lunes, 7 de febrero de 2011

conzello de Monte Rey. Que presentes foron: Pero de Brenna, cavaleiro; Pero Rodríguez, cavaleiro; Domingo Gil; Vaasco Pérez (Hay otros nombres); Frey Menendo; Martín Pérez, notario de Monte Rey, que a escrivý e fuý presente.  
Hay dibujada una estrella de once puntas con el anagrama JHS en medio. Cantos lisos. Pergamino bien conservado y con buena letra. Mide 10,50 x 34 cms.

Carpeta 1486. Nº 7                            09-03-1280                             Nocedo
Dorso: “Mayor Pérez de Sinoerde vende al monesterio de Monte de Ramo vna viña en Nozedo sita en Felgueyra y recibe del monesterio otras heredades. Era 1418”(?)

Connuszuda cousa seya a quantos esta carta viren como eu Mayor Rodríguez,de Nozedo,a uós don Gil, abbade do moesteiro de Santa María de Monte de Ramo, e a o conuento desse mesmo lugar, vendo a mía vinna de Felgueira que est en Nuzedo, con todas suas áruores, e entradas e saidas por C marauedís que de uós rezeby e de que soo ben pagada et por quanta herdade o moesteiro sobredito ha en a frigesia de San Lorenzo de Nuzedo da Pena e en Vila Meaa e na Pena, a montes e a fontes así como o moesteiro ha, sacado un mato que foy de Pero Arias e que ora Pero Rodríguiz de Vilela ten por força que é en Rio de Auia. Et eu Mayor Rodríguiz obrigo a todo tempo por quanto hey en Nuzedo a emparar o moesteiro con aquela viña sobredita. Et nós o abbade e conuento sobreditos obridamos por quanto há o moesteiro a amparar a sobredita Mayor Rodríguiz con aquel herdamento que lli damos a todo tempo. Et desto mandamos ende fazer duas cartas partidas por a b c que tenamos ende señas en testemuyo de verdade. Et quen estas cartas quiser quebrantar, peite a a outra parte quanto demandar dobrado e a parte del rey C marauedís. Feitas las cartas IX días de março, era Mª CCCCª XVIIIª reynante rey don Afonso; esleito en Ourense don Pero Johanes; tenente terra de Lobarçaa e de Cabreira o conzello de Monte Rey. Que presentes foron: Pero Rodríguez, caualeiro de Moreiras.Pero Pérez, caualeiro de Caldelas.Sancho Eanes, çelareyro.Domingo Fernán, Lourenzo Rodríguiz e Viuián Pérez,de Nozedo da Pena. Et eu Martín Pérez, notario, de mao de Fernán Johannes, notario del rey en Monte Rey, que a escriuí e presente fui e pono ý meu sig - (Hay un signo en forma de cruz) no.
Dorso: Letra antigua: “Carta de Mayor Pérez de Nucedo”.
Carta partida por ABC en buena conservación y con buena letra.Mide 12 x 17 cms.

Carpeta 1486. Nº 8                           20-03-1280                             Nocedo

En o nome de Deus Amén. Eu María Viuiáez, con meu irmao Martín Viviaez, a uós don Gil, abbade de Monte de Ramo,e a o conuento dese mesmo logar outorgamos a venda que uós noso padre Uiuián Martín e nosa nana dicta. Estevanía uenderon en Nuzedo da leyra de trala viña da ponte corpo (está corregido reciente) cabo doutra uosa e do çeleiro que está cabo do que foy de Sancho Fernández, e do liñar que iaz entre lo de Pero Mendez e o de María(. .)e de una leira de deuessa, por XXI marauedís que uós pagastes a os ditos nosso padre e nosa nana. Et nós rezebemos de uós por outorga deste herdamento III [soldos?[ de certo e sennos pares de çapatos de que somos ben pagados. Et quen a uós esta carta quiser quebrantar, peite a uós quanto demandar dobrado e a parte del rey C marauedís. Feita a carta XX días de março, era Mª CCCª XVIIIª. Que presentes foron: Lourenzo Rodríguez, caualeiro.Gome Méndez.Diego Gil Mínguez.  Frey Saluador, cantor.Fernán Esteuez.Pero Viuiáez. (Siguen otros nombres)et Johan

Dominguez, clerigo presente e outorgante desta uenda. Et eu Martín Pérez, notario, de mao de Fernán Johannes, que a escriuí e presente fui e pono ý meu sig - (Hay signo en forma de cruz) no.
Dorso, letra antigua: “Carta de María Viviáez. Monterrey”.
Pergamino de cantos lisos en buena conservación y con buena letra. Corresponde al año 1280. Mide 11 x 10 cms.

Carpeta 1486. Nº 9                            11-05-1280                             Nocedo

Dorso: “Cartas de venta echas al monesterio de vnas leiras de Bouça Fria. Era 1318”.
En o nome de Deus Amén. Eu Viuián Méndez,de Nuzedo,et eu Loba Méndez, por mi e por mía irmaa Johana Méndez, e eu Román Méndez e eu María Méndez, a uós don Gil, abbade de Monte de Ramo e a o conuento desse mismo logar, vendemos por sempre aquela leyra de Bouça Fría que iaz cabo de outra uosa con samagrara?como xa esta, por preço que de uós rezebemos VIII marauedís, de que somos ben pagados. E quen esta carta quiser quebrantar, peite a uós quanto demandar dobrado e a parte del rey C marauedís. Feita a carta XI días de mayo, era Mª CCCª XVIII, reynante rey don Afonso; eslecto en Ourense don Pero Johannes; tenente terra de Lobarçaa e de Cabreira o conzello de Monte Rey. Que presentes foron: (Siguen los testigos) Et eu Martín Pérez, notario de mao de Fernán Johanes que a escriuí e presente fui e poño ý meu sig- (Hay un signo en forma de cruz) no.

En o nome de Deus Amén. Eu Saluador Páez,de Nuzedo, a uós don Gil, abbade de Monte de Ramo e a o conuento dese mesmo logar, vendo una leyra en Bouça Fría que iaz entestada doutra uossa que uós comprastes de Viuián Méndez e de seus irmaos, por preço que de uós rezeby un quarteiro de çenteo de que soo ben pagado. Et quen esta carta quiser(como el anterior) Feita a carta XI días de mayo, era Mª CCCª XVIII, reynante (Sigue igual que el anterior). Que presentes foron: (Siguen los testigos) Et eu Martín Pérez, notario de mao de Fernán Johani, que a escriuí e presente fui e poño y meu signo.
Pergamino de cantos lisos, en buena conservación y con buena letra.Mide 13 x 15 cms.

Carpeta 1486. Nº 10                          02-05-1281     Nocedo                      
Dorso:“Venta. Nuzedo. Pero Esteuez y su muger venden quanto heredamento tienen en la villa de Nocedo al monesterio y entre tanto que lo poseyeren darán la quarta del pan y la terçia del bino. Era 1419”.

En o nome de Deus Amén. Eu Pero Estéuez, con mia muller Eluira Méndez, a uós don Gil, abbade de Monte de Ramo e a o conuento dese mismo logar, uendemos quanto herdamento nós auemos en a vila de Nozedo de parte de Esteuan Muñiz e de Mayor Fernández, a monte e a fonte, feito e por fazer, por preço que de uós rezebemos C e XII marauedís, de que somos ben pagados. E nós e nossa uoz deuemos auer este herdamneto sobredito por sempre; e darmos ende cada ano a o moesteiro quarta e eiradiga de todo pan. Et se ý fazermos uiña, darmos terça e eyradiga por uoso maordomo e V soldos cada ano, dos da gerra, ou a ualía deles, et sermos uasalos de moesteiro. E dármoslli II marauedís da moeda sobredita por loitosa et quando don abbade uener a terra, fazérmoslli seruiço e liurármolo moesteiro das tallas de Monte Rey por quanto o poseron por razón deste herdamento. Et se o quisermos uender ou supinorar, a o moesteiro seya, e se o non quiser, a tal ome o diamos que a o moesteiro faça seu foro en paz, e non seya fidalgo nen ome dorden. E quen esta carta quiser quebrantar, peite a outra parte quanto demandar dobrado e a parte del rey C marauedís. Feita a carta II días de maio, era Mª CCCCª XVIIII annos, reynante rey don Alfonso; tenente terra de Lobarçaa e de Cabreira o conzello de Monte Rey. Que presentes foron: Frey Saluador. - Frey Pero, García Estéuez. - (otros testigos). Eu Martín Andre a escriuí por mandado de Martín Pérez, notario. Eu Martín Pérez, notario, a mandey escriuer a o dito Martín Andre e presente fui e poño y meu sig- (Hay un signo en forma de cruz) no.
Dorso: Mano antigua: “Carta de Pedro Esteuez e de Eluira Méndez de Nozedo”.
Pergamino de cantos lisos, con buena letra y en buena conservación. Mide 14 x 20 cms.

Carpeta 1486. Nº 11.                        (29-06-1281)       Piñeira
Dorso: "Sentencia de concordia entre este monasterio y el de San Vicentio de Monforte sobre el uso de cierta agua y otras cosas tocantes a la granja de Pineyra. Era de 1344".

Sabean quantos esta carta viren, como sobre contenda que auyan entre sí o mosteiro de San Viçenço de Monforte de vna parte et o mosteiro de Santa María de Montederramo da outra sobre vna agoa e sobre deuisas sobre que contendían, que eran na frigresía de San Mamede de Villa Chaa de Saluadur, e a prazer das partes mandárono saber a homes boos, e eles acharon en uerdade que aquela agoa, a que uay de Uilla Chaa  que foy sempre goberno da grania de Pyneyra et de Pineyra de Susaa et o abbade de Monforte outorgou et mandou por si et por seu conuento que fose aquela agoa por ú soía dir. Et demays acharon por uerdade que o departimento do herdamento do moesteiro de Montederramo e o do moesteiro de Monforte que uay pelas agoas uertentes et pela souereyra que esteuo cabo o canto da casa ú mora Pero Eanes, de Pyneyra de Susaa, este término é contra Villa Chaa et o do moesteiro de Monforte, e outro término este contra a grania de Pyneyra que é de Monte de Ramo. E os homes boos que ý foron dados e o souberon por uerdade, foron Martín Johannes, prelado de San Martín de Vaascoes, por parte de Montederramo et Pero Eanes, prelado de Roçesvales, por parte do moesteiro de Monforte, e estes mandaron que cada vn dos moesteiros que aian suas herdades en este término así como as trayan e deuen auer. Et esto otorgou o abade de Monte de Ramo por sí e por seu conuento et o abade de Monforte por sí e pollo seu. E porque esto fose mays firme e non podese vyr en dulda, rogamos a Sueyro Pérez, notario público del rey en Monforte e en terra de Lemos, que fezese ende estas cartas partidas por a b c. Et nós poemos ý nosos seellos colgados en testemuyo. Feyta III días por andar de junyo, era de mill e CCC e XVIIII annos. Testigos: Mendo Gómez.Pay (...) de Trasmonte. Rodrigo Méndez, de Monforte. Eu Suero Pérez, notario sobredito, ha fiz escriuir, e poño ý meu signo en testemuyo. (Hay un signo en forma de cruz).
Dorso: "Pineyra de Villacha". Mano moderna: "Compulsóse en 3 de agosto de 1737 en virtud de real prouisión que se pidió en Valladolid a instancia de este Collegio por Nicolás García Villalpando su procurador contra el monasterio de San Vicente del Pino de la villa de Monforte".
Carta partida por ABC. Buena conservación y buena letra.Mide 16 x 19 cms.

Carpeta 1486. Nº 12.             04-09-1281        Barreiros
Dorso:"[Testamento de]doña María Méndez....muchos....a este monesterio y el heredamiento que tiene en Barreros sub signo de Santa Cristina de Villarino y el heredamento que tiene en Morgade sub signo de Seoane de Crespos, con todos sus foros y no va viña de aguesco? y muchos muebles y parece por....testamento auer tenido una capilla en esta casa porque manda algunas cosas para la otra capilla. Era de 1319".

