillegio de Pigneira, de Trasmonte, de Lupia". Otra mano: "Privilegio de la donación de Piñeira-C". Mano antigua: Hay una anotación ilegible en el ángulo derecho superior. Otra mano más moderna: "Compulsóse en 3 de agosto de 1757 contra el monasterio de San Vicente de Pino de la villa de Monforte. Asistió su archivero el Padre Fray Gregorio Armentia, archivero de dicho monasterio, por su parte Joseph del Casal, escribano, vecino de dicha villa es procurador de este Collegio en Valladolid en donde se ganó la real Provisión....Nicolás García Villalpando". Otra mano moderna: "Año 1124, enero 13 - Alfonso VII".
En el Archivo Histórico Provincial de Orense existe copia de este documento en el Legajo 125 (1736-1747). Los términos del monasterio de San Vicente de Monforte estaban separados de los de Montederramo por el arroyo llamado Niño o Nido Daguie que baja al Sil desde la iglesia de Vilachá de Salvadur.
Este privilegio fue confirmado en varias ocasiones. Uno de los confirmadores fue el rey Alfonso   (Vid. Carpeta 1484, Número 3).
Estos números 1 y 2 contienen el mismo documento y únicamente en base a los dos muy maltratados es como se puede reconstruir la lectura original.que se ofrece
No es fácil coordinar los distintos puntos de este documento.Alfonso VII no fue emperador sino despues de la muerte de su madre ocurrida en 8 de marzo de 1126.Desspués de su coronación organizó Alfonso desplazamiento para luchar contra el rey de Aragón,momento que aprovechó Teresa de Portugal  para invadir varios lugares de Galicia obligando a Don Alfonso a pasar a Galicia en el verano de 1120 y arrojar fuera con ayuda de los gallegos  a la intrusa infanta.Pasó más tarde a Satiago a verse con el conde su viejo ayo Don Pedro Fróilaz y con el hijo de este Don Fernando Pérez de Traba su buen amigo y confidente.Pudo ser en esta ocasión cuando Alfonso donó las tierras de Piñeira a petición del conde Don Fernando.También entonces realizó muchas donaciones a los obispados de Santiago, Mondoñedo, Lugo,Orense y Tuy.El hecho de llamársele en este documento a Fernando Conde de Galicia parece indicar una fecha posterior a la muerte de su padre Don Pedro Fróilaz de Traba en 1126.Es probable que este documento haya  sido dado con posterioridac  a ese año,probablemente en el año 1127

Carpeta 1481. Número 3.     Donación de la Riveira Santa (21-08-1124)
In nomine Sanctae et Individuae Trinitatis, Patris et Filii et Spiritus Sancti. Amen. Opportet nos que plus caeteris videmus possidere in hoc mundo misericordiae operam dare; videlicet, pauperes recreare, monasteria aedificare, loca pauperum Christi et ecclesias construere et eorum necessitatibus communicare. Quapropter, ego Tarasia, bonae memoriae Alfonsi Magni Yspaniarum regis filia, magni comitis Enrici quondam uxor, nunc vero comitis Fernando coniux, Dei gratis Portugalie regina a mare occeano usque ad rivulum Spalosium qui currit inter tybres et geurres, facinorum enim meorum memor et ut mei memoria in congregatione fidelium perhenniter perseveret, pro salute anime mee et parentum meorum praecedentium et subsequentium, dono Deo omnipotenti et tibi Arnaldo servo Dei, et sociis tuis ei servientibus, tam praesentibus quam futuris, locum qui dicitur ROUOYRA SANCTA qui est in Monte de Ramo, territorio Caldelas. Termini vero loci illius sunt per Humanum usque ad Colobrinum maiorem, deinde per cúbitos de Felgoso et per collem qui est inter Felgosum et Humanum; postea per carreyram maiorem que ducit ad Nugariam et clauditur per Humanum. Tali vero tenore do tibi iam dicto Arnaldo, Dei servo et sociis ac sucessoribus tuis supra memoratum locum Rouoyra Sancta ut nvlla ecclesiástica seecularisve persona praesumat a vobis censum ullum exigere aut forum uel homicidium, uel rausum si infra terminos supradictos ab aliquo fuerit factum sed vobis exolvetur quidquid ad ius pertinet regium. Nullus denique, praepositorum loci illius praesumat iam dictum locum de Rouoyra Sancta ulli episcoporum seu abbatum aut ecclesiae nel monasterio subiugare uel donare. Sed si in praedicto Monte Ramo siue territorio Caldelas seu Limiae melior inuentus fuerit locus, a vobis sive a successoribus vestris ad habitandum, qui melior fuerit, ipse sit caput et cetera inferiora loca membra sint, capitique honestiori obediant. Si quis auten vir aut femina mei generis vel alterius germinis hanc mee elemosine kartam irrumpere aut annulare temptaverit et praevaluerit, sit anathema maranatha et a matre ecclesiae separatus et cum Iuda Domini traditore et cun Datam et Abiron in perpetuum dampnatus nisi satisfecerit et male acta plenarie emmendaverit. Insuper exolvat servis Dei ibidem commorantibus ac regie potestati duo auri talenta, atque carta ista indisrrupta et illibata perhenniter perseveret. Ego, igitur, supradicta regina Tarasia tibi domino Alnaldo servo Dei, et sociis ac successoribus tuis ibidem Domino famulantibus hanc cartam fieri iussi et una cun uiro meo comite domino Fernando Petri et cum filio meo Alfonso Enrriquiz propria manu roboraui. Facta carta donationis XII kalendas septembris, era MªCªLªXII, regnante regina domna Terasia in Portugale et Limia usque rivulum Spalosium soror eius domna Urraca, in Legione et Castella, Gallecia, Asturiis et Stremadura; Pelagius, Dei gratia braccarensis archiepiscopus, capellanus et cancellarius regine, confirmo. - Alus, astoricensis episcopus, confirmo - Didacus, auriensis episcopus, confirmo - Alfonsus, tudensis episcopus, confirmo - Sancius Muniz, confirmo - Pelagius Suariz, dapifer curie confirmo - Ermigius Uenegas, signifer, confirmo - Gueda Menendi, confirmo - Gómez Menendi, confirmo - Petrus qui notuit, uicibus utens cancellarii, confirmo - Menendus Uelasquiz, confirmo - Garsía Uelasquiz, confirmo - Uelascus Pelagii, confirmo - Pelagius Moniz, confirmo - Sancius Gundisalui, confirmo - Garsia Gundisalui, confirmo - Petrus Bidularie, confirmo - Didacus Pelagii, confirmo - Arhidiaconus Goter in Camba super Caldelas, confirmo - Data Allariz (Hay un escudo rudimentario consistente en una cruz enmarcada dentro de un cuadrado con la leyenda: Regina Tarasia).
Dorso: "Reyna doña Theresa da el coto Seoanne".Otra mano: “Rouoyra Sancta". Otra: "Rivera sagrada. Era 1162". Otra: "Es donación y demarcación de soto con Caldelas". Otra: "La reina de Portugal".
Otra mano antigua: "Este prebillegio es de la fundación del monesterio donde las tierras y ribera de Montederramo y Felgoso. Es de la reina doña Teresa, hija del rey don Alfonso el Magno. Hera de mill e ciento e 62 años. Está confirmado por el rey don Enrique e por el rey don Fernando en prebillegio rodado con sello a foxa 2 deste quaderno. Era de 1270". Cax. 1 - Legajo 1, Nº 1 - Legajo 1, Nº 2".
Otra mano: "A siete días del mes de nouiembre de mill e quinientos e ochenta e un años, ante los señores Presidente e jueces de la Audiencia.....presentó esta escriptura del Nº de
Pergamino bien conservado y con muy buena letra. En el Archivo Histórico Provincial de Orense, Legajo 124, existe copiado en parte este documento. Fue confirmado por el rey Alfonso de León, padre de Fernando el Santo, en Allariz el 12 de mayo de la era 1266 (Legajo 124, Donaciones, fol. 32).
Anotación Adquisición de Seoane o Vello, Feligresía de Seoane o Vello. Donación de la Infamta Era de 1162. Año de 1124.La Infanta doña Terresa, reyna de Portugal y Limia, hija del emperador don Alonso el Magno, mujer que fue del conde de Enrique y este año, de don Fernando de Galicia, hizo donación a Dios nuestro Señor y a Arnoldo su siervo, abad de San Juan de Monte de Ramón y a sus compañeros que allí servían a Dios debaxo de la Regla de nuestro Padre San Benito y les dio para siempre jamás la Rivoyra Sacrata que está en Monte de Ramo, territorio de Caldelas, con las demarcaciones siguientes
Firma este documento Pelayo, arzobispo de Braga como capellán y canciller de la reina. Se desconoce el motivo por el cual surgieron dificultades entre la Infanta Teresa y su capellán Pelayo.En el año 1123 remitió el papa Calixo II una Bula a Gelmirez,arzobispo de Santiago de Compostela,comisionándole para que intimase a  Teresa  que dejase en libertad a Pelayo arzobispo de Braga,bajo pena de excomunión y de entredicho a todo el reino.
Las entradas de Teresa en los términos de Galicia sucedían a cada paso y no bien era desalajada por la reina Urraca, volvía de nuevo.

CARPETA 1481         Nº4 .-                          08-07-11280
            Magnum est enim titulum donationis in qua nemo potest actum largitatis irrumpere nec foris legis proicere./ Sed quicquid omnis ingenuus tan uir quam femina de sua re uel herediate faciat quod uoluerit. Hoc inde, ego famulus Dei Alfonsus Anriques, in Domino Deo eterno salutem. Amen. Placuit michi pro salute anime mee et parentum meorum, toto animo ac voluntate facere donationem firmissime tibi Valdivino, abbate Sancte / Marie de Montis Rami et ómnibus fratribus tuis qui habitant in Monte Ramo, tam presentibus quam futuris in perpetuum. Facio kartaten donationis et firmitate de una mea propia hereditate quam / habeo de auiorum et parentum meorum in couto nominato Ribeira de Solar, in terra de Vieyra, cum sua acclesia nuncupata Sancto Iohanne de Coua sicut diuiditur cum istos términos: In giro per terminum ecclesie Santi Martini et per terminum ecclesie Sancti Paili de Fornelos et per terminum monasterio de Sancto Paulo de Vieira et cum riuulo de Cauado que vadi sontus (?) cum ómnibus suis pertinentiis ac dominio euo pereni. Incoauimus et damus a uobis illam hereditatem cum totis suis presentationibus et cum ómnibus heredamentis / suis per suos términos anticos et locis. Damos a uobis illam  hereditatem per amorem Domini nostri Jesu Christi. Et dicit in Liber Iudicum et lex Godorum valeat donatio sicut demptio. Habeatis uso des hodie illam hereditatem et cauctum cum toto suo dominio firmiter et posteritas uestra usque in perpetuum ecclesia. Etiam damus a uobis alium cautum (sic) / que habeo de meo iure et auiorum et parentum meorum, sicut dictum est, in terra de Copra nuncupa / to Cautum de Padornelo, sicut diuisum est,cum toto dominio et pertinentiis suis, tali pacto ut diebus meis habeas totum sicut et ante et post vite huius cursum habeatis uso in perpetuum. Amen. / Haec donatio facio a uobis que (sic) habeatis memoriam in illa mea capella Beate Marie prope uestrum capitulum que / libet sentimane tres misas  cantadas cum meis ornamentis que a uobis dedi et ab ipsa capella. / Hoc totum fiat in perpetuum. Et si aliquis homo uenerit qui istum nostrum factum infringere (sic) quesierit quomodo / pariat post uestra parte[pectet?] (2) illas hereditates in duplo et insuper domno regi centum talenta argéntea, et sit maledictus / in eternum et cum Iuda traditore sepultus. Amen. Et fuit facta ista carta in Bracara in presentia ipso archiepiscopo / Pelagio. Dei gratia  bracharensis ecclesie. Semper in robore permaneat . amen. Tenente Bragam, Fernando Menendis. Facta carta donationis et firmitatis die vero VIII idus iulii, era Mº Cº LXº VIº. Ego Alfonsus Anriquiz in hac carta donationis et firmitatis manus nostras roboramus. Pro testes qui presentes fuerunt: Pelagio Menendi, testis.- Petro, testis.- Suario, testis.
Pelagius, archiepiscopus, confirmo
Ermigio Nunez, confirmo
Sancius Nunez, confirmo
Egas Nunez, confirmo
Didago Nunes, confirmo         
Garsias Suarez, confirmo
Geda Menendus, confirmo
Petrus leuita  notuit
DORSO: Letra Antigua: “Portugal” – Nº XIIII. Donación, Alonso Enrriquez de a este monasterio una heredad en el Coto de Ribeira de Solar en tierra de Vieira, con su iglesia San Juan de Cova. Ítem, el Couto que así le llama en tierra de Coyra, llamado Couto de Padornelo. Dalo porque en la capilla de Santa María, cerca del Capítulo, le canten tres misas cantadas cada semana con sus ornamentos. Era MCLXVI.”
Otra mano: “Donación de Alfonso Anriques en terras de Vieyra et Padornelo, en terra de Coyra en Portugal – Nº CIII”

CARPETA 1481         Nº5 .-                          08-07-1128
            Magnum est enim titulum donationis in qua nemo potest actum largitatis irrumpere nec foris legis proicere. Sed quicquid omnis ingenuus, tam vir quam femina de sua re / uel hereditate faciat  quod uoluerit. Hoc inde, ego famulus Dei Alfonso Anriquiz in Domino Deo eterno, salutem. Amen. Placuit michi pro bono pacis et uoluntas ut facerem tibi Fernado Anaia(zi), sicut / et facio, karta donationis et firmitatis de hereditate mea propia quam habeo de aviorum uel parentum meorum in uilla nominata Penas Iuntas in Uillar Peregrinu subtus mons More / Toga et rivolum Tuela, territorio bracarense. Damos a uobis illa hereditate in Bragancia qui irist sunt per suos términos in giro per terminum de Odrosa, et inde per terminum Cidones, et inde / per terminum de Nuzedo, et inde per terminum de Lama Longa, et inde per terminum de Negraeda, et inde primiter incoauimus. Damus a uobis illa hereditate cum totis suis prestationibus / et cum aiuntionibus suis per suos términos et locos antiquos. Damus a uobis  illa hereditate per amorem cordis mei. Et dicit in liber Iudicum et Lex Godorum valeat donatio sicut edemptio. Habea / tis uso des hodie illa hereditate firmiter et posteritas uestra usque in perpetuum. Et si aliquis homo uenerit qui istum nostrum factum infringere quesierit quomodo pariat post uestra parte / illa hereditate in duplo, et insuper, duo auri talenta. Et fuit facta ista carta in presentia de illo archiepiscopo domno Pelagio, Dei gratia, braccarensis ecclesie. Semper in robore permaneat/. Tenente Bragancia, Fernando Menendiz. Facta karta donationis et firmitatis die exit (?) VIII idus iulii, era Mº Cº LXº VIº. Ego Adefonso Anriquiz in hac karta donationis et firmitatis manus nostras roboramus. Pro testes qui presentes fuerunt: Pelagio, testis, Mendo, testis, Petro, testis, Suario, testis, Pelagius, archiepiscopus, confirmo, Ermigio Muniz, confirmo, Sancius Muniz, confirmo, Egas Muniz, confirmo, Didago Gunsalviz, confirmo, Garcias Suariz, confirmo, Geda Menendiz, confirmo, Petrus, levita, notuit”.
DORSO: “Portugal.- Breganca.- Donación de una heredad en la villa de Penas Yuntas, en el territorio bracarense en Vergancia. Dásela un seglar a otro. Está demarcada. Era 1166”.
Mano antigua: “Año 1166 a XIII días de abril (?).- Nº XII-P.

CARPETA 1481         Nº 6 .-                         13-01-1134
            In nomine Domini Patris et Filii et Spiritus Sancti. Tanto in elemosinis et aliis bonis pro salute sua faciendis quisquis proptior debet esse, quantum plura videt a Domino beneficia suscepisse. Quod ego, Adefonsus, Yspaniarum Dei gratia imperator, intelligens, et intelligendo complere satagens, pro mea parentumque meorum remissione peccatorum atque anime salute, dono et confirmo Deo omnipotenti atque monasterio, Montis Rami et abbati Sancio omnique conuentu eiusdem loci et suis sucessoribus, cautos nominatos et sunt ipsi cauti per Petroso et deinde per portum de Pennas de Xeca et deinde quomodo uadit per médium de Lombo / ad Mamoa de Coro et postea sicut uadit in directum de Penedo de Sengo et uadit ad Penedum de sub Castro Uentoso et uadit ad pennan subterterra de Coua Teorra et dein sicut uadit per uiam as kaans (?) de Sancto Mamete et deinde ad summum uallis et ex alia parte dos Lagarelos ac postea per Feuale de Cabreira, deinde in directum ad Cabezam de Foroo postea ad riuum de Sauin et sic discurrente riuo usque ad Portum de Carros./Si quis auten iur aut femina mei generis uel alteruis generis hoc meum cautum et hanc mee / elemosine donationis cartam irrumpere aut annulare temptauerit et preualuerit, sit excommunicatus et a Deo maledictus et a matre ecclesia segregatus et cum Iuda Domini / traditore et cum Datam et Abiron in perpetuum dampnatus, nisi satisfecerit et male acta plenarie emmendauerit. Et quantum diripuerit in duplum restituat. Insuper, exolvat / duro auri talenta regie dignitati; atque carta ista indisruptam et illibatam perhenniter perseveret. Facta carta idus ianuarii, era Ma Ca La XXIII. Regnante imperatore / domno Adefonso eo tempore Toleto, Legione, Saragocia, Naiara, Castella, Gallecia et Asturiis. Ego Adefonsus imperator hanc cartam quam fieri iussi, confirmo et / manu mea roboro et omni tempore firman esse concedo. In auriensi sede Petrus, epiiscopus; Comes Ramiro tenente Kaldelas; Comes (2) (roto); Limia, Rodericus.Iohannis, legionensis episcopus, confirmo.Comes Fernandus confirmo.Iohannis, pacensis episcopus confirmo.Comes Pontius confirmo. Petrus, astoricensis episcopus confirmo.Comes Ramirus confirmo.Stephanus, zamorensis episcopus confirmo.Veremundus per (roto).Aluarus Roder (roto). Petrus nutu Geraldi scripsit iussu imperatoris per manum magistri Ugonis eius cancelarii.
En medio de las dos columnas de nombres hay dibujada a pluma una cruz dentro de un cuadrado con la leyenda : “Signvm imperatoris”.
DORSO: Letra antigua : “Privillegio” (no se lee más).Otra mano: “Don Alonso. Demarcación con Junquera de Ambía.Era 1172. Año 1134 – H”Cax.l-Leg.1-Nº 3
Otra mano: “Presentada en Valladolid antes los señores oyedores en abdiencia a veinte e ocho días de setiembre de 1515 (?)años por Juan López de Archieta en nombre del abad e monjes (…) de Nuestra Señora Santa María de Montederramo…” (sigue poco legible)

CARPETA 1481         Nº 10 .-                                  07-03-1152
            In nomine Domini, amen. Decet inter ceteros homines regia sive imperatoria precipue maiestate ecclesias Dei diligere, viros sanctos amare et eis de propiris regalibus dare data manutenere, venerari et fovere. Eapropter, ego Adefonsus Hispanie imperator, una cum filiis et filiabus meis et omni generatione mea, pro amore Dei et pro animabus ómnium parentum meorum ac pecatorum meorum remissione, Facio cartam donationis et textum firmitatis Deo et monasterio Sancti Ioannis de Monte de Ramo et bobis abbati dono Florencio et ómnibus vestris sucessooribus de illo monasterio Sancti Michaelis de Ripa de Sil quod est fontibus, pratis et pascuis, cum ingressibus et regressibus suis et cum molendinis et cum suis terminis et pertinentiis  et cum ómnibus suis directuris sicuti exterminat cum illo monasterio Sancti Cipriani et Sancti Laurentii et Sancti Adriani, et exinde sicuti vadit ad fluvium de Sil, et inde sicuti vadit ad fluvium de o Mau et sicuti discurrit flumen do Mau usque ad Sil. Et dono hereditatem de Cova bobis cum suis directuris. Et hoc facio ut habeatis et possideatis ab hac die in perpetuum iure hereditario. Si aliquis ex meo genere vel alieno hoc meum factum infringere temptaverit, sit maledictus et excommunicatus et cum Iuda traditore Domini in inferno dapnatus. Et insuper, pectet regiae parti mille morabetinos, et hoc meum factum maneat firmun. Facta carta in Valladolid anno qui fuit armatus rex Sancius, fillus imperatoris, in era Mª Cª LXXXXª et quinto nonas marcii et eodem anno quo imperator tenuit circundatum Jaen. Imperante Adefonso imperatore Toleto, Legione, Gallecie, Castella, Naygera, Sarragocia, Baena et Almeria,comes barchinonensis et rex Sancius de Navaira tunc temporis vasallus imperatoris. Ego Adefonsus imperator hanc cartam quam fieri iussi proprio robore confirmo.
Rex Sancius, filius imperatoris, confirmo
Fernandus, filius imperatoris, confirmo
Infantissa donna Sancia, soror imperatoris, confirmo
Comes Pontius, maiordomo imperatoris, confirmo
Guterri Fernandiz, confirmo
Nunus Petri, alfériz imperatoris, confirmo
                                               R. toletanus archiepiscopus, Primas Hispanie, confirmo
                                               Ioannis, legionensis episcopus, confirmo
                                               Reimundus, palentinus episcopus, conf.
                                               Victorius, burgensis episcopus, conf.
                                               Martinus, auriensis episcopus, conf.
                                               Arnaldus, astoricensis episcopus, conf.
                                               Comes Ramirus tenens ipsam terram, conf.
            Ioannis Fernandiz, canonicus ecclesiae beati Iacobi et notarius imperatoris, scripsit.
(Dorso): “De San Miguel de Ribas de Sil y de las heredades de Coba (…)del emperador Don Alonso [VII]. Era de 1180 (sic). Otra mano: “Emperador don Alonso dona San San Miguel de Rivas de Sil, Era 1190-F”. Otra mano: “Este es el previlegio [hecho por el] emperador don Alonso [del monasterio de] San Miguel de Rivas de Sil y Cobas con montes y tierras. Está inserto en la confirmación que hizo deste privilegio el rey don Alonso [IX], era de 1266 y está con sello a foxa 7”.
Otra mano: “La data deste [privilegio del emperador don Alonso] fue en la era de 1190. La data de la confirmación, hera 1266”.
Otra mano: Hay una anotación ilegible.
                La confirmación de Alfonso IX, en Carpeta 1482, Nº 13

CARPETA 1481         Nº 11 .-                                  1155
(Permuta) Principium scripti fiat sub nomine Christi. Plerumque fit ab libioni incomode dum rerum gestarum seriem negligunt alligare. Ideoque, noscant praesentes et posteriori quod ego Velascus Menendi et ego Velascus Garsie talem cum abbate Santio et conventu Montis Rami facimus concambiationem firmissime perpetuo inviolabiliter valituram, tali itaque conditione quod ego Velascus Menendi do eis et ómnibus successoribus suis in ipso monasterio commorantibus Gabin totum cum ómnibus terminis et appendiciis suis a máxima re usque ad minimam, et medietatem de Covas, pro hereditate sua de Concierio  taliter ut ipsum Concierium liberum remaneat et quietum ad obitum meum pro dicto monasterio Montis Rami. Et ego Velascus Garsie do et concedo dicto monasterio et abbati Sancio et ómnibus fratribus, tam praesentibus quam futuris  in eodem monasterio morantibus vel moraturis, aliam medietatem de Covis praedictis pro vila sua de Fonte Cooperto et pro uno casale quod mihi dederunt dicti fratres in loco qui dicitur Outero de Ginzo. In super, dederunt mihi unum iugale boum et Cibaria. Termini autem de Covis sunt per huiusmodi loca: In primis, per portum de Covis, deinde contra Oural, et deinde per Spinarium a enfestu, et inde ao carirl (?) de Aural  et inde ad Petram Comitis, et inde per viam de Aural, et inde ad Portum de Vila (?), et deinde per Genestolam et Peretum, et inde ad Penam de Cellairou, et inde per carirl (?) de Teo, et inde (per…cruzil (…) de Teo super ca (…) dam, et inde ad Arean de Orgiaas  (?), et inde ad cursum de Seat (?), et inde per cursum de Scaroadino, et inde (per…) na contra Villarinum Urgiar (?) usque ad rivum de Casar de Bispo, et inde ad Enfestu per ipsum rivum usque ad portum de Covis contra Oural. Dictas hereditates concedimus superfato monasterio per loca  et términos praedictos ut habeat et possideat illas iure ab omni nostra progenie sint exemptae et abrasar? et in dominio dicti monasterii in perpetuum traditae. Si quis autem, tam ex parte nostra quam ex aliena, contra hanc kartam venerit et eam infringere temptaverit et praevaluerit, imprimis iram Dei incurrat et cum Datam et Abiron et Iuda traditore Domini poenas patiatur infernales. Insuper, pectet mille aureos, medietatem regi et medietem voci pulsanti, et praedictam hereditatem in tali loco in duplum reddat. Facta karta sub era Mª Cª nonagessimna IIIª, regnante et imperante per totanm Hispaniam nobilissimo Adefonso imperatore, tenente Kaldelas cómite Ramiro, episcopo praesulante in Auria domno Martino. Qui praesentes fuerunt: Petrus Suerii, testis, Pelagius Fernandi, testis, Pelagius Thoerigriiz, testis, Veremundus Suerii, testis,  Kardel, testis, Velascus Munionis, testis, Fernandus Vessaid, testis, Velascu Vellu, de Chaas, testis, Petrus confirmat, Pelagius confirmat, Fernandus, confirmat, Velascus confirmat. Fernandus qui notuit. Ego Velascus Garsía  et ego Velascus Menendi, hanc kartam quam fieri iussimus, propriis manibus robora [Hay una rúbrica] mus”.
(Dorso): “Gavín. Cobas. Trueque y cambio. El monasterio dio a Velasco Menendo la heredad de Concieiro y él dio al monasterio para siempre la mitad de Cobas y está demarcada. Y más le dio la monasterio Gabín con todo su término. Velasco García dio al monasterio la otra mitad de Cobas y la casa de la villa de Fuente cubierta y el casar de Guinzo. Era 1193. Nº CLXVIII”. Hay otras anotaciones antiguas ilegibles. Pergamino de hermosa caligrafía, pero ilegible en algunos lugares. He optado por lectura probable. Mide 44x30 cms.
                El dia 9 de enero de 1525 dio el rey Carlos I en Valladolid una real ejecutoria sobre el coto y granja de Concieiro contra Payo Dotelo. Esto motivó varias actuaciones de parte del teniente gobernador de Galicia, Fernando de la Cueva, en 9 de marzo de 1525 y varios requerimientos judiciales hechos por el juez de Allariz. (Vid. A.H.P.O. Montederramo, Legajo 120)

CARPETA 1481         Nº 12 .-                       1126
            En presencia de mi Iohane de Raval (?), escribano público del rey en Caldelas (?)                                                                  mosteyro de Monte de Ramo da Orden do Cistel do obispado de Ourense mostrou en o Concello     outros monjes desse lugar un privilegio do emperador don Alfonso, escripto en......e dentro en o signo que dezía ...   do qual privilegio o tenor e tal:In nomine Domini Patris et Filii et Spiritus Sancti. Tanto / in elemosinis et aliis bonis pro salute sus faciendis quisquis proptior debet ese, quanto plura videt a Domino beneficia suscepisse / quod ego Adefonsus, Yspaniarum, Dei gratia, imperator, intelligens ac intelligendo complere satagens, pro mea parentumque meorum remissione peccatorum / atque anime salute, comitisque domini Fernandi petitione dono Deo omnipotenti / et tibi Pelagio Uermudez, presbitero, Dei servo et fratribus tam presentibus quam successoribus / tuis loca quedam super fluuium Sile ad Deo serviendum Videlicet,Pigneira medietatem de toto Trasmonte et Lupiam ab integro et totam ipsam / fragam cum oliueto in illum terminum ubi intrat/ Lor in Sile. Quantum ad regiam pertinet dignitatem, dono et concedo ipsas villas integras cum ómnibus earum appendicibus(Sigue el texto de los documentos 1 y 2 ).
(Dorso): “Carta de donación del emperador de Pigneira, Trasmonte y Lupia con jurisdicción entera.Este documento es una copia notarial del documento original de los Números 1 y 2.
                                               Alfonso VII 1124
CARPETA 1481         Nº 12 .-                                 
[Sabean quantos esta carta viren como] en presencia de mi Iohanne de Raval, escribano público del rey en Caldelas [e das testemoias suscri]tas mosteyro de Montederramo, da Orden do Cistel, do obispado de Ourense e o concello/ do mosteiro de Montederramo/ outros monjes desse lugar un privilegio do emperador don Alfonso, escripto en [pergameo, selado con selo de cera, en corda de seda vermella, non rasso, non cancelado, non sospeito en ninguna parte],do qual privilegio o tenor era tal: “In nomine Domini Patris et Filii et Spiritus Sancti. Tanto in elemosinis et aliis bonis pro salute sua facienda quisquis proptior debet ese, quanto plura videt a Domino beneficia suscepisse; quod ego Adefonsus, Yspaniarum Dei gratia imperator, intelligens ac intelligendo completa satagens, pro mea parentumque meorum remissione peccatorum atque anime salute, comitisque domni Fernandi petitione, dono Deo omnipotenti et tibi Pelagio Vermudez, presbítero Dei servo et fratribus tan presentibus quam successoribus tuis, loca quedam super fluvium Sile ad Deo serviendum; videlicet, Pigneira, medietatem de todo Trasmonte et Lupiam ab integro et totam ipsam Fragam cum Oliveto usque in illum terminum ubi intrat Lor in Sile. Quantum ad regiam pertinet dignitatem, dono et concedo ipsas vilas integras cun ómnibus earum appendicibus (cum suis locis et terminis)… (Sigue el documento de los números 1 y 2 de la carpeta 1481 y termina): E eu Johan de Rabal, notario sobredito, foi presente a esto e puse y meu signo en testemoyo de verdade, que é tal”.
(Dorso): “Carta de donación del emperador (...) de Pigneira, Trasmonte y Lupia con                        jurisdicción entera.

CARPETA 1481         Nº 13 .-           13-10-1157
            In nomine Sancte ac Individue Trinitatis que a fidelibus in una deitate colitur et adoratur. Quoniam regum est ac principum devotos sibi et humiles largius donare mu/ neribus (roto)neum est et rationi congruum ut ea que a regibus dantur scriptis firmentur ac roborentur, ne temporis diuturnitate obliuioni tradantur. Eapropter ego Ferdinandus (roto). Rex et Gallecie dominator tibi Velasco Menendi facio kartan donationis et scriptum firmitudinis in perpetuum ualiturum de uilla que uocitant Gauin et est (roto)/ tibi uxori tue, filiis et filiabus tuis omnique cognatione tue iure hereditario in perpetuum cum ómnibus terminis suis ubicumque potuerint reperiri; uidelicet, quomodo diuidit per Sactum Torquatum et est / prope ecclesiam Sancti Mametis de Montis Toro ubi sedit heremita dominus Giraldus, deinde quomodo diuidit per Verduzetum et inde per Padul et inde per Veredum et / inde per Marrubium, ut ab hac / die possideas eam tu qui illam de nouo populasti et omnis posteritas tua libere et quiete in perpetuum. Sitque tibi libera potestas uendendi eam, donandi uel (roto) /...factum semper sit firmum. Si quis igitur, huius spontanei mei facti uiolator contra hanc donationis mee paginam uenerit, omnipotentis Dei cum indignatione nostra (roto) / tanto temeritatis aussu tibi uel uocem  tuam pulsantibus IIIMº solidorum regie monete cogatur exsolvere. Ego Fernandus rex Legionis hanc kartam quam fieri iussi,propia manu roboraui (roto) Facta / karta sub era MCXCV,tertio idus octobris anno quo famosissimus imperator Alfonsus Yspaniarum /obiit in portu de Muradal et cepit regnare prefatus (roto) [Ferdinandus]
Martinus, Dei gratia compostellanus archiepiscopus, confirmo Petrus(...) minduniensis episcopus, confirmo.Comes Per(...)Petrus, auriensis apiscopus, confirmo,Comes  Lamis
Iohannes, legionensis episcopus, confirmo         Comes Osor
Petrus, ouetensis episcopus, confirmo                 Come 
Iohannes, lucensis episcopus, confirmo
Isidorus, tudensis episcopus, confirmo
Nauarro, salmantinus episcopus, confirmo
Stephanus, zemorensis episcopus, confirmo
Fernandus, astoricensis episcopus, confirmo
Suarius, cauriensis episcopus, confirmo

            Hay un sello dibujado en redondo bastante bien con un caballo en medio y la leyenda: “Signum Fernandi Regis Legionensis”. Data karta apud Uillam Alpando (roto) per manum rb […]. Hay otras firmas ilegibles.
DORSO: “Privilegio de donación hecho por el rey don Fernando a Velasco Méndez del lugar de Gavín en Monte de Ramo, en el año que el famosísimo emperador don Alonso murió en el puerto del Muradal”. De Gauin – Nº CLXIX”.
Otra mano: “Privilegio y donación que hizo el emperador don Fernando a Belasco Menéndez de la aldea de Gabín con tierras y montes. Hera de mil e ciento e noventa e cinco”. (Anotación doble lo mismo)
Otra mano: “Privilegio de donación que hizo el viejo emperador don Fernando a Velasco Menéndez, de la eredad de Gabin con tierras y montes. Hera de mil e siento e noventa e conco”.
Otra mano: “(…) a 7 de octubre de 1581 años compareció… (borroso)
                En el Archivo Histórixo Provincial de Orense, Legajo 125 existe copia de parte de este mismo documento.
Otra mano: “Valladolid a siete días del mes de octubre de mil e quinietnos e ochenta y nueve”
                Alfonso VII murió en el puerto de Muradal próximo a las Navas de Tolosa, el dia 25 de agosto de 1.157.