En o nome de Deus. Amén. María Méndez, yacendo de grande ynfirmedade, pero con todo meu siso como no mellor tempo que eu fosse, e de seu pareçer e sin agrauiamento de nengún, puedo fazer meu testamento e mía manda.
Primeiramente mando meu corpo e mía alma a Santa María de Montederramo, e mando que o abbade de Montederramo e Vasco Pérez, monge desse moesteiro, seian meus cabeçaes e herees de todo o que eu ey, así móuel como rayz, e seian cumpridores deste meu testamento por llo que eu ey sen seu dano e do moesteiro. Mando que Pero Peláez meu sobriño que pella mía beenço que aiude a comprir este meu testamento; e será cabeçal alí ú o chamaren o abade e o monge sobredito pra se comprir así como eu mando en este meu testamento.
Primeiramente mando a mía múa e a mía coçedra ques en Monterrey a Santa María de Montederramo para a capella que eu ý oue a façer. Mando ý o meu uasso de plata pra o caliz. Mando a ese moesteiro de Montederramo o meu casar de Uilla Ester con o meu quiñón do Couto e con todalas outras casas que ý aio e deuo auer.
Outrosí, lle dou  todo o meu herdamento que agio en Barreyros su o signo de Santa Cristina de Uillarino, con todos seus dereytos e dereyturas e foreyros ú quer que as aia e as deua aauer.
Mando a meu sobriño Pero Rodríguez o meo do casar que ey en Caldellas que está su o sino de San Pedro de Caldellas e meo doutro casar nas cabanas estremadamente sobre todolos outros meus sobriños.
Mando a esse Pero Rodríguez e a Meendo Rodríguez e a Vasquo Rodríguez un casar en Caruallo e outro no Castro de Cormego e o foro que ten García Rodríguez en Ual de Godo e outro que teen os fillos de Pedro Fernanz e Mayor Andrés no ferradal e quanto agio en Torueo e no couto de San Payo de Aueleda e quanto agio en Pintellos, e o foro de Castro e o casar en que ase Johán Paléez,de Nugueyra e o de Landufe e de Coua de Marín e quanto ey nos montes e aquelo que teni de mi Pero coçeneyro de San Viçenço e o casar destrix en que mora Johán Rodríguez e outro foro que ten Martín Peláez.
Mando a Tereyga Martiz duçentos marauedís dos dineiros da primeira gerra, e que lles dían pro llo que eu ayo en Mergade ou pro ú foren mellor parados, e os panos de gameli que me deu a reyna.
Mando a Martín Suárez X modios de pan, a Martín Pérez e Martín Martiz X modios. E estos X modios de Martín Pérez e de Martín Martiz que llos dían do que eu teño en Pintellos.
Mando a Martin de Dorus tres modios, a Pero Méndez, II modios,a Martino, II modios, a Rodrigo, dous modios.a Martín Díez, dous modios, a Tereyga, II modios, a Ruy Díaz, dous modios, Mayer García, tres modios, Martín Galegu, II modios, a Tereyga Vasquez, tres modios.
Mando a(...)Argona? mías sobrinas Eluira Pérez e Tereyga Pérez e duas toutas? que seen no Monte de Ramo de duas mesas de mantees que seen en cas Martín Fernánz de Gimaraes e o meu quiñón do eglesario de San Miguel de Monte Furado.
Mando a Martín Pérez pra que uestía e asno que oue de Uillar da Uoos; e se o non peder auer por dereyto, dárenlle quanto leuaren de Sancho Assenxo. E de a Santa María de Monte de Ramo quanto herdamento ey en Morgade su o sino de Seoane de Crestos con todos llos foros e con todas sas perteenças e con todas las uoentades, así como eu teño a mao a o dia do meu pasamento de yur e de poder.
E mando que a uiña de Agueyte que anda con Mergade que recudan con llos dereytos que eu della deuo auer, a Santa María de Monte de Ramo. E esto lles dou pra pitança que lles eu auía de dar a o moesteiro sobredito por día de Santa María de setembro.Mando a o espital de Queyroga quanto herdamento ey en as eyras.
Mando que ualla e estían de fermedues por sempre todos llos empraçamentos que eu figen con meu marido Don Aras Pérez a Santa María de Monte de Ramo e a Junqueyra de Limia. E dou a Santa María de Monte de Ramo quanto gaado eu tengo en Praduçellos para a capela, saluo a uaqa que di Martín Perez.
Mando a Martín Suárez un armentio dos que andan en Morgade. Mando que enteranen (?) a Lourenço Pérez, clérigo de Bouaela, DXX cabras.
Mando a Martín Pérez un boy dos que andan en Morgade. A Martín Fernanz, o mellor boy que andar en Mosuaas. Mando os outros a Johán Nugeyra. Dou a mía aramenna (?) e o mortayro de cobre a Santa María de Monte de Ramo para a capela. Mando a Pero Rodríguez, meu sobrino, a mía cuba que e en San Miguel de Monte Furado. Mando outra mía cuba que es en Chae a Martín Pérez meu home. Mando a ponte de Ourense o casar de Uilar de Uilarino, o que ten Marquesa, e mando o outro casar de y de Uilar de Uilarino e Junqueyra de Limia.
Mando a Santa María de Torueo quinentos soldos, os meos a o altar, e os meos a os clérigos, e que entre a a partiçón Johannino, fillo de Fernán Johanes.
Mando o meu salteyro grande a Johan Eanes su celareyro que o aia elle en sua uida  e  poys  sua  morte  que fique a o moesteiro e nenún non seia poderoso de o entirar (?).
Mando a Martín Suárez de Pintelles II modios de pan e outro de uiño. Mando a Martín Aras o gaado que trage de IIII e mandolle o meo do outro gaado que trage, Rodrigo Pérez, ca o outro meo é seu.
Mando a Seoane de Crestos as mías colmeas e a ladronqeyra, saluo duas que mando a Munio Pérez.
Mando a o espital de Queyroga a casa do Sobrado de Uilar de Uoos e a compra que ý de dona Dominga e de suas fillas.
Mando a mia garuaya a confradaría de Souto Uermuez.
Mando a Mayor García o liño e o fiado do liño que eu ey.
Mando o fiado e as estopas que teño debaado a Martín Suárez e a Tereyga e Martín Martiz.
Mando que o uaso que ten Doña Orraca Paláez que o tasen e o metan en prol de mina alma.
Mando que o uaso que iaz en Çamora en cas de Fernán tenna Trua por XXII marauedís e o metan en prol de miña alma.
Mando a Noño Fernanz (o meu) poldro e una egua, qual él primo quiser. Mando a Sancha Rodríguez de Sadur un poldro.
Dou a Santa María de Monte de Ramo o outro poldo (sic) e outra egua porque llo deuía. Mando o meu manto de breneta negra a Eluira Fernanz de Uilar e o pelote e a saya a Tereyga García. Mando o meu quiñón das colmeas de San Miguel de Monte Furado que as dian e que (arda?) ý a zera por mi alma.
Mando que estes meus cabeçaes e hereos non seian desauirados de todas estas herdades que aquí son scriptas e mandadas ata que este testamento for comprido e pagadas as mías deuedas e as mías mandas en móuil. E todo home de mía linagen que os quiser ....., aia a mía maldiçón e de Deus e a de Santa María e non herden en meus bees.
Mando se o quiseren, pasar contra ele pasar, que todos seian exerdados de quanto lles eu mando.
E mando a estes meus cabeçaes e erees possan auer todo o meu, así mobil como rayz e dáreno alí ú elles teueren por ben e por proueyto de mía alma e seruiço de Deus e de Santa María de Monte de Ramo.
E outorgo e mando que contra esto non lles ualla dereyto que por sí podesen auer en juyço.
E rogo a Goter ou outro qualquer que por el rey andar en Galiça que amparen e defendan estes meus cabeçaes e herees en esto que eu mando. E poño encauto de mill marauedís da boa moeda que peyte quen quiser pasar do que eu mando. E mando que as agian a parte del rey, e os meos estes meus cabeçaes, e o testamento seya firme assí como de suso escripto e(...)
Mando a ladronqueyra a Santa María de Feeces (?)
Estas son as déuedas que deuen a doña María:
Pero Lourenço e María do Ramo de Ourense C marauedís.
Martín Peláez, clerigo de Penna, cento e LXXXX reales (?), e mandos a Santa María de Monte de Ramo pra pitança que lles deuía.
Martín Pérez, clérigo de Río mande(?) uenda de VI modios desta que lle diu na çamoreda minus un i esto en outra parte me deue este Martín Pérez e III almudes e un sesto de trigo e tres tegas de millo.
Martino meu caseyro, un sesto saluo a nouo(dagano?)
Garcia de Monte Rey, VIII marauedís.
Martín Aras de Pintellos uenda de XX medios de pan minus un sesto
Martín Pérez e Esteuanna Aras uenda de XVII medios de pan menos una tega e dineyros de VII putaer?de uiño a soldo o azumbre e una caba chea de trigo que leua III modios minus V almudes e outra caba pequena dorgio?e auemos ende das modios dargio e I tega e auemos III quarteiros e tega de trigo deue o foreyro de Treder (?) un quarteiro de centeo en cas Munio Pérez X de pan e duas tegas de trigo VII colmeas e IX marauedís minus una(...)e XIX ouellas pequenas e grandes e tres cabras e dous porqos e quarta de V armetios (?)
Diego Pérez de Loordello I boy e en quanto e teuer ame de dar cada ano V tegas de pan. Martín Pérez e Esteuyno Aras,XVI ouelas (sic) e X cabras e una porqa.
Pedro Saluadórez, clérigo de Paadro me deue VII modios e medio de ceueyra e I medio de trigo.
Pero Martiz de Santa Coonba,XX modios de pan, saluo o de gano (?)
Pero Amado de Reyriz, XIX modios de pan, saluo o de gano de Lourenço Eanes de Monte Forte, XIII marauedís e modio.
Vasque López de Trandeyra, VII modios de pan.
 E estas son as déuedas que deue doña María:
A Esteuao Aras de Chauos V modios de pan e quatro marauedís e o algen ueer....
A Pero Rodríguez de Monte Rey, XV tegas de pan.
A García Rodríguez de Monte Rey, V almudes de millo.
Mando que todalas déuedas que ueeren en uerdade, que todas se paguen.
A Fanino, clérigo de Torueo, V marauedís.
A Johan Oárez V marauedís.
Ainda eu doña María mando que todas llas outras cousas  así mobles como rayz que eu non posese este testamento, que estes meus cabeçaes e hereos o aian e fazan a prol da miña alma e de Santa María de Monte de Ramo.
Reynando rey don Afonso en León e en Castilla con todos seus reynos; esleyto en Ourense don Pero Eanes; tenente Caldelas infante don Sancho; meyrino en Galiça Goter Pérez; abade en Monte de Ramo don Gil.Feito o testamento en Torueo quatro días andados de setembro, era de mill e de trecentos e XVIII annos. Que presentes foron e pra esto foron chamados e rogados: Fernán Johanes, clérigo.Fernán Marruuio e Domingo Caluo. Pero Eanes su çelareyro de Monte de Ramo.Martín Pérez.Noño Fernán.
Outrosí, deue Martín Pérez de Ronunde XV quartos de pan. Eu Johán Domínguez, notario del rey en Caldellas e en Triues que presente foy e a rogo desta doña María Méndes sobredita esta carta escriuí e meu sinal ý fiz en testimonyo de uerdade. (Hay un signo de cruz en una estrella de cuatro puntas).
Pergamino de cantos lisos, con buena letra y en buena conservación.Mide 43 x 46,50 cms.

Carpeta 1486. Nº 13                          17-03-1282                             Trasiglesia

En o nome de Deus amen. Eu don Gil, abbade de Monte de Ramo e o conuento desse mesmo logar a uós Lorenço Pérez e a uossa moller Eluira Lourença e a un uoso fillo ou filla depús uós damos un casal en Tras Eygreya que está cabo o de María Peláez, con todas sas dereyturas e perteenças, a foro de quarta do que Deus ý deer e heiradiga e foros como son vsados dos outros casaes da vila et II soldos da boa moeda cada ano. E seerdes vasalos do moesteiro e dardes luitosa como é usada da vila. Et se quiserdes uender ou supinorar, a o moesteiro seya, senon a tal homen que a o moesteiro faça seu foro en paz, e non seya fidalgo nen homen dorden; et nós emparármosuos. Et quen esta carta quiser quebrantar, peite a a outra parte quando demandar dobrado e a parte del rey C marauedís. Feita a carta XVII días de março, era Mª CCCª XXª. Que presentes foron: Frey Saluador Mínguez. Frey Sancho, confesso. Frey Vaasco. Frey Domingo. Frey Márquez. Frey Pero. Frey Viuián, prior. Et eu Martín Pérez, notario, de mao de Fernán Johan, que a escriuí e presente fui e poño ý meu sig - (Hay un signo en forma de cruz) no.
Dorso: “Frai Gil aforó casar de Trasiglesia. Monte Rey”.
Pergamino carta cortada por ABCDEFG en su lado superior. Bien conservado y con buena letra. Mide 12,50 x 10,50 cms..

Carpeta 1486. Nº 14                         05-05-1282                             Nocedo
Dorso: “Venta en Nozedo. Vende al monesterio Fernán Mouro, de Nozedo, y su muger doña Esteuanía vna viña en Noçedo do dizen o Carvalledo. Era 1421”.

En o nome de Deus Amén. Eu Fernán Mouro, de Nuzedo, con mia moller doa Esteueinna, a uós don Gil, abbade de Monte de Ramo e a o conuento dese logar vendemos a nosa viña de Carvalledo que iaz a fondo da seara que foy do freare, por preço que de uós rezebemos CC marauedís e III marauedís e II moios de pan, de que somos ben pagados. Et a viña tragerémola nós e nosos fillos e nosos netos danbos que ouuermos de consun. Et darmos a o moesteiro meo cada ano do que Deus ý der por seu mayordomo. Et por este herdamento non pagar a Monte Rey talla neunna e sea de Monte Rey de mandar emparar o moesteiro por sas boas. Et don abbade non seer poderoso desta viña arrendar a nengún. Et se Fernán Mouro esta viña quiser vender ou supinnorar, a o moesteiro seya, senón a tal homen que a o moesteiro faça seu foro en paz, e non seya fidalgo nen honme dorden. Et a morte de Fernán Mouro e dos fillos e dos netos ficar a viña quita a o moesteiro. Et quen esta carta quiser quebrantar, peite a a outra parte quanto demandar dobrado e a parte del rey C marauedís. Feita a carta XXIIII dias dabril, era Mª CCCCª XXIª. Testamuias: Johán Ruz,o de Millmandeo. - Lourenzo de Nuzedo. Pero Fernández. Rodrigo Pérez, de Nuzedo. Et eu Martín Pérez, escriuán público do conçello de Monte Rey, que a escriuí e poño y meu sig - (Hay un signo en forma de cruz) no.
Pergamino de cantos lisos, bien conservado y con buena letra. Mide 14 x 10,50 cms.




Carpeta 1486. Nº 15.                        24-06-1283      As Figueiras

Sabean quantos esta carta viren, como eu Gomez Ferranz, fillo de Fernán Martiz e de Eluira Rodriguiz que foy de Seoane, vendo e outorgo a uós Frey Gil, abbade de Monte de Ramo e a o conuento desse mesmo lugar pra sempre quatro mías leyras de herdade que aio en a cortiña As Figueyras, e as suas figueyras. Et otrossí, uos vendo e outorgo outra mia leyra que iaz contra a fonte que chaman de Lubus omen, as quas leyras eu recibira de uos en cambio por otras mías que eu ý auía. Et todas estas leyras sobreditas uos uendo e outorgo con todas las rentas que eu en ellas aio por preço nomeado LX marauedís da moeda da guerra que outorgo que receby de uós e soo dellas moy ben pagado. Et outorgo por min e por todos meus bees gaanados e por gaanar pra en todo tempo con estas leyras sobreditas que uos uendo, de uos defender con ellas a dereyto. Et quen esta carta britar, peyte en pena a uóz del rey X marauedís e esta carta sea firme e ualla pra sempre. Feyta foy esta carta en Maçaeda, V días de mayo, era de mill e CCC e XX anos. Qui presentes foron: Nonus García, teste. - Johan Diaz, teste. - Joahn da Pousa, teste. - Afonso Pérez, teste.E eu Pero Martínez, publico notario de Maçaeda, que presente son e esta carta por mandado de Gomez Fernán sobredito scriuí e meu sinal ý fiz en testimoño de uerdade. (Hay un signo en forma de cruz).
Dorso:"Gómez Ferranz vende a este monasterio quatro uiñas que tiene en a cortiña As Figueyras y otra leyra. Era de 1320".
Pergamino de cantos lisos, buena conservación y buena letra. Mide 14 x 14,50 cms.

Carpeta 1486. Nº 16.                        18-01-1284         Padornelo

[Dionis [1279-1325] rex Portugallie et Algarbii uobis judici de Bragancia salutem. [Sciatis quod abbas et con]uentus de Monte de Ramo mandauerunt mihi dicere quod Maior Fernandi(....)de Deamira filiauit quod per forciam et per suam auctoritatem unam(...)de Padornelo et quod non possunt cum ea hic directum unde(...)sa carta ista sine aliqua mora faciatis predictam Maiorem Fernandi per(...)as eam cum dicto abbate et conuentu et date utrique suum directum......Maior Fernandi siliauit eis dictum panem, ut supradictum est(,..)pro integre dicto abbati et conuentui dictum panem, quod si facere noluerit uendatis ei tantum de suis bonis mobilibus per quos dictus abbas et conuentus habeant dictum panem. Et si per mobile ipsum habere non petuerit, constringatis ipsum per radicem quousque dictus abbas et conuentus uel suus procurator habeat dictum panem. Unde aliter non faciatis, sin autem pectabitis mihi quingentos solidos. Et ipse abbas et conuentus, non aliquis pro eis, teneant istam cartam.Datum Colibri, XVIII die januarii, rege mandante per Pelagium Sancii supraiudicem. Johannes Vicentii notarius. Era Mª CCCª XXIIª.
Pergamino de cantos lisos, con la parte superior izquierda rota hasta la mitad. Tiene buena letra. Mide 15 x 15 cms.

Carpeta 1486. Nº 17                         20-02-1284                             Nocedo
Dorso:“Romero Domínguez con su muger Sancha Pérez venden al monesterio todo el eredamento que tienen en Nocedo y después reciibem foro del dicho casar y eredad. Era 1322”.

En o nome de Deus Amen. Eu Romeu Domínguez, con mía muller Sancha Pérez, a uós don Gil, abbade de Monte de Ramo, e a o conuento desse mesmo lugar, vendemos quanto auemos en Nuzedo e en seu térmio de dízimo a Deus a montes e a fontes, feito e por fazer, por preço que de uós rezebemos CC marauedís, de que somos ben pagados. Et nós deuemos trager este herdamento en nosa uida et apús nosa morte ficar en un noso fillo; et darmos en cada ano a o moesteiro meo de viño e quarta e heiradiga de pan, et cada San Martín un marauedí.....dos da guerra. Et seermos uasalos do moesteiro seruentes e obedientes. Et darmos por loitosa V marauedís desta mesma moeda. Et se a do moesteiro non lauraren que qual foro(...)quiser fazer que a aya noso neto se a quiser por qual foro outre(....)Et nunca este herdamento seya arrendado nen deforado, senón a homen do moesteiro. Et se o quisermos uender ou supiñorar, a o moesteiro seya, senón a tal homen que nos faza uoso foro en paz e non seya fidalgo nen homen dorden. Et daquel foro donde a nós(...)dea razón leuar o moesteiro sa meadade. Et quen esta carta quiser quebrantar, peite a a outra parte quanto demandar dobrado e a parte del rey C marauedís. Feita a carta XX días de febreiro, era Mª CCCª XXII, reynante rey don Afonso; tenente terra de Cabreira e de Lobarçaa o conzello de Monte Rey. Que presentes foron(...).Et as rendas que se leuantaren de Monte Rey por razón deste herdamento seeren o moesteiro quite. Eu Martín Pérez, escriuán jurado do concello de Monte Rey, a escriuí e poño y meu sig - (Hay una señal en forma de cruz) no.
Dorso: “Carta de Romeu Pérez de Nosedo. - Monte Rey”.
Pergamino de cantos lisos, buena conservación y buena letra.Mide 12,50 x 17 cms.

Carpeta 1486. Nº 18                          20-02-1284                             Nocedo
Dorso:“Pero Rodríguez de Nozedo da a este monesterio todo el heredamento que tiene en Nozedo porque de ello y de las medias casas de Auesada le hagan foro. Era de 1422. Monterrey”.

Era Mª CCCCª XXII anos e XX días de febreriro. Connuszuda cousa seya a quantos esta carta viren, como eu Pero Rodríguez,de Nuzedo, por mín e pola primeyra moller, de dereituras que ouuer faço tal preito con uosco don Gil, abbade de Monte de Ramo e con o conuento desse lugar, conuén a saber, que eu dou a uós quanto herdamento hey en Nuzedo a montes e a fontes, por tal condizón que uós me diades as meas de aquelas casas e deuesas e que me fazades ý un bóo casal da mía herdade e da uosa. Et teérmosla en días de nós e dun nosso fillo depús nossa morte. Et a morte de nós todos tres ficar quite a o moesteiro. Et entre tanto a trouxermos, darmos meo de (sic) o moesteiro do noso e do seu meo de viño das viñas vellas et das que ora posermos de nouo darmos terça e heyradiga qual é usada da terra, así da vosa como da nosa. Et quarta e heiradiga de pan do que Deus ý deer. Et cada San Martín un marauedí dos da guerra....Et quando ueer(...)abbade a a[terra]fazerdeslli seruiço comunal. Et seermos vasalos do moesteiro et daremos por loitosa VI marauedís dos da gerra ou a valía deles,et a morte de mín Pero Rodríguez e de mía moller e do fillo sobreditos, se ý do noso mais(...)ficar lly polas nossas almas desta herdade sobredita. Et nenguno arrendar deste herdamento senon homen do moesteiro. Et estas casas sobreditas por telas do abbade e escoller Pero Rodríguez. E a morte de Pero Rodríguez e de sua muller e de seu fillo sobreditos ficar todo este herdamento quito a o moesteiro. Et quen esta carta quiser quebrantar, peite a a outra parte quanto demandar dobrado e a parte del rey C marauedís. Que presentes foron: (Siguen nombres de los testigos) Et o moesteiro seer quito das rendas de Monte Rey que se leuantaren destes herdamentos. Et se Pero Rodriguiz ou sa moller quiser vender ou supiñorar,a o moesteiro seya fecho ou a tal home que a o moesteiro faça seu foro en paz, e non seya fidalgo nen homen dorde. Eu Martín Pérez, escriuán jurado do conçello a escriuí e poño y meu sig - (Hay signo en forma de cruz) no.
Pergamino partido por a b c d e f g en parte superior.Bien conservado y buena letra.Mide 16 x 16,50 cms.




Carpeta 1486. Nº 19                         22-03-1284                             Nocedo
Dorso:“Donacion

Connuszuda cousa seya a quantos esta carta viren, como eu Fernán Rodriguiz, fillo de María Lorenza, con mia muller Eluira Mateus, a uós don Gil, abbade de Monte de Ramo e a o conuento dese mesmo lugar damos quanto herdamento auemos en Nuzedo e en seu termio a montes e a fontes, de parte de Rodrigo Fernán e de María Lourenza, padre e madre de Fernán Rodríguez. Et esto uos damos por tal condición que uós nos fazades un boo casal en Nuzedo a este janeiro primeiro que uen, da nossa herdade e da vosa. Et eu don Gil, abbade de Monte de Ramo con lo conuento desse logar, damos a uós Fernán Rodríguez e a vossa muller Eluira Mateus as meas das nossas casas da Auesada. Et esto uos damos que o teñades uós e uossa moller sobreditos e un uosso fillo en uossos días. Et que diades ende cada ano a o moesteiro quarta de pan e heiradiga por mayordomo do moesteiro, e meo de viño das nossas viñas vellas, e das uossas terça das que ora poseerdes e heiradiga qual é usada da terra. Et cada San Martín, un marauedí da moeda da guerra. Et fazerdes seruiço comunal a don abbade quando ueer a a vila et dardes VI marauedís de loituosa da moeda da guerra et seerdes vasalos seruentes e obedientes do moesteiro. Et se uosso neto y ficar apús uossa morte....qual foro outren (?) quiser fazer deste herdamento que llo non tallan por outren. (ou teren?). Et as tallas que se leuantaren de Monte Rey por razón deste herdamento seeren o moesteiro quito. Et se quiserdes uender ou supiñorar, a o moesteiro seya, senón a tal homen que a o moesteiro faça seu foro en paz e non seya fidalgo nen homen dorden. Et quen esta carta quiser quebrantar, peite a a outra parte quanto demandar dobrado e a parte del rey C marauedís. Feita a carta XXII días de março, era Mª CCCª XXII, reynante rey don Afonso; tenente terra de Lobarçaa e de Cabreira o concello de Monte Rey. Que presentes foron: (Siguen los testigos). - Frey Saluador,confeso... (Hay otros testigos) André García, abbade de Vilaça. Et eu Martín Pérez, escriuán jurado do concello de Monte Rey, que a escriuí e poño y meu sig- (Hay signo notaria en forma de cruz) no. Et a morte de uós anbos e do fillo e do neto ficar a herdamento quite e liure a o moesteiro.
Dorso: “Carta de Fernan Rodriguez,de Nozedo” (letra antigua). Otra mano: “Donación con ciertas condiciones creo que en Monterrey. Vide intus.
 Hay una estrella con IHS en el centro. Pergamino partido por a b c d e f g en su parte superior. Regularmente conservado y con buena letra. Mide 19 x 16 cms.

Carpeta 1486. Nº 20                          03-04-1284                             Monterrey
Dorso: “María Domínguez y su marido renuncian el derecho que tienen en María Pérez en lo que toca a la cortiña de Suh Paço y otro trueque de otra casa. Era 1322”.

Era Mª CCCª XXIIª anos lues tres días dabril. Cunuçuda cousa seya como eu Fernán Tança con mia moller Maria Domínguez uos quitamos e renunçamos a uós Martín Páez e a toda uosa uoz depús uós daquella chousa que iaz a sub o paço Monte Saluador Méndez e Dominga Muñiz. E outrosí, nós quitamos a uós daquelas casas de Monte Rey que nós cambiáramos uosco pola uosa casa de Ciña. Et que esto non ueña en dubra, mandámosuos en fazer esta carta en testemuyo de uerdade. Testigos: Miguel Rodríguez, juiz. Martín Pérez, juiz.(Siguen otros siete testigos). Eu Domingo Pérez a escriuý por mandado de Martín Pérez, escriuán jurado do concello de Monte Rey. Eu Martin Pérez, escriuán jurado do concello, a mandey escriuir a o dito Domingo Pérez e poño ý meu sig - (Hay un signo en forma de cruz) no.
Pergamino de cantos lisos, bien conservado y con buena letra. Mide 11,50 x 11,50 cms.


Carpeta 1487. Nº 1                           28-06-1284       Queirugás                           
Dorso:“Venta.Don Viçente de Quiroganes vende al monesterio dos heredades en Quiroganes do dizen Lamelas o lamedas, la vna alende el rio y la otra aquende,çercados.Era 1322. Quiroganes. Monterrey”.

En o nome de Deus Amen. Eu don Uicente de Queyroganes, con mía muller Orraca Rodríguez, uendemos a uós don Gil, abbade de Monte de Ramo, e a o conuento desse lugar duas leyras derdade en Queyruganes ú dizen Lamelas, a una que iaz aalende do río e a outra aaquende con sas cercadas como as nos auemos, por preçio que de uos rezebemos XXXX marauedís, de que somos ben pagados. E nos don Uiçente e Orraca Rodríguez auemos aver(?) estas leyras en nosos días e dun fillo apoys nós e traerémoslas con aquel casal que uos déemos, o qual casal fuy de nada dana(?) E darmos de todo a o moesteyro terçia de que Deus ý der por seu maordomo. E a a morte de nos e do fillo, ficarán estas leyras sobreditas liures e quitas a o moesteiro en paz. E quen esta carta quiser quebrantar, peyte a a outra parte quanto demandar dubrado e a la parte del rey C morauedís. Feyta a carta XXVIII días de junio, era Mª CCCª e XXIIª, reynante rey don Sancho; tenente terra de Lobarçaa e de Cabreira o conçello de Monte Rey. Que presentes foron: Don Miguel, prelado de Queyruganes. - Aras Pérez, fillo de Pedro Frade e Fernán Díaz, pedrero e Pay Yanes de Caldeliña e Diego Sánchez de Caldelas. E eu Johán Díaz, escriuán jurado do conçello, la escriuí e poño ý meu sig- (Hay un signo en forma de cruz) no.
Pergamino de cantos lisos, con buena letra y en buena conservación.Mide 12 x 20,50 cms.

Carpeta 1487. Nº 2                           20-08-1284                             Nocedo
Dorso:“Nozedo.Venta en Nozedo do dicen Ojeto que el monesterio compró un terreo sinado de Martín Pérez. Era 1322”.

En o nome de Deus Amen. Eu Fernán Pérez, con mía muller María Esteuez, a uós don Gil, abbade de Monte de Ramo, e a o conuento dese meesmo logar, vendemos vna leyra de terreo en Nuzedo que iaz ú dizen O Feyxo entre outra nosa e a de Pero Méndez, e fere na carreyra que vay pra a Çerdeiro de don Figraro. Et auemos de fazer dela III moios de semeadura de centeo, ou pra fazela dedes. Et reçebemos de uós preço por ela LXX morauedís, de que somos ben pagados. Et outorgamos a empararuos por nosas bonas, gaanadas e por gaanar. Et quen esta carta quiser quebrantar, peite a a outra parte quanto demandar dobrado e a parte del rey C morauedís. Feita a carta XX días dagosto, era Mª CCCCª XXII, reynante rey don Sancho; tenente terra de Lobarçaa e de Cabreira o conçello de Monte Rey. Que presentes foron:... (Siguen ocho testigos) . Et eu Martín Pérez, escriuán jurado do conçello, que a escriuí e poño y meu sig (Hay un signo en forma de cruz) no.
Dorso. Letra antigua: “Carta de Fernán Pérez con sua moller María Estévez”.
Pergamino de cantos lisos, buena letra y en buena conservación. Mide 11 x 15 cms.

Carpeta 1487. Nº 3                            24-08-1284   Queirugás                               
Dorso:“Pedro Eans y su muger María Pérez venden a Monte de Ramo vn bacelo en Queyrogaes y vna leyra cabo la iglesia de San Bartholomeu a las Figueyras, dó chaman Cabrafigo. Era de 1322”.

Cunnuçuda cousa seya a quantos esta carta viren como eu Pero Eanes, con mía muller María Pérez a uos don Gil, abbade de Monte de Ramo, e o conuento dese mesmo lugar uendemos un nosso baçelo en Queyrugaes que iaz a par do outro do moesteiro ú chaman a Ranoaa. E outrosí, uos uendemos una nosa leyra de trigo que iaz a cabo a igreya de San Bartolameu a as Figueiras ú chaman Cabra Figo, que iaz entre la leyra de don Miguel e a de Pero García, por preço que de uós reçebemos X morauedís, de que somos ben pagados. Et outorgamos de ampararuos con esto que uos uendemos a todo tempo. Et eu Pero Eanes e mía moller María Pérez deuemos otorgar este baçelo e esta leyra sobreditos en nosa uida e darmos de la terça de todo froyto que Deus ý der segundo como tengo a outra herdade de Santa María de Monte de Ramo e dar eiradiga deste baçelo e desta leyra así como de outra herdade do moesteiro, e esta razon e esta heradiga ser dereyta e pagarse a paz na eira e no lagar por maiordomo do moesteiro. Et seermos uasalos seruentes e obedientes de Santa María de Monte de Ramo. E depús nosa morte de nós anbos ficar este baçelo a un noso filo con esta leira. E fazer estas foros a o moesteiro en paz. E a morte de nos todos tres ficar este baçelo e esta leira a o moesteiro liure e quieto en paz. Et quen esta carta quiser brytar, peyte a outra parte quanto demandar dubrado e a parte del rey C morauedís. Feyta a carta XX e VIIII días dagosto, era Mª CCCª XXII anos, reynante rey don Sancho; tenente terra de Cabreira e de Lobarçaa o conçello de Monte Rey. Que presentes foron: (Siguen los nombres de cinco testigos) Martín abbade de Beedos(?). - Johan Peláez. - Martín Cousa. Eu Domingo Pérez a escriuí por mandado de Martín Pérez, escriuán jurado do conçello de Monte Rey. Eu Martín Pérez, escriuán jurado do conçello, a mandey escriuer a o dito Domingo Pérez e poño y meu sig (Signo en forma de cruz) no.
Pergamino de cantos lisos con buena letra y en buena conservación.Mide 14 x 21 cms.

Carpeta 1487. Nº 4                            06-09-1284     Nocedo                      
Dorso:“Venta y foro. María Pérez y herederos venden a don Gil abbad todas las viñas y heredades que la dicha tiene con sus casas en Nocedo en valle de Monte Rey y la dicha lo torna a recebir en foro del dicho abbad. Año 1400. Nocedo. Valle de Monte Rey”.

En o nome de Deus Amen. Eu María Pérez, con meus fillos Mayor Gonsaluez e Pero Gonsaluez, presentes e outorgantes, e pelos outros fillos que hey de Gome Méndez que non son de reuoza, os quaes outorgamos a dar a outorga desta carta quando foren de reuoza por nos e por todas nosas bonas, a uós don Gil, abbade de Monte de Ramo, e a o conuento dese mesmo logar, uendemos quando herdamento eu hey en Nuzedo de parte de Gome Méndez a montes e a fontes, feyto e por fazer, con todos seus deuisos, conuén a saber, C morauedís, de que somos ben pagados. Et outorgamos por nos e por todas nosas bonas a empararuos con esta que uos uendemos a todo tempo. Et por este herdamento que nós a uos uendemos, uos auemos a amparar con todas nosas bonas a todo tempo. Et eu María Pérez deuo otorgar este herdamento sobredyto que uos uos  uendemos en mia vida(...)foro que aya ende a o moesteiro sobredyto meo de uiña e III e heiradiga dereyta do outro fruyto que Deus ý der por mayordomo do moesteiro en saluo na eyra e no lagar e dar cada ano a o moesteiro por sant Martiño 12 morauedís dos da gerra por dereytura e 12 morauedís da boa moeda por loytosa et fazer seruiço cumunal ao abbade duas ueces no ano quando ueer don abbade a o logar, e ser uasalo seruente e obediente a o moesteiro et se tallasen rendas poseren o moesteiro por este herdamento, eu o quitar ende por mín e por mías bonas o moesteiro este foro ey eu a trager en mía uida e apús mía morte ficar a un meu fillo; e o meu fillo que ficar apús min fazer este foro sobredyto en paz a o moesteiro e seer uasalo seruente e obediente do moesteiro. E apús mía morte e deste meu fillo ficar este herdamento quito e liure en paz a o moesteiro. Et eu María Pérez me obrido por quanto hey e por mías bonas de fazer encargo a o moesteiro de tamanna viña como de outra que uos entirey da gándera (?) e logo quero entregar o moesteiro da outra tamana uiña como sobredyto é. Et quen esta carta quiser britar, peyte a outra parte quanto demandar dubrado e a parte del rey C morauedís. Feyta a carta VI días de setembro, era Mª CCCCª

Carpeta 1487. Nº 5                            08-09-1284                             Nocedo
Dorso:"Nozedo.Carta de venta echa al monesterio de vnos heredamentos en termino de Nocedo. Era 1322".

En o nome de Deus Amen. Eu Fernán Mouro, con mía moller Esteuaina, a uós don Gil, abbade de Monte de Ramo e a o conuento deste mesmo logar, uendemos quantos herdamentos auemos en Nucedo e en seu término, así áruores e casas, entradas e saidas, feyto e por fazer de dézimo a Deus e o lugar. Et outorgamos a empararuos por nós e por nosas bonas con esto que uos uendemos a todo tempo e das tallas de Monte Rey por que poseren estes (?) herdamentos por preço que de uos recibemos mil[sold]os?de que somos ben pagados. E eu Fernán Mouro e mia muller donna Esteuanía denemos aturgar estos herdamentos en nosa uida dambos. Et darmos cada ano a o moesteiro ia dito, por San Martiño, C soldos das brancas da gerra e pagarmos estes C ss cada ano por X anos e pagármelos des San Martiño ata Natal; e se os non pagarmos a o[moesteiro]sobredyto, fiquen estes herdamentos liures e quitos a o moesteiro ia dito. E apús X anos darmos meo de uiño e quarta e heiradiga do outro nouo que Deus ý der por maiordomo do moesteiro en saluo ualeira e no lagar e L marauedís dos da gerra cada ano por San Martiño de dereytura e outro morauedí desta moeda por loytosa. E apús morte de nos anbos ficar esto que uendemos a un nosso fillo; e faza éste ao moesteiro, e seer uasalo seruente e obediente ao moesteiro. E a morte deste fillo dar 12 morauedís da boa moeda por loytosa. E apús morte de vos todos tres ficar este herdamento quito e libre ao moesteiro en paz. Et estos C ss[soldos] que auemos a dar é por razón desta compra pasatraa? destes por paschaa soldos (...) E quando uener o abbade a a terra fazérmosly seruiço duas ueces no ano cumunalmente. E quen esta carta quiser britar, peyte aa outra parte quanto demandar dubrado e a parte del rey C morauedís. Feyta a carta VIII días de setembro, era Mª CCCª XXII anos, reynante rey don Sancho; tenente terra de Cabreira e de Lobarçaa o concello de Monte Rey. Que presentes foron: García Méndez e Vivián Méndez, clérigos (Siguen otros varios testigos). Eu Domingo Pérez a escriuí por mandado de Martín Pérez escriuán jurado do conçello de Monte Rey, e poño y meu sig - (Hay un signo en forma de cruz) no por quanto é doente e me esta carta mandou fazer.
Pergamino de cantos lisos, buena conservación y buena letra.Mide 14 x 22,50 cms.

Carpeta 1487. Nº 6                            12-03-1285     Miranda  Pousa                    
Dorso:"Donación de la quarta de la heredad de Miranda y de la quarta de Pousa de Chao y de la quarta de Casdiego".