CARPETA 1481         Nº 14 .-           17-06-1165
            In nomine Domini nostri Iesu Christi, amen. Facta quae paginae non traduntur facile  mentibus elabuntur; quapropter, ego dominus Ferdinandus, Dei gratia Hispaniarum rex, per scriptum donationis, firmissimum in perpetuum valiturum, tibi Petro Gunzalvit Arnego, dono totam illam hereditatem quantam habeo in Retorta, in terra de Cabraria iuxta montem Meda, discurrente fluvio Tamiga, ut ab hac die et deinceps eam habeas cum pratis, pascuis, montibus, fontibus, rivis, molendinis, terris cultis et incultis cum ómnibus directis et pertinentiis suis, per términos suos novissimos et antiquos           prout ubi eam invenire potueris, et possideas, vendas, dones, concambies et totam voluntatem tuam de illa facias tu et omnis posteritas tua. Iure hereditario in perpetuum tibi habenda concedo. Si quis igitur, tam de meo genere, quam de alieno contra hoc meum factum ad irrumpendum venire temptaverit, iram Dei omnipotentis et regiam indignationem incurrat et pro temerario aussu parti regie mille morabetinos persolvat et quod invasserit, tibi vel voci tuae in quadruplum reddat. Et hoc factum maneat Semper firmu. Facta karta in Val de Orreis, XII kalendas iulii, era  Mª CCª IIIª, eo tempore quo rex dominus Fernandus accepit in uxorem filiam regis portugallensium, regnante eodem rege Toleti, Extremadura, Legione, Galleciae et Asturiis. Ego domnus Fernandus, Dei gratia Hyspaniarum rex, hoc scriptum robore confirmo.
Petrus minduniensis episcopus, confirmo            Comes Gunzalvit,castellanus maiordomus regis / confirmo
Iohannes, lucensis episcopus confirmo         Comes Ramirus in Bergido confirmo
Gunzalvus ovetensis episcopus confirmo                 Comes Pontius in Legione confirmo
Iohannes legionensus episcopus confirmo                Comes Petrus in Asturiis confirmo
Fernandus astoricensis episcopus confirmo             Comes Alvarus in Sarria confirmo
                                                                         Ramirus Fran (…) signifer regis,confirmo 
Escudo del rey grabado a pluma en forma redonda con un león en el centro u la leyenda en rededor: “Signum Fernandi regis Hyspaniarum
(Dorso): Mano antigua: “Retorta. Cabraria. Meda. Donación. El Rey Don Fernando de Castilla da toda la heredad que tenía en Retorta, en tierra de Cabraria, cerca del monte Meda, a Gonzalo Arnego. Era 1203. No habla con la casa”. Otra mano antigua: “Carta que pertenece a la granja de Tamagos”.
Es una copia clara y bien conservada.

CARPETA 1481         Nº 15 .-                       ¿-04-1170
            In nomine Domini Amen. Quoniam cera res est tam fragilis quam putribilis, idcirco, ego Adefonsus IX, Dei gratia rex Legionis et Gallecie instrumentum donationis ecclesie Sancti Cipriani de Penna / a bone memorie rege donno Fernando patre meo Deo et monasterio Sancte Marie de Monte Rami facte ad perpetuam confirmans rei memoriam et ut donatio ipsa robur / obtineat firmitatis / et confirmationis sub bulla plúmbea iussi de uerbo ad uerbum, presentibus annotari. Tenor autem instrumenti ipsius est iste:
“In nomine Domini nostri Iesu Christi, Amen. Inter cetera que regiam mai / estatem convenire uidentur, sancta loca et religiosas personas diligere ac uenerare et eas largis ditare  muneribus atque in prediis et possessionibus ampliare aut dando terrena  adipisci ego domnus Fernandus”, Dei gratia Hispaniarum rex, una cum uxore mea Regina donna Urraca do Deo et Sancte Marie de Monte Rami et uobis donno Sancio eiusdem loci abbati (ilegible) / illam ecclesiam dictam Sanctum Cirpianum ut iacet in ripa de Sil sub Monte Penso in terra de Caldelas . Do igitur, cum ómnibus directis et pertinetiis suis. Et ut ab hac die prefatam ecclesiam / iure hereditario habeatis, presentis  scripti pagina confirmo. Et hoc facio pro remedio anime mee et parentum meorum. Si quis igitur, tam de meo genere quam de alieno hoc  meum factum / infringere temptauerit, iram Dei omnipotentis et regiam  indignationem incurrat et cum Iuda Domini traditore in inferno sit dampnatus et pro suo temerario aussu parti regie (ilegible) / persoluat et quod inuaserit uobis uel uoci uestre in quadruplum reddat. Et hoc scriptum semper maneat firmum. Facta karta in tudensi uila mense aprilis era Mº CCº VIII, regnante domino Ferdinando Legione, Extremadura, Galletia, et Asturiis. Ego dominus Ferdinandus, Dei gratia Hispaniarum rex, hoc scriptum quod fieri iussi, proprio robore confirmo./
Petru [Suariz] Dei gratia compostellane ecclesie archiepiscopus, confirmat
Johannes tudensis episcopus, confirmat.Comes Urgll(...) aule regie maiordomus.
Adan, auriensis episcopus, confirmat(..)Comes Gomez dominans in [le] mus [a]
Johannes, lucensis episcopus, confirmat                       Trastamara
Johannes minduniensis episcopus, confirmat     Comes Rodericus in Sarria
Fernandus, astoricensis episcopus, confirmat    Comes Petrus in Asturiis
Johannes, legionensis episcopus, confirmat                   Fernandus Roderici tenente territorio(...)
                                                                                  García Ramírez, signifer
                                                                                  Legionis regis
                                                                       Uelascus Menendiz regis maiordomus...

Ego Petrus de Ponte, domini regis notarius, feci scribo et confirmo.
Nulli igitur, hominum hanc nostre confirmationis cartam infringere uel ei ausu temerario contraire. Quod qui presumserit, iram Dei omnipotentis incurrat et quantum inuaserit in duplum restituat pro aussu temerario regie parti in poenam mille morabitinos exoluat carta nichilominus in suo robore perseueret. Datam apud Auriam, XIV die maii era Mº CCº LXº (VI)
Bernardo, existente compostellano archiepiscopo.                                           (…)tudensi episcopo
Johannes, ovetensis episcopus.(Está roto el pergamino y no se pueden leer otras firmas)
Roderico, legionensis, episcopus
Nunone, astoricensi episcopo               Infante domino Petro, maiordomo domini regis tenente
Laurentio, auriensi episcopo                 Limiam,Legionem,Zemoram,Strematuram Trauseram
Michaeli, lucensi episcopo                    Domino Roderico Fernandiz signífero domini regis tenente Astoricam, Maioricam et Beneuentum.
                                                           Domino Roderico Gomez tenente Trastamaram mon[tem Migrum]
                                                           Domino Fernando Gutierrez tenente perticam Sancti Iacobi.
                                                           Domino Aluaro Roderici tenente Infantaticum (roto)
                                                           [Fernando]compostellano existente cancellario domini regis de cuius mandato firmavi (2)

Dorso: “Mano antigua: “San Cibrao” Nº XXII”.
Otra mano: “Confirmación del rey don Alonso de la iglesia de San Cybrao da Pena. Era de 1266. Rey don Fernando San Cibriao da Pena. 1208. Rey don Alonso su hijo confirma. 1266”.

CARPETA 1481         Nº 16 .-                                   05-02-1174
Principium scripti fiat sub nomine Christi. Iustum namque atque congruum esse dignoscitur ut ea que a fidelibus christianis donantur,scriptis autenticis firmentur ac robotentur ne temporis / diuturnitate obliuioni tradantur, mexime in his rebús que ad Dominum et ad salutem animarum pertinere  noscuntur; ideoque, ego Uelascus Menendi recordor uerborum Domini dicentis: Date et dabitur uobis / et per prophetam: Date elemosinam et ecce omnia mundi sunt uobis, et in Euangelio: Quod vnum ex minimis meis fecistis,mihi fecistis, simulque cognoscens pactum quod pepigeramus ego supradictus Uelascus / Menendi et uxor mea Eldora Aria cum bone memorie dommo Santio,monasterii Montis Rami abbate....et cognoscendo perscripti...confirmare et roborare uolens, pro remedio animarum nostrarum / et peccatorum remissione et quia in uita nostra tenemus quandam uillam in Raueneda iam dicti Monasterii Montis Rami que dicitur Concyeyro. Do itaque omnipotenti Deo et ecclesie Sancte Marie de Monte / Rami et eiusdem loci abbati dopmno Petro ceterisque fratribus ibidemque commorantibus presentibus et futuris ut mihi uxorique mee dopmine Eldore memoria  ...tatione ordinisque acurim perhenniter / perseueret do et concedo uillas et hereditates quas cum supra dicta uxore mea Eldora Arias ganaui; uidelicet, Gauin integram et medietatem de Couas in Monte de Ramo / sitas et medietatem de Pelagiones in costa de Sadur. Dono igitur, atque concedo ego supradictus Uelascus Memendi cun uoluntate et consilio iam dicte uxoris mee Eldore / Arias, Deo et uobis iam dicto abbati dopmino Petro de Monte de Ramo ac monasterio uestro et fratribus presentibus et futuris supranominatas uillas cum suis terminis et locis antiquis prout in uestigari et inueniri potuerint ut iure hereditario habeatis et possideatis et quidquid ex eis facere uolueritis, faciatis. Si quis autem uir aut si qua femina mei generis aut alterius / germinis(sic)hanc nostre helemosine seu uenditionis kartam irrumpere aut annulare temptauerit et preualuerit, sit anatema maranata et a Deo et a me maledictus et a matre ecclesia segregatus et cum Iuda Domini traditore in perpetuum dapnatus nisi satisfecerit et male acta plenarie emmendauerit. Insuper exoluat monasterio Montis Rami et / regie dignitati sex millia solidos probate monete, et quantum inquietauit in duplum restituat, atque karta ista indisrupta et illibata perhenniter perseueret. Notumque / sit omnibus hominibus ad quos karta ista peruenerit quod ego sepedictus Uelascus Menendi teneo duos casares in Uillare de Canibus et cum uxore mea supra dicta dopmina Eldora Concyeyro in uita nostra tantummodo de monasterio Montis Rami in precio pro / iam dictis uillis, locis Gauin, Couas, Pelagiones, sicut supra diximus. Hoc statuens es modes ómnibus ut in die / obitus mei sine contradictione Abbas Montis Rami et fratres eius accipiant iam dictos casares et Concyeyro ad integrum. Si quis eos forte prohibere uoluerit, maledictionibus que superius / scripte sunt subiaceat et debita omnia, ut dicta sunt, monasterio Montis Rami ac regi terre exoluat.Facta karta confirmationis nonas februarii era Mº CCº XIIº, regnante rege  dopmino Fernando in Legione, Gallecia, Asturiis et Strematura; Fernando Puntü (¿ tenente Allariz, Uelascu Menendi, Pennam Fidelem, Menendus Uelasqui, Sanctum Iohannem / de Barra, Fernandus Sanci, Caldelas. Ego igitur, Uelascus Menendi hoc scriptum fieri iussi et propia manu roboraui.
Hohannis, braccarensis archiepiscopus, confirmat
Petrus, Dei gratia compostellanus archiepiscopus, confirmat
Johannis, lucensis episcopus, confirmat
Auriensis ecclesia vacat
Alfonsus, eiusdem sedis decanus, confirmat
Nunus archidiaconus, confirmo – Lupus archidiaconus, confirmo – Alvitus archidiaconus, confirmo – Petrus testis – Pelagius testis – Nunus testis – Nunus testis, confirmo – Pelagius Abbas Cellenoue confirmo – Ramirus Menendi, ecclesie Sancti Stephani Abbas confirmo – Fernandus, ecclesie Sante Cristine Abbas,confirmo – Suerus qui notavit confirmo – Fernandus Sacti, confirmo. (El documento está roto y no se leen más nombres)
(Dorso): “Donación de Velasco Méndez y de su mujer Eldora Arias de la villa de Gabín y de la mitad de Cobas y de la mitad de Pelagiones y de Concyeyro. Era de1212.
Pergamino en letra gótica magnífica, pero en muy maña conservación. En algunos lugares solamente se puede leer a base de interpretación con otros lugares paralelos de otros pergaminos. Falta la esquina inferior derecha donde deberían figurar algunas firmas de testigos.
En el Archivo Histórico Provincial de Orense existe copiado, en parte, este documento en el Legajo 125.
Otras manos escribieron al dorso: “Donación que hace Velasco Menéndez al monasterio de la aldea de Gabín y de San Juan de Cobas de la mitad con montes y tierras. Hera de mil y doscientos y doze años”.
Otra mano:”A siete días del mes de noviembre de mil e quinientos e veinte e hun años, ante los Presidente e oidores…”

CARPETA 1481         Nº 17 .-                                  02-02-1183
            Alfonsus IX Dei gratia Castelle et Legionis et Gallaecia rex, ómnibus in regno meo notum / facio donationem  firmiter do et concedo in perpetuum dopno abbati et fratribus  Sancte Columbe (…celle qui Deo et Sancte Marie serviunt et Ordini Cisterciensi evo perhenni illud meum / cautum Sancte Collumbe et Souto Vermundi per suos términos et divisiones antiquos con (…) vilares cum Moyalde et con Castrelos de Yuso et con Berrandi et Trabem (…) et Argimi nomina propia loquorum con quanta ibídem habeo uel  habere de hereditates pertinentes ad dictum cautum et loca supradicta de meo iure ac / realengo ita quod deynceps nemo demandet vos villas nominatas. Do uobis illud / cautum et ipias uillas nominatas in cautum (et omnes) suas hereditates iures Sancti / Cipriano in aquiis et molendinis et seminis, in montibus  et pascuis con / suis dereituris, con suis ecclesiis et presentationibus et con totum meum iure prout potueritis inuenire. Do uobis alias hereditates in Souto Uermundi / qui sunt de meo realengo itaque  deynceps nemo demandet pro uoce regia aliquatenus (?) / Et hoc igitur eis facio pro remedio anime mee et parentum meorum, et illam uobis et ómnibus succesoribus uestris iure perpetuo uti ab hac die de meo iure et de omni / regia potestate auferatur et in uestro dominio tradita sint con iure ciuile et criminale euo percenni, et omnibus qui ibídem Deo iu / (…) exibentur. Si quis igitur, contra hoc meum uoluntarium factum uenire / presumpserit et hanc meam donationem et cartam modo aliquo infringere atentatuerit, iram Dey Omnipotentis habeat et regiam indignationem incurrat, et sit malledictus usque in septimam generationem. Et insuper pectet mille aureos, medietatem / persona regis et medietatem predicto monasterio. Facta carta in ciuitate Legionensi IIº mense februarri, era Mº CCº XXI. Ego Alfonsus Dei gratia rex,supradictan hanc cartam / roboro et confirmo.
[Petrus] compostellanensis archiepiscopus
Alfonsus, auriensis episcopus.Dopno Petro Fernandez tenente Asturiis et Legiones. [Bertrandus], tudensis episcopus            Petro Petri Goterri, maiordomo regis
[Rodericus], lucensis episcopus          Dopno Fernando Alvarez, regis (…) in foro
O(…), minduniensis episcopus Dopno F. Gutierres, Lunam et Torum(?)
[Iohannes], legionensis episcopus         Dopno F. Fernandi Trastamaram et Monte Fortis
Dopno Pero F. Caldelas
Gundisalvo (….) regis notarius - Martinus Munius
(Dorso): Casi ilegible: “Donación que el rey don Alonso hizo de su coto al convento de Santa Columba, con el derecho de aquella iglesia. Cax. 1, Leg.1, Num. 12”. Otra mano: “Donación de la granja de Santa [Columba] de Monte Rey”.
Documento con buena letra gótica, pero deteriorado. Mide 24x19 cms.

CARPETA 1481         Nº 18 .-                       12-07-1175
            In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti, amen. Notum sit ómnibus tam presentibus quam futuris quod controversiam que vertebatur inter fratres  militiac Sancti Iacobi ex una parte et monasterium de Monte de Ramo / ex altera supra hereditate  de Salzedo quod est in Lemos mediantibus domno Afonso auriensi episcopus eiusdemque decano, et Pelagio, abbate Sancti Stephani frater (h) a domno Papa iudicibus deputatis, necnon / et domno Laurentio, ursariensis abbate (di qua talr. E. sopita) placuit siquidem, utrique parti quod ipsam hereditatem inter se per médium amicabiliter et sine fraude dividatur, tam edificia / quam terras dictas  et indictas cum pratis, pascuis, montibus, fontibus, et reliquis ómnibus ad ipsam hereditatem pertinentibus supradictas a fratribus militie Sancti Iacobi dicto monasterio ducentis solidis in recompensationem / expensarum quas pro eadem recuperanda facerant hereditate conuen (…) et de consensu et uoluntate partium ut utraque portionem suam in integrum possidere totam ipsam hereditatem unanimiter / et concordi dilectione manuteneant pariter et defendant et ut decet utriusque religionis honestatem invicem diligant, foveant benignius et ament. Verumtatem ut pactum istud irreuocabiliter obseruetur, statutum est ab eis communiter per hunc scriptum perpetuo ualiturum, quod si qua partium alicuis suggestione uel motu qulibet ab hoc pacto resilire temtauerit, alteri parti quingentos morabitinos sine contraditione componat, et si quid inuasuerit, dúplex et habea(nt) partes quidquid in aliis instrumentis quid huic (....) possit abuiare quantum ad hunc articulum de cetero nullam / habeat firmitatem. Ut antem hac scriptura plenum robur obtineat, predicti iudices et domnus Abbas ursariensis (Osera) et magistri dicte militie, necnon et Abbas de Monte de Ramo, eam sigi / llorum suorum munimine sicut eorum manifestate (…) roborare decreuerunt. Tenetur autem, predictus Abbas de Monte de Ramo sui conuentus assensum facere adhiberi ad comfirmationem huius scripti. Similiter domnus Sancius frater militie Santi Iacobi, assensum sui magistri. Facta carta apud Auriam, era Mª CCª XIII IV, idus iulii, regnante rege domno Alfonso in Legione, Strematura, Asturiis et Gallecia; domno G. Iohannis tenente Limiam, episcopo domno Afonso regente Auriam.  Ego Gundisaluus, abbas de Monte de Ramo, confirmo.- Ego Iohannes Petro, monacus eiusdem, confirmo.- Ego Velascus Petro, monachus, confirmo.- Ego Nuno, conuersus de Meira, testis.- Martinus Petri, magister, testis.- Petrus Fernandi de Lausada, testis.- Alfonsus, archidiaconus auriensis, testis.- R(odericus) Fernandi, canonicus auriensis, testis.- Petrus Petri, portionarius auriensis, testis.- Petrus Fernandi, portionarius auriensis, testis.- Fernandus Roderici, portionarius auriensis, testis.- Martinus Alfonsus, canonicus auriensis, testis.
DORSO: “Don Gonzalo, abbad de Montederramo. Era 1213”
Otra mano antigua: “Conveniencia de Salzedo
Otra moderna: “Conveniencia qie ubo entre este monasterio y la Orden de Santiago sobre la granja de Salzedo la qual parten por medio. Era de 1213.

CARPETA 1481         Nº 19 .-                                  13-01-12070
            Era Mª CCCª XXIª anos, primeiro día de outubro. Sabean quantos esta carta viren como en presencia de min Juan Pérez, notario jurado do concello de Monforte vi una carta que mostrou don Abandino et Pero Vidal et Juan Figarço, de Villa Chaa de Salvador e me rogaron que desse ende o traslado a García Gonçalvus, morador de Villa Chaa de Salvador feita en esta maneira: “Notum sit ómnibus presentibus et futuris quod nos Gundisalvus, Abbas Montis Rami, et totus eiusdem loci conventus facimus fórum et cartam tibi Johanni Petri da Fonte et tibi Michaeli Petri de Linares et tibi Johanni Johannis er filiis et nepotibus vestris et omni cognationi vestre in perpetuum, de hereditate nostra de Olivar qui iaet in loco qui dicitur Lamas, et dividitur per Nesperariam de una parte et de alia per Rigarium (?) de Lamas. Tali condictione bobis eam damus, quod laboretis et paretis bene et detis inde dicto monasterio annuatim quartam de pane et de legumina et tertiam de vino et unam quartam de vino in torculari et duas dineradas de pane singulorum denariorum et unam gallinam. Praeterea, si fórum istum venderé colueritis vel supinorare, primo nobis vendatis vel supinoretis quam alii. Quod si nos noluerimus comprare, tali homini vendatis qui compleat nobis bene et integre predictum fórum in pace. Si forte contigerit,quod factum esse  non credimus, ex parte nostra vel vestra hanc cartam infringere voluerit , maledictus et excommunicatus et ab acclesia Dei separatus. Insuper pectet dono regi centum morabetinos. Facta carta idus ianuarii, era de millº CCº quadragessima Vº, regnante rege Afonso in Legione et in Asturiis et in Gallecia. In sede auriensi, Alfonso episcopo, Rodericus Fernandi tenente Caldelas, tenente Lemos Fernandus Guterri. Qui presentes fuerunt: Fernandus et Pelagius, monachi, Didacus, testis, Fernandus Petri, testis, Gundisalvus, testis, Velascus Petri, testis. Fernandus, confirmo, Petrus, confirmo, Tomas, confirmo, Suarius confirmo. Johanni qui notuit. Rodericus confirmo. Eu Johan Pérez, notario, a rogo das partes sobreditas, fiz este traslado desta carta ante los presentes e outorgantes e poño ý (Señal de notario) meu signo en testemuyo de verdá. Que presentes foron et suas testemuyas deron: Pero, capellanum de San Marco (?) Arias Eanes, da Cendra, don Miguel Dog(... ) , abad de San (…)
(Dorso): “Traslado de un foro hecho a Juan Pérez, da Fonte e a outros, de la heredad de Olivar, sita en el lugar de Lamas. Pagarán quarta de pan e tercia de vino. Era de 1245. Nº I. Villa Chaa. Pineyra.”.Documento de lectura difícil. Mide 15x20 cms.

 CARPETA 1482, Número 1 y 2                                1207
            Principium scripto fiat sub nomine Christi. Utile quidem ac / congruum esse dignoscitur ut ea que a prudentibus viris / aguntur, autenticis scriptis firmentur, ne diuturnitate temporum / obliviscantur  et errores mendaciorum augeantur. Quapropter, ego / Gonsaluus Abbas Montis Rami et omnes fratres eiusdem loci / facimus placitum “Johanni Petri de Uilla Plana et filio eius Johanni Johannis et Michaeli Pelagii et filio  eius Gonsaluo Michaeli” clerico de Uillaplana et Guirre-/ yro de Saluadur et Pedro Pelagii de Saluadur, de hereditate / nostra quam habemus in Ybedo iuxta Pinariam, tali pacto ut / eam ipsi et generatio eorum perpetuo iure possideant et de ea / predicto monasterio tertiam partem de uino et quartam de pane et / médium de decimo omni anno prebeant et de fructu arborum / singuli unam cestam de sextario tribuant. Deinde in inuquoque anno / unusquisque per se, reddat nobis cerca festum Sancti Michaelis unam quartam / de vino, unamque  galliñam et duos panes de tritico, valentes singulos / denarios. Post obitum vero, unuquisque non relinquat hereditatem nisi / uni de filiis vel filiabus suis qui supradictum debitum monasterio Montis / Rami  persolvat. Et ita faciant semper filii eorum post eos et non relin-/ quant eam aliis consanguineis, nisi uni de filiis vel filiabus suis. Si quis / forte, de istis vel de filiis suis aut etiam de nepotibus cui ius hereditatis/ traditum fuerit sine semine obierit vel non habente semine, habitum religionis in aliquo loco recipere voluerit, fratres  Montis Rami hereditatem/ illius recipient. Preterea, tali conventione  damus eam illis possidendam, ut si forte,/ quod ábsit, aliquis ex illis qui ius hereditatis tenuerit homicidio vel fame / aut etiam necesítate constrictus fuerit aliqua et ius quod in hereditate habet vendere / vel supignorare voluerit, prius eam monasterio Montis Rami vendat vel sub-/pignoret quam alteri, per considerationem III orum bonorum hominum; aut etiam, si fote eam / in elemosinam dare voluerit, nobis tribuat et non alteri. Firmamus etiam, quod si nos / eam non potuerimus vel noluerimus emere et aliquis eam emerit, supradicta debita / fratribus Montis Rami omni anno persolvat. Si quis vero, quod fururum esse non credimus, ex / parte nostra vel vestra venerit et hanc cartam quolibet modo infringere voluerit, / in primis iram Dei incurrat et a liminibus sanctae ecclesiae extraneus efficiatur, et insuper / cui litem intulerit C aureos pectet. Facta cartula in era Mº / CCº quadragessima (sic) Vº, regnante rege Adefonso in Legione et in Asturiis / et in Gallecia; in sede auriensi Adefonsus episcopus; Rodericus Fernandi, tenente Kalde / las; Fernandus Guterri, tenente Limia Gonsaluus Iohannis  tenente Lemos./ Iohannis qui notuit.- Ego Gonsaluus, Abbas Montis Rami, una cum fratribus / hanc kartulam manibus nostris roboramus.- Fernandus, testis.- Pelagius Gualteri, testis – Rodericus Pelagii, testis – Fernandus Pelagii, testis – Didacus testis – Gunsaluus, testis – Velascus, testis – Fernandus confirmat – Johannis confirmat Petrus monachus confirmat – Tomas confirmat – Suerius confirmat – Rodericus Pelagii firmat”.
Nº 1.- (Dorso): “Foro. Frey Gonzalo, Abbas, afora a Johanno Petro de Villaplana una heredad en O Ybedo cerca de Piñeira. Año 1240. Kaldelas Cabe S. Payo. O Ybedo iuxta Piñeiram, Nº DCLXXXVIII-O
Es una carta partida por ABC en su parte superior en forma ondulante. Mide 21 x 19 cm.
Nº 2.- (Dorso): “C de una heredad en O Ybedo a Pedro Pérez, clérigo de Villa Chaa y a Gutiérrez de Sadur. Era de 1245 – Piñeira – Nº LXXVI”. Mide 13,50 x 29 cms.
Lo subrayado en el texto corresponde al segundo documento. Ambos originales se distinguen únicamente en que el 1 contiene el texto  entrecomillado. Lo subrayado va en el 2 al fin con remisión a sus respectivos lugares. También en el 2 van los testigos en orden un poco diferente.

CARPETA 1482         Nº 3 .-                         1216
            Notum sit ómnibus tam presentibus quam futuris quod ego Gundisaluus Abbas Montis / Rami una cum omni conuentu eiusdem loci facio pactum et placitum firmissimum tibi Iohanni Fernandi et uxori tue Martine Suariz de nostro momte quem habemus / in Santo Ioanne de Coua, scilicet, illum locum quomodo diuiditur hereditas Santi Ioannis de Uilla / Marín sicut est nostri iuris et per aquam de Deuesa Rotunda quomodo intrat in aqua de Pescoso./ et pro teleiro et supra ut labores prout melius potueris et facias ibi  casas et po-/ pulos et habeas pro iure hereditario tu et unus filius semper de tua generatione. Et sciendum est quod dabis de toto pane quartam et pro foros IIII florinos et filii tui qui nati / (no legible por gastado) ueniat ad istam tuam hereditatem si fuerunt mul -/ ti nisi unus qui  compleat nobis directuram nostram. Alii uero ingrediantur ad montem et / laborent et faciant nobis singulos foros qui fuerint generationis tue. Sciendum est etiam  quod si illo loco de nido de nultrare ninum lauoraveris dabis / nobis terciam et decimam plenam. Et benedictus Suariz sit in societate cum societate / huius hereditatis a Iohannis Fernandi et filii sui similiter. Et det / quintam de pane et pro foros III florinos ita quod  unus filius solus remaneat in / sua uoce, alii autem filii, si lauorare uoluerint, faciant singulos foros./ Et sitis uasalli nostri et nos defendamus uso. Et si non potueritis lauorare,/ remaneat hereditas nobis. Facta karta era Mª CCª Lª IIII regnante rege Alfonso in Legione et Gallecia. Et qui pactum fregerit, pectet alteri parte C florinos. Petrus, testis.- Iohannis, testis.- Pelagius, testisd.
(Dorso): Tenente Lemabus Gundisaluo Fernandi,()incellario regis.- Supra manu sua maiorinus Iohannes Ordonii/ Episcopo lucensis. Roderico Scdo.- Archipresbitero Iohanni.
DORSO: Fernandi de Castro anti (?). Electo / in monasterio Montis Fortis Pelagio Fernandi. Ego Gondisaluus,Abbas Montis Rami cum toto conuentu eiusdem loci istam kartam roboramus et confirmamus. (Hay un signo en forma de cruz)./ Fernandus monachus notarius./
Fr. Gonzalo, Abbas, afora a Juan Fernández y a su mujer y a una voz des monte de San Juan de Coua así como en este foro se debide y parte. Año 1254. Nº IIII.- Lemos.- De santo Iohanne de Coua
Mide 22x16 cms. Buena letra y regularmente conservado. Es una carta partida por letras ABCD en su lado derecho.
Es una carta partida por CIROGRAPFVM en el lado derecho.

CARPETA 1482         Nº 4  y  5.-                              1217
            In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti, ame. Ego Gundisaluus, Abbas Montis Rami / et omnes fratres facimus placitum tibi Petro Gundisalui et uxori tue Marine Iohannis et se / mine uestro, amborum (quod si Petrus Gundisalui uel Marina Iohannis alios filios habuerint ex / alia parte non sint heredes in isto placito, nisi ipsi quod in unum habueritis) de nostra he/reditate quam habemus in Pinariam iuxta molendinum, sicut diuisa est,cum ómnibus arboribus / que ibi sunt. Tali pacto eam damus uobis et semini uestro, sicut dicimus, ut iure perpetua eam posi / deatis, et de ea predicto monasterio tertiam partem de uino et quartam de pane et totum decimum omni / ano prebeatis de fructu arborum unam cestam de sextario tribuatis. Deinde, in unoquoque anno / reddatis nobis circa festum Sancti Michaeli unam quartam de uino, unamque gallinam et duos panes de / tritico, ualentes singulos denarios. Post obitum non relinquatis  hereditatem nisi uni de filiis uel / filiabus qui supradictum debitum monasterio supradicto persolbat; et ita faciant semper filii eorum post eos  / ut non relinquant eam aliis consanguineis, nisi uni de filiis uel filiabus suis. Si forte uso uel filii uestri siue nepotes cui ius hereditatis traditum fuerit sine semine obierit uel,non habente semine, habitum religionis in aliquo loco recipere uoluerit, fratres Montis Rami hereditatem recipiant. Preterea, tali / conuentione damus eam uobis possidendam, ut si forte, quod ábsit, aliquis uestrum qui ius hereditatis tenu /erit omicidio uel fame aut etiam necesítate aliqua constrictus  fuerit et ius quod in hereditate habet / uendere uel subpignerare  uoluerit, prius eam monasterio Montis Rami uendat uel subpigneret quam alteri / per considerationem IIII bonorum hominum. Aut etiam  si forte eam in elemosinam dare uoluerit, nobis tribuat / et non alteri. Firmamus etiam quod si nos eam non potuerimus uel noluerimus emere et aliquis eam emerit,supra / dicta debita fratribus Montis Rami persoluat omni anno. Si quis uero, quod futurum esse non credimus, ex parte / nostra uel de sua uenerit et hanc cartam quolibet modo infringere uoluerit, in primis iram Dei incurrat / et a liminibus sancte ecclesie extraneus efficiatur et insuper cui litem intulerit C aureos pectet. / Facta carta in era Mº CCº Lº Vº regnante rege Aldefonsus in Legione et in Asturiis et in Gallecia. / In sede auriensi Fernandus[Mendez]episcopus.- Rodericus Fernandi tenente Caldelas.- Fernandus Gutierri tenente Limiam./ Ego Gundisaluus, Abbas Montis Rami, una cum fratribus hanc cartulam manibus nostris robo / ramus. Fernandus, testis.-
Fernandus testis.Velascus, testis.Petrus, monachus, confirmat
Pelagius, testis.Gonsaluus, testis.Fernandus, confirmat
Petrus, testis.Iohannis confirmat.Suerius, testis (Hay una cruz).Tomas confirmat
                                                                       Menendus confirmat
                                                                       Rodericus, confirmat
DORSO: “C de una heredad cerca del molino de Piñeyra, era de 1255”.
Mano antigua: “Ca de Pineyra”
Mide 19x23 cms. Letra hermosa y en buena conservación.

CARPETA  1482    Numero 5.-       
            Es igual en todo al número anterior 4. Mide 19x25,50 cms. Al dorso dice: “Foro hecho a Pero Gonzalez y a su mujer Marina Iohannis de una heredad que está en Pineyra cerca del molino. Año de 1255. Pineyra. Nº CCCCXXIIII. Mano antigua: “Pyneyra”.

CARPETA 1482         Nº 6.-                          1218
Dorso: “Tamagos. Carta deventa que se hace al monasterio de una heredad en Tamagos que se llama Cabeza de Mouro a Fonte Darnaes et dece Astrada”. Véndese libre. Era 1256”.
In nomine Domini. Ego Menendus Fernandi cum filio meo Johanni Menendi, facimus kartam tibi domno abbate Gulielme de Sancte Marie de Monte de Ramo / et conuentu de hereditate que habuimus in Tamaganus pernominata Da Cabeza do Mouro a Fonte Darnaes et des Astrada de sumis (?) / Hgo ista ec. Dice uso habeatis per ipsa mea do Fachedo que est inde mea pro pretio quod inde accepimus LXX solidos (et……) tantum nobis et / uobis placuit. Et nichil remansit pro dare. Hodie habeatis uso illa firmiter et omnis posteritas uestra cunctis temporibus secula seculorum. Et si aliquis homo uenerit qui hoc nostrum factum frangere uoluerit, quantum ualet tantum duplet. Et insuper pectet mille florinos domno terre./ Factum mense iunii / era Mª CCª Lª VIª. In Legione, Alfonsus rex; in auriensi, episcopus Fernandus; archidiaconus Egidius; tenente Lobarzana Martinus Sancii, sub manu ipsius(...) Lupi. Ego Menendus Fernandi cum filio meo Johanne Fernandi in hac karta manus nostras roboramus. Testes: Sancius, presbiter.- Durandus, presbiter.- Petrus, presbiter, confirmat.- Magister V(incentius), confirmat.- Andreas Martinus notuit”.
Pergamino en buenas condiciones y con buena letra. Mide 27x27cms.

CARPETA 1482         Nº 7                       1219
            DONACIÓN.- [Principium scripti fiat] sub nomine Christi. Notum sit ómnibus hominibus, tam praesentibus quam futuris, quod ego dominus Petrus For[tuni cum] mea dopmna Velasquida, una cum consensu filie mee Guncine Petri, damus et concedimus, bona voluntate et bono animo, vineam nostram propriam quae iacet inter grangiam Montis Rami, Palacium nomine / et villam quae dicitur Tamagonus et domum illam quae est iuxta vineam, quam propriis fecimus expensis. Et hoc  facimus / pro remedio animarum nostrarum et parentum nostrorum et ut simus participes orationum supradictorum fratrum / et totius Ordinis Cisterciensis. Praetera, sciendum est quod supradicti fratres debent dare ius illud quod pertinet / ad ecclesiam de Tamagonus. Sicut ego solebam dare. Si quis autem de meo genere vel de alieno contra hoc  / factum meum spontaneum venerit et illud infringere temtaverit, sit maledictus et excommunicatus et cum Iuda traditore / in perpetuum dampnatus. Insuper pectec C. morabetinos regnante Alfonso in Legione, in Asturiis et in Galletia. In auriensis sede, episcopo Laurentius; Martinus Sancii tenente Limiam et Baroncele.
Dorso: Tamagos. Donación. Don Petro Fortuniz da una viña y unas casas a este monasterio en Tamagos. Era 1257”.
Mano antigua: “Tamagos”
.Mide 22x10 cms. Tiene forma apaisada. Letra gótica muy legible.

CARPETA 1482         Nº 8                            Año 1219
Dorso:”Concierto entre Rodrigo Pérez (borrado nombre originario de Pedro) de Quiroga y el monasterio. El dicho da al monasterio una heredad que está en la hermita de San Miguel”.
            Obliuionis incommoda fidelis expellit pagina. Quapropter, ego Rodericus Petri de Queiroga notum facio ómnibus, tam praesentibus quam futuris, hanc kartam inspecturis, quod ego facio firmissimum pactum cum / abbate Montis Rami et cum ómnibus fratribus eiusdem loci, tam praesentibus quam futuris, de concambio de una hereditate mea / quae est in uilla Sancti Michaelis. Et hereditas illa est in una hermita quae dicitur Sancti Micaelis. Et ego, supradictus / Rodericus Petri, do fratribus illis quicquid habeo in loco illo, tam in vineis quam in hermita et arbores fructuosas / et infructuosas et a minima re usque ad máxima quicquid mei iuris est. Et ipsi supradicti fratres dant mihi / bono animo et bona voluntate, medietatem cuiusdam ville que dicitur Salzedo que est in territorio de Lemos, / que est hereditas su propia, cum ómnibus que pertinent ad supradictam hereditatem, cum exitibus et ingressibus, cum vineis/, cum terris cultis et incultis, cum pascuis et montibus, cum rivis et fontibus, cum arboribus fructuosis et infructuosis. Et sciendum quod ambe supradicte hereditates; scilitet, Salzeda et illa hereditas  que est in hermita / Sancti Micaelis, ad mortem supradicti Petri Roderici debet remanere monasterio libera et sine omni contra /dictione; Salzeda cum omni medietate rerum mobilium, et alia medietas debet remanere uxori et / fillis suis. Hereditatem Sancti Micaelis debemus accipre sicut eam invenimus. Praeterea, sciendum est quod ego / supradictus Rodericus Petri, debeo dare annuatin fratribus Montis Rami tres modios vini pro cognitione / iuris hereditatis Sancti Micaelis et quartum modium vini pro salute mee anime et uxoris mee et omnium parentum / meorum. Si quis, autem, de meo genere vel de alieno, contra hoc meum factum spontaneum venerit et infringere voluerit, sit maledictus et cum Iuda traditore dampnatus et poenas patiatur infernales, nisi a tanta temeritate resipuerit. Et pectec supradictis fratribus quingentos aureos et parti regiae totidem. Facta karta in era M.CC.LVII, regnante rege Adefonso in Legione, in Asturiis et in Galletia; in astoricensis sede, Andreas episcopus; Rodericus Fernandi tenente Kaldelas. Garsie Petri, testis; Sancius Petri, testis; Gutterius, testis, Nunus Alfonsi, testis; Johannes Uermundi, testis; Fernandus Petri, testis; Fernandus Petri, testis; Micael Roderici, testis; Petrus Pelagii, testis.
Pergamino en buena conservación partido por CIROGRAPHVM en su parte superior. Mide 22x25cms. Corresponde al año 1219.

CARPETA 1482         Nº 9                            1221
            Notum sit quod nos donnus Fernandus Menendi et uxor mea donna Maior / Garsie de Ambía, inteligentes tortum et forciam quam demandabamus donno / G. abbati, et conventui de Monte Ramorum super ecclesiam Sanctae Marie de Castrelo quam / dicebamus quod erat nostra, et nos scimus et dicimus pro veritate quod donuus Garssia Didaci tenuit dictam ecclesiam de monasterio de Montis Rami in préstamo / et in morte sua mendavit dicto monasterio. Nos vero, videntes periculum a / nimarum nostrarum, quitamus dictis abbati et conventui totam demandam quam illis / faciebamus super ecclesiam dictam de Castrelo, ut habeatis ipsam iure / perpetuo; et propter hoc, dederunt nobis CC. A. Si quis igitur, tam de genere nostro quam / de extraneo, contra hoc factum venire voluerit, pectet C. morabitinos, medietatem regi et medietatem uim patienti et sit maledictus. Facta carta / in era M.CC.LªIXª, regnante rege domno Afonso in Legione et in Asturi/is; episcopo auriensis, donno L[aurentio],tenente Caldelas donno R. Odericus Fernandi. Qui viderunt et audierunt: Petrus Artarius  Pérez (¿), testis; Suerius,celarius, testis; Fernandus Petri, testis; Velascus Petri, testis; Fernandus Villaza, testis;donnus Petrus Inangon Mogo,testis;Petrus Uel(ascus) de Caldelas, testis; Gundisalvus Menendi,de Ambia, testis; Rodericus Menendi, testis; Lupus Inoogu Moogu(¿) D`Tyora, testis. Ego Fernandus Mendi et uxor mea donna Maior Garssie hanc cartam, quam / fieri iussimus, roboramus. Johannis Parentis qui notuit de mandato eorundem.
Dorso: “Patronato de Santa María de Castrelo. Don Fernando Méndez y su mujer doña Mayor García de Ambía se apartaron del pleito que pusieron a don Gonzalo, abad, sobre la presentación de la iglesia de Santa María de Castrelo por el peligro de sus almas en retener  el derecho del monasterio. Era de 1259. Juan Parente, notario”.Mano antigua: “Iglesia de Castrelo”.
                Pergamino en buena conservación y buena letra. Mide 15 x 21,50 cms.

CARPETA 1482         Nº 10                          29-08-1223
            In Dei nomine. Ego Abbas Egidius tibi Petri Gundisalui et uxor uestra María Pelaiz facio uobis cartulam de mea hereditate que / habeo ubi clamant Ambas Aquas. Do uobis eam tali pacto ut laboretis et possideatis secundum posset (sic) uestram et detis inde michi uel uoci mee medietatem de uino et quartam partem de pane et in directo amnuantim XVIII numno et ibi faciatis domun / et lagare. Hec autem faciente et consulente abeatis eam ómnibus diebus uite uestre et post obitum uestrum remaneat ad uno filio et nunquam / sit diuisa et det medietatem de uino, et de pane quartam partem et unicuique auni duobus IIII florinos et sit semper obediente cum directura / qua supra scriptum est. Et si uenerit tali necesítate, quod abeat, neudere ueceta (sic) ingeatur dicta hereditate, quod si noluerit emere cuicumque uo luerit [vendat] qui pactum dictum impleat. Ego Abbas Egidius tibi Petri Gundisalui et uxor tua Maria Pelaiz dictam hereditatem/ do et concedo et hanc cartulam quam fieri iussi manibus nostris roboramus.Si quis homo hanc pactum rumpere  presumperit / tam ego uel uoci mee, sit maledictus et cun Iudas traditore sit dimersus in inferno et uoci rege pectet 2 et uobis uel uoci uestre / duplet hereditate. Facta carta IIIIº kalendas septembris era Mª CCª LXª I regnante rex Alfonsus in Legione. Tenente Kaldelas Roderici Fernandi. Episocpo auriensis ciuitatis Laurencius. Qui presentes fuerunt et testimonia fecerunt : Petrus Adefonsus, presbiter, testis.- Johannes Rodericus, testis.- Martinus Ordini, presbiter, testis.- Petrus Johannis, diaconus, testis .Martinus Uelasci, testis Johannes Petri, testis       Rodericus, confirmat.Fernandus Fernandi, testis.Fernandus, testis Ordonius, confirmat.Petrus Fernandi, testis.Fernandus, confirmat.Petrus qui notuit, confirmat
Dorso: Mano antigua: “Carta de hum lugar entre Ambas Aguas, tierra de Caldelas. Era de 1261”.
Pergamino de regular letra y conservación. Es una carta partida por ABCD en el lado inferior.
Mide 29,50 x 10,50 cms.

CARPETA 1482         Nº 11                          1223
            Principium scripti fiat sub nomine Christi. Notum sit omnibus hominibus hanc cartam inspicientibus presentibus  et / futuris quod ego G/onsaluus/ Abbas Montis  Rami et omnis conuentus eiusdem loci facimus kartam tibi Fernando Gunsalui / de una hereditate nostra quam habemus in Pinariam et est ipsa hereditas duas leiras de singulis foribus una iacet / subtus grangiam de Pinariam inter grangiam et riuulum quomodo est diuisa per suis terminis,tali pacto ut des de illa in / uita tua tertiam partem de pane et de uino et médium de decimo et unum solidum circa festum Sancti Michaelis in / directo et omnia annuatim por foro persoluat in uita sua. Post mortem uero tuam dimittas  hereditatem uni de filiis / tuis qui annuatim reddat monasterio Montis Rami medietatem de pane c de uino et unum solidum circa festum sancti / Michaelis et ita semper faciant filli ut non relinquant hereditatem aliis consanguineis suis nisi uni de filiis uel filiabus suis qui supradicta debita monasterio supradicto reddeant. Alia uero leira iacet super grangiam de Pinaria quomodo est diui / sa per suos términos. Sic habes eam tali pacto ut tu et uni de filiis uel filiabus tuis cui ius (tradideris) detis inde (…) de pane et tertiam de uino et medium de decimo et annuatim circa festum Sancti Michaelis II panes ualentes / singulos denarios et unam gallinam atque unam quartam de uino et unam cestam de poma de uno sextario./ Si forte tam tu quam filius tuus qui hoc ius tenuerit, hanc hereditatem uendere uel supinorare uel donare aut in / elemosinam  dare uolueritis, pro monasterio Montis Rami totum faciatis, quod si eam comprare noluerint cum / consilio et uoluntate abbatis et conuentus Montis Rami eam uendatis tali homini qui forum supranominatum / dictum monasterio Montis Rami annuatim compleat, quod si non fecerit, perdat hereditatem si emmendare / noluerit. Si forte, quod ábsit, de nostri uel de uestris hanc kartam uiolauerit, imprimis iram Dei / habeat in pena pectet C solidos, medietatem parti regie et medietatem uoce pulsanti. Facta / carta in era Mª CCª LXª Iª, regnante rege Adefonso in Legione, in Asturiis et in Ga / llecia. In lucensi sede episcopus Ordonius, Fernando Guterriz tenente Lemos. Qui presentes fuerunt, / uiderunt et audierunt: Petrus, testis.Velascus, testis.Pelagius testis.Suerius, testis Iohannes, testis. Menendus, testis
Dorso: “A Fernando Gonsalbus de unas leyras en la granja de Pineyra. Era de 126. Nº LXXXVII.”
Mano antigua: “Pineyra”.Mide 16 x 17 cms.
Bien escrito y bien conservado. Carta partida por las letras CIROGRAPHVS en su parte superior.

CARPETA 1482         Nº 12                          -7-1526
In Dei nomine. Ego donna Ualquida cum filio meo Frutoso facio cartam tibi Martin Iohannis et tue matri Maria Mendiz et tue uxori Orraca / Petri de uno casario et est pernominatin Tamagelos in Cima de Uilla et de una lera in Ubela Vereia qui fer ina antigua et pro pecio quod / inde acepi de casario LVIII florinos et dalera X tantum. Placuit mihi et tibi et nichyl remansit pro dare. Hodie habeas firmiter cuntis temporibus secula/seculorum. Amen. Et si aliquis homo uenerit uel uenerimus qui hoc pautum frangere uoluerit, tantum duplet quantum ualet et super pectet C. morabitinos domno/ terre. Facta karta in mense iulii era Mª Dª sexagesima IIIIª. In Legione rex Ferdinandus, in auriensi apiscopus L[aurentius], archidiaconus Aras Vasquiz, Tenente Lubarçana Ferdinandus Iohannis sub manu eius Pero Niger. Testes: Petrus, testis.- Uiuiam, testis.- Iohannes testis.- Menendus, testis.- Martinus, testis, casario de Reuora / C florinos et pro la lera vi de
DORSO: “Venta. Tamaguelos. Doña Vásquida y su hijo venden a María Méndez y a su hijo del casar de Tamaguelos de una leyra en Cimadevila. Era 1554. No habla con la casa”.
Mano antigua: “Tamaguelos”. Mide 33 x 5 cms.
Pergamino bien escrito y bien conservado.

ARCHIVO HISTÓRICO PROVINCIAL DE ORENSE
Número 3.-                                                      1228
            In Dei nomine. Amen. Conoçuda cousa sea a quantos esta carta viren que eu Pedro Eanes de Lampaça con mia muller Eldora Vaasquez et con mea filla fazemos carta de donación a vos Don Frey Iohannes, abade de Monte de Ramo e a el conuento [daquel lugar] da octava daquela casa en que eu moro et de una leyra que iaz en Outero Rauioso que comparey de Fernan Paez, et quanta heredade outra eu aio en essa vila de Lampaça a toda parte por precio nomeado 2ff [florinos] et deste precio nos sumus ben pagados  e a tal precio que la tena eu Pedro Eanes en meus días e a mia norte ficar in paz al o moesteiro iam dito et in meus días dar dela quarta de / pan et III soldo ff. de derecto cada ano. Et se algún home vener que esta carta queyra britar, pecte en copto a a voz del rey C maravedís e a herdade dublada en outro tal lugar. Facta a carta inno mes de juyo en era Mª. CCª. LXVIª, regnando rey Don Afonso en todos seus regnos; bispo en Ourense Don J. Diaz, tenendo Caldelas don Afonso, meyrino mayor en toda Galiza Don García; Que presentes foron: Don Sancho, prior, testigo; Vaasco Perez, subprior, testigo; Sancho Eanes, celareyro, testigo; J. Muogu, testigo, du burgu J. de San Martino, presbítero, testigo; Martín García, testigo; Don Andreu, testigo; J. Fernandez, fillo de F. Iohannes de Camba, testigo; Salvador de Queiroga, testigo; Ruy Gunçalvez, cavaleyro, testigo; Pedro Garcia de Veyga, testigo; e outros muitos que llo viron e oyron. Petrus Gunçalvez qui notuit.
Venta- Caldelas – Cax. 46. Carta de Lampaza – 1198
Dorso: K. Pedro Eanes de Lampaza y Eldora Vázquez su mujer vende a Fray Juan, abad, la octava parte del lugar en que mora y una leyra que yaz en Outero Ramoso y quanta heredad tiene en Lampaza. 1266. Otros números: 1228 y sobre el 1258. Mide 170x130 mm.

CARPETA 1482         Nº 13                          12-05-1228
                                               Alfonso IX Cfr. Alfonso VIII 7-3-1152
In nomine Sancte et individue Trinitatis. Amen. Quoniam cera res est tam fragilis quam putribilis, idcirco ego Adefonsus IX, Dei gratia rex Legionis et Gallecia  [facio], instrumentum donationis et concessionis monasterio de Monte de Ramo eclesiae [Sancti Michaelis de(roto]Ripa de Sil olim a bone memorie domno imperatore auo meo monasterio de Monte de Ramo facte confirman ad perpetuam rei memoriam, et ut donatio ipsa et concessio robur obtineat [firmita] tis / et confirmationis, sub bulla  plúmbea, de uerbo ad uerbum, iussi presentibus annotari. Tenor autem, instrumenti ipsius est iste:
“In nomine Domini, amén. Decet inter ceteros homines regian siue imperatoria / precipue maiestate ecclesias Dei diligere, uiros sanctos amare et eis de propiis regalibus dare, data manutenere, uenerari et fouere. Eapropter, ego Adefonsus VII, Hyspanie imperator, una cum filiis et filiabus meis et/ omni generatione mea, pro amore Dei et pro animabus omnium parentum meorum ac pecatorum meorum remissione facio cartam donationis et textum firmitatis Deo et monasterio Sancti Iohannes de Montederramo et uobis abbati / donno Florencio et ómnibus uestris sucesoribus, de illo monasterio Sancti Michaelis de Riua de Sil quod est in terra de Caldelas. Dono et concedo uobis supradictum monasterium…” (El texto es completamente igual al de la carta transcrita en el Nº 10 de la Carpeta 1481) Y termina: Comes Ramirus tenens ipsam terram, confirmat./Nulli igitur, omnino hominum hanc nostre confirmationis cartam infringere uel aussi temerario contraire, quod qui pulsauerit, iram Dei Omnipotentis et regiam indignationem incurrat et quantum / inuaserit in duplum restituat et pro aussu temerario regie parti in penam mille morabitinos exsoluat, carta nichilominus in suo robore permanente. Datum apud Allariz XII die maii / era Mº CCº LXº VIº/Bernardo, existente compostellano.Infante donno Petro, maiordomo regis tenente Limiam, Legionem et Zemoram, Strematuram  Iohannes, et Transterram. Roderico, legionensis episcopo Domno Roderico Fernandiz,signífero domni  Nunone,  astoricensis episcopo, tenente Astoricam, Maioricam et Beneuentum,Laurentio,  auriensis episcopo.Domno Roderico Gómez tenente Trastamaram, Michael  lucensi episcopo. Montem Rosum et Montem Nigrum Donno Petro Petri magistro Donno Fernando Guterriz tenente perticam Sancti Iacobi.Scolarum  auriensium canonico compostellano existente cancellario donni regis de cuius mandato Petrus Petri, monachus de Monte de Ramo, scripsit.”
DORSO: “Don Alonso rey de León confirma a San Miguel de Riuas de Sil. Era 1266 – G”.
Mano antigua: “Confimación de San Miguel de Riba de Sil, monasterio que fue y de la heredad de Coba hecha por el rey don Alonso nieto del emperador don Alonso (VII). Era de 1190”. Cax. 1; Leg. 1; Nº 9.
Existió otra letra en el ángulo superior izquierdo del dorso casi completamente carcomido el ángulo. Lo que aún puede leerse dice:“…y lo demarca..hera de mil ciento y nobenta, confirmado por el rey don Alonso, hera de mil e docientos y sesenta y seis”..

CARPETA 1482         Nº 14 y 15                  12-05-1228
                                                              Alfonso IX - Teresa 21-8-1224. Traslado 1309
In Dey nomine, amen. Quoniam cera res est tam fragilis quam putribilis, idcirco ego Adefonsus, Dey gratia rex Legionensis et Gallecie, instrumetum donationis de Reuoira Sacrata olim a bone memorie donna Tarasia abauia/mea, illustris Regina Portugalis. Deo et Arnoldo seruo eius suisque sociis factae, confirmans ad perpetuam rey memoriam, et ut donatio ipsa robur obtineat perpetue firmitatis et confirmationis, sub bulla plúmbea de uerbo ad uerbum iussi/presentibus annotari. Tenor autem,ipsius instrumenti est iste:
“In nomine Sante et Individue Trinitatis, Patris et Filii et Spiritus Sancti. Amen. Opportet nos qui plus ceteris  videmus posidere in hoc mundo, misericordie operam dare; uidelicet, pauperes recreare, monasteria edificare, loca pauperum Christi et ecclesias construere et eorum necesitatibus comunicare. Quapropter, ego Tarasia bone memorie Alfonsi Magni Yspaniarum filia, regis magni comitis Enrici quondam uzor / nunc uero comitis Fernandi coniux…” etc (Es el mismo texto del documento transcrito en el Número 3 de la Carpeta 1481).-Nulli igitur, omnino hominum liceat hanc mee confirmationis cartam infringere uel ei/ aussu temerario contraire; quod qui presumpserit, iram Dei omnipotentis et regiam indig / nationem incurrat / et quantum inuaserit in duplum restituat, et pro aussu temerario regie parti in penam mille morabitinos exolvat, carta nichilominus in suo robore permanente. Data apud Allariz XII die / maii, era Mº CCº LXº VI, Bernaldo existente compostellano archiepiscopo. Iohanne ouetense episcopo. Roderico, legionense episcopo Nunone, astoricense episcopo.Laurentio, auriense episcopo.Michael(…).Stephano, tudense episcopo. Martino, mindoniense episcopo.Infante domno Petro, maiordomo domni regis tenente Limiam, Legionen,/ Zemoram, Strematuram, Transterram.- Domno Roderico Fernandiz, signífero domni regis, tenente Astoricam, Maioricam et Beneuentum.Domno Roderico Gomes tenente Trastamaram, Montem Rosum et Montem Nigrum.Domno Fernando Guterriz tenente perticam Sancti Iacobi.- Domno(...)tenente Infantaticum.Domno Petro Petri magistro scolarum auriensium compostellano canonico existente cancellario domni regis.Alfonsus notarius scripsit.
DORSO: “Rey don Alonso de León. 1266. Cax. 1; Leg. 1; Nº 7”.Otra mano: “Donna Teresa, hija de don Alonso y mujer del conde de Portugal y reyna de Portugal (…) y confirmada por el rey. Era de 1266”. En esta(...)sito el monasterio y conforme con esta donación pone aquí (s.s.) abbadia y este rio que corre a par del monasterio es el que llaman Humano”.Mide 33 x 35 cms

CARPETA 1482   Nº 15.-      12-05-1228
Alfonso IX ep. Teresa 21-08-1224
Este número es igual en todo al anterior Nº 14. Contiene al dorso las anotaciones siguientes:
Cax.1; Leg.1; Nº 11. Traslado y confirmación de donación de Reuoira Sacrata en este coto de Montederramo, territorio de Caldelas, como parte por Humano q. creo q. es este rio y por Colobrino Mayor y por los dotos de Felgoso y por el colaldo q. está entre Felgoso y el Humano y por el camino mayor q. va a Nogueira y se junta con el dicho Humano. Fue hecha esta donación por domna Theresa, hija de don Alonso el Magno rey de España y muger del conde don Enrique y después del conde don Fernando y reyna de Portugal. Da este término con condición q. sea cabeza de Monte de Ramo y aunque el monasterio se pase a otra parte, siempre sea cabeza el término aquí demarcado. Era de 1161”.
Otra mano: “Valladolid, 7 días del mes de noviembre de 1581 años ante los señores Presidente y oidores en audiencia pública en nombre del monasterio de Nuestra Señora de Monte de Ramo para el pleito que (teajan) el esto de Monte de Ramo e consortes”.
Mide 17 x 43,50cms.

CARPETA 1482         Nº 16                          02-10-1228
In Dei nomine. Ego Iohannis Garsia, miles, facio kartam uenditionis ad monasterium / Sancte Maria Monte Rami de uno mato qui auía des o couto de Cabreiroaa / usque Rigueiro de Grangia et recipio inde precium unum rocinum unde bene sum / pagado et Uiuiam filio de paiote fiador de outorga de toto omnem que a demande / Et si aliquis homo uenerit pro istan kartam frangere uoluerit, pectet hereditatem duplatam et domino / terre C morabitinos. Facta karta mense octobri era Mª CCª LXª VIª, regnante rege Alfonso in Leone, episcopus auriense domno Laurentius, archidiaconus domnus Garcia, tenente Lobarzana, infante domnus Petro sub manu eius Lupus Lupi et Rodericus Lupi Petrus Roderici, Petrus clericus, Laurentius  Menendi, clerico, Petro Fernandi, armiger, Menendus Martin. Suo Francisci martit. Pelagius Petri, Cancius Fernandus domna Arias Tinea de Scanuaia (?) de Berido.
DORSO: “Venta Juanes García, miles, vende a Monte de Ramo un mato o heredad que está desde el coto de Cabreyroá hasta el reguero de la granja de Tamagos, por vn rozín. Era 1266”.
Otra mano antigua: “Coto de Johannis García de hun mato que (…) couto de Cabreiroaa (…)”
Otra mano antigua: “Monterrey”..Mide 17 x 7 cms.

CARPETA 1482         Nº 16
            Sabean quantos esta carta de foro viren como nos don Frey Pero, abbad do mosteiro de Santa María de Castro de Rey, con outorgamento do noso combento et con campaa tangida que avemos duso e costume, aforramos a vos Pero de Paredes et a vosa moller Catalina de Paredes et a outras duas personas depús de vos anvos e por mays vinte e nobe annos, conben a saber,que seia persoa depús vos hun fillo ou filla que aiades de consún, et non o avendo, que seia persoa aquel ou aquela que erde vosos bees depús de vós et de grado en grado; Conbén a saber, que vos aforamos o noso casal de Paredes de Yuso con todas suas entradas e saidas,a montes et a fontes, a tal pleito e condiçón que vos e as persoas depús vos labredes e paredes ben as ditas erdades e teñades ben reparadas as ditas casas. E daredes de (dereito) dito lugar o décimo de todas las quentas (¿) que en el(....)e daredes en cada hun anno por día de San Martiño de nobembro dous maravedís bellos e por pascoa hum presente et outro por agosto et por Natal hun touciño que seia sen maliça,con pan e viño e a pagamento de (que o dito) lugar quede libre e quito e desembargado ao dito mosteiro con todas las voas feituras que en él esteuen; Et eu o dito Pero de Paredes que estou presente, por min e por la dita miña moller e polas ditas persoas recebemos de vós don abbade o dito foro. Et obrigo a min et a meus bees e da miña moller e das ditas persoas a o reparar et atender, como sobredito he, et que vós os sobreditos non posades vender nen supinorar o dito lugar  a menos que o dito mosteiro seia forçado (¿) e requerido con o dito lugar. Et nós o dito don abade obrigamos a nos et a os bes do dito noso mosteiro.E pagaredes por cada persoa catro maravedís por loytosa durante o tempo que mays persoa que a nós compredes que quede o dito lugar de Paredes libre e quito ao dito mosteiro con todas las boas feitanças que en él forem feytas. Et qualquier que contra esto pasar, que peite de pena mil maravedís de moeda bella, os medeos a voz del rey et os medeos a parte querelosa. E a pena pagada,que a carta de foro bala e teña que tena en todo seu tempo. Que foi feita et outorgada en o mosteiro de Santa María de Castro de Rey a dos días do mes de abril do ano de mil e quatro centos e cinquenta anos. Testigos que foron presentes: Francisco Ares et Rodrigo de Teege et Fo. De Aveledo et Alonso de Santa Marta omogo. Et Gonzalo de Gontín, et outros. Et eu Pero López de Veleygan, escribano et notario público de noso señor el rey en a sua corte et en todos los seus reynos e señoríos et en o mosteiro de Castro de Rey et en seus coutos...Don Pero Frs., avade, do dito mosteiro a todo esto que sobre dito he con os ditos testigos presentes foy et por rogo e mandado das ditas persoas esta carta de foro faze y de gna.                     Nota. Feyta por lo prior de San Fagundo, notario que era do dito mosteiro, et en ela meu sino et nomen fis que tal he.(Hay un signo) En testimonio de verdade.(firmado y rubricado).- Pero Lópes, notario.- (firmado y rubricado).- Don Vascus, Castri Regis, abbatis.
Dorso: Nº 16.- Foro. Fray Pero, abbad, afora a Pero de Paredes y a dos voces o treds el casar de Paredes de Yuso. Ase de pagar quinou y diezmo. Año 1450.- Castro de Rey.- Nº CCXXXV-D.- Paredes de Yuso. Ano 1450.- Tres foros están aquí de Castro de Rey.- Son notas de manos distintas y de distinta época.



CARPETA 1482         Nº 18                          1231

Notum sit omnibus hominibus tam presentibus quam futuris presen / tem cartam inspecturis quod ego G[onsalvus],Abbas Montis Rami et omnis / eiusdem loci conuentus tibi Gundisaluo Roderici et uxori tue Marie / Guterriz et tibi Petro Uelasci et uxor tue Marie Johannis facimus cartam / et     (...)firmissimum de hereditate nostra propia quam habemus in loco qui dicitur / Calvus, tali uidelicet pacto, ut detis ex ea in uita uestra quartam partem / uini, et post obitum uestrum relinquatis eam uni filio uel filie cui uolueritis qui / tribuat inde annuatim predicto monasterio tertiam partem / uini. Et notandum quod si ille qui ius hereditatis tenuerit sine semine / obierit, remaneat predicta hereditas monasterio Montis Rami; quod si cum semine obierit, relinquat eam uni filio cui uoluerit, qui simili modo / predictum forum ex integro adimpleat predicto monasterio. Simili etenim / modo faciat qui iu predicte hereditastis tenuerit. Et uso et omnis posteritas qui in iure hereditatis predicte, hoc forum adimpleuerit debetis an-/ nuatim duos solidos ad torcular dare sicut qui in sancto felice moratus / fuerit quem fratrem ad torcular uocare debetis. Et hoc sciendum est / quod illi filio quibus remanserit predicta hereditas, ui licet, unus filius Gundisal-/ ui Roderici et unus filius Petri Uelasci, debent dare annuatim tertiam partem de uino. Post illos auten filios illi qui habuerint ius hereditatis debent dare / annuatim medietatem uini; et sic faciant semper predicto monasterio qui / iam dictam hereditatem possederint. Et hoc sciendum est quod predictam hereditatem debet semper tenere unus homo de uestra generatione et debet implere predictum forum, ut iam diximus. Quod si sine semine obierit, predicta / hereditas remaneat iam dicto monasterio. Si quis atamen contra hanc / cartam uenerit et eam infringere temptauerit et preualuerit, in primis / iram Dei incurrat et sit maledictus et excommunicatus et cun Datan et / Abiron in inferno fundatis (sic). Insuper pectet D. solidos, medietatem regi / et medietatem uoci pulsanti. Facta karta sub era Mª CCª LXª IXª, regnante rege Fernado in Legione et in Castella; tenente Kal-/ delas Gutierre Gomez; episcopus in Auria L[aurentius]; archidiaconus M. Ego frater G[unsalvus] Abbas, / Montis Rami et omnis conuentus eiusdem hanc kartam fieri iussimus, quam propriis manibus roboramus. Qui presentes fuerunt: / Petrus, testis, Sanctius, testis, Rodericus, testis, Iohannis, testis, Fernandus, testis, Didacus, testis, Ioanis […] qui notuit./(Sigue al dorso): Et notandum quod si uobis, quod ábsit, aduenerit ut in homicidium / incurratis aut infamen aut in aliquam necessitatem et predictam / hereditatem uendere uel subpignerare uolueritis, prius eam uen / datis uel subpigneratis monasterio Montis Rami, si eam emere uoluerit. Si atamen, tali homini uendatis uel supigneratis qui predictum / forum sine contradictione ulla redat annuatin predicto / monasterio. Quod si uobis contingerit ut terram uestram relinquatis / propter causam homicidio et predictam hereditatem non porueritis uendere / uel subpignerare, nos debemus accipere et tenere eam quousque potueritis re-/cuperare in terra uestra et habeatis potestatem utendi eam et laborandi./
Anotaciones: “Foro del lugar de Caluos a Gonzalo Rodriguez. Era de 1269. Chandr(ex)a N. DXXXI-C”. Mide 13x24cms. Documento bien escrito y bien conservado.

CARPETA 1482         Nº 19                          13-07-1232
(Anagrama del nombre de Jesucristo con Alfa y Omega a los lados)                    
Tam presentibus quam futuris notum sit quod ego Ferdinandus Dei gratia rex Castel Toleti, Legionis et Gallecie cum Beatriz Regina et meos filios Alfonso, Frederico et Fernando, concedo cartam concessionis, confirmationis et incautationis Sanctae Mariae de Monte de Ramo et bobis  Guillelmo ipsius Abbas et monachis ibídem Deo servientium perpetuo valituram. Concedo et confirmo incautationem monasterii Sancti Michaelis de Ripa de Sile monasterio Monte de Ramo. Concedo etiam et confirmo incautationem [quam fecit] avus meus Ferdinandus [II] illustris rex Legionis, videlicet, Sanctum Adrianum de Ripa de Sile cum omnibus directuris et Sanctum Iohannen [de Coba] et aliam hereditatem quam(…).Itaque,concedo et confirmo bobis illam donationem quam idem rex Ferdinandus [fecit bobis de ecclesia dicta Sancti Michaelis ut iacet] in Ripa de Sile in Monte Penso in terra de Caldelas.[Item, concedo et confirmo bobis terram de] Revoira Sacrata quam donna Theresia, filia Alfonso Magni regis Hispaniarum [monasterio] dicto dedit. Item, alias posessiones, incautationes et libertates [quas vos habuistis] Alfonsi regis Legionis et aliorum progenitorum meorum concedo, approbo, roboro et[confirmo ut] haec omnia habeatis et bobis perpetuo et inviolabiliter observentur, sicut habuistis tempore patris me et mortis eius. Si quis, igitur, hanc cartam confringatur in aliquo [iram omnipotentis Dei incurrat]et regiae parti mille aureos in cauto persolvat. Datum Burgis, XIII iulii era Mª CCª LXXª. Et ego supradictus rex Fernandus regnans in Castella, et [in Toleto, et in Legione et in Gallecia et in Badallocio et in Baeça, hanc cartam] quam fieri iussi manu propia roboro et confirmo.
[...] toletanae sedis archiepiscopus                               Alvarus (…) Una tercera columna                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                
Hispaniarum Primas, confirmat             Rodericus...            de nombres es ilegible                                                                                      
[...] burgensis episcopus, confirmat                  Tellnif(¿)…
[...] palentinus episcopus, confirmat                 Gulledon (¿)
[...] segobiensis episcopus confirmat                Didacus...
[...] segonum (¿) episcopus confirmat               Gonzalvus...
Iohannes, calagurritanus episcopus confirmat    Rodericus...
Dominicus, abulensis episcopus confirmat                    Alfonsus...
Gonzalvus, conchensis episcopus confirmat
Dominicus, baecensis episcopus confirmat
Iohannes, ovetensis episcopus confirmat
Aitunus (¿), astoricensis episcopus confirmat
Martinus, zamorensis episcopus confirmat
Martinus, salamantinus episcopus confirmat
Michael, lucensis episcopus confirmat
Laurentius, auriensis episcopus confirmat
Michael, civitatensi episcopus confirmat
Stephanus, tudensi episcopus confirmat
Alvarus Roderici, merinus in Castella confirmat; [     ] menrinus in Gallecia confirmat; Garsia Roderici, maior merinus in Legione confirmat; [     ] Paschalis scriptis [    ] et cancellarius superscripti (Hay un dibujo a pluma en forma redonda con una cruz interior y la leyenda: “Lupi Didaci de Faro, alferiz domini [...] confirmat].”
(Dorso): “Cax. 1; Leg. 2, Nº 4. Julio 13, 1232. Fernando III.
Hubo una anotación ilegible.Mide 40 x 28 cms.