Notum sit omnibus qui hanc cartam uiderint uel audierint, quod ego Aldefonso Roderici, miles, mando Sancte Marie Montis Rami quartam partem hereditatis de Miranda que mea est et quartam de Pousa de Chao et unam uineam iuxta eam et quartam de casale de Casdiego et DC florines quos habeo fr(...)alias tres partes, et quando dederint fratribus illos DC florines illi qui demandauerint dictam hereditatem habeant illas tres partes hereditatis quorum domnus frater abbas Montis Rami et monachi sui Johannis Dominigi et Velascus Fernandis parcela miles Martinus Alfonsi miles de Lauredo Velascus Fernandi de Cousu, monteiro del rey. Laurenzo López,de Ueado, monteiro del rei, Fernán López Radiu. Era mill CCC XXIII, idus martii.
Pergamino de cantos lisos, buena conservación y buena letra.Mide 10 x 10,50 cms.



Carpeta 1487. Nº 7                jueves 29-05-1286                             Retorta
Dorso:"Carta de venta.Es de una heredad que se vendió a este monesterio en Retorta. Era 1325. Monte Rey. Retorta".

Conuçuda cousa sea a quen esta carta viren, como eu Tevo Páez,de Maata, con mea moller María Pérez, e eu Giraldo Páez con mea moller Maria Stevez, vendemos a o abbade de Monte de Ramo e a o convento desse mesmo lugar de Santa María de Monte de Ramo, vendémosle cuanto avemos ambos de consún en Retorta, a montes e a fontes, yurys et pertenças pro ú quer que as aya e deva por aver, salvo ende as fygueiras do tellado con seu terreo como está so elas. E as moreiras do Baral que están entre as casas de María Rodríguez e de Lourenço Fernández, vendémosvolas por preço nomeado que de vos recebemos sento e sinquenta maravedís de que nós somos ben pagados e do preço nada remansó por dar e des aquí endiante aya o mosteiro de Santa María de Monte de Ramo e o abbade e o convento desse mesmo lugar por yn secula seculorum. E se por ventura alguén asy da nosa parte como da estraia esta vendiçon vos quiser demandar, quanto demandare, tanto vos dobre e a parte del rey peyte C moravedís, e a carta fichy sempre en su fyrmidue, e nós vos darmos as cartas que nós temos quando vos for mester con que vos emparedes; e as cartas tornádelas e nos despoys. Feyta a carta quinta feyra, dous días por andar de magyo, in era de mil CCCª XXIIII ano, reynante en Castella e en León rey don Sancho; tenente Limia don Johán Fernández; arcidyago de Baronçele don Rodrigo Rodríguez. Que presentes foron: Frey Sancio de Monte de Ramo, Johán Estévez, de Mataa Maa, Vivián Rodríguez, Domingo Páez, Vasquo Pérez. Estes son de Mataa Maa; Pedro Giráldez, fillo de don Gyraldo, de Mataa Maa. E eu Martín Fernández, teente as veces de Miguel Yáñez en Laça e en Val de Laça, que é notario público del rey en Monte Rey e en Fonte Virinum e en Val de Laça, que presente fuý, por rogo das partes meu syno ý puge (hay una señal en forma de cruz) en testymuyo de verdade.
Pergamino de cantos lisos, en buena conservación y con buena letra. Mide 13 x 24 cms.

Carpeta 1487. Nº 8                           13-02-1287     Mourazos                  
Dorso:“Vende Urraca Pérez a Fernán Martínez vna leyra a parte del Mouraços.

In Dei nomine Amen. Conosçuda cousa seya a quantos esta carta viren como eu Orraca Pérez, moller que foy de Martín Pérez dito Ramallo, vendo a uos Fernán Martíz e a uosa moller Maior Miguez vna leyra a parte de Mouraços, assí o feyto como o por fazer, a quel leyra parte con Martín Santiago e da outra parte con ho terreo que foy de Uaasco Eanes que era an fillos de Ueuián Johanes, e como entesta en as vinnas que fez Pay Caruallo e Domingo Pérez, e da outra como entesta en o regueyro de Sendín, por preço nomeado que de uos rezebemos XIIII moravidís e de reuoza 12 soldos, deste preço soo eu muy ben pagada; e do preço non ficou nada por pagar. Desde este día adiante seia esta herdade sub uosso poder e de toda uossa uoz pra uendérdela e donardela e de façerdes dela o que uós quiserdes e toda uossa uoz pra sempre. Eu dessa herdade quita. Se algún ou algua uener, tan ben da mia parte como dallea que esta carta queyra quebrantar ou contra auenda queyra pasar, quanto demandar, tanto duble a uós, e a uos del rey peyte çen morauidís, e demays aia a mia maldiçón; e a carta sempre ualla. Feyta a carta XII días andados do mes de febreyro, era Mª e CCCª e XXV annos. Que presentes foron: (Siguen los nombres de los testigos). Eu Orraca Pérez empararuos con esta herdamento por mín e por meus bees. Eu Johán Fernanz, notario de vila doynbra jurado, esta carta fiz e nela fiz meu sinal que tal este. En testemoyo de uerdade. (Hay una signo notarial en forma de cruz gamada.
Pergamino de cantos lisos en buena conservación y buena letra.Mide 14,50 x 13 cms.

Carpeta 1487. Nº 9                            13-11-1288                 Monterrey    
Dorso:“Carta de venta de vna casa en la çerca de Monte Rey. Era 1320”.

Era de mill e CCC e XXVI anos e XXVI días de fauereiro. Eu Lourenço Pérez, con mía muller García Méndez, vendemos a uós Martín Martiz e a uossa muller Viuiana Fernandes, vna casa que está en a çerca de Monte Rey contra a que foy de dona Durana e a que foy de Diego Méndez, Daluarellos, e fere na rúa que vay da nossa casa pra a englesia e doutra parte fere en outras nossas casas, por preço que de uos rezebemos vn roçin bayo(...)onde somos ben pagados. Et por este preço a ayades uós e toda uossa uoz depús uós pra sempre. Et outorgamos de uos emparar con ela por nos e por nosos bees. Et quen contra esto quiser passar, non possa e peyte a uós quanto demandar doblado e a uoz del rey C morauedís, e a carta sempre ualla. Que presentes foron: (Siguen los nombres de los testigos) Et eu Martín André, escriuán en logar de Miguel Eanes, notario jurado póblico del rey en Monte Rey e en seu alfoz e en Val de Laça, que a escriuí e foý presente. Eu Miguel Eanes, notario ya dicto, a mandey escriuir e meu signo fiz que tal est en testymuyo.
Dorso. Letra antigua: “Carta da casa da[cerca?]de Monte Rey”.
Pergamino de cantos lisos, buena letra y buena conservación.Mide apaisado16,50 x 8 cms.

Carpeta 1487. Nº 10                         26-11-1288     Centenares                           
Dorso: “Pero Rodríguez, caualeiro de Quiroga, se aparta del derecho que tenía al monte de Centenares y lo dexa a este monesterio. Era de 1326”.

Era Mª CCCª XXVI, XIII días de novembro. Connosçuda cousa sea a quantos esta carta viren como eu Pero Rodríguez, caualeyro de Quiroga, renunço toda demanda e toda raçon que auía contra o abbade e contra o conuento de Santa María de Monte de Ramo e contra Roy Pérez seu ome de Uila Ster (o prado) do casar que les leysou ( ... ) donna María Méndez por su alma e outórgo lo preyto que fiz Rodrigo Vaasques meu ome de Vila Ster da partiçon do monte de Centeares con don Gil, abade que era aquel tempo do moesteiro sobre dito, que o moesteyro aya a meatade do que arou Rodrigo Fernan seu ome no monte de Centeares atee aquy e des aquy quanto arou Pérez apús lo abade e apús lo conuento feer(...)do moesteiro de Monte de Ramo; e obrygome su peea de mill morauedís da moeda noua de nunca pasar contra aquesto e prometo en boa fe fazer aiuda e defendemento en esto e en todas las outras cousas que......mosteyro. Os que presentes foron: Pedro Joanes, clérigo, Johán Neanes, juiz de Quiroga, Johán da roba, Pero Galinato, Johán Fernández, da Portela, Johán Díez, de Vilaseca. - (Siguen otros testigos). Eu Fernán Fernanz, notario publigo (sic) en terra de Limia, foý presente e fiz esta carta e puge en ela meu signo en testemoio de uerdade. (Hay un signo en forma de cruz gamada).
Pergamino partido por a b c d e en la parte inferior bien conservado y con buena letra. Mide 15 x 10 cms.

Carpeta 1487. Nº 11                         20-12-1288     Queizás Cabreiroá   
Dorso:“Cabreiroá.Vende Fernán Estevez a Juan Gabión çiertas viñas en término de Quizanes y de Cabreiroá. No habla con el monesterio. Era 1326”.

Era de mill e CCC e XXVI anos e VIII días andados de dezembro. Sabian quantos esta carta viren, como eu Fernán Esteuez, por mín e por toda mía uoz, vendo a uós Johán Gavián e a uossa moller Eluira Saluadorez e a uossa uoz, as mías direituras das uiñas con seu terreo que yazen en término de Quiçaes e de Cabreiroá ú dizen O Rigueyro, as quaes uiñas ý yazen hu pedaço entre outra de Saluador Méndez e fillos de dona Esteueyna ma moller que foy e contra parte outra que fere na de Rodrigo Méndez en fondo e en outra parte outras duas leyras que se estreman con outras destes meus criados e en outra parte a uiña que yaz entre a de Saluador Méndez e García Fernán, clérigo, por preço que de uós rezeby sento e çinquenta morauedís da gerra. Et outorgo per meus bees de uos defender con esta uenda que uos faço. E quen esto quiser pasar, non possa e quanto demandar doble a uós, e a uoz del rey peyte C morauedís e a carta ualla. Testigos: Fernán Monis, clérigo, Pero Romeo, carnizeiro, Fernán Pérez, pedreyro, Johán Fernán que marra no forno de Viuián Méndez. Eu Miguel Eanes, notario póblico del rey en Monte Rey, en seu Alfoz, e en Val de Laça, presente foý e esta carta a mandado de Fernán Esteues, e a sua conoscenta do día e da era escriuí e meu signo fiz (Hay un signo en forma de cruz) que tal est en testimonio de uerdade.
Pergamino de cantos lisos,buena letra y buena conservación.Mide 11 x 15,50 cms.

Carpeta 1487. Nº 12                         21-05-1289                            
Era de mill e CCC e XXVI anos, XX días de mayo. Sabian quantos esta carta viren como ante mi Pero Martíz, juiz de Maçaeda, veo Viuián Fernández, clérigo, demandando en juizo a Pero Fernándes, dito Caendas, dereytos e dereyturas e herdamentos e móuel e rayz que diçia que foron de Pero Pérez, juiz que foy de Caldellas e de Maçaeda. E Pero Fernandes, dito Caendas, disso que non auya este Viuián Fernandes por qué demandar, nen auer os herdamentos e dereytos e dereyturas e móuel e rayz que foron do sobredito Pero Pérez capº pef.(?) fiçera  delos e dos a seu padre Fernán Viuiáiz, cabeçeiro e herdeiro, e por esta raçón que non auýa Uivián Fernández por qué os auer os herdamentos sobreditos ca él era fillo de Fernán Uiviais e devya herdar nos seus bees. E Viuián Fernandes, sobredito, mostrou vna carta feyta por meo de Pero Martiz, notario de Maçaeda, en que diçía de como Fernán Viuiais de Maçaeda demandose (?) cabeçeiro e herdeiro de Pero Pérez, juiz que foy de Caldellas e de Maçaeda, leixou a Uiuián Fernándes, clérigo, seu sobriño en todallas coussas que foron de Pero Pérez sobredito, móuel e rayz, por tal preyto que él fosse teudo por en toda sua uida de atender a capella e reçar cada día vésperas e madudynos e mysa por a alma de Pero Pérez e de sua nana e de seu padre e polla sua, e a pasamento de Viuián Fernándes que leyxase todo esto que foy de Pero Pérez en quen comprisse esto, que él leyxou por sempre; e que él nen outre non posesse neúa coussa do que foy de Pero Pérez, que él leyxou pra esta capela teer, uendder nen dar nen (callar) nen malparar en neúa maneira, senón que se pare sempre ben pra esta capela teer por alma de Pero Pérez e de Fernán Viuiais, e demays que peytase en pea C marauidís a a uos del rey quen a carta britarse. E eu Pero Martiz, juiz sobredito, vista esta carta que me Viuián Fernandes mostrou, segundo se contén de suso dito, e oydas estas raçoes sobreditas, e auendo consello con omeos boos, julgando, mandey que a carta que me Viuián Fernándes mostrou en esta raçón,que se compryse assí como en ella diçía e como Fernán Viuiais mandara en esta carta de Viuián Fernándes. Et Pero Fernandez, dito Caendas, sobre esta raçón apostou e eu dinlle praço de dereyto a que tomasse de apaleçón e desse fiador na alçada, e él non deu fiador nen tomou a apellaçón sobre esta raçón; e desto en como passou pydiome ende Viuián Fernández sobredito vna carta selada con meu seelo e eu dinlla en testimonyo de uerdade. Feyta foy esta carta en Maçaeda, XXVIII días de mayo, era de mill e CCC e XXVII anos. Quen foron presentes: (Siguen los nombres de los testigos) E eu Martín Pérez, notario público de don Esteue Fernandes en Maçaeda, que a esto presente foý e por mandado de Pero Martiz, juiz, esta carta escriuí e meu signal ý fiz que tal este en testymonio de uerdade.
Dorso: Letra antigua: “Carta de Maçaeda”. Otra: “No vale nada”. Otra: “No habla con la casa”.
Pergamino de cantos lisos, en buena conservación y con buena letra.Mide 18 x 25 cms.

Carpeta 1487. Nº 13                          20-01-1290     Cerdedelo                  Nocedo
Dorso:"Testamento de Lopo Gonçalez,de Nocedo. Manda al monesterio el casar de Cerdedelo y otro casar en Nocedo que llaman el casar de Barrio porque se enterró en el dicho monesterio y por lo que tiene mal ganado a personas que no sabe a quien lo llevó. Está autoriçado. Era 1328".Mide 15 x 21,50.
Este documento es el mismo del número siguiente 14. Pergamino de cantos lisos. Tiene una estrella de 11 puntas con el anagrama IHS en medio del circulo central.

Carpeta 1487. Nº 14                          Cerdedelo Trez                                
Dorso:“Testamento que hizo Lope Rodríguez, de Nocedo. Enterróse en este monesterio. Mandole el su casar de Cerdedelo y el su casar de Nozedo e do Barro y, después de una vida, ciertos bienes y que si el dicho monesterio quisiere comprar el su heredamento de Figueroa, se lo den por el tanto. Era de 1328. Sacóse un treslado deste testamento que es este en Monte Rey. Autoriçado”.

Era de mill e dosientos e vinte e oito anos, vinte días de junio. Este he o testamento que eu Lope Rodríguez, de Nozedo, fasso yacendo na prigón de Deus e temendo o día de meu pasamento, con todo meu entendemento e mía memoria correita e con outorgamento de mías irmaas Mayor Rodríguez e Maria Rodríguez.
Primeiro dou mia alma a Deus e a Santa María e mando meu corpo sepultar en Santa María de Monte de Ramo e mándolle o meu casar de Cerdedelo ou o de Trez ó moesteiro (...) e se ficaren en Trees este Johan Pérez en seu foro qual eu fiz.
Iten, mando a o convento desse moesteiro o meu casar de Nozedo e do Barro, salvo as compras que eu ý figen, e pra pitança cen moravedis da guerra e a mia asemella (?). Et esto mando polo aver alleo que ouve que non sey seus donos. E se ý mays ouver, seia por mía alma.
Iten, mando a a Orden de Alcántara o meu peronto e o meu lorigón e a mia gorgeira e çen moios da gerra en dineiros pollo que delles ove e o meu capelo de ferro.
Iten, quítome a San Salvador de Nozedo da viña do viñeiro e quítolle os dineiros que sobre ela avía e mándolle a adega que foi de meu padre e o celeiro que foi de Meen Fernández que eu comprei.
Iten, mando a os descalços de Ourense trinta moravedís da gerra.
Iten, mando a a ponte de Ourense vynte moravedís.
Iten, dez moios a a ponte de Verín.
E mando a a crusada sinco numos e a Roceivales II numos e mando a a Cassa de Jerusalen dez moios.
Iten, mando a Lopo Malat a mia saia neira de sarga e o meu pelote vedro.
E mando a mía saya nova a Fernán Monis, capelán, e o meu manto a os frades laudatos e mando a mía capa e as mias calças a quen diga missas por mia alma logo.
Iten, mando a mía loriga e as mias galeiras a Martín Eanes meu sobriño e que entregue antes hum camisote e hua gorgeira e huas espaldeiras a Miguel Eanes.
Iten, mando a Servoy o bagelo que comprei de Fernán Páez en Nozedo e mando dez moravedis a esses clérigos de Servoy pra pitança.
Iten, mando a Maria Martin oyto numos e oyto numos a os fillos de Maria Méndez, de Arcucelos.
Iten, mando a San Salvador de Nozedo a mea da viña da Touça e hum moyo de pan logo e hum moyo de viño.
Iten, mando hum anal de missas polas predenças e vésperas de Santos que non teven como devía.
Iten, mando que o meo do moiño que demandan de Junqueyra en Nozedo que o façan (...) a Monte de Ramo polo meu e, senon poderen, que lo entregue do meu.
Iten, mando que canten hum anal de missas por mía alma
Et mando que cuanto comprey e gaaney con Orraca Peláes, que Orraca Pelaes aya a meatade de todo, tan ben móvel como rayz, e a outra meatade fique a Johán López e a Sancho López meus fillos que ey de Orraca Peláes, que faço meus herdeiros e herees en todo o meu, tan ben movil como rays.
Et esta manda e dévedas, pagadas que veñan por verdade na meatade dos moços e guaresca Orraca Peláez en seus días. Et se morrer hum destes moços, o outro que ficar herede todo.
Iten, mando pra pagar estas dévedas que vendan os meus herdamentos de Figueiroaa e a meatade da casa que foi de Pero Ferreiro e o quinón do que comprei que foi de Fernán Bochacho e de Santa Eanes se o ý todo over mester, e o herdamento de Figueiroaa, se o quiser Monte de Ramo, denllo antes caa outro tanto por  tanto dereito preço. Et de quanto me deve Gonçalvo Eanes, meu sobriño, quítolle meo.
Iten, mando a Gonçalvo meu sobriño, fillo de Rodrigo Rodríguez, cen moravedís por hum rocín que del ouve dos mellor parados.
Iten, as viñas que comprei de Fernán Eanes que non son ben compradas, veia Johán García con omes boos e cómprelas mellor.
Iten, mando que dévedas e mandas pagadas desto que eu mando vender sobeiar algua sen que a den hú formays prol da mia alma e pola alma daqueles onde o eu ove que non sey seus donos.
Et faço meus cabeçaes pra comprir esta mía manda polo meu Johán García e Orraca Pelaes e Sancha e Johanna meus fillos. E se estes meus fillos morreren sen semen ambos eles, esta Orraca Peláes teña todollos bees delles en sa vida de que son herdeiros da mía parte e a a sua morte fiquen a Monte de Ramo por mya alma.
Et mando que por la mya cuba grande de viño que digan as misas que eu mandei por mía alma.
Iten, mando que Johán García non seia emprasado por ma cabetlaria (?) mays que ayude a Orraca Pelaes e seus fillos e meus en quanto poder. Testes: Martín Péres, clérigo; García Fernans, clérigo; Domingo Gil, frade de Monte de Ramo; Martín Pérez, de Pepín e Domingo Eanes, da Veiga. Et eu Miguel Eanes, notario público del rey en Monte Rey e en Val de Laça, presente foý e meu signo fiz e escriví que tal est en testimuyo.
Este he o sellado dun testamento de Lopo Rodríguez, de Nozedo que foy, o qual era escrito en pulgameo e signado con signal de Miguel Eanes, notario público del rey en Monte Rey e en Val de Laça, segundo por el parecía,o qual testamento eu Johán Yanes, notario público da ciudade de Ourense polla iglesia dese lugar aquí en myña presença figen sellar de uno a uno a pedimento de don Fray Gonsalvo, abbade do moesteiro de Santa María de Monte de Ramo e por mandado e autoridade de Martín Dias, coengo e vigario general do vispado(...) pella gracia de Deus bigario de Ourense e en este sellado puge meu signal en testemuyo de verdade, o qual sellado foy feyto en Ourense XVII días de desembro, era de mill e tresentos e seteenta e nove anos. Testes que foron presentes: Lorenso(...),da Rua do Pumar(...)da iglesia de Ourense; Fernán Gonsales, reytor da yglesia de San Salvador de Prexegueiro (?); Fernán Velez, capelán de Santa María Madalena; Fernán Cebolliño e outros. (Signo de una cruz).
Pergamino de cantos lisos. Tiene una estrella de 13 puntas con IHS en medio del círculo central. Mide 20 x 59,50 cms.

Carpeta 1487. Nº 15                         25-06-1290     Mourazos       Tamaguelos
Dorso:"Mourazos.Tamagelos.Manda en casamiento que uno haze a su mujer de vna viña en término de Mouraços y vn baçelo en Tamagelos. No habla con la casa".
En era de mill e CCCª e XXVIII anos e XXV días andados do mes de junio. Sabian quantos esta carta viren como eu Fernán Miguez dou a uós mía moler Teresa López por doazón e por compra do uosso corpo a mía viña que eu comprey terreo in término de Mourazos in lugar ú chaman Mussa como parte polla pressa nomeada auga do regueyro de Sandi desi como uay sair in na de pay caruatta. En outra parte uos dou a leyra da correydoyra que comprey de mama de Orraca Pérez e como for na carreyra e in na viña de Viuián Johannis. E con estes herdamentos uos outorgo amparar por meus bees. E ynda uos dou e outorgo o meu quiñón do çeleyro fasta a ansia da eccleyxa de Tamagoos que fazades dellas a toda uossa uoontade. E questo seya firme e non possa uiir in dubra, mándamos ende fazer esta carta a Miguel Eanes, notario. Os que foron presentes: Andrés García, abbade de Uillaza. Ruy Martiz., clérigo.Saluador Pérez, clérigo.Vidal Miguez.Pero Moniz de Tamagoos (Siguen otros nombres). Eu Johán González que escriuí esta carta por mandado de Miguel Eanes, notario del rey en Monte Rey e in seu Alfoz e in no Ual de Laza.
Iten, na era de mill e CCCª e XXIX anos, XXVI días do oytobro, eu Fernán Míguez dou a uós ma moler en doaçón Teresa López con esto que uos dy hum baçelo con seu terreo in término de Tamagelos hu dicen Pena Catela, entre o de Martín Mogo e de Pero Pequeno. Testigos: Roy López de Tamagelos e Pero Pérez Doymora e Domingo Fernán,de Casteloais. Eu Miguel Eanes, poblyco notario del rey en Monte Rey e en Val de Laça, esta carta a toda foy present e meu signo fiz (Hay un signo en forma de cruz).
Pergamino de cantos lisos en buen estado y con buena letra.Mide 11,50 x 18,50 cms.

Carpeta 1487. Nº 16                         30-03-1292                            
Dorso:"Confedéranse el abad y vn caballero que sería firme y estable lo que entre[ellos se trató].Era 1330".

Cunuçuda cousa seya a todos como eu Roy Pérez, caualeiro dito da Brena, ensembra con mia muller Maior Pérez, presente e outorgante, outorgamos o cambio que fezo Pero Vélez, de Morgade, caualeiro, con don Gil, abbade de Monte de Ramo, ena fligisía de Jullao de Fegeiroaa, Cada hun delles feseron que sea estáuil por en toda uida de Pero Vélez sobredito. E esto outorgamos su pena de 6 morauidis da moeda noua que nunca contra esto pasemos en vida de Pero Vélez sobredito. Feyta dous días por andar de março, era Mª CCCª XXX. Que presentes foron: Gonzaluo Pérez, de Couçada... (Siguen otros testigos) Eu Fernán Peres, notario jurado en costa de Sadur, en logar de Miguel Péres, notario del rey en Limia, que a escriuí e presente fuý e meu sinal ý fiz quen me o Deu. (Hay un signo).
Pergamino de cantos lisos con buena conservación y buena letra.Mide 13 x 11 cms.

Carpeta 1487. Nº 17                         08-03-1292                             Monterrey
Dorso:"Monterrey.Es una carta de venta de vnas casas de Monterrey. Era 1330".
Era de mill e CCCª XXX anos, e VIII días de jullo. Sabean quantos esta carta viren, como eu Fernán Fernans,de Oymbra, ensembra con mía muller Eluira López, presente e outorgante, e eu Ruy López, fillo que foy de Lopo Capayro e de dona Maria, todos tres ensembra, por nós e por toda nossa uoz uendemos a uós Ermiyo Estéuez,de Monte Rey e a uossa muller Maior Lourença e a toda uossa uoz as nossas cassas de Monte Rey e a as quadredos con entradas e con saydas a montes e a fontes, feyto e por fazer por u quier que y ayan(...)de non ouaner de(...)segundo como foran dadas a o dito Lopo Capayro que era hum dos cento vinte (?) moradores de Monte Rey onde as nos auemos e cuyos erdeiros somos. As quaas cassas e quadredos e herdamentos uos uendemos,feyto e por façer,por preço que de uós reçebemos que a nós e a uós aplougo, conuen a saber, seiscentos morauedís de moeda da gerra, onde somos been pagados que neúa cousa non ficou por dar; e por este preço ayades uós esta uenda e toda uossa uoz depús uós por sempre yamays por iur derdade. E nós Fernán Fernanz e Eluira López, os sobreditos, e eu Ruy López, outorgamos por nós e por todos nossos bees gaanados e por gaanar de uos enparar con ella a todo tempo de quenquer que uola demande, saluo uoz del rey. Item, damos todo o outro herdamento Regueiro da podra que nos tornemos uossos marauedís. E quen contra esto quiser pasar, non possa e peyte a outra parte quanto demandar dubrado e a a uoz del rey çent morauedís. A carta sempre ualla. Testigos: Don Johán (...) e Ynyao Pérez, moradores Dallariz (Siguen otros nombres). Eu Esteuan Eanes scrivente jurado en logar de Bernal Pérez, scrivent jurado del rey en Monte Rey et en seu termino presente foý e esta carta escriuí e meu sinal nela fiz que e tal. En testemoio de uerdade (Hay un signo).
Pergamino de cantos lisos en buena conservación y con buena letra. Corresponde al año 1292. Mide 15 x 20,50 cms.

Carpeta 1487. Nº 18                          29-07-1292                            

Era Mª CCCª XXX anos, XXVIIII días andados de jullo. Connuszuda cousa seya a quantos esta carta viren, como eu Tererga Martiz, desún con meu marido Johan Esteuez, conosco e outorgo que rezeby de don Gil, abbade de Monte de Ramo, CC morauedís dos da gerra primeira de Graada et os panos de Gamalín e vna sortedla douro en que era scrito Ana Maria. Os quaes morauedís e os quaes panos e aquela sortedla mandou a min doa María Méndez, moller que foy Dairas Pérez( ¿   ?) a tempo de seu pasamento. En testemuio da qual cousa mando a Martín Perez, escriuán jurado do conçello de Monte Rey, que llis escriua ende esta carta en testemuio de verdade. Que presentes foron: Johán Vélez, morador de Allariz, Fernán Fernanz, Dabelleyra, Johán Gauian, Pero Díez, clérigo, Afonso Pérez, clérigo, Johán Eanes, çapateiro. Et eu Martín Pérez, escriuán sobredito, a rogo de Tererga Martín, con outorgamento do seu marido Johán Estéuez, esta paresente carta escriuí e poño ý meu sig (Hay un signo) no en testemuio de verdade.
Era Mª CCCª XXX anos e XXVIIII días de jullo. Connuszuda cousa seya a quantos esta carta viren, como eu Johán Esteuez, de Nuzedo dou a o moesteiro de Monte de Ramo por mi alma e por algo que me fezeron, a mía casa que está na Auesada, açerca do Bigeiro e o meu quiñón da outra que está entre a de María Lourença e a de Gonzaluo Méndez et a mía leyra de Barreiros que iaz a raiz da de Meendo Fernández meu tío et a mea da leyra de Çapo que trage Saluador Steuez meu yrmao. Renunçio todo ius e todo dereito que en as cassas e nas leyras sobreditas amía et outórgoas a o moesteiro de Monte de Ramo. Et que esto non veña en dulda, doully ende esta carta en testemuio de verdade. Et quen esta carta quiser quebrantar, peite a o moesteiro quanto demandar dobrado e a parte del rey C morauedís. Que presentes foron: (Siguen los testigos). Et eu Martín Pérez, escriuán jurado do conçello de Monte Rey, qua a escriuí e presente fui e poño ý meu sig (Hay un signo) no.
Pergamino de cantos lisos, buena letra y buena conservación. Mide 14 x 22 cms. Año 1292.

Carpeta 1487. Nº 19                         04-12-1292    Feces                          

Era de mill e CCC e XXX anos e III días de dezembro. Conosçuda cousa seya, como eu García Fernández, clérigo de Mandym, dou e outorgo a o moesteiro de Santa María de Monte de Ramo pra o conbento que o aya pra sempre, todo quanto erdamento eu ey en Fezes de Jusaos e en seus términos e con todo o meo herdamento que eu hey en o dito lugar, conuén a saber, o casar en que agora mora Johán Pérez con o casar en que ora mora Pero Martiz, con o casar en que ora mora Gonzalo Fardón, con o casar en que ora mora Gonzalo Nebes con la mya cabo pressa de Souto Mellor como parte pelo penedo das Saynas, e desy como se uay a o Corno de Meda, e desy como parte con o término de Portugal e como fere na carreyra que uay de Paradela pra Lama Darcos, con os meus dous casares de Lama Darcos en que ora moran Martyn Fagundez e Juan Sanchez, como parte polo término de Lama Darcos, e como se torna a o dito penedo Das Sayñas. Iten, dou a o moesteiro sobredito quanto erdamento eu ey en Mandyn, conuén a saber, o casal de Domyngo Peres e o casal de Domingo Vicente e o casal de Ajujana Duras e outros dous cassares no barreo da iglesia que foron de María Nebes en que ora moran Bertolomeu Péres e Juan Domyngues. E estes herdamentos todos lles dou, a montes e a fontes, en doaçón por myña alma, con entradas e saydas, con cassas e con árbores e con todas suas perteenças uquer que as ayan e deuan de auer, con todo o señorío, según do que o eu teño nos ditos lugares e herdamentos e cassares, que o aya o conbento sobredito pra sempre por jur de erdamento pra pitanças polo ano, como uir o seu celareiro e o prior que será ben, ou quen mandar no conbento; e que nunqua don abbade seia poderoso dello enbargar nen dello supinorar nen empraçar nen de o toller a o conbento. E se por uentura o conbento en aquel lugar de Souto Mellor quiseren fazer morada domees dorden, que o façan. E outrossí, nós don Frey Johán Coello, prior e don Frey Johán Sánchez, con o seu celareiro Johán Martins e con Frey Martín, cantor, e con Frey Mor. Sanches, frade, por nós e por lo conbento sobredito damos a uós Garci Fernández os herdamentos todos que nós abemos de la Bitoqua de Mouraços atee o termino de Portugal, tan ben estes que uós nos destes, como os outros que nos habemos que os aiades en nossa uida, e apús nossa morte que o ayan uossos criados, por tal foro que dean ende a o conbento cada ano en saluo quarta de pan e terça de vyño e eyradiga de todo. E todo esto por nosso mordomo, saluo o aforado?seya por seu foro. E a sua morte que fiquen todos estes beenes e herdamentos libres a o conbento, por quen see ý quedar algún dessa semen(...)ben parar, que llo den antes que a outro por tal foro qual outro des. E des este día endiante daredes uós Garci Fernanz a dona María en sua uida, cada ano, en saluo III moyos de pan, conben a saber, de çenteo quale nós eramos tiudos de dar mentre uos. E a uosso finamento quede ao mosteiro libre e quyto. E outrosy, eu Garci Fernanz outorgo por my e por meus bees a comprir esto todo como aquí está escripto, e mais que dou cada ano por Pascoa de Surreyçon a o conbento en pitança cen morauedís da gerra, que montan destes des e seis dineiros por soldo e des e seis por marauidy ou pitança que os ualla. E dárnosla e des este Seoane primeiro que uen a dous anos auante, e antes non. E a meu finamento daren meus criados a don abbade huna colleita no ano, quando for en aquel lugar de la Bitoqua sobredita a jusso. E quando lles eu der esta pitança ó conbento, ser tiudo a dezir senas missas por myña alma, saluo os domaayros. E nós don abbade e Frey Johan Martín e Frey Saluador, cantor, e Frey Martín Sánchez, que somos presentes, asy o outorgamos por lo convento todo aquesto como aquy uay escripto, e damos a uós logo dous bois e hum coiro pra apeiros pra lauor daquel nosso herdamento de Souto Mellor, en nosso nome e por uosso, como dito he arriba. E desto mandamos fazer duas cartas partidas por a b c que teñamos en señas as partes en testemoyo de uerdade. Os que foron presentes: Pero Miguelez, prelado de Queirogaes e Fernán Esteuez, de Monte Rey. Pero Dominges, merquador. Pero Mendez, de Vyrin. Don Uycente. Johán Peláez, de Queirogaes. Uyuián Rodrígues, de Calldelas. Gregorio Méndez, de Vilariño. Eu Martín Andre, escriuán jurado, en lugar de Miguel Eanes, notario público del rey en Monte Rey e en seu alfoz e en Val de Laça, en presençea de min estas cartas fiz escrebir anbas en un tenor a rogo das partes e en cada vna delas fiz meu signo que tal (Hay un signo en forma de cruz) est, e a todo foý present.
Dorso:"Carta de Feces de Jusaos.Va en Monte Rey y estos heredamentos. Otra mano dice: "Garcia Fernan, vecino, de(...) da al monesterio de Monte de Ramo(...) casares en(...) y el monesterio lo recibe y le haze foro al dicho de los mesmos lugares por ante maestre Andrés, escribano. Era 1330. Feces de Jusaos".
Hay una estrella de 11 puntas con el anagrama IHS en el centro del círculo central.Pergamino partido por a b c en su parte superior. Bien conservado y con excelente letra.  Mide 22,50 x 32 cms.