CARPETA 1482         Nº 20                           1232
In Dei nomine. Notum sit tam presentibus quam futuris, quod ego Petrus Martini et uxor mea María Xuana facimus cartam / uenditionis de omni hereditate nostra propia quam habemus in Lumeares et in omnibus terminis suis, tam in montibus / quam in ualibus et in exitibus, in aquis, in pratis et in omnibus ad uillam supradictam pertinentibus nobis abbati Montis / Rami et omni eiusdem loci conuentu, ita ut ab hac die et deinceps de iure nostro sit exempta et abra / sa et in uestro dominio sit tradita iure perpetuo possidenda. Et hanc uendimus pro precio nominato scilicet pro tribus modiis de centeno et pro  X solidis. Et hoc sciendum est, quod ego et uxor mea iam dicta et filia nostra Marina Pe/tri quam modo habemus, debemus possidere istam hereditatem et aliam quam uocitant Casas de Iohannes Garsía omni uita / nostra    et tribuere annuatim de tota ista hereditate monasterio supradicto  medietatem uini et medietatem / de nucibus et de serico et quintam de pane et quintam de fachiado et decem solidos pro directo, et post mortem nostram remaneat hereditas libera et integra monasterio Montis Rami absque ulla contradictione. Preterea, sciendum est / quod nos debemus semper esse uasalli abbatis monasteri et ille debet nos defenderé et amparare ad directum./ Et si forte, quod ábsit, predictam hereditatem uel aliquo istorum modorum exercere non potuerint fratres / monasterii, recipiant illam et alii qui utilitatem monasterii fecerit fortunam dederit / meliorem prefatam hereditatem, sciendum quod habeatur. Si quis forte contra hanc cartam voluerit uenire et eam / frangere temptauerit, iram Dei habeat; insuper pectet C  Facta carta in era Mº CC Lº XXº, regnante rege / Fernando in Legione et in Castella; episcopus Laurentius in Auria; tenente Caldelas Gunsaluus Gómez. Qui presentes fuerunt: Petrus de Cadrez (¿), testis.- Petrus Menendi – Iohannes Candal – Petrus Petri  – Sancius Didaci – Dominicus Petris. Ego Petrus Iohannis et uxor mea / María Xuana Urraca et filia nostra María Petri hanc cartam quam fieri iussimus propriis manibus roboramus”.
DORSO: “Venta. Pedro Martínez y su muger que hizo de quanta heredad tenían en Lumeares. Era de 1270”. Nº CCXL. Es carta partida por letras ABCD.Mide 18 x 11,50 cms.
In Dei nomine. Notum sit presentibus et futuris quod ego R[odericus]Petri et uxor mea María Fernandiz et filia nostra Dominica Roderici, vendimus uobis Sancio F[erdinandi],fratribus Montis Rami, quantam hereditatem habemus, in uilla de Tamagoos ad montes et ad fontes et in pascuis et in omnibus locis ú illam inuenietis per XII florinos nominatim; et de precio sumus bene paccati et contra uos nihil remansit pro dare. Monasterium Montis Rami habeat illam ad uendendum uel donandum de cetero. Et omnis homo, tam de nostris quam de extraneis, qui istam kartam ad disrumpendum uenerit, sit maledictus et excommunicatus et uoci domni regis pectet C morabitinos et domno hereditatis quantum hereditas ualuerit. Facta karta sub era Mª CCª LXXª Iª, regnate Legione et Castella rege domno[Ferdinando];tenente Baroncelle domno Fernando Iohannis, tenentibus Lobarzana de manu sua filia de domno Fernandi Mlii.; in Auria episcopo Leurentio; archidiacono domno Garsia F. Testes qui presentes fuerunt: Domno V. Fernandis, testis; Petrus Gundisalui, testis; Michael Gundi; Vivianus Martínez, testis; Petrus Iohannis, confirmat; Michael Pelaez, confirmat; Sancius Sancii, confirmat; R. Iohannis.
Dorso: "Vende Rodrigo Petro al monasterio toda la heredad que tiene en Tamagos. Era de 1271". Mano antigua: "Venta de Tamagos".         
Pergamino bien conservado y con buena letra. Mide 26 x 9 cms.

Carpeta 1483. Nº 1                           1233                Tamagos
In Dei nomine. Notum sit presentibus et futuris quod ego Rodericus Petri et uxor mea María Fernandiz et filia nostra Dominica Roderici, vendimus uobis Sancio Ferdinandi, fratribus Montis Rami, quamtam hereditatem habemus, in uilla de Tamagoos ad montes et ad fontes et in pascuis et in omnibus locis ú illam inuenietis per XII florinos nominatim; et de precio sumus bene paccati et contra uos nihil remansit pro dare. Monasterium Montis Rami habeat illam ad uendendum uel donandum de cetero. Et omnis homo, tam de nostris quam de extraneis, qui istam kartam ad disrumpendum uenerit, sit maledictus et excommunicatus et uoci domni regis pectet C morabitinos et domno hereditatis quantum hereditas ualuerit. Facta karta sub era Mª CCª LXXª Iª, regnate Legione et Castella rege domno Fernando; tenente Baroncelle domno Fernando Iohannis, tenentibus Lobarzana de manu sua filia de domno Fernandi militi(?).; in Auria episcopo Laurentio; archidiacono domno Garsia F[ernandis]. Testes qui presentes fuerunt: Domno V. Fernandis, testis; Petrus Gundisalui, testis; Michael Gundi; Vivianus Martínez, testis; Petrus Iohannis, confirmat; Michael Pelaiz, confirmat; Sancius Sancii, confirmat; R. Iohannis.
Dorso: "Vende Rodrigo Petro al monasterio toda la heredad que tiene en Tamagos. Era de 1271". Pergamino bien conservado y con buena letra.Mano antigua: "Venta de Tamagos".Mide 12 x 9 cms.

Carpeta 1483. Nº 2                           1234                Tamagos
Ego Petrus Fernández, armiger,et Menendus Mourazos vendimus uobis domno Fernando Roderici fratribus Montis, Rami unum casarem cum iura area et cum suos(...)in uilla de Tamagoos et iaccet in loco qui dicitur Batacon,et uendimus illum casarem cum suis exidos per(....)solidos. Et uos sitis semper deffensi per nos et per nostram uocem. Si quis vobis illam postulauerit et hoc pactum placuerit vobis et nobis de cetero, uos et monasterium Montis Rami habeatis illam hereditatem ad uendendum uel ad donandum. Et omnis tam de nostra parte quam de estranea qui istam kartam disrrumpat sit maledictus et in voce regis pectet C morabitinos. Facta karta sub era Mº CCº LXXº IIº, regnante Legione rege donno Alfonso, in Auria episcopo Laurentio, tenente Baroncelle donno Ferdinando Johannis. Sancius Sancii, testis; Michael Pelaiz, testis; Menandus Suarez, testis; Rodericus Iohannis, confirmat; Pero Iohannis, confirmat; Lupus Menendi, confirmat.
Dorso:“Venta. Pero Fernández, armero, vende al monasterio de Monte de Ramo un casar en la villa de Tamagos que se llama do Vatacón. Año 1272”.Mano antigua: “Tamagoos”.
Pergamino en regular conservación. Mide 12 x 9 cms.



Carpeta 1483. Nº 3                            1235                Queizás
Notum sit omnibus hominibus presentem cartam inspecturis, quod ego Petrus Petri connominato Carreira, una cum consensu matris mee Orrakina nomine et uxore mea María Iorneta, uobis domno Guillelmo abbati de Monte de Ramo, et omnibus fratribus ibidem Deo seruientibus, facio cartam venditionis de hereditate mea propria quam habeo in in (sic) territorio de Baroncelle,in vila que dicitur Keycianes et est ipsa hereditas unas casas cum exitu suo et una vinea cum tercia de uno torculari. Et iacet intra domum que fuit de Velasco Velasci. Et notandum quod predicta hereditas cum omni directura sua vendimus vobis pro precio nominato sexagunta solidorum, de quo precio bene sum paccatus et nil exinde apud vos remansit indebitum. Et notandum quod debeo tenere predictam hereditatem tantum in vita mea, tali videlicet, conditione, quod debeo dare exinde annuatim unum modium vini et IIos. florinos. Et post mortem meam, iam dicta hereditas debet remanere libera ex integro predicto monasterio. Preterea, sciendum est quod alia hereditas quam antea de vobis tenebam in forum, similiter post mortem meam debet remanere quita et libera predicto monasterio; et non debeo in illa heredare nec filios nec filias meas, nec uxorem meam nec alium quidem hominem. Et sciendum est quod si ego iam dictus Petrus Petri hoc forum, quod sursum iam dixi, annuatim predicto monasterio non persoluerim, debetis me de iam dicta hereditate expellere, et cui volueritis illam dare in vestra sit potestate. Si quis autem, tam ex parte mea quam ex aliena contra hanc cartam venerit et eam infringere temptauerit, in primis iram Dei incurrat et sit maledictus et excommunicatus, et cum Datan et Abiron et Iuda traditore Domini penas infernales patiatur. Insuper, pectet C. aureos, medietatem regi et medietatem voci pulsanti. Facta carta sub era Mª CCª LXXª IIIª, regnante rege Fernando in Castella et in Legione, tenente Lobarzana Fernando sub manu eius filius de domno Fernando Menendi, episcopo in Auria Laurentius, archidiaconus Arias Velasci. Qui presentes fuerunt: Laurentius Mendi, testis; Fernandus Lobetaris, testis;....... Stephanus Menendi, testis; Fernandus Petri et filius suus Petrus Fernandi, testis; Frater Fernandus, testis; Didacus Velasci, testis; Menendus Velasci, testis.Ego Petrus Petri hanc cartam quam fieri iussi propriis manibus roboravi et pro roboratione dedistis mihi VI denarios. (Hay un signo de forma de cruz).
Dorso: Mano antigua: “Carta de Orraquina per quam vendidit en Queiçaes”.Otra mano: “Monterrey. Queicianes. Carta de venta echa al monasterio de vna heredad en la villa de Queycianes, en el territorio que se dize Baroncelle y dimisión de un foro de otra heredad de allí que tenía del dicho monasterio. Era 1273”.
Carta partida por letras ABCDEFG en su parte superior. Pergamino bien conservado y con buena letra. Mide 13,50 x 16,50 cms.

Carpeta 1483. Nº 4.                          Levosende          05-11-1237
Era Mª CCª LXXª Vª et quinto mensis nouembris. Notum sit presentibus et futuris quod ego Iohannes Iohannis,de Gomariz et....uxor mea, tibi Petro Arie et matri tue Serra Fernandi omnique uoci uestre do et concedo quantam hereditatem habeo in Louosende, nisi meam hereditatem de Fornelos, quod mando(¿)ibi uobis, tali modo ut laboretis eam et cultificetis et detis inde mihi annuatim medietatem panis et uini et medietatem de omni fructu quem ibi habueritis, nisi de orto et porris et ficcis, unde non detis nichil f. detis  mihi annuatim per forum de illis XVIII denarios ex festo Sancti Michaelis usque festum Sancti Martini,et portio mea ducatis ad meum cellarium in uilla de Gomariz.(Sigue un espacio de varias líneas en blanco).Et qui hoc freggerit,pectet parti alterius L. florines, et hoc placitum maneat semper in robore. Qui presentes fuerunt: Munio Muniz, clericus de Louosende testis. Iohannis,monacus, testis. Michael Pelagii, presbiter, testis.Petrus Fernandi de Monte, testis.Fernandus Muniz, testis et fuit personarius ad faciendum placitum istum Iohannis Munonis scriptor Burgi qui notuit per mandatum personarii iam dicti.
Dorso: "Foro de Lebosende. Seglar".
Pergamino partido por ABC en su parte superior,bien conservado y con buena letra. Mide 10,50 x 20 cms. .

Carpeta 1483. Nº 5.              1275    03-12-1287
Notum sit quod ad instantiam abbatis Montis Rami, domnus F[ernandus] abbas,lucensis episcopus Fernandum Munionem dictum Ville Plane per litteras Fernando dicti Ville Plane...lucem, epc., scilicet, dicimus uobis et mandamus quod nullum tortum nec ullam fortiam faciatis fratribus Montis Rami,et consulimus uobis quod si potueritis componere cum eisdem, componatis et erit nobis perfectum; alioquin mandamus uobis....in festo Sancti Martini proximo uenturo eis coram nobis ueneratis supra querelis quas de uobis proponunt responsurus pro termino propio dicto dicto Fernando Munit per se coram donno episcopo comparente donnus celerarius Montis Rami cum huiusmodi litteris(...)comparuit Dei gratia lucensis episcopus frater G[onsalvo] Montis Rami dictus abbas salutem in eo qui est salus omnium.Cum multiplicibus negociis prepediti(...)qui nobis indesinenter(...)existentibus emergunt ad uos personaliter accedere non potuimus, mittimus uobis latoren presentium cellerarium nostrum Petrum nomine, nobis intimum quod quicquid fuerit uel uobiscum statuerit supra decimas quas a nobis Fernandus Munionis, cléricus de Villa Plana, ut arbitramur, iniuste requirit nos ratum et confirmatum quantum ad diem presentem habe(...)Vilam(...)et tunc huiusmodi libelum in iudicio porrexit. Facta sub era Mº CCº LXXº Vº III idus nouembris coram nobis done abbas lucensis(...)ego frater Pelaius, cellerarius Monasterii Montis de Ramo, cisterciensium Ordinis auriensis dioecesis, procurator abbatis eiusdem monasterio(...) Fernando Munio, clérico ecclesie Sancti Mametis de Uillaplana quod cum succederet in uicium spoliationis predecesori suo Fernando Petri medietatis decimarum ecclesie Sancti Martini de Pineyra ad monasterium predictum pertinentes ab eodem Fernando (...)dicto monasterio supra medietatem, uidelicet homines foreiri et seruiciales eiusdem monasterii et familiares in parrochia ecclesie Sancti Martini ad ipsum monasterium spectantes laborabant dicti predecesoris sui spoliante et eiusdem sucessione uiciosa non contentus, supra alia medietate dictarum decimarum(...)monasterium a largis retro temporibus semper in pace possedit iniuria irrogante multipliciter dictos seruiciales suos et forarios, necnon et familiares supradicta medietate(...)per maiorinos terre, eos pignorando et alios usque ad satisfactionem quantitatis pecunie, prout ipsis maiorinis placuit,cohercendo(...)peto per iustitiam uestram restituis et ab eius molestatione defendi. Quo(...)dictus clericus terminum ad deliberandum petiit, qui (...) a domno episcopo est concessus, uidelicet(...)dies post in festo Sancti Andree coram domno episcopo se presentare supradictis petitionibus iam dicti cellerarii responsurus. Acta fuit apud casam de Anaia coram domno episcopo, ipse sedente pro tribunali,presentibus per manus domni episcopi ad acta consoribenda de consensu partium et iurati. Sub era Mº CCº LXXº Vº et....III idus nouembris(...)accidit personare ad uos accedere non potuimus nec cellerarius noster qui latorem(...)nomine nobis delegamos (...) presentes (...)quod quicquid uobiscum et cum clerico Sancti Mametis de Villa Plana, Fernando Munionis nomine, statuerit et fecerit quantum ad diem presentem nos ratum et confirmatum habemus. Valete. Et de amore quis contra monachos nostros quos uobis pro negotio(...)ineffabiles. Que littere, cum fuissent abbad            parte(...)multipliciter impugnare per interlocutorium reprobare. Postmodum tandem huiusmodi litteras idem subprior exhibuit religioso uiro et uenerabili M(...)Dei gratia lucensis episcopo frater G(...)abbas de Monte de Ramo, cisterciensis Ordinis ex una parte et Fernandus Muniz, dictum de Villa Plana, ex altera super decimas ecclesie Sancti Martini de Pigneira (...)altera super decimas ecclesie Sancti Martini de Pigneira,(...)Muniz(...)lucensis canonici procuratore(...)in nostra presentia procuratorii officio quantum(...)uel actum proculdubio(...)Datum in Monte de[Ramo]II kalendas decembris....disceptatum tandem.....est Fernandus Muniz per litteras in procuratorem interlocutoria super procurationem dicti cellerarii in sequentem diem et(...)partes(...) et quam possint super eadem proponere et nichil omnino dicto iudice reseruante dicto clerico....exhibitionem procurationis Fernandi Muniz huiusmodi libellum de reconuentione(...).dicto abbate in iudicio prorrigente. Ego Fernandus Muniz, prelatus ecclesie Sancti Mametis, reconueniens abbatem et conuentum de Monte de Ramo, peto quod diruant (...)admodum(...)sub nomine Sancti Mametis(...)erexerunt in parrochia mea, et peto ut mihi satisfacere de iniuria CCC  florinos sicut de oblationibus parroquianorum meorum occasione dicti(...)peto mihi restitui decimas laborum de isto nona q. sunt de Pigneira, de Cariceiro et de oliuarum quibus me spoliaruerunt(...)Unus modius de uino et unum quarterium de legumine(...)peto, saluo iure addendi uel diminuendi. Sequenti uero die, partibus in presentia donni episcopi comparentibus, de beneplacito ipsorum precium positum est(...)festum Sancti Nicholai partes debent esse apud loca illa super quibus contenditur nihil secum debent habere Aldefonsum Petrum et Rodericum Didadi de Lor, clericos qui debent scire ueritatem tam pro ispectione oculorum,quam pro(...)si puidentur expedire,et secundum ea que inuenient,amicabiliter componere inter eos tanquam si non potuerint componere inter partes, partes ille(...)debent esse coram domno episcopo sequenti die(...)kalendas ianuarias(...)suam prout de iure fuerit Et sciendum est quod,si forte predicti (monachi) non potuerint habere Rodericum Didaci de Lor, loco eius fratres debent dare(...)Iohannem de Amandi uel Pelagium Petri de Giu(¿) Et si dictus clericus non potuerit habere Aldefonsum Petri, loco eius ipse clericus debet dare Petrum Garsie,de Monte Forti uel Fernandum Garsie, clericum de Marrubio, qui debent facere (idem quod) dicti duo debebant facere, si addesent. Acta fuit hec apud Ruviam coram domno episcopo,ipso sedente pro tribunali(...)Presentibus per manus Roderici Muniz, clerici domni episcopi ad acta conscrivenda de consensu partium. Sub era Mº CCº LXXº Vº et(...)procurationem cellerarii et iam in precedenti termino correcta(...)redactum et super...
Dorso: "Proceso sobre los diezmos de la Granja de Pineira. Era de 1275".Mano antigua: "Pigneyra".

Carpeta 1483. Nº 6               05-01-1276
Notum sit presentibus et futuris quod cum coram domino M.....lucensis episcopus (controversiam?) uertitur inter monasterium de Monte ex Ramo ex una parte et Ferdinandum Munit, dictum de Villaplana, ex altera, supradictis            spoliationibus ab utraque parte factis, ut dicebant, uertentur tandem post altercatores(...)factas de (...) beneplacito sic inter eos extitit compromisum: Conuenerunt itaque(...)Sancti Martini Pelagium Petri archipresbiteri de Agion et Petrum            archipresbiterum de Monte Fortii, hoc modo, uidelicet, quod ipsi compromisarii inter eos sub pena D florinorum de consensu partium approbati arbitris precipientis infra terminum ab eis prefigendum pro expensis ad Pineiram accederent et tam pro inspectionem occulorum, quam pro inquisiam purantum. Extructa fideliter diligenter satagerent indagare supra terminis ecclesie de Villaplana et supra possesione quam eadem ecclesia haber dicitur in decimis de Pineira ab antiquo fundata et...ubi monachi dicunt ecclesiam sancti Martini de Pineira quam ipsi referre conantur utrum fuerit limitata uel confinatur (?) esse de possesione quam dicti monachi habuisse se asserunt in decimis de Pineira et pro quantum tempore et qualiter et a tempore rehedificationis ab eisdem facta in loco nominato, itaque de spoliationibus et uiolentia a dicto Ferdinando et ab eius predecesore eisdem monachis, ut asserunt, supra decimis de Pineira factis inquietaret, fideliter et diligenter cognita, itaque supra premissis plenius ueritate, si potuerit, ipsi compromisarii inter eos componere, componantur amicabiliter, itaque quod predicti scandali et disensiones inter partes orta materia funditus sopiat (?) alioquin, si non potuerint inter eos componere, habito supra premissis omnibus prout eis dictam ligere poterit uirorum peritorum consilio diligenti            debent(...)pina. ffinitionis diffinire Et esse sciendum quod pars qui diffinitieni dictorum arbitrorum obtemperare niluerit alteri parti D florinos soluere teneat tur et [sententiam] firmam redeat ad eiusdem statum in quo erat tempore quo compromissum fuit in dictos arbitratores et ad hoc utraque pars debet alteri parti in presentia dictorum arbitrorum cautionem D florinorum exponere, exhibita prius in presentia dicti episcopi C florinorum ab utraque parte alteri cautionem, ut uidelicet, pars qui D florinorum cautionem pout dictum est. Uius exponere coram dictis arbitris non aqunerit uel noluerit alteri parti C florinos pro predictam cautionem C florinorum soluere comfiatur et de ista cautione est. Ovecus Odoarii miles de Nozedo fideiussor dictis monachis in C florinos et idem est ab ipsis dictis monachis in alios C florinos dicto clerico fideiussor sub conditione protaxata ut atamen huius compromissum firmum et stabilem perseueret, dominus M lucensis Episcopus illud faciat sigillo proprio muniri. Datum est in era Mª CCª LXXª VIª et quinto Vº die ianuarii per manus J. Nun., domini M. Lucensis episcopi notarii. Insuper additum est quod de consensu partium quod dictam cautionem D florinorum exhibeant, ut dictum est, in presentia dictorum arbitrorum(...)debent procurare pro posse quod ea die dicti arbitri in predicto loco conuenientes totam(...)de promissis, prout dictum est, studeant indagare hoc tamen addito quod si morte tam  inevitabile aliquis uel aliqui dictorum arbitrorum (...) procurandis mittere non potuerit partes si possunt debent unanimiter loco illius uel illorum unus uel alios subrogari uel si concordare non potuerint dominus episcopus tum super(...)fuerit uel earum allium requisitum debet alium uel alios loco illo uel illius substituere ut cum aliis suprastantibus omnia compleatur serius explicatum Itaque partes debent dare operam pro cautionem dictam D florinorum quod.....in eis fuerit fideliter elaborent quousque ad proximum festum Pentecostes finis.......pretium quod ex parte abbatis et conuentus dicti monasterii non sit (?) procurator datus ad adbitrium subeundum litteras de rato istius compromissi dictis arbitris presentare debent pro pena C florinorum protaxatam pro penam predictam D florinorum dicti arbitri de spoliationibus ab eisdem fratribus dicto F[erdinando] Munio. Factis(...)initi compromissi(...)coram eis proposuit ueritatem scire et.....ea inueneran sub forma compromissi ei pro compositionem uel per firmam exhibeant iusticie complementum
Dorso: "Compromiso entre este monasterio y el cura de Villachaa sobre los diezmos de la quinta de Pineyra si pertenecen a San Martín de Pineyra o a Villa Chan. Era de 1270". Nº CXXXIX".
Hubo una escritura al dorso que está borrada. Debió ser un borrador de este mismo documento. Pergamino bien conservado y de regular lectura.

Carpeta 1483. Nº 7.              22-05-1238
Era Mª CCª LXXª VIª et undecimo quarto kalendas iunii. Notum sit tam presentibus quam futuris quod cum coram domno M. Lucensis episcopo diu uerteretur contentio inter abbatem et conuentum de Monte de Ramo ex una parte et Fernandum Muniz, prelatus ecclesie Sancti Mametis de Villa Plana, ex altera supra decimas de Pineira et de Oliueto quas utraque pars ad se per tinere dicebat, tandem dicte partes de sui beneplacito, auctoritate nichilominus domni episcopi interueniente, Pelagium Petri, archipresbiteri de Igion, Petrum Garsie, archipresbiterum Montis Fortis, et Rudericum Diaz clericus de Lor, sub pena D solidorum compromiserunt quod supra predictis decimis eorum starent compositioni et mandato; qui arbitri in eam arbitrii precedentes et ad predicta loca personaliter accedentes per se et per textes iuratos inquisierunt supra decimas predictorum locorum diligentius ueritatem. Post hec, habita inquisia et in scriptis redacta, dicti arbitri cum partibus, coram domino M. Lucensi episcopo conuenerunt et, habito cum eo et cum aliis prudentibus supra eadem inquisia diligenti tractatu pto amicabili compositione inter partes huiusmodi compositionem sive arbitrium protulerunt; uidelicet, quod monasterium de Monte de Ramo habeat integre de duobus locis predictis de ómnibus forariis qui ibi laborant, uel de cetero ibi uenerint laborare, medietatem decimarum, et predictus Fernandus Muñiz habeat alteram medietatem, exceptis mancipiis predicti monasterii, de labore quórum dictum monasterium debet habere integre decimas. Et si forte in uita predicti clerici aliqua plaza (sic) uacauerit et dictum monasterium eam per se uel per homines suos laborauerit, de ea dictus clericus nichilominus, medietatem percipere decimarum. Et sciendum quod hec compositio debet durare tantum in uita dicti Fernandi Muñiz, clerici antedicti, saluo iure suo utraque parti, quod post ipsius clerici obitum presente compositione non obstante ius suum ualet demandare. Et quia nos predicti arbitri sigilla propria non habemus, sigillo domini M. lucensis  episcopi presentem compositionem per alphabetum inter presentes diuisam fecimus sigillari. Qui presentes fuerunt: Dominus M. lucensis. episcopus.Testes, Garsia,cantor,testis,Martinus V.,archidiaconus, testis,Iohannes,iudex, testis, Petrus Sorpinus,thesaurarius, testis, Iohannes Petri, canonicus, testis, Gundisaluus Nuniz, canonicus lucensis., testis. (Sigue un espacio de varias líneas en blanco). Fernandus Pelaii uicenotari lucensis notuit.
Dorso: “Composición entre el rector de la iglesia de San Mamed de Villachaa y este monasterio sobre los diezmos. Era de 1276”.Mano antigua: “Composición dos desimos da grangia de Pineyra”.
Pergamino bien conservado y de buena letra partido por ABCD. en su parte superior. Mide 12,50 x 27 cms.

Carpeta 1483. Nº 8.                          1238             Piñeira
In Dei nomine sub quo ego Uiuiana facio kartam uenditionis de mea hereditate quam habeo de meo patre in Auesada de Salguedo et de Vila Meana et quantum ibi habeo de meo casale uobis abatí donno Guillelmo,Montis Rami et omni conuentu uestro, et unam leyram in Argno. Aa por XVIII florinos ut habeatis eam iure hereditario in perpetuum. Et est fideiussor da Leyra Petro Iohannis. Facta karta in era Mª CCª LXXª VIª, regnante rege Fernando in Legione et in Castella et in Badalloz (sic) et in Corduba; tenente Baroncelle Fernandus Iohannis, episcopo in Auria Laurentius, merinus mayor, Rodericus Roderici. Ego Uiuiana iussi fieri hanc cartam uenditionis mee et eam propriis manibus roboraui. Qui uiderunt et audierunt: Michael Pelagii, testis, Petro Gonsalui, testis, Petro Fernandici, testis, Martinus Sancii, testis Matinus Roderici, testis. Ego Martinus Cortizo, uendidi unam leyram in Auessada de Uila Meana similiter fratribus Montis Rami pro VIII florinos.Ego Rodericus Iohannes, similiter uendidi unam leyram in ipsa Auessada de Uila Meana ipsis fratribus pro XII florinos. Ego Gonsaluus Pelagii et Dominicus Michaelis facimus cambium cum fratribus Montis Rami. Damus ei quantum habemus in Auessada de Salguedo et dant nobis fratres pro ea unam leyram in loco Saviello de qua nos sumus bene paccati. Quod si aliquis hoc concanbium nostrum frangere uoluerit, pectet D solidos, medietatem domno terre et medietatem uocem tenenti.
Dorso: “Pineyra”.Mano antigua.Otra mano:“Venta en Villa Meana para el monasterio. Era de 1276. Nº CLXXII”.
Pergamino bien conservado y con buena letra. Mide 22,50 x 10 cms.

Carpeta 1483. Nº 9               ?-03-1239                   Queirugás
In Dei nomine. Notum sit omnibus hominibus, quod nos III netos de Rodericus Pelagii, ego Petrus Salvadoriz et Cipriano Salvadoriz et Maria Salvadoriz a vos don Fernando Roderici fratri pro ipso monasterio de Monte de Ramo vendimus vobis quantam hereditatem habemus in villa que dicitur Qeyruganes ad montibus, ad fontibus, ad pascuis cultis quam non incultis, intus vel foris, pro precio nominato septuaginta solidos; et per isto precio sit carta roborata. Ita, de hac die et omni tempore habea (sic) ipsa hereditate beate Marie (sic) de Monte de Ramo usque in perpetuum. Et si homo venerit ad venditionem nostram disrrumpere istan venditionem, duplet vos dictam hereditatem in talem locum, et regie parte C aureos pectet. Facta karta mense marcii, sub era Mª CCª LXXª VII, regnante rege Fernando Castelle, Toleto, Legionis et Gallecie et Cordube; F[ernandus] Iohannis tenente Capraria et Luparzana de manu regi, Maiorino in Gallecia, domno Munionis Fernandi, sedente in Auria episcopo Laurentio, in Baronceli archidiaconus donno Johannis Garsie. Nos qui hanc kartam iusii fieri con manus nostras roboramus et hec facimus (Hay dibujada una mano). Qui presentes fuerunt et viderunt et audierunt: Sancius Roderici, milites. - Menendus Soariz et Menendus Roderici.F[ernandus] Garsie,Petrus Roderici, militem,Sancius Topety.
In ista voce ego Maria Roderici similiter vendo vobis quantam hereditatem habeo in ipsa villa supradicta ex parte patre Rodericus (sic) Pelagii pro precio nominato quadraginta solidos. Per istos precios sit carta roborata. Testes isti supra dicti. Ipsos sunt de parte de Marie Roderici. Sin de aliis venditores.
Dorso: “Karta de Quiroganes”.Otra mano: “Carta de venta echa al monasterio de vna heredad de Quiroganes. Era 1277. A.”
Pergamino bien conservado y con buena letra. Mide 19,50 x 12 cms.
CARPETA 1483         Nº 10                          1239
            Sabean quantos ista carta virem como eu Apariço Ioan/nes, notario público del rey en Caldelas et en Triues, vin carta / que me mostrou Domingo Gil uistiario de Monte de Ramo / feita desta maneyra:
Era ª et CCª LXXª VII. Notum sit tam presentibus quam futuris hanc paginam inspecturi, / quod ego Roderigo, Abbas et archidiaconus Montis For/tis, petii multoties abbati et fratribus de Monte de Ramo / medietatem decimarum de Pineira et de Oliueto, allegans quod eas iniuste teneuant, cum ecclesiam non haberent. Illi uero, ex contrario, allegabant se apud Pineyra ecclesiam abere (sic), nomine cuius illas decimas diu possiderant et in / perpetuum possidere uolebant, adicientes etiam multis assertionibus / illam ecclesiam esse baptismate. Post multas uero alteracio-/nes hinc inde factas, congita plenius supra iam dictis decimis et ecclesie Sancti Martini de Pineyra ueritale, de consensu totius  mei capituli, habito consilio bonorum uiro-/rum, memoratas decimas de consensu totius mei capituli, / illi ecclesie concesi in perpetuum posidendas; insuper abbati / et fratribus de Monte de Ramo concessi ut in eadem ecclesia ad / uoluntatem suam instaurent capellanum etiam annuatim si i-/ta uellent qui ibi celebraret et suis parrochianis et famulis / fratrum ibi commoratium, cum necesse esse, sacramenta eccle-/siastica conferrent. Predicti uero fratres mihi, abbati et archidiacono de Monte Forti, et successoribus meis nomine archidiaconi / debent pro preeatione a festo Sancti Michaelis usque ad festum Sancti/Martini, annuatim V florinos persoluere et III florinos archipresbitero de / Monte Forti. Et habita tali precatio nichil aliud iure e-/ eclesiástico debeo nec ego nec sucessores mei illi eclesiae exhibere. Ut autem, ista compositio rata sit et in perpetuum / rouur obtineat firmitatis, hanc cartam intra me et monas / terium Montis Rami diuissam per alfabetum, de consilio totius / mei capituli, iussi fieri et illam sigillo meo et sigillo abbatis Montis Rami sigillari. Qui presentes fuerunt: Dominicus Iohannis / de Amandi.- Petrus Garsíe, archipresbiter Montis Forti.- Domnus Alfonsus, prior Sancti Vincencii.- Pelagius de Sacis.- FF de Uillar.- Frater Petrus Petri.- Frater Petrus Dominici.- Nunos Menendi.- Millas / Petrus notuit. Eu Apariçio Ioannes , notario sobredito, tirey / este traslado per mia mao de veruo ad ueruum et puge y este meu sinal en testemuyo de verdade. (Hay un signo en forma de cruz)
DORSO: “Concordia entre el abad de San Vicente de Monforte don Rodrigo con su convento y el de Monte de Ramo sobre los diezmos de Piñeira. Y se apartó de ello y cedió en Monte de Ramo a quien tocan enteramente. Era de 1277. Nº CLXCII”.
Pergamino bien conservado y de buena letra. Mide 9,50 x 35 cms.
Otra mano borrosa: “Concordia del monasterio y el de San Vicente de Monforte sobre los diezmos de San Martín de Pineira”.
Dorso: “Reyna doña Theresa da el coto Seoanne”.
Otra mano: “Rouoyra Sancta”.
Otra: “Rivera Sagrada. Era 1162”.
Otra: Es donación y demarcación de soto con Caldelas”. Otra: “La reina de Portugal”. Otra mano antigua: “Este pribillegio es de la fundación del monasterio donde las tierras y ribera de Montederramo y Felgoso. Es de la reina doña Teresa, hija del rey don Alonso el Magno. Hera de mil e ciento e 62 años. Está confirmado por el rey don Enrique e por el rey don Fernando en prebillegio rodado con sello a foxa 2 deste quaderno. Era de 1270”. Cax. 1 – Legajo 1, Nº 2”.
Otra mano: “A siete días del mes de nouiembre de mil e quinientos e ochenta e un años, ante los señores Presidente e jueces de la Audiencia..presentó esta escriptura(...)del Nº de...
Pergamino muy bien conservado y con muy buena letra. En el Archivo Histórico Provincial de Orense, Legajo 124, existe copiado en parte este docuemtno. Fue confirmado por el rey Alfonso de León, padre de Fernando el Santo, en Allariz el dia 12 de mayo de la era 1266 (Legajo 124, Donaciones, fol.32).
Adquisición en Seoane o Vello, Feligresía de Seoane o Vello. Donación de la Infanta. Era de 1162. Año de 1124. La infanta doña Teresa, reyna de Portugal y Limia, hija del emperador don Alonso el Magno, mujer que fue del Conde don Enrique y este año, de don Fernando de Galicia, hizo donación a Dios nuestro Señor y a Arnoldo su siervo, abad de San Juan de Monte de Ramo y a sus compañeros que allí sevían a Dios debaxo de la Regla de nuestro Padre San Benito y les dio para siempre jamás la Rivoyra Sacrata que está en Monte de Ramo, territorio de Caldelas, con las demarcaciones siguientes

Carpeta 1483. Nº 11.              1240   Ganderas    Grijoa
Notum sit omnibus hominibus tam presentibus quam futuris presentem cartam inspecturis, quod ego Benedictus Suerii tibi Iohanni Fernandi et uxori tue Marie Suerii facio kartam uenditionis de omni hereditate mea quam habeo in terra de Lemos in loco qui dicitur Ganderas et Egreipana; et teneo illam in forum monasterii Sancte Marie Montis Rami. Vendo, inquam, illam uobis in domibus tectis et detectis, in agris cultis et incultis, in uineis, in montibus, in fontibus, in riuis, in pascuis gregum et armentorum et in ingressu et in egressu et per terminos nominatos, uidelicet, quomodo dividit Sancte Iohannes per Uilla Marín, quod ex inde est mei iuris et per aquam de deuesa Rotunda quomodo intrat in aquam de Pescoso et per Telleirum a a Susu. Et pro precio dedistis mihi XXV florinos a quo precio bene sum paccatus et nichil indebitum ex inde apud uos remansit. Et cum ista hereditate uendo uobis quamtum habeo in monte de Nido de Vulture pro precio iam nominato. Si quis, atamen, contra hanc cartam uenerit et eam infringere temptauerit et preualuerit, imprimis iram Dei incurrat et sit maledictus et excommunicatus et cum Datan et Abiron et Iuda traditore Domini in inferno dampnatus. Insuper pectet C aureos, medietatem regi et meditatem uoci pulsanti et predictam hereditatem in tali loco in duplum reddat. Facta karta sub era Mª CCª LXXª VIIIª, regnante rege Fernando in Legione et in Castella, tenente Lemos donno Fernandi Guterri, episcopus in lucensi sede Martinus, abbas in Sancto Uincencio R. Iohannis, archipresbiter Petrus Didaci,Sancte Marie de Regula, abate in Monte Ramorum cuius nutu hec uenditio facta fuit, Guillelmus. Qui presentes fuerunt: Donnus Fernandus, monachus, testis. - Donnus Velascus, monachus, Frater Velascus, conuersus, testis. - Frater Roderivus, conuersus, testis. - Dominicus Pel. de Piscina filius de Pel. Dominici, testis subintelligitur mayor, testis. - Petrus Ordonii,Montis Fortis, testis. Ego Benedictus Suerii hanc kartam quam fieri iussi, propriis manibus roboraui. - Iohannis qui notuit.
Dorso: “Benito Suárez vende a Juan Fernández y a su mujer María Suárez las heredades que tiene en tierras de Lemos en el lugar que se dice Ganderas y Grijoa y confiesa es de foro de Monte de Ramo. Era de 1278”.Mano antigua: “Carta de Gandarias”.
Pergamino bien conservado y con buena letra. Mide 19 x 16 cms.