Carpeta 1487. Nº 20              Os Caños       Monterrey                                        
Dorso:"Foro que hizo Jerónimo Estevez y su muger a Juan Pérez de vna leyra ena cabeça de Monte Rey do llaman Los Caños o Canos. Año 1331".

Era de mill e CCC e XXXI anos, e XV dias de febreiro. Eu Heronimo Estévez, con mia muller Maior García, aforamos a uós Juan Pérez e a uossa muller Eufemea Fernández e a uossa uoz una leira na Cabeça de Monte Rey ú chaman os Caños entre o que foy de don Juan Airas e o que foy de Martín Mouro e ençima na carreira que uay pra Uilda e desy como uay ferir na Ueiga(...)como seyrán as outras que nos que a teñades e a lauredes e a paredes been que non pereza por lauor e dedes ende a nós e a nossa uoz cada ano en saluo terçia de uiño e do nabal e de pan se(...)e eiradiga por nosso ome. E se a quiserdes uender ou supinorar, a nós seya e nós a uós. E se a non quisermos, a a tal ome a deades,que a nós faça estes foros en paz. E non seya fidalgo nen omen dorden. Et quen contra esto quiser passar, non possa e peyte a nos a outra parte quanto demandar doblado e a uoz del rey C morauedís. Testigos: Juan Diaz, de Berin. - Pero Velez, çapateiro. Pero Miguélez,Daraaços. Juan Pérez, çapateiro. Juan Eanes, çapateiro.  Pero Esteves, de Vençes. E eu Martín Andre, escriuí en lugar de Martín Eanes, notario público del rey en Monte Rey e en Val de Laça escriuí e foy present e nela fiz meu signo que - (Hay un signo en forma de cruz) tal est.
Pergamino de cantos lisos, en buena conservación y con buena letra.Mide 26,50 x 6,50 cms.

Carpeta 1488. Nº 7                            18-06-1295                             Nocedo
Dorso:“Carta de Eluira Méndes de Nosedo”. Otra mano:“De Fray Juan a Eluira Méndes de un casar en Noçedo”.

Cunnusçuda cousa seia a quantos esta carta viren como nós don Frey Johán, abbade de Monte de Ramo, e o conuento desse mesmo lugar fasemos foro e carta a uós Eluira Meendes, de Nusedo, da nossa leira da uiña da Seara, a qual foy de Fernán Rodríguez, dito Mouro da Riba, et de sua moller doña Esteveyna, por tal preyto que a lauredes de todo lauor assí como a dauer a uiña. E que non perezca por malo pasamento. E dárdernos cada ano o meo do froyto que Deus ý der por nosso moordomo no lagar, ou en a leyra o pan se o ý ouver e eyradiga dereyta e húa regueyfa e dous capoes cada año por lla festa de San Martiño. E se por uentura os de Monte Rey demandasen talla ou pidido por aqueste erdamento sobredito, pagárdella uós, e o moesteiro sobredito estar a paz que non pague e engaño senpre seer deffeyto dua parte e doutra. E a uossa morte ficar este erdamento a hum fillo ou filla a o qual esta carta leyxardes e o erdamento non se partir e comprir este foro sobredito en paz a o moesteiro. E apús morte de uosso fillo ou da filla, ficar esta leyra de susso dita liure e quita en paz e sen nenhúa contenda como est de Monte de Ramo e a carta ualla assy como est scripta. E quen contra esto passar, peyte çen morauedis da moeda da guerra, os meos al rey e os meos a parte querelosa. Feyta a carta XVIII días de junyo, era de mill e CCC XXXIII años. Que presentes foron: Frey Pero, monge, e Johán de Ben,testigos e Frey Gomes, testigo e Johán López, de Canderey, testigos Domingo Pérez, homen de don abbade, testigo. E eu Frey Pero Martiz, monge que presente fuý e por mandado das partes esta carta escriví. (Fuera de texto dice:) Esta carta a a sua hyrmaa non ualla porque o que tiña o foro leyxouno e non no quisso ter.
Pergamino partido por a b c en su parte superior. Bien conservado y con buena letra. Corresponde al año 1295. Mide 14 x 22,50 cms.

Carpeta 1488. Nº 8                           14-03-1296                             Monterrey

Era de mill e CCC e XXXIIII anos e XIIII días de março. Sabean quantos esta carta viren como en presença de min Martín André, escriuán jurado de mao de Martín Eanes, público notario jurado del rey en Monte Rey e en seu alfoz e en Val de Laça e das terras que aquí son scritas, Martín Peláez, juiz, disso[fromando?] que este día pela mañaa que se fuy a Queyruganes e por dar sas uiñas e seus....e leyxou Andre preso na pregón do conçello en poder de Pero Eanes, andador, que o auía de gardar, e este día mismo chegou este Martín Peláez ao serao y a noyte e non achou este André na prigón e diz que non sabe quen o posso fora da prigón. E assí diz que a culpa non est sua. E entón foy a a prigón do conçello e non no achou ý, e (Heronimo) Steuez, juyz, disso que aquel André nonno deu nen o mandou soltar, mais diz que o andador a quen o deron a gardar que dé del recado. E desto en como passou [o] scriuán sobredito, por ante min, pidiu Martín Peláez esta fronta e eu deyla de meu offiçio. Testigos: Martín Martiz (ff. Gardata?) Garci Pérez, Martín Méndez, Martín, andador, Pero de Paaços, Pay Peláez, homen de Martín Martíz. E eu Martín André, escriuán sobredito, en mía presença esta carta fiz escribir e en ela fiz meu singo que (Hay un signo en forma de cruz) tal este.
Dorso: “No habla con la casa ni es escriptura que en alguna cosa puede aprouechar”.
Pergamino de cantos lisos con buena letra y en buena conservación. Corresponde al año 1296. Mide 19 x 8,50 cms.

Carpeta 1488. Nº 9                           09-04-1296                             Mandín
Dorso:“Carta de venta de vn casar en Mandín que se vende a este monesterio no barreo que chaman o Monte. Y más se vende una cortiña en el mesmo pueblo que parte por la carrera do Bellaco y un terreo de linar nas Forcadas y una leyra en la Deuesa. Todo esto venden libre diezmos a Dios a Dios. Era 1334”.

Era de mill e CCC e XXXIII anos e IX días de abril. Conusçuda cousa seia como eu Eldora Martiz, en presença de meu marido Martín Miguélez que o outorga, e eu Dominga Martiz, en presença do meu marido Pero Douteiro que o outorga, por nós e por toda nossa uoz vendemos a uós don Johán Martiz, abade de Santa María de Monte de Ramo,pra esse moesteiro o nosso casar de Mandín no barreo que chaman o Monte, con sas entradas e saydas. E outrossí, uos vendemos ý en Mandín a cortyña que parte con la de fillas de Pero Coisardo, Lourenço Méndez e da outra parte pela carreira do Velluco e fere no baçello de Pero Coisardo e doutra parte na de Lourenço (Méndez) assí en como está con sas aruores. E outrosí, uos vendemos un terreo de liñar nas Forcadas fere con lo que foy de doña Comba e da outra parte con lo que foy de Lourenço Méndez e da outra parte fere na de Orraca Pérez. E esto todo uos vendemos por de dízimo a Deus. Iten, uos vendemos una leyra na Deuesa que he de faro(?) de quinta que foy de Lorenço Martiz e de sas yrmaas. E esto todo uos vendemos con todalas outras cousas que nós auemos en Mandín e en seu término, casas e áruores, terras a montes e a fontes, con todas sas perteenças e jures e dereytos, por preço que de uós reçebemos çent morauedís da gerra onde somos ben pagados. E se mais ual, dámolo a ese moesteiro por nossas almas;e des este día nos relinquimos desto todo e metemos a uós en o jur e na possissón que o aya esse moesteiro pra sempre por jur derdade. Et outorgamos por nós e por nossos bees gaanados e por gaanar denparar o moesteiro con esta uenda. E quen contra esto quiser passar, non possa e peyte a outra parte quanto demandar doblado e a uoz del rey Q morauedís. Testigos: Pero Rodríguez, de Monte Rey. - Pero Martiz, Denfesta. - Fernán Estéuez, clérigo. - García Fernández, clérigo. E eu André, escriuán público, en lugar de Miguel Eanes, notario público del rey en Monte Rey e en Val de Laça, que esta carta escriuí e en ela meu signo que tall (Hay un signo en forma de cruz) este.
Dorso: “Carta de Mandín. Tamagoos”.
Pergamino de cantos lisos en buena conservación y buena letra. Corresponde al año 1296. Mide 20 x 13 cms.

Carpeta 1488. Nº 11                         20-09-1296     Tamaguelos              
Dorso: “Tamaguelos en Monte Rey. Es vna carta de venta de vna heredad de Tamaguelos echa de vn hombre seglar a otro. Hízose era de 1334”.

In Dei nomine Amen. Conosçuda cousa seia a quantos esta carta viren como eu María Rodrígues vendo a uós Fernán Martiz e a uossa moller Terreya López e a toda uossa uoz ho meu terreo dos Cobaes en término de Tamaguelos, que parte con Rodrigo Moniz e con María Martinis, moller que foy de Martín Duraes e con don Março e con herdamento que foy de Domingo Mingees e como parte pela viña de Pero Domíngues. Este herdamento uos vendo eu de foro de quarta e de eyradiga, e outro foro non façades ende, por preço nomeado que de uós recebí, conuén a saber, XXVIII morauedís. Deste preço soo muy bien pagado; e nenguña cousa do preço non ficou por pagar. Desde este día endeante seia este herdamento sub uosso poder e de toda uossa uoz por senpre e eu do herdamento quito. Et se algún ou algúa uener tan bien da mía parte como dallea, que contra esta mía uenda e uossa compra queyra passar, quanto demandar, tanto doble a uós e aia a mia maldiçón e a de Deus, e demays a uoz del rey peyte çen morauedís de qual moeda correr en a terra, e a carta pela dita uenda sempre ualla. E eu Martín Rodrígues outorgo que quanto herdamento ey que ho non possa uender, nén daar, nen sopeñorar ata que uos aduga(?) Páes e Dominga meus fillos a outorga do dito herdamento aquel tempo que foren de reuoza e pra uos enparar deles e doutro quenquer que uolo queyra demandar, saluo força de rey. Feyta a carta XX días andados do mes de setembro, era de mill e CCC e XXXIII anos. Que presentes foron: Martín López, juys. Lourenço Fernandes, clérigo, Domingo Pérez, portapaz, Gonçaluo Rodríguez, prelado. E eu Johán Fernandes, notario póblico da vuila de Oymbra, a rogo das partes sobreditas, esta carta fis e en ela pogui meu sinal que tal este. (Hay un signo en forma de cruz gamada). En testemoyo de uerdade.
Pergamino de cantos lisos, con buena conservación y buena letra. Corresponde al año 1296. Mide 17 x 17,50 cms.

Carpeta 1488. Nº 12                         28-02-1297     Cabreiroá                 
Dorso:“Cabreyroá.Venta.Gregorio Fernández vende a Juan Eanes y a su muger vn baçelo acortiñado en el aldea de Cabreiroá en Monterrey. Año 1335”.

Era de mill e CCC e XXXV anos, XX días de agosto. Connusçuda cousa seia a quantos esta carta viren como eu Gregorio Fernández, con mía moller María Péres, uendemos a uos Johán Eanes e a uossa moller Teresa Rodríguez e a todos uos o noso baçelo da viña uella assy como yas acortyñado, o qual yas entre la viña de María Saluadores e a carreyra que uay pra Cabreyroáa, por preço que de uos reçebemos que a nos e a uos aprougo CC e XXX morauedís dos da gerra, doyto sa cada morauedí de que ya somos been pagados. Et outorgamos de uos amparar per nos e per todos nosos bees, gañados e por gañar. E quen contra esto quiser passar, non posa e quanto demandar, peyte a uos doblado e a uoz del rey C morauedís da boaa moeda, e a carta fique en sa tenor e por sempre ualla. Testigos: (Siguen los nombres). Eu Aras Marcos, escriuán póblico do conçello, en lugar de Martín Eanes, notario póblico del rey en Monte Rey e en seu alfos e no Val de Laça, que a escriuí e meu signo ý fis que é este tal. (Hay un signo en forma de estrella de David de cinso puntas).
Pergamino de cantos lisos, con buena letra y en buena conservación. Corresponde al año 1297. Mide 15 x 11 cms.

Carpeta 1488. Nº 14                         08-11-1298                            
Dorso:“Confirmación del Papa Bonifacio VIII de la presentación del beneficio de Santa Olalla de Esquadro que dio a este monesterio el rey don Sancho de clara memoria”.Mano antigua: “Confirmación da iglesia Desquadro”.

Bonifacius episcopus, seruus seruorum Dei. Dilectis filiis abbati et conuentui monasterii Montis [Rami Cisterciensis] Ordinis, auriensis diecesis salutem et appostolicam benedictionem. Cum a nobis petitur quod iustum est et [honestum] tam uigor equitatis quam ordo exigit rationis ut id per sollicitudinem nostri officii ad debitum [perducatur effectum]. Exhibita siquidem nobis uestra petitii continebat quod clare memorie Sanctius rex [...] tune patronus ecclesie Sante Eulalie de Esquadro, auriensis diecesis, gerens ad monaste [...] plene deuotionis affectum ius patronatus quod in eadem ecclesia obtinebat, uobis [....] contulit, intuitu pietatis, prout in litteris inde confectis eiusdem regis [plenius dici]tur contineri. Nos itaque, uestris supplicationibus inclinati quod super hoc ab eodem [...]tiam est, ratum et gratum habentes, id suctoritate apostolica confirmamus [et patrosinio] communimus. Nulli ergo, omnino hominum liceat hanc paginam nostre confirma[tionis aussu] temerario contraire. Si quis autem hoc atemptare presumpserit, indignati[onem Omnipotentis Dei et be]atorum Petri et Pauli apostolorum eius se nouerit incursurum [Datum Reate VI idus] nouembris, pontificatus nostri anno quarto.
Pergamino de cantos originariamente lisos pero muy estropeados, sobre todo en su lateral izquerdo que resulta ilegible. Corresponde al año 1298. Mide 40 x 34 cms. Conserva el sello de plomo pendiente muy bien conservado: “Bonifatius Papa VIII”

Carpeta 1488. Nº 1.                          10-04-1293      Cobelas

Era de mill e CCC e XXX anos, X días de abril. Sabian quantos esta carta viren como eu Fernán García, escudeiro de Mendoya, por meu plazer e por mía boa voentade, vendo e outorgo a uos Johán Pérez, de Burgo, mercador, e a uossa muller María Pérez e a toda uossa uoz por sempre dous casares derdade que eu ey en a cibda de Couelas de Qeys, con todos seus dereytos e perteenças a montes e a fontes e  entradas  e a deuissos pro uquer que as posades achar que están su sino de Santa Cruz de Qeyia; os quaes cassares sobreditos eu comprey a Johán Pérez, dito Alegre, con outorgamento de María Pérez,dita Burguesa. Nos quaes cassares mora Martín Domíngez. Estos cassares sobreditos uos vendo e outorgo assí como os en ey, segundo como se reconta en a outra carta, porque os eu comprey de Johán Nalegre (sic) que os aiades uós e toda uossa uoz por yur dermento (sic) por sempre, e façades deles toda uossa uoentade por preço nomeaado que de uós recebí en dineyros seys çentos e çinquaenta morauedís da moeda da gerra, de que me outorgo por muy ben pagado. Et tolo uos a min e a toda mía uoz e a todo omen que nunca uos possamos demandar estes cassares sobreditos en juyço nen fora de juyço nen en nenua maneyra. Et quenquer que contra esta carta quiser passar, tan ben da mía parte como doutra qualquer, peyte en pea duçentos marauedís da boa moeda, os meos a uoz del rey e os meos a a parte querelosa. Et esta carta uala e estea firme por sempre así como está escrita. Que presentes foron por testemuyos desta carta chamados e rogados: Martín Pérez,do Burgo da Rua Noua. - Johán Johanes, do Paaço. - Benyto Peláez. - Johán Domínguez, alfayate (**) por Eanes da Rua dos ferreyros. E eu Apariço Johanes, notario público del rey don Sancho en o Burgo e en Caldelas que presente foý e esta carta escriuí por plazer e por mandado de Fernán García o sobredito, e meuy sinal ý fiz en testemuyo de verdade. (Hay un signo en forma de cruz).
Pergamino de cantos lisos, con buena letra y en buena conservación.Mide 12 x 28,50 cms.
Letra antigua: "Carta de Couella".

Carpeta 1488. Nº 2.                          07-03-1294
Dorso: "Carta de foro de la casa de Noguedo con la leira de Concheiro e con ambas las leiras de Maçairas. Era de 1332".

Cunuçuda cousa seia a quantos esta carta viren, como nós don Frey Johán, abbas de Monte de Ramo,e o conuento desse lugar fazemos foro e carta a uós Arias Fernández, de Christosende e a uossa muller María Fernandes, da nossa cassa de Noguedo a qual teuo de nós Pero Correa con a leira de Cocheyro que compramos de Roy Fernández,de Villariño e con anbas as leiras de Maçayras que foron dessa cassa sobredita. E se as alguén por uentura ten embargadas, que uós Arias Fernández que as teredes e nós que uos ayudemos a dereyto, por tal preyto que a moredes e a lauredes e a paredes ben e nos dedes ende cada ano por nosso maordomo meo de uiño e quarta de pan e quinta de seródeo e dous moravedís de dereytura por la festa de San Martiño, e que chantedes de viña alí hú for para chantar. E seerdes nossos uasallos seruentes e obedientes. E a uosso passamento dárdesnos XX soldos de loytosa de qual moeda correr en a terra. E quando nos quisermos poussar en essa, reçebérdesnos e a o maordomo dárdesle por jantar vn almude de viño e do pan e dos ouos a o minos que o abaste. E dárdesnos vna boa çesta de maçaas braç i boas(?), se as ý ouuer, cada ano. E a uosso passamento danbos fique esta herdade a vn uosso fillo ou filla que seia danbos ao que leyxardes esta carta. E que nos compra estos foros sobreditos en paz. E quen contra esto quisser passar, peyte çinquenta morauedís da moeda noua, os meos al rey e os meos a parte querelosa, e esta carta ualla así como está escrita. Que foy feyta en Monte de Ramo, VII días de março, era de mill e CCC e XXXII anos. Que presentes foron: Johán Parente, prior de Çidoes, testigo. Johán Domínguez, testigo. Pero Andreu e Pero Martiz de Valdarias, testigo. Johán Domínguez de Villariño Frío, testigo. Et eu Johán Martiz, soprior de Monte de Ramo que presente foý e esta carta, a rogo das partes, escriuí.
Pergamino partido por a b c con buena letra y en regular conservación. Corresponde al año 1294. Mide 23,50 x 13 cms.

Archivo Histórico Provincial de Orense. Nº 8.                   16-06-Año 1295

In nome de Dios. Amén. Eu Ruy Pérez,dito da Brena, cavalleyro de Çeleyroo, con outorgamento de mia muller Maior Pérez vendemos a vos Don Gill abade de Monte de Ramo et a o conuento desse mesmo logar todo o nosso herdamento que havemos en Çelleyroo a montes et a fontes cum todos seus jures et direictos et (a) pree[n]ças. v gr que as aya et as deua de haver por CCCC maravedís da moeda da gerra doyto ff. omni. dos quaes mrs. nos outorgamos por ben pagados. Et outorgamos so pe(n)a de mill marauedís que nunca vaamos contra aquesta nossa venta et vossa co(m)pla (sic). Feyta a carta XVI dias de junio era de Mª CCCª XXXIIIª. Iohan Pérez de Balderrey; Johan Casado, Iohan Velázquez de Perguntoyro(?) , Pero Gonçalez de Gouçada, Iohan Villar de Gargantoesa. Eu F. Pérez, not[ario] jurado en costa de Sadur et terra de Portela de[Maaao....]de F. Yanes bocacho not[ario] del rey en Allariz et in Limia que a scriví et presente fui et meu sinal fiz. (Hay un signo en forma de estrella de cuatro puntas con una cruz en el centro).
Dorso: E. Compra de ciertas heredades en Celeyroo. Era de 1333. Ruy Pérez da Breña vende a Fray Gil, abbad, por quatrocientos maravedís.

Carpeta 1488. Nº 3                           29-04-1294     Monterrey                
Dorso:"Monterrey.Venta que vende Pero Domínguez a Miguel Martínez vna casa en Monte Rey. No habla con Montederramo. Era 1322".

Era de mill e CCC e XXXII anos e XXVIIII días de abril. Conosçuda cousa seia a quantos esta carta viren, como eu Pero Domíngues, morador en Monte Rey, con mía muller María Domíngues que é presente e outorga, vendemos a uós Miguel Martíz e a uossa muller Viuiana Fernándes e a uossa uoz o quiñón que eu Pero Domíngues ayo na cassa de Monte Rey que está entre a uosa porta contra a de Martín Redral e a de Fernán Eanes e vay a o outeyro por entre a de Fernán Eanes. E esta que uos uendemos é o meu quiñon está contra a de Fernán Eanes como uay a porta do fondo en dereyto fer na parade e ficar a porta en saluo. E uendémosuola con lo curral que está deante e con sas entradas e seydas pro uquer que as aya e deua auer de dereyto por preço que de uós reçebemos çento e trinta morauedís da moeda da gerra de VIII en soldo onde somos ben pagados. E outorgamos por nós e por nossos bees gaanados e por gaanar de uos amparar con esta uenda de quenquer que vola demande. E quen contra esto quiser pasar, non possa e peyte a outra parte quanto demandar doblado e a uoz del rey C morauedís. Testigos: Fernán Touça, Pero Romeu, Miguel Eanes, juiz... Et eu Miguel Andre, escriuán en lugar de Miguel Eanes, notario póblico del rey en Monte Rey e en Val de Laça, en mía presença esta carta escriuí e foý presente e en ela fiz meu signo que tal este. (Hay un signo en forma de cruz).
Pergamino de cantos lisos, en buena conservación y con buena letra. Corresponde al año 1294. Mide 25 x 10 cms.

Carpeta 1488. Nº 4                           22-11-1294                 Escuadro       
Dorso:“Concordia entre el monesterio y Fernán Pérez, prelado de la iglesia de Santa Alalia?de Esquadro

Conuçuda cousa seia a todos, como eu Fernán Pérez, prelado da iglesia de Santa Olalla Desquadro, faço tal composiçón con uosco don  Frey Johán, abbade de Monte de Ramo, e con o conuento desse logar, conuén a saber, que eu Fernán Pérez,prelado sobredito, quito e renunço por min e por todolos prelados que ueneren a a iglesia sobredita a o moesteiro sobredito pra sempre jamays o dezemo de preço  quanto os frades de Monte de Ramo lauraren por sí ou por seus omees ou por sua oural en a fligesía da iglesia sobredita Desquadro donde a iglesia sobredita agia de auer o dézemo a juro a boa fe que eu desqui endeante nunca lo demande en juiço nen fora de juiço, por nós nen por outro, e se o demandar,que segia periurado et non valla. Et nós don Frey Johán, abbade de Monte de Ramo, e o conuento desse logar damos a Fernán Pérez, prelado sobredito, en nome de iglesia sobredita pollos dézemos sobreditos que nos quitades do que laurarmos en a fligisia sobredita assí como dito es, a nossa casa que está cabo o outeyro en cabo de agro da iglesia con sas áruores e con seu serco assí como parece en o fondo con o outro herdamento de Martín González e de María Gonzalez e entesta na leyra do cassar de Gome Paez e pello camino que uay pra iglesia que a afia a iglesia sobredita por tal condiçon que se nós ou o prelado que uier depús nós a iglesia sobredita, quiser demandar os dézemos sobreditos, que esta casa y este herdamento sobredito que nós uos damos, segian logo en poder do moesteiro sobredito sen condiçón nenhúa. E nós deuémosuos amparar con elle sempre a directo. E se algún omen seglar laurar por uós en essa fligisía, que non laure por nosso custo, que día ende o dézemo a iglesia ben e compridamente, saluo se laurar conosco aparçaría, que do quiñon que nós ouuermos, non agades dézemo su as penas sobreditas, mays do seu quiñón que o ayiades ben e compridamente. E por esto quitamos todalas demandas que o moesteiro sobredito auía contra a iglesia sobredita e contra uos, saluo a dereytura da iglesia que uos non quitamos. E eu Fernán Pérez quito e renunço quantas demandas auía e pudía auer contra o moesteiro sobredito. E que esto segia çerto, façemos ende senas cartas partidas por a b c, feytas XXII días andados de nobembro, era de mill e CCC e XXX e dous anos. Que presentes foron: Pero Johannes, prelado de Nugeyra. Martín Pérez, de Villa Oxe. - Martín Perez,de Varsiellas.Johán Sanchez, prior,Johán Martinez e Fernán Eanes, monges.Fernán Pérez, cellareyro. Eu Fernán Pérez notario jurado en costa de Sadur,en logar de Miguel Pérez, notario del rey en Limia, que a escriuí e presente fuý e meu sinal ý fiz que tal é. (Hay un signo notarial).
Pergamino partido por a b c en su parte superior. Buena conservación y buena letra. Corresponde al año 1294. Mide 26 x 24 cms.

Carpeta 1488. Nº 5                           12-01-1295     Tamaguelos              
Dorso:“Tamagellos.Urraca Pérez da a María Méndez y a Ruy Méndez sus hijos quanto posee y tiene, muebles y rayces, en Tamaguelos y otros lugares porque le den de comer en sus días. Era 1333”

In Dei nomine Amen. Conosçuda cousa seia a quantos esta carta viren, como eu Orraca Pérez, morador en Tamageelos, outorgo e dou a uós Fernán Méndes e a uós María Méndes e a uos Roy Méndes meus fillos, a uós todos tres e a todas uossas uoçes quanto eu ey e deuo auer en Tamageelos e nos outros logares, así móuel como rays, e de todo me quito e renunço assí en uida como a morte sub tal condiçón que uós me mantennades de toda prouisión de comer e de beuer e de uestir e de me façerdes como boos fillos. Et nós Fernán Méndes e María Méndes e Roy Méndes outorgamos e prometemos a boa fe de comprir todo esto e delle sermos boos fillos en uida e en morte, et de a manteermos bien e compridamente. E eu Orraca Pérez a sobredita meto a uós os sobreditos Fernán Méndes e María Mendes e Roy Mendes todalas cosas que eu ey e deuo auer en cada hum lugar que a min perteeçe e déuea perteeçer e de todo me quito. E  se algún ou algúa uener tan bien de mía parte como dallea que contra esto que eu faço queyra passar, quanto demandar, tanto doble  a uós, e aia a mía maldiçón; e demays, a uoz del rey peyte çent morauedís de qual moeda correre na terra e a doaçón e a carta sempre ualla por raçón da manteenca que a min Orraca Péres an de façer. E se algún dos yrmaos quiser uender ou sopiñorar o herdamento sobredito conuidar os outros yrmaos por dereyto preço. E nós todos tres yrmaos assí ho outorgamos e prometemos de comprir todas estas cousas sobreditas. Feyta a carta XII días andados do mes de janeiro, era de mill e CCC e XXXIII anos. Que presentes foron: Pero Eanes, Martín Eanes, Martín Ledo, Lourenço Fernanz, clérigo (Siguen otros). E eu Johán Fernandes, notario póblico de uila de Oymbra, esta carta fiz por mandado de Orraca Pérez e nela pugi meu sinal que tal este. (Hay un signo en forma de cruz gamada). En testemoyo de uerdade.
Pergamino de cantos lisos, con buena letra y buena conservación. Corresponde al año 1295. Mide 22 x 11 cms.

Carpeta 1488. Nº 6                           25-05-1295                             Piñeira
Dorso:“Doña Mayor Pérez vende a este monesterio vn casar en el lugar de Trasmonte, en Villachaa. Año de 1333”. Otra letra antigua dice: “Carta de Trasmonte da grangia de Pyneyra”.
Es un documento tan borroso que casi resulta completamente ilegible. Mide 12 x 23 cms.

Carpeta 1488. Nº 7                           18-06-1295                             Nocedo
Dorso:“Carta de Eluira Méndes de Nosedo”. Otra mano: “De fray Juan a Eluira Méndes de un casar en Noçedo”.

Cunnusçuda cousa seia a quantos esta carta viren como nós don Frey Johán, abbade de Monte de Ramo, e o conuento desse mesmo lugar fasemos foro e carta a uós Eluira Meendes, de Nusedo, da nossa leira da uiña da Seara, a qual foy de Fernán Rodríguez, dito Mouro da Riba, et de sua moller doña Esteveyna, por tal preyto que a lauredes de todo lauor assí como a dauer a uiña. E que non perezca por malo pasamento. E dárdernos cada ano o meo do froyto que Deus ý der por nosso moordomo no lagar, ou en a leyra o pan se o ý ouver e eyradiga dereyta e húa regueyfa e dous capoes cada año por lla festa de San Martiño. E se por uentura os de Monte Rey demandasen talla ou pidido por aqueste erdamento sobredito, pagárdella uós, e o moesteiro sobredito estar a paz que non pague e engaño senpre seer deffeyto dua parte e doutra. E a uossa morte ficar este erdamento a hum fillo ou filla a o qual esta carta leyxardes e o erdamento non se partir e comprir este foro sobredito en paz a o moesteiro. E apús morte de uosso fillo ou da filla, ficar esta leyra de susso dita liure e quita en paz e sen nenhúa contenda como est de Monte de Ramo e a carta ualla assy como est scripta. E quen contra esto passar, peyte çen morauedis da moeda da guerra, os meos al rey e os meos a parte querelosa. Feyta a carta XVIII días de junyo, era de mill e CCC XXXIII años. Que presentes foron: Frey Pero, monge, e Johán de Ben,testigos e Frey Gomes, testigo e Johán López, de Canderey, testigos e Domingo Pérez, homen de don abbade, testigo. E eu Frey Pero Martiz, monge que presente fuý e por mandado das partes esta carta escripuí. (Fuera de testo dice:) Esta carta e a sua hyrmaa non ualla porque o que tiña o foro leyxouno e non no quisso ter.
Pergamino partido por a b c en su parte superior. Bien conservado y con buena letra. Corresponde al año 1295. Mide 14 x 22,50 cms.
Carpeta 1488. Nº 8                           14-03-1296                             Monterrey

Era de mill e CCC e XXXIIII anos e XIIII días de março. Sabean quantos esta carta viren como en presença de min Martín André, escriuán jurado de mao de Martín Eanes, público notario jurado del rey en Monte Rey e en seu alfoz e en Val de Laça e das terras que aquí son scritas, Martín Peláez, juiz, disso que este día pela mañaa que se fuy a Queyruganes e por dar sas uiñas e seus(...)e leyxou Andre preso na pregón do conçello en poder de Pero Eanes, andador, que o auía de gardar, e este día mismo chegou este Martín Peláez a o serao y a noyte e non achou este André na prigón e diz que non sabe quen o posso fora da prigón. E assí diz que a culpa non est sua. E entón foy a a prigón do conçello e non no achou ý, e (Heronimo) Steuez, juyz, disso que aquel André nonno deu nen o mandou soltar, mais diz que o andador a quen o deron a gardar que dé del recado. E desto en como passou [o] scriuán sobredito, por ante min, pidiu Martín Peláez esta fronta e eu deyla de meu offiçio. Testigos: Martín Martiz (ff. gardata) Garci Pérez, Martín Méndez, Martín, andador, Pero de Paaços, Pay Peláez, homen de Martín Martíz. E eu Martín André, escriuán sobredito, en mía presença esta carta fiz escribir e en ela fiz meu singo que (Hay un singo en forma de cruz) tal este.
Dorso:“No habla con la casa ni es escriptura que en alguna cosa puede aprouechar”.
Pergamino de cantos lisos con buena letra y en buena conservación. Corresponde al año 1296. Mide 19 x 8,50 cms.

Carpeta 1488. Nº 9                           09-04-1296                             Mandín
Dorso:“Carta de venta de vn casar en Mandín que se vende a este monesterio no barreo que chaman o Monte. Y más se vende una cortiña en el mesmo pueblo que parte por la carrera do Bellaco y un terreo de linar nas Forcadas y una leyra en la Deuesa. Todo esto venden libre diezmos a Dios a Dios. Era 1334”.