Carpeta 1483. Nº 12               12-08-1181
Sepan quantos esta carta vieren como yo rey Fernando[II,1285-1312] por la gracia de Dios rey de(...)[1221-1284].....vi una carta del rey Don Alfonso mi abuelo en esta guisa:
“Sepan quantos esta carta vieren como yo don Alfonso por la gracia de Dios rey de(...)12 de agosto, era M CC X nona.Dada en Badalloz...fecha en esta guisa:
Nos  Don Alfonso por la gracia de Dios rey de Castilla[...vi una carta del rey Don Alfonso...en estas aguysa]
Sepan quantos esta carta viren como yo rey Don Fernando por la gracia de Dios(...)vi una carta del rey Don Alfonso mi abuelo en esta guysa:
Sepan quantos esta carta viren como yo Don Alfonso por la gracia de Dios(...)
(Dorso): “Presentada en Valladolid ante los señores oydores en ocho días del mes de setiembre de 1515 años.....en nombre del abad e monges del monasterio de Santa María
de Monte de Ramo, en el pleito contra(...)                                 
Pergamino completamente ilegible en casi toda su integridad. Mide actualmente 29 x 67 cms. ....

Carpeta 1483. Nº 13                         1241                           Tamagos
In Dei nomine. Notum sit presentibus et futuris quod ego Michael Martín, pariter cum meis fratribus Petrus Martin et Petrus Iohannis de Oinbra, cum filia sua, vendimus vobis Sancio Fernandi frater Montis Rami, casale de Concieiro in uilla de Tamagaos pro VIII florinos et medium nominatim.Ego Vivianus Pelagii cum meis fratribus, vendimus vobis Sancio Ferranz mediam casam de Conciero pro XX florinos nominatim. Ego Petrus Maurus et uxor mea Maior Iohannis, vendimis vobis Sancio [Ferranz] fratri Montis Rami mediam d. i. Ca(...)in Tamagoos in loco qui dicitur Concieiro pro X florinos nominatim.
In Dei nomine. Ego Michael Martín et uxor mea Maria Gundisalui vendimus vobis Sancio Ferranz,fratri Montis Rami, unam leiram meam et meorum fratrum, in loco qui dicitur Fiurelo, ultra rivum, pro VIII florinos nominatim, et de precio sumus bene pagati et contra vos nichil remansit pro dare.De cetero monasterium Montis Rami habeat supradictam hereditatem ad vendendum vel ad donandum. Et omnis homo, tam de nostris quam de extraneis qui istam kartam ad disrrumpendum venerit, sit maledictus et excommunicatus, et voci donni regis pectet C morabitinos et monasterio Montis Rami duplet quantum valet ipsa hereditas. Facta karta era Mª CCª LXXª IXª, regnante Legione et Castelle rege donno Fernando; in Auria episcopus Laurentius; tenente Baroncelle donno Fernando et de manu tenentibus Lobarçana Petrus Penela et Cocomino archidiaconus magister Iohanis.Testis.Petrus,clericus;testis,donno.V. clericus;Testis (Laurentinus Malunda) clericus,testis Petrus Martín;Michael Pelagii, testis; testis Vivianus Martín.
Dorso: “Tamagos. Carta de venta del Casar de Conciero en Tamagos y de una leira en el lugar que se dize Fiurelo desa parte del rio. Era 1279”.
Pergamino bien conservado y con buena letra. Mide 21 x 10,50 cms.

Carpeta 1483. Nº 14.            1243        Cigarrosa
Notum sit per hanc cartam ómnibus hominibus qui uiderint uel audierint illa, quod ego Maria Petri, in magna et in suma infirmitate posita, cogente me etiam fame et inopia, uendo omnem hereditatem meam domno Fernando, abatí Montis Rami, et omni conuentui ipsius monasterii, quam habeo in uilla qui dicitur Cigarrosa iuxta Pontem qui situs est supra flumen quod dicitur Sil; et dant mihi predicti fratres in uita mea C florinos semel tantummodo et unam pellem edinam annuatim in uita mea et de alio nil nisi partem beneficiorum Ordinis sui, pro quo beneficio pro anima mea mensuraui me de precio. Do et concedo illis istam hereditatem in casis, in uineis, in agris cultis et incultis, in hortis et [ubi]cumque potuerit illam inuenire. Et notandum quod iam quinque anni erant elapsi ex quo illam mandauamus dicto monasterio illam hereditatem pro anima  mea et pro amore duorum monachorum consanguineorum, u[idelicet] Petri Andree Iohannus Roderici et J(...) Et feci illis de illa cartam et concilium S. crescente in me infirmitate et inopia, ita quod manibus meis non poteram adquirere uictum nec uestitum exigi a predictis fratribus istud precium. Et ego Johannes. Petri et ego Johannes. Roderici,fratres dicte Marie Petri qui post mortem illius manus ingeiamus? in ipsius hereditatem, uidentes quod nullatenus iure poteramus. illam uincere dimittimus illam dicto monasterio sine ulla contradictione et dant nobis predictos abbas et fratres C et IIII florinos. Si quis autem, contra hanc cartam uenerit, pectet C morabitinos predicto monasterio et parti regie totidem, et predictam hereditatem in tali loco in duplum reddat. Facta karta sub era Mª CCª LXXXª Iª, regnante rege F[erdinando] in Legione et in Castella, tenente Torres infante domna Eldora.....Fernandi episcopus astoricensis domnus P. Fernandi. Et notandum quod ego J. Petri do dicto monasterio pro anima mea illam uineam quam compraui de María Didaci et hoc post mortem meam. Et do uxori mee domne Stephanie pro parte quam habebat in ipsa uinea, casam cum exitu suo, quam ambo comprauimus in ipsa uilla de Cigarrosa. Qui presentes fuerunt et uiderunt et audierunt hec: Frater P. de Prati, testis. - R. Sancii, testis. Velascus Fer(..), testis. Petrus Fer., testis.J. Martius, testis.Dominicus Martín, testis.J. Roderici, testis.J. Fer(...),testis.J. Pel., testis.P. Dominici, testis.R. Martini, testis.Petrus Dominici, testis,et omne concilium de Cigarrosa, testes. Ego Marina Petri et ego J. Petri et ego Iohannis Roderici hanc cartam quam fieri iussimus propriis manibus roboramus.
Dorso: Mano antigua: “Carta de Pitium....a Ponte Cigarrosa”.Otra mano:“Venta y donación en Cigarrosa caue la puente de Petín. Era de 1281. Nº CCXXXIX”.
Pergamino roto y mal cosido. Buena letra. Mide 11,50 x 31,50 cms.

Carpeta 1483. Nº 15                         1246                           Tamagos
Notum sit omnibus hominibus tam presentibus quam futuris presentem cartam inspecturis, quod ego Garsía Uelascus facio cartam uenditionis domno Fernando Vilaza, monacho Montis Rami,de una leira que iacet in loco qui dicitur Arnaes et iacet in testa de Leira Longa de Grangia de Tamagonus, et pro precio dedit mihi XXX florinos de quo precio bene sum paccatus et nichil indebitum apud illum remansit. Facta carta sub era Mª CCª LXXXª IIIIª, regnante rege Fernando in Legione et in Castella, tenente Baroncelle domno Fernando Iohannis, maiorino donno Munio Fernando Male Pellis, episcopo in Auria Laurentius, archidiaconus donnus F. Didaci, abbas in Vilaza qui hanc cartam concessit cum clericis suis donnus Michael Petri. Qui presentes fuerunt: Petrus Roderici, presbiter, testis; Fernandus Codadu, testis; Martinus Roderici, clericus, testis; Fr. Fernandus, testis; Fr. Menendus, testis; Petrus Menendi, testis. Si quis contra hanc cartam venerit et eam infringere temptauerit, pectet L morabitinos voci pulsanti et parti regie totidem, et predictam hereditatem in tali loco in duplum reddat. Ego Garsia Velascus hanc cartam quam fieri iussi, propriis manibus roboraui.
                            Tamaganos
Notum sit omnibus hominibus tam presentibus quam futuris presentem cartam inspecturis, quod ego Petrus Fernandi, armiger, facio cartam venditionis Petro Roderici, fratri Montis Rami, de una cortina et una nuccaria in uilla que dicitur Tamaganus, et iacet in Cima de Vila ultra casale de Moreira. Et dedit mihi pro precio nonaginta solidos et ego dedi ei por fideiussore dicte hereditatis matrem meam Orracam Munionis ut in omni tempore per illam sit concessum. Facta karta sub era Mª CCª LXXXª IIIIª, regnante rege Fernando in Legione et Castella; tenente Limia donno Fernando Iohannis; maiorinus in Gallecia, donnus Munio; episcopo in Auria, Laurentius; archidiaconus, F.. Didaci. Qui presentes fuerunt: Pelagius Petri, testis.  Michael Petri, testis.  Menendus Suerius, testis. - Si quis contra hanc cartam venerit et eam infringere temptauerit, pectet C aureos, medietatem regi et medietatem voci pulsanti et predictam hereditatem in tali loco in duplum reddat. Ego Petrus Fernandi hanc cartam quam fieri iussi, propriis manibus roboravi.
Dorso: “Carta de venta. Vende García a Fernando de Vilaza, monxe, una leyra onde dizen Aruaca(?) que entiesta en la leyra Longa de la granja de Tamagos. Era 1284. Otra carta de venta. Vende Pero Fernández, armero, al dicho Fray Fernando, monge, una cortiña con vna nogueira en la aldea de Tamagos,de la otra parte del Casar de Moreira. Era 1284”.
Pergamino en buena conservación. Buena letra. Mide 17,50 x 15,50 cms.

Carpeta 1483. Nº 16.            1247          Calvos
Notum sit ómnibus hominibus tam presentibus quam futuris presentem cartam inspecturis, quod ego F[erdinandus],abbas Montis Rami, et omnis eiusdem loci conuentus, vobis donno Iohanni Velasci facimus cartam et uerbum firmissimum de hereditate nostra propria quam habemus in loco qui dicitur Caluus. Tali pacto illam uobis damus, quod plantetis in ea uineam riparie et detis ex ea annuatim prefato monasterio quartam partem uini tantummodo in uita uestra; et post obitum uestrum remaneat uni amicorum cui ipse uolueritis qui tribuat ex in dicto monasterio tertiam partem uini. Quod si ipse sine semine obierit, dita hereditas remaneat dicto monasterio sine ulla contradictione. Si autem cum semine obierit, relinquat etiam illam uni amicorum cui uoluerit, sicut de alio diximus. Et debet dare medietatem uini ad torcular  Et debetis uos et posteri uestri uocare fratres sancti Felicis ad torcular et dare ei ibidem duos solidos et de alio nichil.Sclendum quod ipsa hereditas debet semper remanere in uno homine uestre generationis.Sicut diximus, obvierint relicto semine. Quod si obvierint non habentes seminem, relinquant illam in pace dicto monasterio. Notandum etiam quod addimus uobis cum ipsa uinea duos saltus, unum qui dicitur Saltus de Caluis et de Causo, quomodo dividit per saltum Sancti Felicis et Saltum qui iacet super uineam de Caluis, quem saltum olim diuidimus cum filiis Iohannis Didaci de Setier de Bois. Tali pacto uobis damus illos saltos, quod tam uos quam posteri uestri, faciatis tale forum quale sursum diximus de uinea faciendum, videlicet, quod uos debetis dare quartam partem castanearum, et ille qui post obitum uestrum illos tenuerint, tertiam partem et alii qui gradatim post uos uenerint semper medietatem. Et tam uos quam omnis posteri uestri debetis dare unum solidum annuatim quando alios duos dederitis. Et notandum quod si uobis, aliqua necesitate cogente, aduenerit ut predictam hereditatem uendere uel subpinerare uolueritis, prius eam uendatis uel subpigneretis dicto monasterio, si illam emere uel subpignerare uoluerimus Sin antem tali homini uendatis uel subpigneretis qui predictum forum sine contradictione ulla reddat sepefato monasterio. Quod si uobis, quod absit, uel posteris uestris acciderit ut terram uestram relinquatis propter aliquam necesitatem et predictam hereditatem non potueritis uendere aut subpignorare, nos debemus illam accipere et tenere quousque uestram potueritis recuperare terram et habeatis potestas utendi ea et laborandi. Si quis, autem, contra hanc cartam uenerit et eam infringere temptauerit et preualuerit, iram Dei incurrat et cum Datan et Abiron et Iuda traditore Domini penas infernales patiatur. Insuper, pectet C aureos, medietatem regi et aliam uoci pulsanti. Facta carta sub era Mª CCª LXXXª Vª, regnante rege Fernando in Castella et in Legione; tenente Kaldelas Fernando Dominici; Laurentio in Auria episcopo; archidiaconus(...)Qui presentes fuerunt: Petrus, testis. - Sancius, testis.- Rodericus, testis.Iohannes, testis.Fernandus,testis.Didacus,testis.et omnis conuentus Montis Rami cum ipsius abate, testis. Ego FF, dictus abbas, cum prefatu conuentu,hanc kartam quam fieri iussimus manibus roboramus. Iohannes qui notuit
Dorso: “Foro del lugar de Calvos y de dos sotos. Era de 127... (?). Nº DLXXXVII. Chan de Ygla”.
Otra mano: “De Sanfiit et da obra”.
Conservación regular. Buena letra. Mide 29 x 23 cms.
Archivo Histórico Provincial de Orense. Nº 2.       1250         Pidrisqueira
Notum sit ómnibus hominibus tam praesentibus quam futuris, quod ego dominus F. Garsie Das Mar (?) simul cum uxor (sic) mea María Menéndez, damus vobis Petro Gil et uxor (sic) vestra Mayor Roderici una leira a foro in villa que dicitur Pidrisqueira en Carvallas Vellas et in illa leira tomou domnus Fernandus entrega de domna Teresia. Damus vobis a a tal foro que deedes inde quarta de pan uobis et cognatio vestra usque im perpetuum mihi vel cui vox mea habuerit; et colerdes meu mayordomo et levardes o pan a meu celeyro en a fiigresia(...) Et si uolueritis istum forum vendere vel supinorare, ante nobis quam alios homines vel cui vox nostra habuerit. Et si nos noluerimus, vendatis vel supinoretis alios homines qui faciant nobis istum forum in pace, et non seian cabaleiros nen frades nen freires, senon homees qui faciant nobis istum forum in pace. Et si venerit de nostra parte vel de extranea qui uobis uoluerit frangere istum forum, pectet C aurea a domino rege e a herdade duplata. Facta carta in mense februarii, regnante rege Fernando in Legione et in Castella; Johannes,episcopus auriensis; tenente Limia F. Iohannes et P. Paes J Fernandi; meyrino. Qui praesentes fuerunt: Pedro Roderici,de Fonquberta-Velascus de Vide- Lupo Lupetius, clerigo Iohannes Fernández, cunado de Pedro Roderici-Velascus de Collo¿.- Era Mª CCª LXXXª . P. Martinis qui notuit, testis.
Pergamino partido por ABCD

Carpeta 1483. Nº 17             ?-04-1249                               Tamaguelos
In Dei nomine. Ego Petrus Menendi et mea uxor Marina Fernandi, facimus cartam uenditionis a vos Martino Iohannis et uxori vestre Orraca Petri, de nostra propria quam habuimus in Tamaganelos pernominata hereditas quanta habemus in Tamagelos et in toto suo termino, pro precio quod de vobis accepimus C morabitinos....        tantum nobis et vobis placuit et nil remansit pro dare. Et pro robore II denaradas de pisces. Et semper habeatis ipsam hereditatem uso.et omnis homo qui uenerit in uestra uoce cunctis temporibus in secula seculorum. Et si aliquis uenerit uel uenerimus qui hanc cartam fragere uoluerit, quantum quesierit, tantum duplet. Et insuper, pectet domno terre dos solidos?. Facta carta mense aprilis era Mª CCª Lª XXXVIIª. In Legione et in Castella rex Fernandus, tenente Lobarzana Fernandus Iohannis, sub manu eius Petri Penela; episcopus in Auria, Laurentius; archidiacono de Baroncelle Mr. tenente........dona T. Gil iudex Martinus Gunsalui,testes Qui uiderunt et audierunt et presentes fuerunt: Petrus et Fernandus(...)Iohannes Gunsalbi, Sertorius Petri, Menendo Ago confirmat,ferreiro, Petro Fulmiriz, Petro Petri capelo, Pelagius Carvalo Calvelos. Ego Petrus Menendi et uxor mea Marina Fernandi istam cartam obtorgamos et illam manus nostras roboramus. S(...)qui notuit
Dorso:“Tamaganelos.Carta de venta de una heredad en Tamanelos termino.Era 1287”
Pergamino pequeño bien conservado.Se lee casi perfectamente. Mide 11 x 15 cms.

Carpeta 1483. Nº 18              1252     Toural       Lumeares
Notum sit ómnibus presentibus et futuris presens scriptum inspecturis, quod ego frater F[erdinandus] dictus abbas Montis Rami, una cum omni conuentu eiusdem loci, facimus uerbum Petro Petri et uxori eius Maria Fernandi et cuidam filio uestro ominato, de nostra hereditate do Toural quam habemus in uilla qui dicitur Lumeares (sic), tali pacto quod plantetis ibi uineam et laboretis eam bene; et si non feceritis, debetis illam ammitere. Et detis inde nobis tertiam uini et quartam panis et quintam de sachadu et IIos. dies de seara et IIos. pisotas (sic) et Iam. bulsam boni uini. Et filius uester det nobis quatuor dies de seara et sex panes tricticeos uel sex denarios et compleat omnia que sursum resonat. Et sitis nostri uasalli obedientes. Post mortem, uero, uestra et unius filli uestri, remaneat hereditas libera monasterio. Quod si eam uendere uel supinorare uolueritis, antea nobis quam alteri, uel tali homini quod sit nobis uasallus obediens. Si quis autem hoc pactum fregerit, pectet L. morabitinos iniuriam patienti et totidem uoci regie. Facta carta in era Mª CCª XCª, regnante rege FF. in Legione et Castella et Siuilia; episcopus in Auria, domno J.; tenente Caldelas domno R. Alfonsi, de manu eius R. Lupi.Qui uiderunt et audierunt:Petrus, prior, monachus, testis.Martinus Menendi, presbiter, testis(...)F[erdinandus]conuersus, monachus, testis Iohannes Petri, presbiter, testis.......M.  uestiarius, monachus, testis.Frater Simeon, conuersus, testis.......J. Sancti, monachus, testis.Petrus Arroubadu,laicus,testis Fernandus Iohannis, laicus, testis.Ego F[erdinandus],abbas Montis Rami et omnis conuentus eiusdem hanc cartam quam fieri iussimus roboramus. Fr. V(...) monachus qui notuit de beneplácito utriusque partis.
Dorso:Letra antigua: “Foro Fr. FF. a Pero Pérez de unas heredades que se dizen del Toural que está en Lumeares Pagan la tercera del vino y la cuarta del pan y quinta de las ortaliças y otras cosas. Era 1290. Lumiares. 1290. Nº CCCCXLX”.
Pergamino bien conservado y bien escrito. Partido por ABCDE por el lado superior. Mide 14 x 19 cms.

Carpeta 1483. Nº 19                         1251                           Feces
Notum sit omnibus hominibus tam presentibus quam futuris, presentem cartam inspecturis, quod ego Garsia Fernandi, nouicius, facio cartam uenditionis de omni hereditate mea quam habeo de matre mea in Fezes et ubicumque illam habeo, domno. Fernando, abbati de Monte de Ramo et omnibus fratribus ibidem commorantibus. Vendo, inquam, illam pro precio C solidorum quos ipsi fratres mihi dederunt in uestimentis et in ceteris qum habitum Ordinis assumpsi. De quo prrecio bene sum paccatus, et nichil indebitum apud supradictos fratres exinde remansit. Et quia ipsi denarii fuerunt de obedientia uestiarii, mando quod iam dicta hereditas semper sit iuris ipsius obedientie. Si quis autem, tam ex parte mea quam ex aliena contra hanc cartam uenerit et eam infringere temptauerit, imprimis iram Dei incurrat et cum Datam et Abiron et Iuda traditore Domini penas infernales patiatur. Insuper, pectet C aureos, medietatem regi, et medietatem uoci pulsanti, et predictam hererditatem in tali loco indisruptam reddat. Facta carta sub era Mª CCCª nonagessima, regnante rege Aldefonso in Legione et in Castella et in aliis multis regnis, tenente Baroncelle domno Fernando Iohannis; maiorino, Munio Fernandi et sub manu eius Iohannes Fernandi; episcopus in Auria, domnus Iohannis; archidiaconus, M. Roderici archipresbiter. Qui presentes fuerunt: Domnus Fernandus, abbas, testis, Pater prior, testis, J. subprior, testis.  J. cellararius, M. uestiarius, F. stabularius, M. infirmarius, V. portuarius et omnis conuentus Montis Rami a maximo usque ad minimum, testes. Iohannes Dominici qui notuit. Ego Garsias Fernandi hanc cartam quam fieri iussi, propriis manibus roboraui.
Dorso: “Fezes. Carta de venta. Un novicio vende toda la heredad que tenía en Fezes al monasterio. Era 1390. Ay otra mesma escriptura”.Letra antigua: “Carta de vendición de Garsias Fernandi, nouicio”.
Pergamino bien conservado a excepción del lado izquierdo que está gastado. Letra buena. Mide 23,50 x 18 cms.

Carpeta 1483. Nº 20                         1253
Notum sit omnibus hominibus presens scripturam inspecturis, quod ego Fernandus, abbas Montis Rami, una cum omni conventu eiusdem, facimus uerbum et cartam tibi Roderico Perez et uxori tue Marie Menendi et omni cognationi uestre post uos, de tota illa hereditate que fuit Marie Petri et filiorum eius, uidelicet, Garsie Menendi et Fernandi Menendi, exceptis eorumdem domibus et uineis; et de tota hereditate quam habemus Maioris Roderici cum duabus domibus et cum currale et area, quas predictos Roderici Petri cum uxore sua Maria Menendi nobis dedit, tali conditione quod detis inde nobis et monasterio Montis Rami tertiam partem uini et quartam panis et II florinos annuatim circa festum Sancti Martini; et habitator istius hereditatis sit noster uasallus et det VIII florinos pro luctuosa. Et unus de genere uestro sit semper possessor personarius predicte hereditatis qui persoluat nobis predictum reditum. Et si hoc forum uendere uolueritis, prius uendatis nobis quam tali homini qui sit sub nostro dominio et faciatis seruicium sicut uideritis esse bonum et congruum. Si aliquis contra hanc cartam uenerit, pectet C morabitinos uim pacienti. Facta carta in era Mª CCª XCª Iª, regnante rege Aldefonso in Legione et Castella, Sicilia; episcopo in Auria, domno Johanne; tenente Baroncelle, domno F. Iohannis; maiorino in Gallecia, domno R. Suariz. Qui uiderunt et audierunt:Petrus,prior.Petrus Fernandi, iudex.Fernandus Vilaza, monachus.Fernandus Gundisalui.Garsias Menendi, monachus.Stephanus Petri.Fiz Fernandus, conversus Fiz Menendi, conuersus.Ego F. abbas Montis Rami et omnis conuentus eiusdem hanc cartam quam fieri iussimus roboramus.
Dorso: “F[ernando],abad aforó a Rodrigo Pérez y a su muger y a toda su generación toda la heredad que fue de María Pérez y de sus hijos García y Fernando Méndez, excepto las casas y las viñas, mas la heredad de Mayor Rodríguez con dos casas y un corral y una era por la tercera parte del vino y la cuarta del pan y II florines cada año y luctuosa........era de 1291.
Es una carta partida por ABCDE aserrada en su parte superior. Mide 11,50 x 13,50 cms.
Carpeta 1484. Nº 1                            1355                           Queizás
Cartas deventa.
In Dei Amen. Ego María Pelagii,de Mato,facio kartam uenditionis ad monasterium de Monte de Ramo de una leyra qui iacet a a Poça in Lagarellos a par de Sancho Fernández et de alia parte, a leyra de dona Maria, pro precium nominatum LXIII solidos e de reuoza una quarta de uino; et de precium et de reuoza nichil remansit pro dare. De cetero habeatis uos et omnis uox uestra post uos cunctis temporibus in secula seculorum. Et si aliquis homo uenerit qui hoc factum nostrum frangere uoluerit, sit maledictus et quantum quesierit, tantum duplet, et insuper pectet a cui uocem datam fuerit D solidos. Facta carta sub era Mª CCCª LXª III regnante in Legione et Castella domino Alfonso; tenente Cabreyra donno Fernando et sub manu eius Rodericus Fernandi; maiorino maiore in Gallecia donno R. Suerii; episcopus Auriensis donno Johannis; archidiaconus Martinus Roderici; prelatus de Queyzanes, donnus Petrus Sancii, juyz del rey. Testes qui uiderunt et audierunt: Donnus Fidelis, clericus de Cabreyroaa.Petrus Garsie, testis.Johannes Monis, testis.Et ego Martinus Pelagii outorgo pro mea bona Johannes notarius publicus in Cabreira et in Lobarzaa qui scripsit, testis. (Hay una señal).
                                                                    Lagarellos
In Dei nomine. Ego Johannes Moniz facio kartam uenditionis ad Santam María de Monte de Ramo de duas leyras de IX taegas semeadura, e istas leyras habent in Acencia in Laguarellos pro precium nominatum XI solidos et medium, de reuoza un almud de uino. Et de precium et de reuoza nichil remansit pro dare. Et si aliquis uenerit qui hanc cartam [fraugere temptaverit]... pectet parti regie C solidos. Facta carta in mense iunii, sub era Mª CCCª LVIIIª regnante in Legione et Castella donno Afonso; tenente Cabreyra donno Fernando et sub manu eius Rodericus Fernandiz; maiorino maiore in Galecia, donno R. Suerii; episcopus auriensis domno Johannes; archidiaconus in Baroncelle Martinus Roderici; prelatus de ecclesia de Queyruganes donnus Petrus Sancii. Testes: donnus Fidelis, prelatus de Cabreyroaa, testis... Frater Garsia que fuit comprador, testis. Et ego Johannes Moniz outorgo pro mea bona emparar esta erdade a Monte de Ramo. Johannes, publicus notarius, qui scripsit, testis. (Hay un signo en forma de cruz).
                                                           Marmoiral
In Dei nomine Amen. Ego Laurentio López cum uxore mea Maior Fernández, facimus cartam uenditionis ad Sante Marie de Monte de Ramo de una leyra que iacet in o Marmoyral entre la leyra de Martín Pelagii do Mato et María do Mato et alia de Roderico Pelagii, pro precium nominatum XVI solidos et medio, et de reuoza I almud de uino. Et de precium et de reuoza nichil remansit pro dare. Et si aliquis homo uenerir(...)et pectet parti regi C. solidos Facta karta in mense junii, sub era Mª CCCª LXª IIIª... tenente Cabreira donno Fernando, sub manu eius Rodericus Fernandiz; maiore in Gallecia donno R. Suerii; episcopus auriensis, donno Johanne; archidiaconus en Baroncelle Martinus Roderici; prelatus de ecclesia de Queyçaes, donnus Petrus Sancii, juiz del rey. Testes: Donnus Fidelis, prelatus de Cabreyroaa... Viuian Paez, prelatus de[Uilar de]Ceruos, testis. Frater Garsias qui fuit comprator, testis. Johannes, publicus notarius, qui scripsit, testis.
Dorso: “Ay tres cartas de venta signadas de notario público, la una de María tal de Mato que vende al monesterio vna leyra sita en la Poza en Lagarellos a par de otra de Sancho Fernández y de otra de doña Marina hija en Quizanes. Era 1363. Yten, otra venta que Juan Moniz vende al monasterio dos leyras que hacen nueve tegas de simiente en término de Quizanes. Era 1363.
Iten, otra venta que vende Lorenzo López y Mayor Fernández vna leyra que está en do dizen El Marmoyral entre otra leyra de María do Mato sita en Cabreyroa. Era 1363.
Pergamino bien conservado y buena letra. Cantos lisos. Mide 27 x 19,50 cms.
Carpeta 1484. Nº 2
Conoszuda cousa seia a quantos esta carta viren como yo don Alfonso por la gracia de Dios rey de Castilla, de Toledo, de León, de Galicia, de Sevilla, de Córdoba, de Murcia, de Jaén, vi carta de mi abuelo rey don Afonso fecha en esta guisa:
“Alfonsus Dei gratia rex Legionis, Castelle,Toleti et Gallecie, Ballocio (sic) et Baeça, cum Beatrice regina et meos filios Alfonso, Frederico et Ferdinando et beneplacito genitricis me.tam praesentibus quam futuris notum sit ac manifestum quod facio cartam concessionis [confirmationis et incautationis monasterio Santae Mariae de Monte de Ramo] et vobis domno Guillelmo ipsius abbate et monachis ibidem Deo servientibus, perpetuo valituram. Concedo itaque vobis et confirmo [confirmationem et incautationem] monasterii Sancti Iohannis de Coba monasterio de Monte de Ramo. Concedo itaque et confirmo incautationem quam fecit vobis annus meus Fernandus[I], illustris rex legionensis, videlicet, Piñeira cum omnibus [directuris] et Sancti Iohannis de [Cobas], scilicet Salzedo cum suis adiuntionibus. Iterum, concedo et confirmo vobis illam donationem [monasterii Sancti Michaelis de] Ripa de Sile sub monte Penso in terra de Caldelas. Item, concedo [et confirmo vobis illam] donationem de Rovoira Sacrata quam donna Teresia, filia Alfonsi[VII]Magni regis Hispaniarum, concessit monasterio de Monte de Ramo. Et alias donationes, possessiones, incautationes et confirmationes [quas vos habuistis] sereníssimi regis Alfonsi et aliorum progenitorum meorum concedo, approbo, roboro et confirmo, firmiter statuens quod haec omnia habeatis et vobis perpetuo et inviolabiliter observentur sicut habuistis tempore patris mei et in morte eius. Si quis igitur hanc cartam infringere seu in aliquo diminuere praesumpserit, iram Dei omnipotentis incurrat et regiae parti mille aureos [in cauto] persolvat et damnum super illatum [restituat] duplicatum.
Et ego supradictus rex Fernandus, regnans in Castella et Toleto et Legione et Gallaecia, Badallocio et Baeça hanc cartam quam fieri iussi, manu propria roboro et confirmo”.
Et yo sobredito rey don Alfonso, regnante en uno con la reyna donna Beatriz, en Castiella, en Toledo, en León, en Gallizia, en Sevilla, en Cordova, en Murcia, en Jaén, en Baeça, en Badallocio et en el Algarve, otorgo este privilegio et confírmolo. Fecha la carta en Valladolid por mandado del rey XVII días andados del mes de julio en era de mill et dozientos et noventa e tres annos, en el año en que don Odoart, fijo primero et heredero del rey Henric de Anglaterra, recibió cavallería en Burgos del rey don Alfonso el sobredicho. Don Alfonso de Molina la confirma, Don Agredene (?) la confirma, Don Enric la confirma, Don Manuel la confirma, Don Fernando la confirma, Don Felipe, electo de Sevilla, la confirma, Don Sancho, electo de Toledo, chanceller del rey, la confirma, Don Iohannes, arçobispo de Santiago, la confirma, Don Abendeville Abennaçar, rey de Granada, vasallo del rey, la confirma, Don Mahomach Aben(...) vasallo del rey, rey de Murcia, la confirma, Don Abenmahoth, rey de Niebla, vasallo del rey, la confirma, Aparicio, obispo de Burgos, la confirma, Don Pedro, obispo de Palencia, la confirma, Don Pedro, obispo de Siguença, la confirma....Don Nunno Gonzaluez, la confirma,Don Alfonso López, la confirma,Don Rodrigo Gonzaluez, la confirma,Don Symón Royz, la confirma,Don Alfonso Tellez, la confirma,Don Fernando Royz de Castro,Don Pero Nunnez,Don Nunnio Guillen,Don Pedro Guzmán, Don(...) Gonzaluez el de Junio (?),Don Rodrigo Aluarez,Don Fernando García,Don Alfonso García,Don....Gómez,Don.....Royz,
Segunda columna
Don Gaston                 conde de Beast,uassallo del rey
(ESCUDO)
Don Roy López de Mendoza, almirante de la mar
Don Sancio Martínez, adelantado de la frontera
(...),rey de Toledo
(...),en Andalucía
Tercera columna
Don....,obispo de....
Don Pedro, obispo de.....
Don Suero Pérez, electo.....
Don Pedro, obispo de Salamanca
Don Pedro, obispo de Astorga
Don Leonart, obispo de.....
Don Miguel, obispo de.....
Don Johan, obispo de.....
Don Gil, obispo de Tuy
Don Johan, obispo de....
Don Pedro, obispo de [Siguenza] confirmo
Don Frey (Johannes (?)) obispo de (Silue?)
Don Frey Pedro, electo de(Andilloz?)
Don Rodrigo Pérez, maestre,de la Orden de Santiago, confirma
Don Garci Fernández, maestre de la....
Cuarta columna
(...),de Alcantara
(...) Gunzaluo
Don Garci (?) Suarez, meirino mayor  [del reino de Murcia, confirmo]
.........Don Sancio....de
Quinta columna
Don Rodrigo Alfonso, la confirmo
Don Martín Alfonso
Don......Gómez
Don Rodrigo Froilaz, la confirmo
Don Johan Pérez
Don
Don Andrés
Don Sanctiago
Don Gonzaluo
Sexta columna
Don
Don
Don Pelayo Pérez, maestre de la Orden de Santiago,la confirmo
Carpeta 1484. Nº 3                     1227 y 1255
Sabean quantos esta carta viren como en presencia de min Joan de Ravaal, notario público del rey en Caldelas e das testemoias suscritas,don Frey Joan Martís, abade do mosteiro de Montederramo,da Orden do Cístel, do bispado dOurense, mostrou no concello do Burgo de Caldellas, seendo ajuntado en a iglesia de Santa María dese Burgo, presente Ruy Fernández e Joan Joannes, jueces deste lugar, uma carta del rey don Alfonso de Castella escripta en pergameo, seellada con seello de cera, en corda de seda vermella non rassa, non cancelada, non interlinada, non borrada, non sospeita en ningunha parte,da qual carta o tenor era tal:
 “Conoszuda cousa seia a quantos esta carta viren, como yo don Alfonso[X],por la gracia de Dios rey de Castilla, de Toledo, de León, de Galicia, de Sevilla, de Córdoba, de Murcia e de Jaén,vi carta de mio abuelo rey don Afonso fecha en esta guisa:
“Alfonso[IX]Dei gratia Legionis rex. Vobis Petro Santio et Ariae Petri, salutem et gratiam. Sapiatis quod abbas monasterii de Montederramo demonstravit mihi unam cartam imperatoris avi Alfonso[VII]mei per quam tenet Piñeiram et medietatem de toto Transmonte et Lupiam integram et totam ipsam fragam Oliveto usque in illum terminum ubi intrat Lor in Sile, quantum pertinet ad regiam dignitatem. Et ego outorgo eidem monasterio ipsam cartam et totas hereditates et terminos quomodo jacet in ipsa carta. Et mando firmiter vobis quod vos non passetis ad ipsam cartam, non intretis in ipsis terminis et non faciatis ibi aliquod malum, nec sufferatis homini de mundo quod intret ibi nec faciat tortum, nec fortiam, si me amatis et meam gratiam vultis habere. Mando etiam firmiter vobis quod constringatis comendatorem de Courel et Aviran quod partant cum abbate ipsius monasterii Transmontem, unde aliud ne faciatis. Datum in civitate Ruderici,XIIII augusti, era M. CC.LXV”.
E yo sobredito don Alfonso otorgo e confirmo esta carta, e mando que vala así como valía en tiempo de mi abuelo rey don Afonso.Dada en Valladolid. El rey lo mandó diez y ocho días de julio. Joan Joannes la escribió por mandado de don Suero Pérez, esleyto de Çamora e notario del rey, era 1293 años.
A qual carta mostrada e leida, o dito abade mostrou logo en essa ora un pribilegio do Papa Inocencia IIII sellado con sello de plomo en fios de corda de seda vermella, non rasso, non cancelado, non interlinado, non sospeito en ninguha parte, o qual prebilegio escomenzaba assí:
“Innocentius episcopus, servus servorum Dei. Dilectis filiis abbati monasterii Montis Rami eiusque fratribus tam presentibus quam futuris religiosam vitam proffesis, etc.E entre las cousas que en o dito privilegio se contiñan, contiñase esto que aquí está escrito(...)“In quibus haec daremos exprimendam vocabulis locum ipsum in quo prefatum monasterium situm est cum omnibus pertinentiis suis de Concieiro, de Goltillaes, de Rigueira de Salcedo, de Santi Joanne de Coba in terra de Lemos”. E ainda se contiñan en o dito privilegio outras cláusulas. O qual privilegio mostrado, o dicto abbade pidio no concello a os jueces que mandasen a min notario ya dicto que trasladase e tornase en pública forma por sua autoridade estas cláusulas sobreditas que se contiñan en o sobredito privilegio.E o concello e os jueces sobreditos mandaron que llos trasladasse por sua autoridade e hos tornase en pública forma. E de como estas cousas sobreditas passaron, o dito abbade pidió a mi notario ya dito que lle desse ende un estrumento signado con meu signo e eu dinllo. Testemoyas que foron presentes, chamadas e rogadas: Arias Méndez.Johan Fernández, dito das Casas.Domingo Pérez, pagador do dito concello.Domingo Reguenga.Johan Gutiérrez.Johan Marrubio.Pedro Cerredo.Domingo Martínez, de Mendoya.Pedro  de Loureyro, todos moradores en o Burgo. E eu Johan de Rabal notario sobredito foi presente a esto e puse y meu signo en testemoyo de verdade que é tal.
Dorso Traslado de un privilegio del rey Don Alfonso de la granja de Pineyra y Trasmonte y de una bula del Papa Inocencio en que toma bajo su amparo las heredades y granjas de esta casa.Manda que se guarden todas las libertades.
Otra mano moderna: Compulsóse en 3 de agosto de 1757 con asistencia del señor Fray Gregorio Armentia, archivero del monasterio dd San Vicente del Pino de la villa de Monforte y su escribano acompañado de Joseph del Casal,vecino de dicha,villa en virtud de real provisión de Valladolid ganada a pedimento de Nicolás García Villalpando procurador deste Collegio

Carpeta 1484. Nº 3-bis    18-07-1255      Piñeira
Dorso:“Traslado de un privilegio del rey don Alonso de la granja de Pineyra y Trasmonte y de una bula del Papa Inocencio en que toma bajo su amparo las heredades y granjas de esta casa. Manda que se guarden todas las libertades”. Otra mano escribió: “Compúsose en 3 de agosto de 1757 con asistencia del señor Fray Gregorio Armentia, archivero del monasterio de San Vicente del Pino, de la villa de Monforte y su escribano, acompañado de Joseph del Casal, vecino de dicha villa, en virtud de real provisión de Valladolid, ganada a pedimento de Nicolás García Villalpando, procurador deste Collegio”.

Sepan quantos esta carta viren como en presencia de min Johán Raval, notario público del rey en Caldelas, e das testemoyas susoescriptas, don Fray Johán Martíz, abade do moesteiro de Montederramo, do Orde do Cistel, mostrou en o concello do Burgo de Caldelas estando ajuntado en a iglesia de Santa María desse Burgo uma carta del rey don Alfonso X de Castilla scripta en pergameo o tenor era tal:
“Conoszuda cousa seia a quantos esta carta viren, como yo don Alfonso por la gracia de Dios(...)vi carta de de mio abuelo don Afonso fecha en esta guisa:
“Vobis Petro Sancio.Sapiatis quod abbas monasterii de Monte de Ramo demostravit in unam cartam... tenet Pigneiram et hereditas de todo Trasmonte et Lupiam integram et totam ipsam Fragam cum oliueto(...)et ego outorgo(...) non faciat ibi tortum nec fortiam si me amatis et meam gratiam vultis habere... Facta in civitate Ruderici en día 14 de agosto era M. CC. LXV. Leida, o dito abbade mostrou logo privilegio de Inocencio IIII
Mide 39,50 x 26 cms.



Carpeta 1484. Nº 4.              12-09-1255        Testamento
Testamento de Pedro Rodríguez de Ginzo a favor del convento de Monte de Ramo.
Era de mill e duzentos e nouenta e III anos, XXII días andados de setembro. Conozuda cousa seya como en Pedro Rodríguez, de Giinzo, faço testamento con toda mia memoria e con todo meu acordamento. In primeiro, mando meu corpo e mia alma a Santa María de Monte de Ramo e dou e mando a mia leira de Murelos, porque teui dellos e dese mosteiro a sua lera de Poeda e non di della a derectura a o mosteiro, así como deuía. E mando e dou quanta herdade eu agyo en Giinzo a Santa María de Monte de Ramo se mia filla Dominga Pérez morrer sen semen. E mando, se quiser uender ou pinorar, que uenda a Santa María de Monte de Ramo e deyte a pinores e non autre. E mando e outorgo que por esta erdade que agyan a todo tempo quen quiseren XXIIII florinos que eu recibí de don Johan Pérez, abbade de Monte de Ramo, e do conuento emprestados pra apagar mias deuedas e mías mandas. E rogo a don abbade e conuento que fazan algo e p. stanza (pitanza ?) a mia fila Dominga Pérez e que ajuden a criar. E mando que este meu testamento que seya firme e estauil e que uala por sempre. E por este rogo a estes homes boos que aquí son presentes que seyan desto testemunias pra a todo tempo. Don Johán Pérez, abbade de Monte de Ramo. - Don Johán Sánchez. Marina Menéndez.Pero Peláez, de Vilar de Caes.Martín abbade.Vasco Pérez, alfayate. Johán Calvo, çapatero.Johán Rodríguez Calauanza.Fernán Fernández.Pero Velasques. Pero Fernández, ferrero (sic).Lope Vasques.Pero López, clérigo.Pero Vasques, de Varzeela. E eu Gonçaluo Martínez que a escriuí por mandado de Pero Rodríguez".
Dorso: "Una leira de Murelos. - Testamento y donación. - Juiço".
Pergamino bien conservado y con muy buen letra.

Carpeta 1484. Nº 5
Conoszuda cosa sea a todos los omes que esta carta viren como nós don Alfonso por la gracia de Dios rey de Castilla, de Toledo, de León, de Galicia, de Sevilla, de Córdoba, de Murcia, de Jahén, vi cartas del rey don Alfonso mi abuelo e confirmadas del rey don Fernando mio padre fecha en esta guisa:
"Alfonsus Dei gratia rex Legionis, Castelle, Toleti, Gallaetiae, Badallocio et Baeça, cum Beatrice regina et meos filios Alfonso, Frederico et Ferdinando et beneplacito genitricis mee, tan praesentibus quam futuris notum sit ac manifestum quod inveni cartas patris mei illustrissimi regis domni Alfonsi [...] et monasterio de Castro Regis quod nunquam ricus homo comedat in ipso monasterio nex exigat [...] largiente partem desidero promereri. Si quis igitur tam de meo genere quam de extraneo contra hoc factum meum [...] aliquid invaserit, duplet et pro aussu temerario regie voci mille aureos persolvat, carta in suo robore permanente. Facta in Sancto Iacobo de Cargas (?) mense maio era Mª CCª XLª VIIIª. Notum sit omnibus per hanc cartam quod ego Adefonsus rex Legionis et Castellae do et hereditario iure concedo et in perpetuam helemosinam tribuo [abbati monasterii Sanctae Mariae] de Castro Regis [et successoribus suis] illum meum montem realengum de Villar Papi [...] quomodo dividitur cum villa Inuidi (?) ut illum habeatis et possideatis vós et monasterium vestrum in perpetuum sicut in die habetis et possidetis. Hoc autem facio vobis ob remedium animae meae et animarum parentum meorum et quia precibus et orationibus quae in ipsa ecclesia Deo exibentur partem aliquam ipso largiente desidero promereri. Si quis igitur factum istud ad irrumpendum venire presumpserit, regiam indignationem incurrat et quantum dapnum aut malum vobis fecerit duplet et regie parti mille morabetinos in pena persolvat. Facta carta apud Pontem Ferratum, XXVI die marcii, era Mª CCª LXª VIIIIª. Afonsus Dei gratia Legionis rex, totis qui litteras istas viderint, salutem. Sapiatis quod ego [desidero] firmiter quod nullus faciat malum aut contrarium abbati de Castro Regis in suis hereditatibus aut uasallis et qui inde aliud [...] fecerit, pro facto suo morabetinos CC pectavit. Data in Monte Forti, XX die iunii, era Mª CCª Lª III.
Alfonsus Dei gratia rex Legionis, totis qui litteras istas viderint, salutem. Sapiatis quod illa hereditas de Averece fuit comparata per meos morabetinos et ego dedi eam monasterio de Castro Regis pro anniversario pro anima mea. Et quito eam ab omni foro et de pacto, nisi tantum de mea moneta. Unde mando firmiter quod nec castellanus, neque maiorinus, nec aliquis homo capiat inde vitem neque cebadam, nec aliquid aliud, et qui inde aliud fecerit quantum inde prendiderit, duplavit et michi CC morabetinos pectavit. Datum in Monte Forti XVIIII die augusti, era Mª CCª LXª IIIª.
Et ego praenominatus rex Fernandus, una cum uxore mea Beatrice regina et cum filiis meis Alfonso, Frederico, Fernando et Henrico et assensu et beneplacito reginae domne Berengarie, genitricis meae, concedo Dei et monasterio de Castro Regis vobisque domno abbati eiusdem,successoribus, necnon et conventui monachorum ibidem Deo servientium, praesenti et futuri do et confirmo perpetuo omnia supradicta quaecumque, videlicet, tempore patris mei, quiete et pacifice ea perpetuo et inviolabiliter [teneant et possideant]. Et haec meae concessionis et confirmationis pagina rata et stabili omni tempore perseveret. Si quis vero hanc cartam infringere seu in aliquo diminuere praesumpserit, iram Dei omnipotentis plenarie incurrat et regie parti mille aureos in [persolvat]. Facta carta [in civitate] Vallisoletana XXVIIII die octobris, era Mª CCª LX nona.
Et ego prenominatus rex Fernandus regnante in Castella et in Toleto, et Legione et Gallaecia, Badallocio et Baecia [propria manu roboro et confirmo].
E yo antedicho rey don Alfonso, regnante en uno con la reyna donna Violante mi muger et con mis fijos [la infanta donna Berenguela et la infanta donna Beatriz en Castilla, en Toledo, en León, en Gallicia, en Sevilla] en Cordoba, en Murcia, en Jahén, en Badalloz e en Algarve [outorgo] este privilegio [et confírmo]. Fecha la carta en Valladolid por mandado del rey en era de mill e dozientos e noventa e tres annos] en el ano que don Odoart, fijo primero et heredero del rey [Henric] de Anglaterra [recibió cavallería en Burgos del rey don Alfonso] el sobredicho.
Columna primera
Don Sancho, electo de Toledo e chanceller del rey, confirma
Don Felipe, electo de Sevilla, confirma
Don Abendebille Abennaçar, rey de Granada, vasallo del rey, confirma
Don Apparicio, obispo de Burgos, confirma
Don Pedro, obispo de Palencia, confirma
Don Pedro, obispo de Siguença, confirma
Don Remondo, obispo de Segovia, confirma
Don Gil, obispo de Osma, confirma
Don Mateo, obispo de Cuenca, confirma
Don Beneyto, obispo de Ávila, confirma
Don Aznar, obispo de Calahorra, confirma
Don Lope, obispo de Córdoba, confirma
Don Adán, obispo de Plasencia, confirma.
Don Pascual, obispo de Jahén, confirma
Don Frey Pero, obispo de Carthagena, confirma
Don Pedrinannes, maestre de la Orden de Calatrava, confirma
Don Diego López de Salzedo(...)mayor de Castilla, confirma
Don Garci Suárez, merino mayor del reyno de Murcia, confirma
Maestre Fernando, notario del rey en Castiella, confirma
Segunda columna
Don Alfonso de Molina, confirma
Don Tleredene (?)
Don Munio
Don Nunno Gonçaluez, confirma
Don Alfonso López, confirma
Don Rodrigo Gonçaluez, confirma
Don Symon Reyz, confirma
Don Alfonso Téllez, confirma
Don Fernando Royz de Castro, confirma
Don Pero Nuñez, confirma
Don Nunnio Guillen, confirma
Don Pero Guzmán, confirma
Don Rodrigo (Aluarez), confirma
Don Rodrigo Alvarez?, confirma
Don Fernando Gonzaluez, confirma
Don Alfonso García, confirma
Don...
Don...
Don...
Don Suero Téllez, confirma
Tercera columna
Don Alfonso,fijo del rey Johan, confirma
Conde don(....)uasallo del rey
Don Loys,fijo del emperador e de la emperatriz, uasallo del rey, confirma
Don Johan, fijo del emperador e de la emperatriz, uasallo del rey, confirma
Don Orthomat Abeu Mahomat,uasallo del rey, confirma
Don Castón, vizconde de Beart,uasallo del rey
Don Gui(...)vizconde de...
(Hay un escudo redondo)
Roy López de Mendoza, almirante (?) de la mar
Sancho Martínez de Ralar,adelantado de la frontera, confirma
Garci Pérez de Toledo, notario del rey, confirma
Cuarta columna
(...)donna Berenguela
(...)uasallo del rey, confirma
(Hay otros nombres ilegibles)
Quinta columna
Don Johan
Don Santiago, chanceler del rey, confirma
Don Aben Mahoth (?), conde de Niebla, uasallo del rey, confirma
Don Martín, obispo de León, confirma
Don Pedro, obispo de(...)
(Siguen otros nombres ilegibles)
Don Frey Johannes, obispo de Silue
Don Frey Pero, electo de Audillo (?)
Don Pelay Pérez, maestre de la Orden de Santaigo, confirma


Carpeta 1484. Nº 6.              1257        Castrelo
Pedro Rodríguez y su mujer Elvira dan al monasterio de Montederramo un casar en Castrelo.
In Dei nomine Amen. Conosçuda cousa seia a quantos esta carta viren, que eu Pero Pérez, de Maçaneda, con mia muler dona Eluira, damus un casar de herdade que auemus en Castrelo a lo moesteiro de Monte de Ramo por tal preito que tenamus nos outro que á el mosteyro en esa vila e a pasamento de min e de mia muler ia dita fiquen aqueles casares anbos ia dictos a lo moesteiro de Monte de Ramo en paz. E darmus deste noso casar a lo mesteiro una taega de pan en connoçencia cada ano. E se algún ome uener quer da nosa parte, quer da alena que esta carta queyra britar, sia maldito e escomolgado e pecte a a uoz del rey C marauedís. Feita a carta in o mes de setembro en era Mº CCª LXXXXº IIº, reynando rey don Afonso en todos seus regnos; bispo en Ourense, don Johan; tenendo Caldelas don Rodrigo Afonso; meirino mayor en Galiza, don Rodrigo García. Que presentes foron: Don Pero, monge de Monte de Ramo e don Martino, monge; Payo Fernández, ferreyro du Burgo,e Payo Johanis, capateyro; Vasco Roça; Johán Mouro, ome do abade e Pero Fernández; Johán Johannis, capelán do Burgo;Pero Uiuez, do Burgo e outros muytos que o viron e o oyron. Pero Gonçáluez, notario que a escriuió”.
Dorso: “Donación de un casar en Castrelo. Era de 1292”.Otra mano antigua: “Carta de Castrelo”.
Pergamino bien conservado y con buena letra.

Carpeta 1484. Nº 7                           ?-04-1259         Tamaguelos
In Dei nomine. Ego Maria Gunzalui facio cartam uenditionis uobis Martino Iohanis et uxori uestre Urraca Petri de mea hereditate propriam quam habeo in Tamagaelos pernominata hereditas uno castiñeiro que está en os Linares....et una leira que iaz ubi clamant Arrola et entesta en a leira dospital,et uno celeiro a a egrega que esta cabo do Sartenago et a cortina das Figueiras cabo de Santa Paula,por precio quod de uobis accepi LVI solidos et de reboza VI de tantum mihi et uobis placuit et nichil remansit pro dare.Odie et semper habeatis ipsam hereditatem superius nominatam uso et omnis omo qui uenerit in uoci uestre in secula seculorum. Et si aliquis uenerit uel uenerimus, tam de nostra parte quam de extranea, qui hanc cartam frangere uoluerit, quantum ualeat ipsam hereditatem, tantum duplet; et insuper pectet domno terre CC solidos. Facta carta mense aprilis sub era Mª CCª LXª VII, in Legione et in Castella rex Affonsso; tenente Lobarzana don [Johannes] Eanes sub manu eius. - R. Laurencii episcopo in Auria. Johannes Didaci,archidiaconus Martinus Rzo?.  M(...)donna E. Gil H. Migeiz.Munio Menendiz.M. Menendiz.María Petri.Martinus,pedreiro.Viuián Ioanos.Affonsus Suariz.M. Tenrreira.Don Fructoso.Martín Ferreira.Rui García.María Sondeira.Afonso García.Ego Martinus Gunzalui outorgo a Martín Ioanes por mi et por mia boa quanta ouer, ago que alonge (?) todo ome et mulier que huquer (?) demandar esta erdade,et outorgo esta carta et ende mias manos roboro. Sancius qui notuit. (Hay una cruz).
Dorso: “Venta. María González vende a Martín Ioannes vn castañeiro y otras heredades sitas en Tamaguelos con vn çillero cerca de Santa Paula. Era 1267. Tamaguelos”.
Pergamino bien conservado y con buena letra. Corte liso.
Carpeta 1484. Nº 8                                                               Queirugás
In Dei nomine Amen. Eu Lopo Rudriguéz,de Caldelas,cum meu fillo Lopo López, uendemos e mandamos fazer carta a os frades de Monte de Ramo da nossa herdade propia que auemos in a vila de Queiruganes e in seu termino a montes e a fontes laurado e por  laurar cum todas suas dereyturas, por prezo nomeado LV solidos, do qual prezo somos ben pagados; desde aquí endeante a ayades uós et toda a uossa uoz depús uos. Et se alguen contra esta nossa uenda e uossa compra uener, quanto demandar a tanto duble, e a quen derdes uossa uoz peyte C morabides. Feyta a carta IX días pos kalendas outubras, sub era Mª CCª LXXª VIIª, reynante in León et in Castella rey don Afonso; tenente Cabreyra don Fernando; bispo en Ourennes (sic) don Iohan Díaz; arcidiagoo (sic) in Baroncelli Martin Rodríguez. - Abbade de Monte de Ramo don Iohan Pérez:Testes qui presentes fuerunt: Frey Pedro, Don García, Munis que foy cumprador, Mennus,scudeiro. Fernan Sánchez, Vicent seu irmao,Fernan Sánchez. - Pedro Arias. Pedro Domínguez, de Pedroso. - Johanne Eanes, notario de Baroncelli, que esta carta fiz et fuy presente et puge meu si- (señal en cruz) nal. Deus est in uita.
Dorso: “Venta. Lope Rodríguez de Caldelas y su hijo Lope López venden al monesterio de Monte de Ramo la heredad toda que tienen en la villa de Quiroganes y en su término. Era 1277. Quiroganes ” Manos antiguas: “Carta de Lopo Rodriguez de Caldellas”. - “Monte Rey”.
Pergamino bien conservado y con buena letra. Corte liso en sus cuatro lados
Carpeta 1484. Nº 9                09-10-1259                             Tamagos
Cunuzuda cousa seya a quantos esta carta viren como eu Frey García Meendez, monge et procurador de Monte de Ramo, in terra de Baruncelli, fazo tal preyto polo abbade et polo conuento de Monte de Ramo cum don Pedro Rodríguez, toleyro. Dámoslle a nossa vinea que á Monte de Ramo in Tamagoo que iaz a o Rigueyro do Porto, cabo da sua, que a tenna él et sua muler Eluira Sánchez en seus dias, e a morte dambos fique liure et quita a Monte de Ramo qual a acharen. E eu don Pedro Rodríguez cum mia muler Eluira Sanchez por aquesto que nos fazen de Monte de Ramo, quitámoslle IIII moyos de pan que deles uenceramos e os nouos que lles demandauamos de Leyra Longa; et que isto seya mays stauil, fazemos carta partida por a b c por mao do notario Johanne Eanes de Baruncelli in era de mil et ducentos et nouenta et VII anos, reynante in León et in Castella rey don Afonso, tenente Baruncelli don Fernando, bispo en Ourees don Johan Diaz, abbade in Monte de Ramo, don Johanne. Que presentes forum: Don Pedro Sánchez,de Villaza.Fernan Condado, abbade de Villa.Pedro Barroso, clérigo.Fernán Pérez, clérigo.Martín de Chauias Poambino, clerigo.Gunzaluo Parella, caualeyro.Frey Tomé.et frey Meendo.Viuián Páez, clérigo de Tamagoos.Fernán Michaez, clérigo de missa.Rodrigo Páez de Queyzaes, testes.
Dorso: “Venta y concierto entre el monesterio y vn don Pedro Rodríguez. El monesterio le da vna viña sita en Tamagos al Regueiro do Porto y el dicho don Pedro le quita al monesterio quatro moyos de pan que le pagaua por la Leyra Longa. Año 1297. - Tamagos”.

Carpeta 1484. Nº 10                          1259                          
In Dei nomine Amen. Conoçuda cousa seya a quantos esta carta uiren, que eu Teresa Rodríguez con meus fillos et con mias fillas fazemos carta de uenzón a uós don Frey Iohan, abade de Monte de Ramo et a o conuento desse lugar dunna uiña que auemos en Fismiro e dun souto que auemos sobre Mouca por precio nomeado LXV solidos; e deste precio nós sumus ben pagados. E se algún ome uener que esta herdade queyra demandar, nós per nós et per nossas boas ampararuos semper con ela. Feita carta no mes de marcio, regendo rey don Alfonso en todos seus reinos, bispo en Ourense don Johan Díaz, tendo Caldelas don M(...)Afonso, meirino en toda Galiza don R. García. Que presentes forom: Don Martín Fernández, comendador de San Lourenzo. - Don Péres seu ome.Vaasco Rodríguez,do Burgo.Don Cannoto.Pero Pérez.Pero Iohannis Daguia. Martín [...] Johan Johannis que la escriuió por mandado de [...] Gunzaluez, notario, en era de mill [dous centos e noventa] e sete annos.
Dorso: “Venta de vna viña en Fismiro y de vn soto sobre Mouca. Era de 1297”.Otra mano: “Vende Teresa Rodríguez y sus hijos e hijas a esta casa por sesenta y cinco sueldos”.
Pergamino bien conservado y de buena letra. Laterales lisos.
Carpeta 1484. Nº 11.               1259
Dorso:“Carta de Celeiroo. Compra de la tercia parte de vn casar en Celeyroo. Era de 1299. Vende Men Vázquez, caballero de Villarino y Marina López a este monasterio por ciento treinta sueldos”.
  Conozuela cousa seya a quantos esta carta viren, que eu Meen Vázquez, caualeiro de Vilarino, e eu Marina López filla de Lopo Pérez da Costa e de dona Froyle, vendemos ha ho moesteyro de Monte de Ramo terça dun casar con todas suas dereyturas en Celeyroo de Susaa, ho qual casar foy de dona Froyle, por centu e triinta soldus numeadamente, unde somos ben pagados. He deuemos aamparar ho mesteyro con aquesta venzon per todas nossas boas. Fecta carta en era de myl he duçentos he noueenta he noue annus, tres días andados doutubro, reynante rey don Alfonso en Castella e en Leon; bispo en Ourense don Johán; tenente Limia don Martinu Alfonso; meyrino mayor en Galiza don Roy García. Que presentes foron: Domingo Gil e Pero Mazayra monges de Monte de Ramo, testigos. - Domingo Uaazquez, testigo. - Fernando Simón Rodríguez, caualeiro, testigo. - Menendez, testigo. - Johan Aras, testigo. - Arias Pérez, caualeiro de Sobredelo, testigo. - Johan Menéndez, testigo. Eu Pero Eanes, poblico notario que ha escriuí e puge hy meu sinal. (Hay un signo).
Dorso: “Hay una serie de anotaciones e escritas en este lugar. El pergamino está muy bien conservado y con muy buena letra. Mide 14 x 16 cms.
Carpeta 1484. Nº 12.            03-10-1261
Dorso: “Venta. Lorenço García, caualeiro de Figueyroa e Sancha Rodríguez venden al monesterio de Monte de Ramo toda la heredad y derecho quen tienen y les pertenezcan en Cilleyroo de Susanos. Año 1299. (1261) Cilleyroo de Susanos. Uno es en la costa”.
Conozuda cousa seya a quantos esta carta viren que eu Lourenzo García, caualeiro de Figueyroaa e eu Sancha Rodríguez,filla de Roy López da Costa e de Mayor Martíz, vendemos ha ho moesteiro de Monte de Ramo toda herdade he todo ho dereyto he toda a voz que auemos hou auer deuemos en o casar de Zeleyroo de Susano he en todos seus termyos, terminos ho qual casar foy de dona Froyle, por triinta he cinqo solidos numeadamente, unde somos ben pagados. He eu Sancha Rodríguez sobredita, deuo amparar ho moesteyro cum esta venzón por todo meu patrimonio. Lourenzo García, presente he houtorgante aquesto. Feyta ha carta en era de mil he duzentos he noueenta he noue anos, tres días andados doutubru, reynante rey don Alfonso en Castela je en León; bispo en Aurense don Johán; tenente Limya don Martino Alfonso; meyrino mayor en Galiza, don Roy García. Que presentes foron: Domingo Gil he Pero Mazayra, testigos, monges de Monte de Ramo. - Domingo Eanes. - Johane Martinez. - Domingo Pérez,de Figueyroa, testigo. - Pedro Bicus, testigo. - Lourenzo Pérez,de Candrey, testigo. E eu Pedre Eanes que ha escriuy, notario póblico, he poge hi meu sinal. (Hay una señal).
Pergamino en buena conservación y con buena letra. Mide 19,50 x 31 cms.
Documento publicado por Ferro Couselo.
Carpeta 1484. Nº 13                          12-17-1262                            
Dorso: “Carta do casar do Campo da Vila de Salzedo a Domingo Domínguez.
 Año de 1300. (1262). Salzedo. Nº CLXXVI”.
Conuszuda cousa seya a quantos esta carta viren como nos Frey Gil, abbade de Monte de Ramo, insembra con  todo o conuento desse mesmo lugar, facelmos (sic) a uós Domingo Domínguez e a uossa muler María Pérez e a os uosos filos e as uosas filas de ambos carta do nosso casar do Campo da uila de Salzeda e su tal condizón que a moredes e a paredes ben e seiades uasalos seruientes e obedientes e diades a nós cada anno quarta de pan e di uino se o fezerdes e de legumea e de lino pro noso ome e V soldos de dereito anal por día de santo Martiño de qual moeda andar na terra e non mays e V soldos de luctosa e do tereo (sic) uirgen que ortardes dade o primeiro anno quinta de todo lauor e desi tórnese in quarta; e todo gaado que ý meterdes seya o cabo noio (?). E a morte destes homees de susu ditos fique a herdade liure e quita a o moesteyro, e dian a quarta do que ouveren. E se esta herdade ouveren de vender ou supinorar, a nós uogaren (sic) primeyro, e se a nos non quisermos, a tal ome a dian que faza a nós o foro de susu dito. Reynante rey don Afonso in León e in Castella, indeantado, in Galiza don S., bispo in Ourense don Johan Díaz; tenente Caldelas don S...Feita carta XI días andados do mes de iulu, era de mil e trezentos anos. Que presentes forun: [ ... ] dos frades. Iohannes Vlazedo. - Christouo Seusilo. Eu [ ... ] Franco escriuí esta carta por mandado das partes.
Pergamino en buena conservación y con buena letra. Carta partida por ABCDEF en su parte superior. Letras al revés. Mide 12 x 15,50 cms.
Carpeta 1484. Nº 14                          17-12-1262                             Queirugás
Dorso: "Leira da Pena. Foro que un fraile granjero de Tamagos hizo a don Vicente de Quirogaes de la leira da Pena feita. Paga la tercia. Era 1300".
Conuszuda cousa seya a quantos esta carta viren que eu Frey Meendo, grangeyro de Tamagos e Oveenzal (sic) do que há o moesteiro de Monte de Ramo en Baroncelle, por mandado de don Johán, abade dese sobredito moesteiro, dou a uós don Vizente de Queyruganes e a uosa muller Orraca Rodríguez e leyra da Pena Feyta e por fazer aforo de tercia e de heyradiga por noso maiordomo, e por este foro a ayades uós e toda uosa uoz por sempre. E se a quiserdes uender ou supinorar, a nós seya. E se a nos non quisermos, a tal home a diades, que a o moesteyro cumpra o seu foro en paz. Non seya fidalgo nen home dordem. Et quen esta carta quiser quebrantar, peyte esta herdade dublada e a a parte del rey C marauedís. Feyta a carta a VII días de dezembro era Mª CCCª, reynando en Leon e en Castella rey don Alfonso; en Ourense bispo don Johan; tenente terra de Cabreyra e de Lobarçaa o conzello de o Monte Rey; endeantado en Galiza, don Andreu; prelado en Queyruganes, Ruy Sanchiz, presbitero. Que presentes foron: Pero Pérez,de Queyruganes, testigo. - Pero Uylarino, testigo. - Domingo Méndez, testigo. - Johan Pérez, testigo. - Domingo Uaasquez, testigo. - Ruy Uaazquez, testigo. - Domingo Saluadorez, carnyzeyro de Monte Rey, testigo. - Payo Migeyz, pedreyro, testigo. - Sig - (Signo de bellota horizontal) no de Martín Johan, publico notario de Monte Rey, que a escrivy e fuy presente.
Pergamino regularmente conservado y con buena letra partido por ABCDEF por su lado superior. Mide 8,50 x 18,50 cms.
Carpeta 1484. Nº 15.             20-01-1264             Amande
Dorso: “Foro hecho a Domingo Pérez, dito Saamir, de unas heredades en Viloudin sub signo de Santa María de Amande. Era de 1302. - Amande. - Heredade in Amande”.
Era Mª CCCª II días andados de Sancyro (?) en Monforte. Conoszuda cousa seya a quantos esta carta viren como eu Frey Iohán, abbade de Monte de Ramo, ensembra con o conuento dese mismo lugar, damus a uós Domingo Pérez, dicto Saamir, e a uossa moler Orracha Dominguez, quanta herdade nós auemos en Viloudin sub o sino de Santa María de Amande. Esta herdade sobredita uos damos a montes e a fontes, con todas suas pertenenças, en toda vossa vida de ambos, a tal pleyto que nos dedes ende cada ano por la festa de Santa María de agosto XII soldos. E seerdes seruentes e obedientes a o moesteyro de Monte de Ramo e a os frades desse mismo lugar. E eu Domingo Paez o sobredito, ensembra con mia muler Orracha Domínguez, outorgamos por nós e por todas nossas boas a morte de nós ambos a leixar a o moesteyro de Monte de Ramo de nosa herdade quinta e quarta semeadura en aquel lugar ú nós melor ouemos en a figresía sobredita de Santa María de Amande, fora ende os soares das casas con seus eydos. E demás, deuémosuos dar un maravedi por loytosa. E se alguen da una parte ou da outra contra esta carta quiser passar, pecte a uoz del rey L maravedis, e a carta fique en seu tenor. Que presentes foron: Fernando Rodríguez, e Miguel Meono e Sueyro Paez e Rodrigo Lobatinon, vizinos de Monforte e outros moytos que o viron e que o oyron, reynante don Afonso en León e en Castella, don Miguel obispo en Lugo, tenente Lemos don Martín Alfonso, adeantado en Galiza don Andreu. - Pero Freyre, notario de Lemos por carta de Frey Johán,abbade de Monte de Ramo,seelada de seu seelo e por Frey Sancho, portador da carta do abbade, escriuiu esta carta. (Hay un signo en cruz).
Dorso:Pergamino en buena conservación y con buena letra partido por ABCD en su parte superior.
Mide 15,50 x 14 cms.
Carpeta 1484. Nº 16                         16-11-1265                             Mourazos
Connuszuda cousa seya a quantos esta carta viren, que eu María Uiuas, de Mourazos, a uós Fernán Estéuaez e a uosa muller María Pérez fazo carta de uendizón do meu quiñón de terreno que iaz entre la carreira de Marmoyral e o bazelo de García Méndiz, e a par da dos fillos de Pero Fernández de Quintana que a uós uendo por VI solidos onde eu soo ben pagada, e de reuoza II soldos.; e por este precio a ayades uós e toda uosa uoz por sempre. E quen a uos esta carta quiser quebrantar,peite a uós esta leira dublada e a a parte del rey C marauedís. Feite a carta quarta feira, XVI días andados de nouembro, era Mª CCCª IIIª, reynante en León e en Castella rey don Afonso; en Ourense, bispo don Iohan; tenente terra de Lobarzana e de Cabreira o concello de Monte de Rey; perlado en Tamagaos Viuián Pérez. Que presentes foron: Pero Queizanes e seu irmao Fernán Pérez. - Fernán Uermuez. - Fernán Martín, de Zima de Vila. - Saluador Fernández de Morelo. Sig - (signo de una bellota) no de Martín Iohannis, notario de Monte de Rey, que a escriuió e foy presente.
Dorso: "Venta. María Vivas de Mourazos vende a Fernando Esteuez una leyra en do dizen el Marmoiral, termino de Mourazos de leyra do Marmoyral. Era 1303. No habla de la casa.
Pergamino bien conservado y de buena letra.
Carpeta 1484. Nº 17                          27-11-1265                             Pineira
Connuszuda cousa seya a quantos esta carta viren, como nós don frey Iohanne, abbade de Monte de Ramo, ensembra con nosso conuento, a uós Pero Iannes e a uosa muller María Pérez e a todos uossos fillos que ambos ouuerdes de consuno, fazemos carta da leyra que vos teedes de nos a meo en Pigneyra de Sussana a a tal preyto que fazades ý tres casas e diades ende a nós L solidos de foro cada anno por dia de San Miguel de uindimyas, e a uosa morte destos de susoditos dardes quinta parte de todo gaado que ý andar allo moesteiro de Monte de Ramo. E aquelles que ý moraren e estas cassas de suso ditas seerdes nossos uassallos; e aquellos que ý moraren que estas cassas moraren (sic) cada un por cabeza dia V solidos por loytosa a ssua morte a llo moesteiro de susso dicto [...] Se algún da parte do moesteiro ou da uossa contra esta carta quiser pasar e este preyto britar, peyte alla outra parte 2 solidos, e a carta estía en seu reade (sic). Facta carta III días por andar de nouembro sub era Mª CCCª IIIª annos, reynante in Legione et in Castella don Affonso; auriense episcopo M.,tenente Lemos don Martín Alfonso; endelantrado en Galliza don Esteuao Fernández. Que presentes foron et testes: Pero Rodríguez, abbade de Trananco (?). - Martín Johannis, clerigo, testis. - Iohannes, seu irmao, testis.Iohannis Gonsaluiz, testis.Frey Pedro de Pigneyra que mandou fazer esta carta, testis.Martín Fernández a fizo por mandado de Johan Pérez, notario de Lemos, a  prazer das partes e posso ý seu sinal. (Hay un signo).
Dorso: "Carta de vna leyra en Pineira de Susana a Pero Eanes. Era de 1303".Mano antigua: "Pineyra de Susaa".
Pergamino bien conservado y con buena letra. Carta partida de ABCD en su lado inferior.
Carpeta 1484. Nº 18                          10-02-1255                             Queirugás
Dorso: "Foro hecho a Vicente Sánchez del lugar de Quiroganes y otras herdades. Hera 1304".
Conuszuda cousa seya a quantos esta carta viren que eu Frey Johan, abbade de Monte de Ramo, con lo couento dese mesmo lugar, a uós Vicente Sánchez e a uossa muller Orraca Rodríguez, damos un casal que auemos en Queiruganes aquel que foy de vida dona (sic) a foro que diades dela a o moesteriro tercia de pan e de vino e heiradiga por noso mayordomo e comprerdes (?) cada ano III cordas ata X anos e dardes cada ano de dereyturas II soldos por San Martín e X ouos e una galinna; e seerdes uasalos do moesteiro, seruientes e obedientes, e dardes de loytosa un maravedis. E ainda metedes con aqueste casal un sesteiro semeadura de uosa herdade da Uesada de Carualleda. E por aqueste foro a ayades uós e un uoso fillo dambos apús vosa morte en seus días. E se a quiserdes uender ou supinorar, a o moesteiro seya, e se a non quiser, a a tal home a diades que a o moesteiro compra aqueste foro en paz. E non seya fidalgo nen homen dorden.E quen esta carta quiser quebrantar, pecte a a outra parte aquesta herdade dublada e a a parte del rey C maravedís e a carta sempre ualla. Feita a carta quarta feira, X días andados de feuereiro, era Mª CCCª IIIIª, reynante en León e en Castella rey don Afonso; en Ourense bispo, don Johan; tenente terra de Cabreira e de Lobarzaa o concello de Monte de Rey; en Celanoua abade don Martín; prelado en Queyruganes Ruy Sanchez, presbítero. Que presentes foron: Rodrigo Pelaez,de Queizanes e seu fillo Meen Rodríguez.Pedro Domínguez,de Caldelas. Frey Pedrelles, celareyro de Monte de Ramo. Frey Tomé(...)Sig - (Hay un signo) no de Martín Johannis, notario de Monte de Rey, que a escriui por mandado do abbade sobredito, e fui presente.
Dorso: Letra antigua.O casar de Vicente Sanchez de Queyruganes
Pergamino bien conservado con buena letra partido por ABCD en su parte superior. Mide 11,50 x 21 cms.
Carpeta 1484. Nº 19                          10-02-1255                             Trasiglesia
Era Mª CCCª IIIª, quarta feira, X días andados de feuereiro. Connuszuda cousa seya a quantos esta carta viren, que eu Gonzaluo López ensembra con mia muller Orraca Sanchez, damos quanta herdade nós auemos en Tras Egrexa a montes e a fontes e con todas suas dereituras feito e por fazer a o moesteiro de Santa María de Monte de Ramo por tal condizón que o abbade e o conuento de Monte de Ramo dian a nós cada ano quatro moyos, os dous moios de de (sic) pan e os outros dous moyos de vinno ú los ouverem mais preto de nos en Queiruganes e en Abedes e en Caldelas de Baroncelle, e nós que tennamos esta herdade en nosos días e a morte de cada un de nós qual primeiro morrer, leixe a meadade desta herdade de Tras Egrexa a este moesteiro sobredito, e o outro que ficar, viva en a outra meadade en seus días, e ele non la posa uender, nen empignorar, nen desbaratar, e a sua morte léixea a este moesteiro sobredito en paz. E fíquelle con ela outras duas leiras en Queiruganes nomeadas a una que iaz en o Lombo a par da vinna de Martín Peláez, e outra a vinna do Bueiro quanto ende est dereito de Orraca Sanchez. E a vinna Dabedes que iaz entre meu yrmao Pero Sanchez et Mayor Fernández e quantas outras dereituras auemos en esa uila de Abedes a montes e a fontes feito e por fazer en a uila e en Egregara (sic). Et quen esto que nós fazemos quiser quebrantar, peite esta herdade dublada e a a parte del rey C maravedís e a carta sempre ualla. Que presentes foron: Frey Pedrilles, celareiro de Monte de Ramo. - Frey Meendo, confeso. - Frey Tomé, confeso. - Pero Mendez de Nuzedo, que mora en Queiruganes Pero Domínguez,de Caldelas.Fernan Sánchez Rouco, de Queiruganes. Pero Criado, Dabedes.Don Vizente, de Queiruganes.Johan Pérez, de Queiruganes.Viuian Méndiz, de Queiruganes.Pero Arias, fillo de Arias Pérez, de Vilela.Sig(Signo una bellota horizontal) no de Martín Iohan, notario de Monte de Rey, que a escriui e fuy presente.
Dorso: “Donación. Gonçalo López y su muger Vrraca Sánchez dan al monesterio quanta herdade tienen en Tras Ygreja con condición que el monesterio dé cada ano dos moyos de pan y dos de vino y de también otras dos leyras o eredades en Quiroganes, una en el Lombo y otra Leyra de Bueyro. Era 1304”.
Pergamo bien conservado y de buena letra partido por ABCDEFGHI en lado inferior.Dibujo de estrella con IHS en medio.
Carpeta 1484. Nº 20                         06-09-1257                             Tamagos
Connuszuda cousa seya a quantos esta carta viren que eu María Minguez con meu marido Saluador Perez e eu María Minguez,uendemos a o moesteiro de Santa María de Monte de Ramo o noso quiñon que hauemos en o Toural que foy do casal de Fondo da Vila de Tamagoos a par de Rodrigo Eanes, por precio onde somos ben pagados XVIII soldos; e por este precio a aya o moesteiro por sempre. E quen esta carta quiser quebrantar, peite a o moesteiro esta herdade dublada y a a parte del rey M maravedis y a carta sempre ualla. Feita a carta VI  días andados de setembro, era Mª CCCª Vª, reinante en León y en Castilla rey don Afonso; en Ourense bispo don Johannes; tenente terra de Lobarzana e de Cabreira o concello de Monte de Rey; prelado en Tamagos, Viuián Peláez, presbiter. Que presentes foron: Pero Pérez. - Sancho Gonzaluez. - Martín Pérez, dito Gees?. Miguel Pérez. Pero Lourenzo, de Tamagaos.Sig (Hay un signo de bellota en forma horizontal) no de Martín Iohannis, notario de Monte de Rey, que a escriuí e fuy presente.
Dorso:Monterrey. Tamagos. Carta de venta echa al monesterio de vn quiñón de vna heredad en Tamagos en o Toural que fue del Casar do Fondo.Libre sin algún pecho.Era 1305”.
Mano antigua: “Tamagoos”.Mano antigua casi ilegible a simple vista:
Carpeta 1485. Nº 1                1258    Portugal     Pelayos    Alfonso III (1210-1279)
Alfonsus Dei gratia rex Portugallie et Algarui, vobis Munio Martín, meo meyrino maiori uel ille qui loco uestro fuerit, salutem. Sciatis quod conuentus monasterii de Pelayos mandauit mihi dicere quod ipsi tenent unam cartam in qua continetur quod rex domnus Alfonsus[II (1185-1223)]pater meus et regina domna Urraca, mater mea, dederunt et concesserunt domno Petro, quondam abbati dicti monasterii, heremita Sancti Petri de Teta cum omnibus suis terminis nouis et ueteribus, cum omnibus suis pertinentiis et cum omnibus qui in ea ad ius suum pertinebant. Et ipse conuentus misit mihi (dicere) quod aliqui homines ueniunt...          super hoc contra eos    quod faciunt eis super hoc multum malum et multam forciam contra dictam cartam patris mei et matris mee.. Unde mando uobis quod uós videatis dictam cartam patris mei et matris mee, quam ipse conuentus dicit quod inde tenet et quod uós teneatis ipsum conuentum [defendere] dictam cartam et non sustineatis quod milites nec aliquid aliud faciant eis contra predictam cartam patris et matris mee supra (...) quod in ipsa carta continentur forciam nec malum unde aliter non faciatis.Et mando quod dictus conuentus teneat istam cartam(...)Bracarensi XVIII die aprilis, rege mandante(...)Alfonsus Suerius supraiudicem (?).Jacobus Johannis, testis (?). Era Mª CCCª VIª.
Dorso: “Carta de San Pedro de Teta. Es del rey de Portugal para el monasterio de Pelayos  que es Valparaiso que la dio a Monte de Ramo. No habla de la casa.
Pergamino bien conservado y con buena letra. Bordes lisos. Mide 13 x 11 cms.
Carpeta 1485. Nº 2                            10-02-1259                             Cabreiroá
Dorso: “Venta. Vende María Rodríguez al abbad de Monte de Ramo en Figueyroá, que es en Cabreyroá. Era 1307”.
Conuszuda cousa seya a quantos esta carta viren, que eu Maria Rodríguez vendo a o abade e a o conuento de Santa María de Montederramo quanta herdade eu ayo en Figeiroá e con o meu quiñon do egreyario e do couto que ý ayo por mia alma a esse abbade e a esse conuento de suso dito por L marauedís de que sóo ben pagada. A qual herdade que eu uendo ten de min a pinores (sic) Fernán Ferreiro por XVI anos con aqueles que a ya teuo e a de teer e depoys destes XVI anos pasados ficar esta herdade quita e liure a o moesteiro. Et se alguen contra esta uendizón que eu fazo, quiser pasar, pecte a o moesteiro CC marauedís. E demáys oblígome per mías boas gaanadas e por gaanar damparar o moesteiro de suso dito con esta herdade en paz por sempre. Feyta a carta X días de feuereiro, era Mª CCCº VIIª, reynante en Leon e en Castella rey don Afonso; en Ourense bispo don Johán; tenente terra de Cabreira e de Lobarzáa o conzello de Monte de Rey. Que presentes foron: Martín Peláez e Esteuao Vaasquez, juezes de Monte Rey. Fernán Méndez, de Queizanes.Gonzalo Rodríguez, de Vilaza. André Pérez, de Queizanes.Frey Mendo.Pero Franci...Eu Martín Pérez, escriuán que signey nas uezes de Martín Iohán, notario de Monte de Rey, a escriuí e puge ý meu signo.(Hay un signo en forma de bellota dibujada en posición horizontal).
Dorso: Letra antigua:“Carta de Figueyroa” Cantos lisos. Mide 13,50 x 13. Pergamino bien conservado y con buena letra.

Carpeta 1485. Nº 3.              05-12-1270    Cristosende

Dorso: “Venta. Christosende. Alendo hijo de Ruy Sánchez vende a Juan Villarino quanta heredad tiene en Christosende en Caldelas. Año 1308. No habla con la casa”.
Cunuszuda cousa seya a todos quantos esta carta viren, como en Mendo, fillo de Ruy Sánchez, vendo a uós Johán Villarino quanta herdade eu ayo en a villa de Christosende a montes e a fontes e con todas suas dereyturas por preço nomeado VIII maravedís eu sóo ben pagado CCC soldos e a min e a todos aqueles que an de pagar mía uoz que a esto non posan pasar, e que esto non[se perda?]mando a Johán Rodríguez, notario, que faça ende esta carta entre min e uós. E todo ome que a esta carta pasar quiser, peyte a a parte quereloça L marauedís e a carta ualla así como está iscrita. Os que foron presentes: Pedro Pérez Ruiz e Johán de Emarano e Diego Johanis, capelán. Eu Johán Rodríguez, notario de Caldellas, que presente foy a escriuiu e meu sinal y figi. Feyta a carta V días de decembro, era Mª CCCª VIIIª. (Hay un signo).
Pergamino de cantos lisos bien conservado y con buena letra. Mide 12 x 14,50 cms.

Carpeta 1485. Nº 4               11-12-1281       Camba       Porto

Dorso: “Venta del casar de Porto. Era de 1309”.Mano antigua: “Limia”.
In Dei nomine. Amen. Conuçuda cousa seia quod ego García Rodriguiz, fillo de Roy Fernández, a vobis don Gil, abade de Monty de Ramo e a o convento desy mesmo logar, douvos meo dun casar in Porto que my leysou meu avoo don Fernán García. Dóuvolu e quito mius delly, que o ayades por herdady en Santa María de Monty de Ramo per in secula seculorum; e vós destimy por indy X moravedys undy fui ben pagadu; e destismy unu casar in Camba de Carambaum que o tenna in ma vyda e in meus días, e a mea morte fique hý u casar quity e lyvry e sen todo imbargo a Santa María de Monty de Ramu e o conventu. E quen isti preito quiser britar, peyte C moravedís, os meos al rey e os meos a o convento de Monty de Ramu. Reynante rex don Afonsu in Castella, in Legione; adiantado in Galliza, don Estevan Fernández; episcopus in Auria, don Johán Díaz. Que presentes foron: Pero Velascu, mility, testis, Petro Fernández, presbiter, testis, Vasco Pérez, dito Folatu, testis, Vasco Fernández, de Emeyrans, testis, Lourenço Pérez, testis. Pero Gunçalviz, notario chamadu de ambalas partis, a yscrivió. Facta carta XI días andados dy dezembro, sub era millessima CCCª VIIII annos. Hy signo (Hay una rúbrica) por firmamento.
Pergamino bien conservado y con buena letra. Cantos lisos. Mide 16,50 x 10,50 cms.

Archivo Histórico Provincial de Orense. Nº 4        Vilachá    1267
Conuzuda cousa sea a quantos esta carta virem, que eu Petro Uello insembla con meu irmao Iohan Picón et eu Pero Perez, dicto Villacháa,insembla con mia hirmaa Marina Pérez et seu marido Michael Martín et eu Marina Iohannis insembla con meu marido Lopo Payez, por nós e por todas as nossas uozes, de nossas boas uoentades et de nosso boo parezer uendemos a uos Elvira Perez et a toda uossa uoz in perpetuum todo o nosso herdamento que nós avemos in a leyra da Pena do Rio que iaz indo pra Uillar, su o sino de San Mamede de Villachaa, por precio nomeado que a nós e a uós ben aplougo, conuen a saber: lo prezo a Marina Iohannis et Lopo Perez III florinos. et a Petro Villacháa III florinos. et a Marina Pérez et a Michael Martín et a sos fillos II florinos et a Pedro Uello II florines et a Johannes Pycon I florinEt deste prezo sobredito somos nós ben pagados. Et do prezo non ficou nada de dar. Et nós devemos vós et vossa voz deffender et amparar cum quanto quinon cada un de nós sobreditos avemos et devemos aauer in essa leyra nomeada do Rio por nós et por todas nossas vidas e boces (?) boas que avemos et deuemos aauer. Et iaz essa leyra a a par da herdade que hy. á o moesterio de Torueo. Et se da nossa parte ou da estraya contra esta ueuzon que nós fezemos a uós Eluira Pérez et a uossa uoz quiser passar, sea maldito et peite a vós ou a vossa voz essa leyra doblada et quanto in ella for feyto et mellorado demais, et a carta estea empre in sua tenor et a a voz del rey C florinos. Feita a carta in era Mª CCCª Vª et XVIII dias andados dabril, reynante in León et in Castilla rey Don A[fonso]., bispo in Lugo Don M(...),tenente Lemos Don M(...) Afonso, Indeantado maior del rey in toda Galiza Don Esteuan Fernan. Que presentes foron, Pedro Iohannis, clérigo presbítero, capellán de San Mamede de Villacháa; Domingo Pérez,pelliteiro,et Pero Pigarzo et Petro Iohannis,de Trasmonte,et Petro Uiuey et outros muytos. Eu Petro Eanes, notario jurado que a fiz por mandado das partes et de J. Pérez,notario del rey que fiquey in seu lugar et pono hy. meu sinal. (Hay una cruz dentro de una estrella de cuatro puntas).
Dorso: “Carta de venta de ciertas personas....contra.......da leyra da Pena Doyra en Villacháa
Otra mano: “No habla con la casa. Otra mano: San Clodio
Pergamino en buen estado. Mide 280 x 135 mms..Nº  4 del AHPO.Mide 280 X 135 mms

Archivo Histórico Provincial de Orense. Nº 5        15-11-1272      Vidueira
Conuçuda cousa seia a quantos esta carta viren como eu Orraca Fernández, con conselo do meu marydo Martín Pérez, outorgo a o moesteiro de Monte de Ramo a compra que fiz o abbade don Johan Pérez de Monte de Ramo e o conuento desse mesmo lugar a meu hyrmao Johán Pérez Fernández in San Miguel de Bidueira in o casal que é dito do Campo en que mora Johane Alfonso. Eu Orraca Fernández susodita, con outorgamento do meu marido Martín Pérez quito e renunço a lo moesteyro de susodito quanta demanda les fazía in o casar ja nomeado e quanto ý eu deuo de auer et otro paço porque los demandava tanto et por mi alma e de meu padre e por algo que me dou don abbade, nomeadamente III marauedís, dos qaes soo ben pagada. Et quen contra esta carta quiser passar, peyte a parte querelosa LII marauedís et a carta ualla. Que presentes foron: J. de Sanmartiño, clérigo do Burgu,et Miguel Martínez et....Gutiérrez, çapareiro et Pero Domínguez, ferreyro. Et eu Domingo Johannis, teendo as uoces de J. Rodriguez de Caldellas que presente fuy et esta carta[sinei co]meu sinal hý puge Foy feyta a carta XV días andados de nouembro, era Mª CCCª Xª annos. (Hay un signo o estrella de cuatro puntas parecida a la del documento Número 4).
Dorso: Urraca Fernández se aparta del casar del Campo en San Miguel de Vidueyra que demandava al monesterio. Era de 1310. Trives. - San Miguel de Vidueyra - Montederramo. 1272. Nº bi - Q.

Archivo Histórico Provincial de Orense. Nº 6         1268      Pesqueiras
Conusçuda cousa seia como nós Frey Gil, abbade do moesteyro de Santa María de Monte de Ramo, de consún con nosso convento desse mesmo lugar, a vós J[ohan] Eanes e a vossa muller María Pérez damos et outorgamos a foro toda a erdade que avemos en lugar que chaman Pesqueiras, nomeadamente a qual erdade foy de J. Fernández a que ouvo de parte de sua madre María Pérez, que a aiades en toda vossa vida con todas suas dereyturas et con todas suas pertenenzas, sub tal condiçon que nos diades por nosso mayordomo quinta parte de todo grao que desde hoy der et que nos diades cada anno por dereytura V. q[uarteiros]de de pan y XVI florines. cada festa de San Marino, et daredes loytosa qual melor (sic) ouverdes et no tempo do nauo daredes cada anno a o mayordomo XII ovos et unu queygio et una escaa de manteyga et serdes nosso vassallo obedyente con estas dereyturas sobreditas. Et nós seermos tenudos de vos amparar a dereyto con esta erdade sobredita en toda vossa vida, et a vossa morte que fique desembargada a o mosteyro sobredito. Et se a quiserdes vender ou enpinorar en vosso tempo, venderdes ou enpinorardes a nós antes ka outra, tanto por tanto se a nós quisermos, ou se non, dárdela en tal lugar que nos faza este foro sobredito. Et non sean cavaleyro nem home dorden. Et os XVI florinos. sobreditos seerán da moeda blanca que foy feyta no tempo da guerra (sic) et non daredes quinon de vino nen de isabel (?). Et se lavrardes outra herdade doutra parte, que vos non demandemos quinon dela. Et eu J. Eanes sobredito, con essa mia muler María Pérez asy a rezebemos como sobredito está, et damos, por ende, a esse moesteyro sobredito quanta herdade avemos en Esquadro de parte de mia madre Sancha López que a aia por sempre con todas suas dereyturas et con todas suas pertenenzas Feyta a carta XXII dias do mes dabryl era Mª CCCª XVª annos, reynante en León et en Castella rey Don Afonso, meyrino mayor en Galiza, Don J. Fernandez,esleyto en Ourense, Don Pedro Eanes, tenente Lima, Don Vaasco Fernández et Don García Pérez, Dambía. Que presentes foron: J. Pérez, clérigo de Maceda, et J. Pérez, leygo, et Martín Fernández et J. Dominguez et Vivían Fernández desse lugar. Martín Abade, clérigo Desquadro, testigo. Eu P. notario de mao de Fernando Eanes que esta (sic) notario del rey en toda Limia, que presente foý e esta carta escrivy et hý meu sinal puge, testigo. (Hay un signo en forma de cuadrángulo atravesado por dos diagonales. Letra moderna dice: “Compulsado” ) (firma).
Dorso: “Foro a Juan Eanes e a María Pérez de la Cauana de Pesqueyras. Era de 1315. Y donación al monasterio. Nº XXX. Fray Gil, abad”.
Nº 7 - Testimonio de haber presentado el abad don Juan a Esteban Pérez para la iglesia de Santa María de Roas, obispado de Orense, en tierra de Limia. Era de 1330. Nº CCXCII-S.

Archivo Histórico Provincial de Orense. Nº 7
Testimonio de como el abad de Montederramo don Juan presentó al clérigo Esteban Pérez para la iglesia de Santa María de Roes(  )obispado de Orense, en tierra de Limia.Era de 1330.Año 1292.No.CCXCII-S-Cartas De venta en Monte de Escuadro al Monasterio de Montederramo.

Conozuda cousa seia como eu Pero Charles e eu María Pérez cun meu marido Pero Martis e eu Sancha Pérez e eu Mayor Pérez, uendemos a don Gil, abbade de Montederramo e a o conuento dese lugar toda a nosa herdade que auemos in o monte d’Esquadro por terminos deuisados así como parte cun Santisso e pelo porto da Lata e pela cabeza de Mourín e pelo ryo de Ualdegua ate lo ueero quanto nos auemos ou deuemos auer(...)
Conozuda cousa seia como eu Sancha Pérez uendo e dou a Santa María de Montederramo quanta herdade eu agyo en o monte d’Esquadro
Conozuda cousa seia como eu María Fernández cun meu marido Johan Sánchez uendemos a uós don Gil...o noso quinon do pazo d’Esquadro por VIII soldos........
Conozuda cousa seia como eu Pero Rodríguez....uendemos a don Gil......quanta herdade nós auemos en o monte d^Esquadro
Conozuda cousa seia como eu Eluira Uásquez uendo a don Gil
   Conozuda cousa seya como eu Johan Limao cun mia muler María Pérez uendemos a uós don Gil
Feytas todas istas cartas XIIII días andados de marzo, era Mª CCCª Xª Iª[1273]. Que presentes foron a todas estas cartas fazer(...)
Archivo de la Catedral de Orense., Monasterios, Pergaminos, L-10 Mide 550 x 100 mm.

Archivo de la Catedral de Orense.              1273      Berrande       Romariz
Arias Pérez y su mujer María Méndez dan al monasterio de Montederramo varios casares  y se obligan a hacer una capilla  en el monasterio.
Conozuda cousa seia a quantos esta carta viren como eu don Arias Pérez ensembla con mia muller dona María Meendez,fazemos enplazamento con don Gil Pérez, abbade de Montederramo e con todo o conuento desse mismo lugar a plazer de nós e de uós, conuén a saber: que nós don Arias Pérez con mia muller dona María Méendez damos a uós don Gil, abbade de Montederramo e a o conuento desse mismo lugar en uoz e en nome de uossu moesteiro logo en presencia seys casares derdade e terça doutro casar nomeados, quaes un casar en Uerrande con todas sus dereituras e perteenças e con todo o quinon da iglesia. Outrosí, damos a uós dous casares que auemos en San Pedro de Progo con todas suas dereituras e perteenças, fora ende a herença de iglesia. Outrosí, damos a uós dous casares en Romaríz nomeados, os quees caeron en partilla de dona María Pérez, con todas as suas dereituras e perteenças, fora ende o quinón da iglesia.
Outrosí, damos a uós un casar en Fumazes,o casar en que morou Pedro Abril, con todas suas dereituras e perteenças, fora ende o quinon da iglesia. Et damos a uós terça do casar que auemos en Retorta, con todas suas dereituras e perteenças, por pleito que uos teñades estes sobreditos casares en todos uosos días, e a uossa morte ficaren estes sobreditos casares a o mosteiro de Santa María de Montederramo.
   Outrosí, eu don Arias Pérez con mia muller dona María Meendez nos obligamos en presencia so pena de nossos bees en quiñentos maravedís dos pleitos de fazer una capela en Santa María de Montederramo en que iagamos e prouermos essa capela de cález e de uestimenta en todos nossos días, en que canten por nós missa e visperas e madodinos por sempre. Et damos a essa capela por en todos nossos días CC soldos da moeda blanca, os meos por entroydo e outros meos por San Iohanne. Ainda damos pra essa capela toda a nossa herdade que auemos na friguisía de Vilarini d’Aguiar con todas suas dereituras e perteencas.Outrosí, damos pra esa dita capela toda nossa herdade que auemos en Vilaster con todas suas dereituras e perteenças que aia estas herdades o mosteiro de Santa María de Montederramo para esa capela por senpre e nós que tennamos estas herdades sobreditas en todos nossos dias e a nossa morte ficaren estas sobreditas herdades a o mosteiro de Montederramo en paz. Et nós don Arias Pérez et dona María Méendez nos obligamos por todas nosas boas su pena de quiñentos morauedis de nos deytarnos a nossa morte en Santa María de Montederramo e se o nos non fezermos, o abbade e o conuento de Montederramo aueren prendas nossas boas quiñentos marauedis; e todas las herdades sobreditas ficaren a o mosteiro en paz. E se nós don Arias Pérez e dona María Méendez non nos deytaramos en Santa María de Montederramo, damos a ise dito moesteiro por nossas almas toda a nossa herdade que auemos en Uilardauos con todas suas dereituras e perteenças. Et do moesteiro hiren por nós hú for nosso pasamento. Et se do mosteiro non foren por nós, o abbade e o conuento non seian tenudos de demandar a pea dos quinentos morauedis da pea
Outrosí, conozuda cousa seia como eu don Gil, abbade de Montederramo[e o convento dese lugar]damos a uós don Arias Pérez e a uosa muller[María Meendez]toda a nossa herdade que auemos en Souto Uermud a montes e a fontes, por tal pleito que aia ende o moesteyro madeyra pra a Granya de Tamagoos quando lle for menester. E uós aueredes esta herdade en todos uossos días, et a uossa morte que fique esta herdade con todos los sobreditos casares a lo moesteiro de Santa María de Montederramo sen contrario neún.Feyta a carta en dez días andados de dezembro, era de mill e trezentos e onze anos, regnando rey don Afonso en León e en Castela; bispo en Ourense don Johan Díaz; tendo Caldelas o infante don Sancho; merino Rui García
Archivo de la Catedral de.Orense. Mosteiros, Pergaminos, Carta partida por A.B.C Mide 275 x 230 mms.         Ferro Couselo
Carpeta 1485. Nº 7.              01-08-1273       Linares
Dorso: "Linares. Venta que hizo a Fray Gómez, abbad, Pedro Arias de Barrial de todas las haciendas, casas que le quedaron de su padre Pero Nacido en el couto de Pinario, digo en Linares coto de Rubillón".
Facta carta venditionis sub era Mª CCCª XIª et quinto kalendas augusti, regnante rege donno Alfonso in Castella et Legione; episcopo in Auria donno Johanne; tenente terra Sancti Johannis donno Nuno Gundisalui. Qui presentes fuerunt: Petrus Fernandi et Arias Petro de Myudal. Fernandus Monago, filius supradicti Petri Arias. (Siguen otros nombres).Lurentius Roderici, clericus de Carualleda. Et ego Pero Michaelis domini regis notarius in terra Sancti Johannis et de(...)et scripsi et hoc meum sig (Hay un signo) num feci.
No habla para nada con Monte de Ramo. Pergamino de cantos lisos, con buena letra y bien conservado. Mide apaisado 27 x 11 cms. .
Carpeta 1485. Nº 8.              09-12-1272       Piñeira
Dorso: "Conveniencia entre este monasterio y el cura -- de San Mamed de Pineira sobre los diezmos de la granja de Pineyra hecha con authoridad del obispo de Lugo. Año de 1311".
Notum sit quod cum in presentia nostra F[ernnandus]Dei gratia lucensis episcopi inter dominum Egidium, abbatem monasterii Sancte Marie de Monte de Ramo et eiusdem conventum monasterii sui ex una parte et Garsiam Gundisalui, prelatum ecclesie Sancti Mametis de Uilla Plana, ex altera  est  contentio supra decimis de Pineyra et de Oliueto, quas utraque pars ad se pertinere dicebant, Ipsi de beneplacito suo et cum auttoritate nostra composuerunt amicabiliter isto modo, uidelicet: quod monasterium de Monte de Ramo habeat integre de duobus locis predictis de omnibus forariis qui ibi laborant, uel de cetero ibi uenerint laborare, medietatem decimarum, et predictam ecclesiam habeat alteram medietatem, exceptis mancipiis predicti monasterii de labore, quorum dictum monasterium debet habere integre decimas. Et si forte aliqua placia uacauerint et dictum monasterium eas per se uel per suos homines laborauerint, de ea, dicta ecclesia debet nihilominus medietatem percipere decimarum. Dant, insuper, dictus abbas et conuentus, dicte ecclesie Sancti Mametis illam uineam cum sua placia, quam tenent homines de Linares, qua uinea est in Oliueto, et illam placiam quam tenent Vitalis et Vivianus que est similiter in Oliueto subtus uinea iuxta aliam uineam Petri Dominici Lupi. Debet et dictum monasterium defendere dictam ecclesiam cum dictis omnibus supradictis et secundum quod hoc (compositio) sit inter dictum monasterium et ecclesiam Mametis in perpetuum ualitura promisit et utraque pars per penam sexcentorum solidorum dictam compositionem inuiolabiliter obseruare.Et quacunque pars contra predictam compositionem uenire temptauerit, alteri parti persoluat penam superius nominatam, compositione nihilominus in suo robore duratura. Et ut presens compositio robur obtineat firmitatis, presentem cartam faciunt diuidi per alphabetum (et) sigilli domni F(-(...)lucensis episcopi munimine roborari. Facta carta era Mª CCCª XIª et die V idibus decembris (?).
Dorso: Mano antigua: "Conueniencia dos diezmos de grangia de Pineyra".
Carta partida por ABCDEF en su parte superior. Pergamino regularmente conservado y un tanto de difícil lectura. Mide 16 x 23 cms. .
                                                                       1278
Manda de Abril Míguez,abad de Sampayo de Abeleda al monasteruio de Montederramo del casar das Lageas en el Burgo  de Castro Caldelas .
Era de mill e CCC e XVI anos, dous dias andados de mes de juyo
Archivo de la Catedral de Orense., Monasterios, Pergaminos, G-611.Mide 335 x 125 mms.Publicado por Ferro Couselo, Nº 24
Montederramo en Ferro Couselo Nos. 25

Carpeta 1485. Nº 9                           08-02-1274                             Nocedo

Dorso:“Venta. Juan Estévanez y su muger venden al monasterio vna viña en Bocafría, sita en Nocedo. Era 1312”.
Conuszuda cousa seya a quantos esta carta viren, que eu Roderica Pérez con meu marido Johanne Estéuanez e eu Fernán Pérez, vendemos a o abbade e a o conuento de Santa María de Monte de Ramo vna vinna en Nuzedo, aquela que iaz en Bouza Fria quanto ende está o noso quiñón con seu terreo, como iaz entre lo regueiro;e esta vinna nomeadamente é aquella que de nós trage Martín Fernández e Loba Peláez, sacado ende as áruores que estoueren,e dos que ý non estoueren as áruores, ficar o terreo quito e liure a o moesterio. Et nengun non seer ousado de chantar ý outros áurores. Et rezebemos preço por ela XX marauedís onde somos ben pagados. Et por este preço a aya o moesteiro por sempre, así como sobredito est. Et quen esta carta quiser quebrantar, peite a o moesteiro esta vinna dubrada e á parte del rey C marauedís e a carta sempre ualla. Feita a carta VIII días de febreiro (?) era Mª CCCª XII, reynante en León e in Castella rey don Alonso; en Ourense bispo don Johán; tenente terra de Lobarçáa e de Cabreira o conzello de Monte Rey. Que presentes foron: G[onsalvo] Mendez e Saluador Fernández, de Nuzedo, Gonzaluo Méndez, clérigo, Johán Dauoyni, Pero Peláez, de Monte de Ramo, Frey Mendo. - Sig  (Hay un signo en forma de bellota horizontal) no de Martín Pérez, notario de Monte de Rey que a escriuí e fuy presente.
Pergamino en regular conservación y regular lectura. Cantos lisos. Mide 18 x 9,50 cms.

Carpeta 1485. Nº 10                         09-02-1274                             Nocedo

Dorso: “Rodrigo Rodríguez, cauallero de Nuzedo, vende a este monesterio los molinos de Nuzedo y el derecho que tiene al carril que se haze cabo la puente y vna leyra en Barreros. Era de 1312”.
Conuszuda cousa seya a quantos esta carta viren, que eu Rodrigo Rodríguez, caualeiro de Nuzedo, vendo a don Gil, abbade de Monte de Ramo, en nome de seu moesteiro e a o conuento dese lugar a sua prima dos moynnos de Nuzedo que é meu herdamento, que o ayan por sempre, por X marauedis de que sóo ben pagado. E obligome por todos meus bées ditos amparar con eles a todo tempo quellis mester for, et demays doullys o meu quiñon e todo o meu dereyto e toda mía uoz daquel carril nouo que se faz agora cabo da ponte. Et demais dou a o abbade e a o conuento ya dito vna leyra de herdade, a que foy de Meende Anes que yaz en Barreyros cabo de G[onsalvo] Mendiz, qua a ayan por sempre. Et que esto non venna en dubra,mándollys ende fazer esta carta que tennan en testemuña pra sempre. Et quen esta carta quiser quebrantar, peite a a outra parte quanto demandar dubrado e a parte del rey C marauedís, e a carta sempre ualla. Feyta a carta IX días de febreiro, era Mª CCCª XIIª, reynante en León e en Castella rey don Alonso; en Ourense bispo don Johán; tenente terra de Cabreira e de Lobarçaa o conzello de Monte Rey. Que presentes foron: (Omitense los testigos).Frey Meendo.Esteuao Iohannis e Esteuao Domínguez, de Laza. Sig  (Hay un signo en forma de bellota) no de Martín Pérez, notario de Monte Rey que a escriuiu e fuy presente.
Pergamino de cantos lisos bien conservado y de bastante buena letra. Mide 12 x 16 cms.

Carpeta 1485. Nº 11                         17-02-1274                             Nocedo

Dorso: “Nozedo. Carta de venta. Pero Méndez vendio al monesterio toda la heredad que tenía en Nozedo; el era vecino de Quirogaes. Vendiósela libre diezmo a Dios. Era 1312”.
Connuszuda cousa seya a quantas esta carta viren, que eu Pero Méndez de Queiruganes con mía muller Teresa Martín, vendo a o abbade e a o conuento de Santa María de Monte de Ramo quanta herdade ayo en Nuzedo de dícimo a Deus, sacada a herdade foreyra,a montes e a fontes, feito e por fazer de mia auoenza e de compra que fiz con mia muller,por tal que eu a tenna en mia uida e mia muller e meu fillo depús mía morte, et depús morte do meu fillo[que a tenna un]meu neto, et depús morte do noso neto ficar quita e liure a o moesteiro sobredito et nós e estos sobreditos en nosa uida mentre a touermos, darmos ende a o moesteyro meo de viño e quarta de pan por seu mayordomo e heiradiga dereyta e un marauedí de dereyto cada ano por la festa de San Martiño de qual moeda correr na terra. Et nós et estes sobreditos seermos uasallos seruentes e hobidientes do moesteyro[et daremos] luctuosa como esté usada. Et nós enpararmos o moesteyro sempre con esto que lli uendemos por quanto ouuermos et duas colleitas a o abbade, vna en iuerno e outra en uerao. Et que esto non venna en dubra, mando ende fazer estas cartas partidas por A B C que tenna o moesteyro a una e nós a outra. Et quen esta carta quiser quebrantar, peite a outra parte quanto demandar dubrado e a parte del rey C marauedís e a carta sempre ualla. Feita a carta XVII dias de febreiro, era Mª CCCª XIIª, reynante en León e en Castella rey don Alonso; en Ourense bispo don Johan; tenente terra de Lobarçaa e de Cabreira o conzello de Monte Rey. Que presentes foron: Domingo Sánchez e Johan Stéuez, juizes. Sig-(Hay un signo en forma de bellota) no de Martín Pérez, notario de Monte de Rey, que a escriuí e fuy presente.
Pergamino partido por ABCD. En buena conservación y con buena letra. Mide 14 x 17,50 cms. .

Carpeta 1485. Nº 12                         19-03-1274                             Nocedo
Connuszuda cousa seya a quantos esta carta viren, que eu Loba Pérez vendo a o abade e a o conuento de Santa María de Monte de Ramo vna leyra en Nuzedo que iaz en Barreiros cabo do bazelo de Saluador Páez que há con lo abbade (sic), por preço que por ende rezebý VI marauedís onde sóo ben pagada, et por este preço a aya o moesteiro por sempre. E quen esta carta quiser quebrantar, peite a o moesteiro quanto demandar dubrado e a parte del rey C marauedís e a carta sempre ualla. Feita a carta XIX días de março, era Mª CCCª XII, reynante en León e en Castella rey don Alonso; en Ourense bispo don Johán; tenente terra de Lobarçáa e de Cabreira o conzello de Monte Rey. Que presentes foron: Mendo Fernández, prelado de Nuzedo. - Uivián Méndez, clérigo. Domingo Martínez, clérigo.G[onzaluo] Méndez,capitel de Monte Rey. Sig - (Hay un dibujo de bellota) no de Martín Pérez, notario de Monte de Rey, que escriui e fuy presente.
Dorso:“Nozedo.Carta de venta echa al monesterio de vna leyra en Nozedo a do dizen Barreyros.Era 1312”.
Pergamino bien conservado y con buena letra. Cantos lisos. Mide 15 x 7,50 cms.

Carpeta 1485. Nº 13                          30-03-1274                             Nocedo

Connuszuda cousa seya a quantos esta carta viren, que eu Eluira Pérez con meu fillo Johán Peláez, vendemos a o abbade e a o conuento de Santa María de Monte de Ramo vna leyra en Nuzedo que iaz en Barreiros cabe a seara do abbade, por preço que por ende recebimos XXX soldos, onde somos ben pagados, e por este preço a aya o moesteiro por sempre. E quen esta carta quiser quebrantar, peite a o moesteiro quanto demandar dubrado e a parte del rey C marauedís, e a carta sempre ualla. Feita a carta XXX días de março, era Mª CCCª XII, reynante en León e en Castella rey don Alonso; en Ourense bispo don Johán; tenente terra de Lobarçáa e de Cabreira o conzello de Monte Rey. Que presentes foron: Fernán Stéuaez, fillo de Saluador Estéuaez. - Fernán Pérez, fillo de Pero Martín,de Nuzedo, capitel de Monte Rey. Sig (Hay una señal de bellota dibujada) no de Martín Pérez notario de Monte de Rey que a escriuí e fuy presente.
Dorso: “Carta de benta Nozedo”.
Pergamino bien conservado y con buena letra. Cantos lisos. Mide apaisado 14 x 9,50 cms. .

Carpeta 1485. Nº 14                         30-03-1274                             Nocedo
Connuszuda cousa seya a quantos esta carta viren, que eu Pero Saluadórez con mía muller María Nugeyra, vendemos a o abbade e a o conuento de Santa María de Monte de Ramo vna leyra en Nuzedo que iaz en Barreiros, aquela que auiamos con donna Vaasquida que iaz a cima das do abbade, por preço[que ende recebimos e somos ben pagados et por este preço] a aya o moesteiro por sempre. E quen esta carta quiser quebrantar, peite a o moesteiro quanto demandar dubrado e a parte del rey C marauedís, e a carta sempre ualla. Feita a carta XXX días de março, era Mª CCCª XII reynante en León e en Castella rey don Alonso; en Ourense bispo don Johan; tenente terra de Lobarçáa e de Cabreira o conzello de Monte Rey. Que presentes foron: Uivián Domínguez (Outros testigos) Signo (Una bellota dibujada) de Martín Pérez, notario de Monte de Rey que a escriuí e fuy presente.
Dorso: “Carta de Pero Saluadores de Nosedo”.Era de 1312”.
Pergamino bien conservado y con buena letra. Cantos lisos. Mide 15 x 8 cms. apaisado.

Carpeta 1485. Nº 15                         31-03-1274                             Nocedo

Dorso: “Venta. Fernán Pérez, hijo de Pero Martín, vecino de Nozedo, vende al monesterio dos leyras, la vna do diçen Varreros junto de otra de Pero Salvador. Yten, vende otra leyra al monesterio delante de los molinos del Crecejal en Noçedo. Año 1312”.
Conuszuda cousa seya a quantas esta carta viren, que eu Fernán Pérez, fillo de Pero Martín,de Nuzedo, vendo a o abbade e a o conuento de Santa María de Monte de Ramo vna leyra en Nuzedo que iaz en Barreiros a par da de pero Saluador, aquela que foy de dona Uaasquida, et uendolly tres teigas de semeadura de un terreo que iaz a par de Pero Saluador ante os moiños no Creçegeal por preço que por ende rezebý VI marauedís e III soldos onde sóo ben pagado, e por este preço a aya o moesteiro por sempre. E quen esta carta quiser quebrantar, peite a o moesteiro quanto demandar dubrado e a parte del rey C marauedís, e a carta sempre ualla. Feyta a carta XXX días de março, era Mª CCCª XIIª, reynante en León e en Castella rey don Alonso; en Ourense bispo don Johán; tenente terra de Lobarçáa e de Cabreira o conzello de Monte de Rey. Que presentes foron: Fernán Estéuez, fillo de Saluador Estéuez. - Johan Pérez, fillo de Eluira Pérez.G[onsalvo] Méndez,capitel de Monte Rey. Sig - (Hay una bellota debujada) no de Martín Pérez, notario de Monte de Rey que a escriuí e fuy presente.
Pergamino de cantos lisos. Bien conservado y con buena letra. Mide 13 x 12 cms.

Carpeta 1485. Nº 16                          17-04-1274                             Nocedo

Dorso: “Venta. Saluador Lorenzo vende al monesterio vna leyra en Riba Alta. Nozedo. Era 1274”.
Connuszuda cousa seya a quantos esta carta viren, que eu Saluador Lourenzo,de Tintores,vendo a o abbade e a o conuento de Santa María de Monte de Ramo vna leyra que iaz en Riba Alta, aquela que entesta no Doruiscal, por preço que por ende rezeby XX e VIII soldos e de reuoza un almud de viño; e de todo sóo ben pagado, e por este preço a aya o moesteiro por sempre. E quen esta carta quiser quebrantar, peite a outra parte quanto demandar dubrado e a parte del rey C marauedís, e a carta sempre ualla. Feita a carta XVII días de abril, era Mª CCCª XII, reynante en León e en Castella rey don Alonso; en Ourense bispo don Johan; tenente terra de Lobarçáa e de Cabreira o conzello de Monte Rey. Que presentes foron: Johan Pérez,de Nuzedo-Martín Fernández, prelado de Nuzedo... Sig - (Hay una bellota dibujada) no de Martín Pérez, notario de Monte de Rey, que a escriuí e fuy presente.
Pergamino de cantos lisos, bien conservado y con buena letra. Mide apaisado 14,50 x 6,50 cms..

Carpeta 1485. Nº 17                         28-04-1274                             Nocedo

Dorso: “Venta. María Juárez vende al monesterio vna leyra en Nozedo a Coynedo cavo la viña da ponte. Año 1412. Nozedo en Monterrey”.

Connuszuda cousa seya a quantos esta carta viren, que eu Maria Suárez con meu marido Pay Méndez, vendemos a o abbade e a o conuento de Santa María de Monte de Ramo vna leyra en Nuzedo que iaz a o Coinnedo trala viña da ponte, por preço que por ende rezebemos XXIII soldos, onde somos ben pagados. Et por este preço a aya o moesteiro por sempre. Et quen esta carta quiser quebrantar, peite a outra parte quanto demandar dubrado e a parte del rey C marauedís, e a carta sempre ualla. Feita a carta XXVIII días de abril, era Mª CCCCª XIIª, reynante en León e en Castella rey don Alonso; en Ourense bispo don Johan; tenente terra de Lobarçáa e de Cabreira o concello de Monte Rey. Que presentes foron: Salvador Pélaez (Outros testigos).. Sig - (Hay un dibujo de una bellota) no de Martín Pérez, notario de Monte de rey que a escriuí e fuy presente.
Pergamino de cantos lisos bien conservado y con buena letra. Mide 15,50 x 7 cms.

Carpeta 1485. Nº 18                         03-05-1274                             Cabreiroá

Dorso: “Monterrey-Cabreiroá. Carta de venta de quatro viñas con sus terreos en término de Cabreiroaa a do dizen el Regueiro. Era de 1312”.
Era de mil CCC XII anos un días andados do mes de mayo. Cunnusçuda cousa seya, como eu Martín Ortis con mia muller María Peláez, en prezença de Quimas Laurença que o outorga, vendemos a uós Johan Garcia e a uosa muller e a toda uosa uoz quatro peças de uiñas con seus terreos que yazen en término de Cabreyroáa u chaman O Regueiro¸e a una iaz entre duas uossas uiñas e doutra parte fere ençima en outra uosa, en fondo fere no regeiro, quiñón de Sousas; e outra uiña yaz entre outras duas uossas uinas e atesta ençima na carreyra que uay pra Legarellos e uen topar na uina de Fernán Pérez Charino; e outra uiña yaz a par dautra uossa, e doutra parte Fernán Eanes allcayde e ençima fere en outra uossa,e outra uina iaz entre duas uossas e ençima fere en outra uossa duna parte e doutra, por preço que de uós reçebemos duzentos e çinco marauedís desta moeda noua que ora corre que fazen dez dineyros de noua e un dineyro de seys cada un marauedí, onde somos ben pagados. Et outorgamos por nós e por nosos bees gaanados e por gaanar de uos emparar con esta uenda de quenquer que uos demande. E quen contra esto quiser passar, non possa e peite a outra parte quanto demandar doblado e a uoz del rey C marauedís. Testigos Johán Afonso e Afonso Farina e Fernán Méndez, de Paaços e Pero Fagundi Gundialues e Pero Monteyro, ome de Johan García. Et eu Martín André, notario póblico del rey en Monte Rey e en Laça e en Val de Laça que esta carta fiz escriuír e nela fiz meu signo que tal est. (Hay un signo)
Pergamino de cantos lisos en buena conservación y con buena letra. Mide 14,50 x 18 cms.

Carpeta 1485. Nº 19                         22-08-1274                             Nocedo

Dorso: “Nozedo. Carta deventa echa al monesterio de vna leyra en Nozedo junto a otra del monesterio a do dizen Barcarey. Era 1312”.
Connuszuda cousa seya a quantos esta carta viren, que eu Pedro Lourenzo, por min e por mia muller Durana Muñiz, vendo a o abbade e a o conuento do moesteiro de Santa María de Monte de Ramo vna leyra en Nuzedo, que iaz en Barreiros a par doutra do moesteiro, por preço que por min rezeby XXVII soldos, onde sóo ben pagado,e por este preço a aya ese moesteiro por sempre. Et quen esta carta quiser quebrantar, peite a o moesteiro quanto demandar dubrado e a parte del rey C marauedís, e a carta sempre ualla. Feita a carta XXII dias de agosto, era Mª CCCª XII, reynante en León e en Castella rey don Alonso; en Ourense bispo don Johan; tenente terra de Lobarçáa e de Cabreira o conzello de Monte Rey. Que presentes foron(Siguen los testigos)Johán Pérez, de Monte de Ramo... Et eu Martín Pérez, notario de mao de Fernán Johanis, notario público del rey en Monte de Rey e en terra de Baronzelle,e de Foian Lumi (sic) que a escriuí e presente fui e pono ý meu sig - (Hay un signo en forma de cruz) no.
Pergamino de cantos lisos, bien conservado y con buena letra. Mide 15,50 x 9 cms.

Carpeta 1485. Nº 20                         18-11-1274                             Queirugás

Dorso: “Compra de vn casar en Queiruganes. Era de 1312”.
En o nome de Deus Amen. Eu Ruy Vaasquez,de Queyrugaes, por outorgamento de meus fillos presentes e outorgantes Pero Rodríguez, Bertollameu Rodríguez e Sancha Rodríguez e de don Viçente, marido de Orraca Rodríguez e por ella, vendo a uós don Gil, abbade de Santa María de Monte de Ramo, e a o conuento desse mismo lugar o meu cassar que eu ey en Queyrugaes e todo quanto aly ey feito e por fazer, sacado ende a herdade do foro. Véndouola con todos seus iures e dereitos e dereituras, a montes e a fontes por u quer que as aya e as deue dauer e con quanto perteeçe a esse casar. Et reçibý de uós preço C marauedís destes blancos da guerra de que me outorgo e conosco que sóo ben pagado. Véndouolo su tal condiçion que o tena eu en meus dias e vno meu fillo quen eu quiser a mia morte, e se eu morrer con mia falla, día o abbade a quen quiser. Et deuemos e outorgamos ende a dar deste cassar a o sobredito moesteiro terça de pan e meo de vyno et terça de todollos outros frutos, sacado ende choussa e nabal e fruto daruores. E dardes heyradiga dereita, e todo esto por nosso maordomo; e dardes dereito anal cada ano polla festa de San Martín vno marauidís de qual moeda veer ou a dar na terra e seruiço en ynuerno doze outaos(?) boos trigos e duas pixotas boas e vna quarta de boo vino e una sesta de ceuada, e en verao outro tanto seruiço. E deste ano primeiro que ven a II anos compredes vno moyo de semeadura do terço nouo. E dardes loytosa assy como e foro da terra. E seerdes vassallos serventes e obedientes do moesteiro. Aynda eu Ruy Vaasquez dou o meu quiñon e dereito que ey en a ecclesia de Queyrugaes a Santa María de Monte de Ramo por mia alma. E os metes (?) que perteezen a este cassal, se os nos non podermos laurar, darlos o abbade a quen nos laure e nos laurarmos ben a outra herdade ben. E quen contra esto vener ou passar, peite a outra parte C marauedís e a uoz del rey outros C marauedís, e a carta sempre ualla. Feita a carta XVIII dias de nouembro, era de mill e CCCª e doze anos, reynante en León e en Castella rey don Afonso; meirino maior en Galliza don Johán Pérez, sobrino del rey; bispo en Ourense don Johán; tenente terra de Cabreira e de Lobarçaa o conzello de Monte Rey. Que presentes foron: Saluador Estéuaez, de Monte Rey; seu fillo Fernán Estéuaez.Eu Fernán Eanes, notario público jurado del rey en Monte Rey e en Baroncelle e en Souto Bermuy que fuy presente e por rogo das partes fiz esta carta con mia mao propia e pono en ela meu sinal. (Hay un signo en forma de cruz incluida en una estrella).
Dorso: “ Ruy Vazquez,de Quirogaes[vende]               a este monesterio el quinon que tenía en la iglesia de Quirogaes”.
Pergamino en buena conservación y con buena letra. Carta partida de ABCDE en su parte superior.Mide 16,50 x 21 cms.

Carpeta 1486. Nº 1                            Trasmonte                             1274
Dorso: “Don Juan Arias de Beureda afora a Pay Diez las heredades que tiene en Transmonte. - Villachaa”.
Sabean quantos este prezo? viren, como eu Sueyro Pérez, notario del rey en Monforte e en terra de Lemos, vy carta de don Johán Arias,de Beureda, aseelada de seu seelo, feyta en esta maneyra:
”Era de mill e CCC e XII anos. Conozuda cousa seya a quantos esta carta viren, como eu don Johán Arias, con mia muller doa Mayor Pérez, e con outorgamento de meus fillos e de mías fillas, damos e outorgamos a uós Pay Díez e a uossa muler Teresa Pérez quanto herdamento nós auemos e auer deuemos en Trasmonte a foro, por tal preyto que o lauredes e paredes ben e nos dedes en cada ano cinquaenta soldos da moeda leonesa ou a quarta dela. E auerdes uós este erdamento sobredito en toda uossa uida danbos e apús uossa morte danbos leyxardes este herdamento sobredito a un uosso amigo, qual uos quiserdes, e apús morte deste amigo fique este erdamento a nós ou a quen uener en nossa uoz, liure e quito. E uós e aquel amigo serdes nosos uasalos seruentes e obedientes, ou de quen uener en nossa uoz. E nós Pay Díez e aqueles que este foro quiseren, daren a uós lyotosa en maneyra como for usada daquela uila. E aquestes dineyros sobreditos seeren cada ano pagados por entroydo. E quen contra esto pasar e o non comprir, peyte a a outra parte LII marauedís e o prazo fique en seu tenor. Feyta XXI días de octubro, reynante rey don Afonso en León e en Castella; bispo en Lugo don Fernán; meirino mayor en Galiza don Fernando Fernández. Os que foron presentes e son testymuyas: Arias Peláez, juiz de Lemos, Don Martín Gonzáluez, abbade de Monforte, Pedro Eanes, prelado de Rozauales, Angel Martínez, de Freytas, mayordomo de don Johán Arias e procurador desta carta. (Hay un signo notarial). Eu Suero Pérez, notario público del rey en Monforte e en terra de Lemos a este prazo que Arias Pérez fiz per meu mandado fuý presente e pono ý meu signo. Eu Arias Pérez, por mandado de Sueyro Pérez, notario del rey en Monforte e terra de Lemos, fiz este prazo e fuý presente.
Dorso: Letra antigua:“Trasmonte”.Otra mano: “No habla con la casa”
Carta partida por ABCD en su parte superior. Pergamino bien conservado y con buena letra.Mide 14,50 x 17,50 cms.

Carpeta 1486. Nº 2                           18-05-1275                             Nocedo

Dorso: “Carta de venta echa al monesterio de vna heredad en Nuzedo libre de tributo. Yten, vna leyra da viña da ponte. Era 1313 (sic)”.
En o nome de Deus Amén. Eu Fernán Rodríguez,de Nuzedo,con mía muller doa Esteuenia vendemos a o moesteiro de Santa María de Monte de Ramo quanta herdade nós auemos en Nuzedo e en seu término de dizimo a Deus de parte de Esteuao Muniz e de Mayor Fernández, a montes e a fontes, feito e por fazer. Et outrosí, vendemos a este mesmo moesteiro a leyra da viña da ponte por preço que por ende recebemos LX marauedís, de que somos ben pagados. Et nós e nossa uoz deuemos trager estes herdamentos por sempre e darmos en(de) a este moesteiro sobredito cada ano quarta de pan e meo de vino e heiradiga e chamar seu mayordomo et.....marauedís desto en soldos da moeda branca da gerra cada ano e duas incatigas cada ano, una en iuerno e outra en verao e seermos vasalos do moesteiro. Et quen esta carta quiser quebrantar, peite a o moesteiro quanto demandar, dubrado e a parte del rey C marauedís, e a carta sempre ualla. Feita a carta XVIII días de mayo, era Mª CCCª XIII, reynante en León e en Castella rey don Alonso; bispo en Ourense don Johan; tenent terra de Lobarçáa e de Cabreira o conzello de Monte Rey. Que presentes foron: Viuián Domínguez; Fernán Pérez, Martín Gago, Lorenzo Domínguez, Gome Méndez. - Et eu Martín Pérez, notario de mao de Fernán Johanis, notario del rey en Monte Rey, que a escriuí e presente fui e pono ý meu sig - (Hay un signo en forma de cruz) no.
Dorso: Letra antigua: “Carta de Fernán Rodríguez de Nosedo. Monte Rey. Nuzedo”.
Pergamino de cantos lisos, bien conservado y con buena letra. Mide 12,50 x 12,50 cms. Corresponde al año 1275.

Carpeta 1486. Nº 3                           18-05-1275               Nocedo

Dorso: "Cartas de venta de unas heredades en Barreiros y en Noçedo".

En nome de Deus Amén. Eu Pero Martín,de Nuzedo, con mia muller Dominga Rodríguez, vendemos a o moesteiro de Santa María de Monte de Ramo una leyra, aquela que foy de Martín Gómez e iaz en Barreiros ou noso quiñón, ende por preço que de uós rezebemos X marauedís, de que somos ben pagados. E por este preço a aya este moesteiro por sempre. E quen esta carta quiser quebrantar, peite a o moesteiro quanto demandar dubrado e a parte del rey C marauedís, e a carta sempre ualla. Feita a carta XVIII días de mayo, era Mª CCCª XII, reynante en León e en Castella rey don Alonso; bispo en Ourense don Johán; tenente terra de Lobarçaa e de Cabreira o conzello de Monte Rey. Que presentes:foron Rodrigo Peláez, caualeiro (outros testigos). Et eu Martín Pérez, notario de mao de Fernán Johanes, notario del rey en Monte Rey, que a escriuí e presente fui e pono y meu sig - (Hay una señal en forma de cruz) no.
En o nome de Deus Amen. Eu Tereiga Rodríguez, vendo a o moesteiro de Santa María de Monte de Ramo o meu quiñon daqueles dous moinnos de Nuzedo por preço que por en[de]rezebý X marauedís, de que soo ben pagada. Et por este preço o aya este moesteiro por sempre. Et quen esta carta quiser quebrantar, peite a o moesteiro quanto demandar dubrado e a parte del rey C marauedís, e a carta sempre ualla. Feita a carta XVIII días de mayo, era Mª CCCª XIII reynante. (Sigue como el anterior). Que presentes foron: Pero Rodríguez e Vaasco Gómez, caualeiros (otros testigos). Et eu Martín Pérez, notario, de mao de Fernán Johane, notario del rey en Monte Rey, que a escriuí e presente fui e pono y meu sig - (Hay un signo en forma de cruz) no.
Pergamino de cantos lisos, buena conservación y buena letra. Mide 21 x 15,50 cms.

Carpeta 1486. Nº 4                           19-05-1275                   Nocedo

Dorso:"Cartas de venta. Son dos cartas de venta, la primera vende al monesterio vna leyra en Nuzedo a do dizen Barreiros y la segunda vende vn quiñón en dos molinos de Nuzedo. Era anbas 1313 (sic)".
En o nome de Deus Amen. Eu Pero Martín,de Nuzedo, con mía muller Dominga Rodríguez.(El texto es el mismo del número anterior casi sin variaciones literales. La fecha pone MCCCXIII. Termina: "Eu Martín Pérez, notario(...).de mao de Fernán Johannes, notario público del rey en Monte Rey e en Baronzelly e en Souto Vermuy que a escriuí e presente fuy e pono ý meu signo - (Hay un signo igual que en el anterior documento).
En o nome de Deus Amen. Eu Tererga Rodríguez vendo a o abbade e a o conuento do moesteiro de Santa María de Monte de Ramo...(Sigue casi lo mismo que el documento del número 3. Termina lo mismo ).
Pergamino de cantos lisos, buena conservación y buena letra.Mide 10 x 22,50 cms.

Carpeta 1486. Nº 5                           24-07-1275

Dorso: "Miguel Baez y su muger María Domínguez venden a este monesterio la viña Cousos y el monesterio les da dos casares en Peña Peada para que los tenga por su vida. Era de 1313".
Era Mª CCCª XIII, octo días por andar de iulyu. Conuzuda cousa seya como eu Migahel Rodríguez e mya muler María Domínguiz, a uós don Gyl, abbade de Monte de Ramo e a todo o conuento desse mismo lugar, fazemos preito e firmamento entre nós, conuén a saber, que nós Migahel Rodríguez e mya muler María Domínguiz damos a uós don Gil, abbade de Monte de Ramo e a o conuento desse mismo lugar, a nossa uina dos Coussos con seu monte e con todas suas derecturas e con todas suas pertenencias por sempre, a qual vina foy de Domyngo Galego. E esta herdade depártesse pela carreyra que uay pra Echeyros e ende atesta a o bacelo de Domingo Viuián e ende a o bacelo de Pedro Rodrígues,juyz, e ende a la vina que foy de Fernán Martíniz. E nós don Gil, abbade e conuento sobredito, por esta uina e por estas cousas sobreditas damos a uós Micahel Rodríguiz e a uossa muler María Domínguiz duzentos e cynquenta soldos en compra desta susudicta herdade e dámosuos dous casares que auemos en Pena Petada con todas sus dereituras en todos uosos días danbos, os quales casares teuo de nós Fernán Martíniz;e a morte de uós ambos fiquen liures e quitos al monesterio de Monte de Ramo. E nós Migahel Rodriguiz e mya muler María Domínguiz deuemos a uós abbade e conuento e monasterio sobredito a todo tempo por todas nosas bonas a defender con este herdamento e amparar. E nós abbade e conuento outorgamos a deffender a uós Migahel Rodríguiz e a uosa muler María Dominguiz en todos nossus días nestos casares que uos damos. E que esto seya mais firme e non possa uenyr in dubra, nós partes sobreditas iuramos e mandamus a Johan Johannis, notario público de Mazaneda que fezesse ende este strumento partido por a b c. E qual das partes contra este preito quiser passar, pecte a la outra parte cent marauidís das ptas. e o preito seya sempre firme e rouorado. E eu Johan Johanes,notario de Mazaneda, a rogo destas partes, esta carta scriuy e meu synal in ela fiz in testimonio de uerdade. Que presentes foron: Martín Martíniz, clérigo, Johanyno, clérigo, Nunio Martíniz, clérigo, Fernán Paaiz, Joham, scriuán, Joham Sanchiz, Domingo, maestre, Domyngo Gil, monge, Velasco Páez. (Hay una rúbrica).
Dorso. Letra antigua: "Carta de vyña dos Cousus".

Carpeta 1486. Nº 6                           10-12-1275                             Nocedo

En o nome de Deus Amen. Eu Martín Peláez de Nuzedo con mía muler [María Díaz] a uós don Gil, abbade de Monte de Ramo e a o conuento desse mismo lugar, vendemos una leyra en Nuzedo que iaz in Barreiros de V cargas (?) semeadura e faza. o nasallas(?) outras leyras do moesteyro por preço que de uós reçebemos VI marauedís, de que somos ben pagados e outorgámosuos amparar por nós e por nosas bonas gaanados e por gaanar a paz con esta uenda de suso dicta que nós uos fazemos a dereyto. E quen esta carta quiser quebrantar, peite a outra parte quanto demandar dobrado e a parte del rey C marauedís. Feyta a carta X días andados de dezembro, era Mº CCCº XVII anos, reynante rey don Afonso; tenente terra de Lobarçaa e de Cabreira o conzello de Monte Rey. Que presentes foron: (Siguen los nombres de los testigos). Eu Martín Pérez, notario de mao de Fernán Johannes, notario del rey en Monte Rey, a fiz escriuir en presença de(...)poño ý meu sig - (Hay un signo en forma de cruz) no.

Carpeta 1486. Nº 6               15 – 11- 1372    Cerdedelo          Trez         
Dorso:"Donación de Lope Rodriguez, cavaleiro, vecino de Nocedo. Da al monesterio de Monte de Ramo todo el heredamiento que tiene en Tres, que es en Cerdedelo,y una heredad dos campos sita en el lugar de Nocedo a cerca de Monte Rey. Está signada de Martín Pérez, notario".
Anotaciones de varias manos: "En Tres". "En Monterrey". "En Tres". Era 1410.

Connuszuda cousa seya a quantos esta carta viren como eu Lopo Rodríguez, cavaleiro de Nuzedo, dou a Santa María de Monte de Ramo por mía alma quanta herdade eu ayo en Trez e ayo por aver,e o couto e todas las outras cousas que a min perteezen en esa vila de Trez, sacado que todo este herdamento que o tenna eu en mía vida et pus mía morte fique todo livre en paz a o moesteiro de Monte de Ramo. E o abbade e o convento de Monte de Ramo emprestarán a min Lopo Rodríguez sobredito CCCC soldos et eu dévollis logo a pinores todo aquello que ayo en Trez por en meus días pra que ayan o abbade e o convento ya dito estos CCCC soldos ya ditos pelos novos assi como valer o viño no lagar e o pan na leira e polas dereyturas, sacado froyto que se non conte,et quando eu quiser ou poder sacar esta herdade,pagar o que for por pagar e tomar mía herdade por en meus días et non ser poderoso de a vender nen de a supinorar, senon tela en meus días,e a mia morte fique livre e quita a o moesteiro ya dicto. Outrosí, eu Lopo Rodríguez dou a o moesteiro de Monte de Ramo a mia leira dos Campos que comprey, asi feito como por facer, por mía alma, por tal preito que o abbade e o convento de Monte de Ramo chanten esta leira de vinna et pois que for envinnada entréguense a o abbade e a o convento do meo do custo que custar essa vinna ata que for envinnada. Et despois que o abbade e o convento foren entregados do meu do custo, eu Lopo Rodríguez partir co abbade e co convento esa herdade e esa vinna por meo et averen o abbade e o convento logo a metá por sempre et eu aver a outra metá por en meus dias et non seer poderoso de a vender nen de a supinorar. Et pus mia morte fique quita e livre a o moesteiro de Monte de Ramo toda. Et eu Lopo Rodríguez obrídome (sic) su pena de CCCC moravedís e de quanto ayo, demparar a o moesteiro de Monte de Ramo con todo aquesto que dou et con aqueste preito sobredito que llis hei feito. Et que esto non venna en dulda, mándollis eu facer esta carta que tennan en testemuyo de verdade. Feita a carta XV días de novembro, era Mª CCCCª Xª, reynante en León et in Castella rey don Afonso; bispo en Ourense, don Johán; tenente terra de Lobarçaa e de Cabreira o