Era de mill e CCC e XXXIII anos e IX días de abril. Conusçuda cousa seia como eu Eldora Martiz, en presença de meu marido Martín Miguélez que o outorga, e eu Dominga Martiz, en presença do meu marido Pero Douteiro que o outorga, por nós e por toda nossa uoz vendemos a uós don Johán Martiz, abade de Santa María de Monte de Ramo,pra esse moesteiro o nosso casar de Mandín no barreo que chaman o Monte, con sas entradas e saydas. E outrossí, uos vendemos ý en Mandín a cortyña que parte con la de fillas de Pero Coisardo, Lourenço Méndez e da outra parte pela carreira do Velluco e fere no baçello de Pero Coisardo e doutra parte na de Lourenço (Méndez) assí en como está con sas aruores. E outrosí, uos vendemos un terreo de liñar nas Forcadas fere con lo que foy de doña Comba e da outra parte con lo que foy de Lourenço Méndez e da outra parte fere na de Orraca Pérez. E esto todo uos vendemos por de dízimo a Deus. Iten, uos vendemos una leyra na Deuesa que he de faro(?) de quinta que foy de Lorenço Martiz e de sas yrmaas. E esto todo uos vendemos con todalas outras cousas que nós auemos en Mandín e en seu término, casas e áruores, terras a montes e a fontes, con todas sas perteenças e jures e dereytos, por preço que de uós reçebemos çent morauedís da gerra onde somos ben pagados. E se mais ual, dámolo a ese moesteiro por nossas almas;e des este día nos relinquimos desto todo e metemos a uós en o jur e na possissón que o aya esse moesteiro pra sempre por jur derdade. Et outorgamos por nós e por nossos bees gaanados e por gaanar denparar o moesteiro con esta uenda. E quen contra esto quiser passar, non possa e peyte a outra parte quanto demandar doblado e a uoz del rey Q morauedís. Testigos: Pero Rodríguez, de Monte Rey. Pero Martiz, Denfesta. Fernán Estéuez, clérigo. García Fernández, clérigo. E eu André, escriuán público, en lugar de Miguel Eanes, notario público del rey en Monte Rey e en Val de Laça, que esta carta escriuí e en ela meu signo que tall (Hay un signo en forma de cruz) este.
Dorso:“Carta de Mandín. Tamagoos”.
Pergamino de cantos lisos en buena conservación y buena letra. Mide 20 x 13 cms.

Carpeta 1488. Nº 10.                        (09-04-1296)    Cristosende
Dorso: Cartas de ciertas heredades en Cristosende. Era de 1334.

Era de mill e CCC e XXXIIII años e VI días de setembro. Sabean quantos esta carta viren como eu! Mayor Pérez, muller de Mendo Rodríguez que foy de Xtosende, por min en por meus fillos nomeados que ey do dito Meendo Rodríguez, Arias Meendes e Martín Meendes nos ambos presentes e outorgantes non constringuidos (?), nen indusidos por engano, de nosso grado, vendemos a por escrito firmemente outorgamos a uos don Frey Johan Martíz, abbat de Montederramo e ao couento desse mesmo lugar, en uos y en nome desse moesteiro sobredito todos quantos herdamentos nos auemos por nos e por nomen do sobredito Meendo Rodríguez, tan ben cassas como viñas, áruores, terras, con entradas e saydas, con todos seus dereytos e perteenças a tudas partes ú quer que as possades achar, que son su o sino de San Saluador de Xtosende. Estos ditos herdamentos uos vendemos e outorgamos por preço nomeado que de uos recebymos ducentos sessaenta morauedís da moeda da gerra da que façen X diñeiros de noue e un de seys por cada un, de que nos outorgamos por ben pagados. E abemos uos a nos e a toda nossa parte que nunca contra esta veençon vaamos por nos nen por outro, en juiço nen fora dél en niúa maneira que seia. Sobre esto obrigamos a nos e a todos nossos bees a uos amparar a todo tempo a dereyto con esta venda sobredita. Et quen contra esto passar, peyte por nome de pena C morauedís da boa moeda, os meos a uoz del rey e os outros meos aa parte querelosa; e a carta valla por sempre. Testimoyas que a esto foron presentes: Johan Johannis de Paaços e Pero Sánchex do Burgo - Fernán Eanes e Vaasco Pérez, monies do dito moesteiro. Et eu Pero Peres, notario público del rey en Caldellas e en Triues, fuy presente e por mandado das sobreditas Mayor Peres e María Meendes sua filla esta carta con mía mao escriuí e por testimoyo de verdat meu nomen e meu signo ý fis que é tal (Hay un signo con una cruz en el centro).
Dorso:Una mano antigua escribió: "Xtosende".
Pergamino de cantos lisos, con buena letra y en buena conservación. Mide 12,50 x 30 cms.

Carpeta 1488. Nº 11                         20-09-1296     Tamaguelos              
Dorso:“Tamaguelos en Monte Rey. Es vna carta de venta de vna heredad de Tamaguelos echa de vn hombre seglar a otro. Hízose era de 1334”.

In Dei nomine Amen. Conosçuda cousa seia a quantos esta carta viren como eu María Rodrígues vendo a uós Fernán Martiz e a uossa moller Terreya López e a toda uossa uoz ho meu terreo dos Cobaes en término de Tamaguelos, que parte con Rodrigo Moniz e con María Martinis, moller que foy de Martín Duraes e con don Março e con herdamento que foy de Domingo Mingees e como parte pela viña de Pero Domíngues. Este herdamento uos vendo eu de foro de quarta e de eyradiga, e outro foro non façades ende, por preço nomeado que de uós recebí, conuén a saber, XXVIII morauedís. Deste preço soo muy bien pagado; e nenguña cousa do preço non ficou por pagar. Desde este día endeante seia este herdamento sub uosso poder e de toda uossa uoz por senpre e eu do herdamento quito. Et se algún ou algúa uener tan bien da mía parte como dallea, que contra esta mía uenda e uossa compra queyra passar, quanto demandar, tanto doble a uós e aia a mia maldiçón e a de Deus, e demays a uoz del rey peyte çen morauedís de qual moeda correr en a terra, e a carta pela dita uenda sempre ualla. E eu Martín Rodrígues outorgo que quanto herdamento ey que ho non possa uender, nén daar, nen sopeñorar ata que uos aduga(?) Páes e Dominga meus fillos a outorga do dito herdamento aquel tempo que foren de reuoza e pra uos enparar deles e doutro quenquer que uolo queyra demandar, saluo força de rey. Feyta a carta XX días andados do mes de setembro, era de mill e CCC e XXXIII anos. Que presentes foron: Martín López, juys. Lourenço Fernandes, clérigo, Domingo Pérez, portapaz, Gonçaluo Rodríguez, prelado. E eu Johán Fernandes, notario póblico da vuila de Oymbra, a rogo das partes sobreditas, esta carta fis e en ela pogui meu sinal que tal este. (Hay un signo en forma de cruz gamada). En testemoyo de uerdade.
Pergamino de cantos lisos, con buena conservación y buena letra.Mide 17 x 17,50 cms.

Carpeta 1488. Nº 12                         28-02-1297     Cabreiroá                 
Dorso: “Cabreyroá. Venta. Gregorio Fernández vende a Juan Eanes y a su muger vn baçelo acortiñado en el aldea de Cabreiroá en Monterrey. Año 1335”.

Era de mill e CCC e XXXV anos, XX días de agosto. Connusçuda cousa seia a quantos esta carta viren como eu Gregorio Fernández, con mía moller María Péres, uendemos a uos Johán Eanes e a uossa moller Teresa Rodríguez e a todos uos o noso baçelo da viña uella assy como yas acortyñado, o qual yas entre la viña de María Saluadores e a carreyra que uay pra Cabreyroáa, por preço que de uos reçebemos que a nos e a uos aprougo CC e XXX morauedís dos da gerra, doyto sa cada morauedí de que ya somos been pagados. Et outorgamos de uos amparar per nos e per todos nosos bees, gañados e por gañar. E quen contra esto quiser passar, non posa e quanto demandar, peyte a uos doblado e a uoz del rey C morauedís da boaa moeda, e a carta fique en sa tenor e por sempre ualla. Testigos: (Siguen los nombres). Eu Aras Marcos, escriuán póblico do conçello, en lugar de Martín Eanes, notario póblico del rey en Monte Rey e en seu alfos e no Val de Laça, que a escriuí e meu signo ý fis que é este tal. (Hay un signo en forma de estrella de David de cinso puntas).
Pergamino de cantos lisos, con buena letra y en buena conservación.Mide 15 x 11 cms.

Carpeta 1488. Nº 13.                        27-01-1298       Cidones
Dorso:"Portugal. Cidones. Compra. El monesterio de Valparaiso tenía la mitad de la granja de Cidones y con licencia véndela a este monesterio. Año 1298".

Sepan quantos esta carta vieren como nos don Johanes, abbade del monesterio de Valparaiso, e nos el couento dese mesmo lugar vimos carta de don Johán, abbad de Clareual nuestro Padre, fecha en esta guisa:
"Venerabilibus et in Xto. carissimis coabbatibus de Monte Ramorum et de Valle Paradisi. Frater Johannis dictus abbas Clareuallis... saluten et sinceram in Domino caritatem. Uobis attoritate difinitorum capítuli Generalis et nostra ex speciali gratia tenore presentium ut, non ostante difinitione in contrarium facta, possitis mutuo permutationes quorundan possessionen nostrarum vobis ad paci nostre concilium facere aut easdem alio quocunque modo distraere dum tamen de uoluntate conuentus nostri procedat et asesu, ita quod pecunia inde recepta in alios ussus minime conuertatur quan in aliis reditibus aut possessionibus comparandis. Datum anno Domini Mª CCª nonagessimo septimo. Et vista esta carta por quien entendemos que es más nuestro poderde vender la nuestra parte que uos amemos en la grania de Cidones que es en término de Bragancia, que retenella por nos e por complir otras posesiones que son más çerca de nos e prol de nostro monesterio, uendemos a vos don Johán abad e al conuento dese mesmo lugar toda la nuestra parte que nos auemos en la grania sobredita de Cidones, e vendémosvosla con casas e terras e viñas e vasallos e plados e foros e paalgos e heras e montes e fuentes e pastos e bues e pan e con todo, poco e mucho, quanto nos yauemos e auer deuemos de derecho, que para nos non retenemos ninguna cosa; con entradas e salidas e con todos sus derechos e pertenençias, por nuestra libre e quita e por numbrado preçio tres mill marauedís de la moneda blanca de a nueue, que el rey mandó labrar, contado por cada marauedí diez dineros e por unas casas que uos auedes en Çamora alla collación de San Johán de Puerta Nueva: E de los marauedís sobredichos e de las dichas casas nos otorgamos por bien pagados e bien entregados, porque llos auemos e los recibimos de uos don Johán, abad sobredicho... et renunciamos la eycapción (?) de los marauedís non auidos ni contados nin recibidos que se la posermos nós otro por nós en algún tiempo que nos non vale e que no podamos decir que fuemos engañados más de la mitad del justo preçio. Et otorgamos en prometemos de nunca venir contra(....).(Sigue el texto que no considero de importancia) (...).Et para que esto sea firme et non venga en dubda, nos don Mathías, abbad sobredicho, con otorgamiento e a ruego de nuestro conuento posiemos en esta carta nuestro sello colgado et testimonio. (No hay sello). Et por manera formedable, nos don Mathías, abad sobredicho de Valparaiso, rogamos a don Enrique, abad de Oya e visitador en Castiella e en León por el abbad sobredicho de Claraual en la era desta carta e a don Miguel, abbad de Osseyra,que posiessen en esta carta sus sellos pendientes.
Otrosí, rogamos en Gil Benites, notario público del rey en Çamora, que fesiesse esta carta e que posiesse en ella su signo. Los omes que presentes fueron para esto llamados e rogados: Gil Benites, notario. Don Enrique, abbad de Oya.Johán Péres, seu ome. Johán Péres, monge de Oya. Don Miguel, abbad de Oseyra. Diego Martiz, su escudero .  Johán Parente,de Monte de Ramo. Johán Gómez, ome de don abbad de Monte de Ramo. Et nos don Enrique e don Miguel, abades sobredichos, a ruego de los dichos don Mathías, abbad, e conuento de Valparaiso, posiemos en esta carta nuestros seellos pendientes en testimoyo. Yo Gil Benites, notario público sobredicho, fue presente e fiz esta carta... que fue fecha veynte e III días de enero, era de mill e tresientos e trainta e seys años. (Hay un signo notarial).
Dorso:"Carta de compra de la granja de Cidones". Otra antigua: "Compra de granja de Cidones".
Pergamino de cantos lisos, buena letra y en buena conservación.  Mide 27 x 44,50 cms.

Carpeta 1488. Nº 14                         08-11-1298     Escuadro                   
Dorso:“Confirmación del Papa Bonifacio VIII de la presentación del beneficio de Santa Olalla de Esquadro que dio a este monesterio el rey don Sancho de clara memoria”.Mano antigua: “Confirmación da iglesia Desquadro”.

Bonifacius episcopus, seruus seruorum Dei. Dilectis filiis abbati et conuentui monasterii Montis [Rami Cisterciensis] Ordinis, auriensis diecesis salutem et appostolicam benedictionem. Cum a nobis petitur quod iustum est et [honestum] tam uigor equitatis quam ordo exigit rationis ut id per sollicitudinem nostri officii ad debitum [perducatur effectum]. Exhibita siquidem nobis uestra petitii continebat quod clare memorie Sanctius rex [...] tune patronus ecclesie Sante Eulalie de Esquadro, auriensis diecesis, gerens ad monaste [...] plene deuotionis affectum ius patronatus quod in eadem ecclesia obtinebat, uobis [...] contulit, intuitu pietatis, prout in litteris inde confectis eiusdem regis [plenius dici]tur contineri. Nos itaque, uestris supplicationibus inclinati quod super hoc ab eodem [...] tiam est, ratum et gratum habentes, id suctoritate apostolica confirmamus [et patrosinio] communimus. Nulli ergo, omnino hominum liceat hanc paginam nostre confirma[tionis aussu]temerario contraire. Si quis autem hoc atemptare presumpserit, indignati[onem Omnipotentis Dei et be]atorum Petri et Pauli apostolorum eius se nouerit incursurum [Datum Reate VI idus] nouembris, pontificatus nostri anno quarto.
Pergamino de cantos originariamente lisos pero muy estropeados, sobre todo en su lateral izquerdo que resulta ilegible. Corresponde al año 1298. Mide 40 x 34 cms. Conserva el sello de plomo pendiente muy bien conservado: “Bonifatius Papa VIII”

Carpeta 1488. Nº 15                         08-11-1298                            
Dorso:“Confirma el Papa[Bonifacio]la heredad que vn clérigo donó a este monesterio. Y llámase la heredad la granja de Salta Meliori de que haze donación por el fraz(?) de Mandín”.

Bonifacius episcopus, seruus seruorum Dei. Dilectis filiis abati et conuentui Montis Rami,Cisterciensis Ordinis, auriensis diecesis, salutem et appostolican benedictionem. Cum a nobis petitur quod iustum est et honestum, tam uigor equitatis quam ordo exigit rationis ut id per sollicitudinem nostri officii ad debitum perducatur effectum. Exhibita siquidem nobis uestra petitio continebat quod dilectus filius Garsias Fernandi, de Mandín, cléricus auriensis, cupiens terrena pro celestibus et transitoria por eternis salubri commercio commutare, grangian de Saltu Meliori in Baruncelio eiusdem diocesis, cum iuribus et pertinentiis suis tunc ad ipsum spectatem uobis contulit, intuitu pietatis, prout in instrumentis publicis inde confectis plenius dicitur contineri. Nos itaque, uestris supplicatinibis  inclinati quod super hoc ab eodem clerico factum est, ratum et gratum habentes, id auctoritate appostolica confirmamus et patrocinio communiums. Nulli ergo ommnino hominum liceat hanc paginam nostre confirmationis infringere uel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignationem omnipotentis Dei et beatorum Petri et Pauli appostolorum eius se nouerit incursurum. Datum Reate, VI idus nouembris pontificatus nostri anno quarto.
Pergamino de cantos lisos, relativamente bien conservado y con buena letra. El pendolista fue el mismo del anterior documento.Mide 40 x 34 cms.Aún se conserva el sello de plomo pendiente en muy buena conservación.

Carpeta 1488. Nº 16                         08-11-1298                            
Dorso:“Para el arcediano de Barancelli que proceda contra los que nos tienen nuestras cosas hurtadas o de otra manera”.

Bonifacuis episcopus, seruus seruorum Dei. Dilecto filio archidiacono de Baruncelio in ecclesia auriensi,salutem  et appostolicam benedictionem. S...[...]nobis dilecti filii abbas et conuentus monasterii Montis Rami, Cisterciensis Ordinis, auriensis diecesis quod [...] [previas]reditus,census,terras,possessiones[...]ipsius...spectantia temere[...]in animarum suarum[...]decimarum et redituum,censuum et aliorum bonorum...(per uos)uel per alium moneatis ut restituant et(...)uelent....apud Sanctum Petrum.
(Dorso):(Bonifacio Papa)mandou a o arcidiago de Baronçelle que excomunicasse por sí ou por outro todos...e os outros”. No se puede leer la fecha que parece ser el año 1298.

Carpeta 1488. Nº 17                         08-11-1298                            
Dorso:“Venta. Sancho Fernández vende a Martín Pérez vna viña en Fregedel o, en Cabreiroá. Era 1338. No habla con la casa. Monterrey”. Mano antigua: “Monte de Rey”.

Era de mill e CCC e XXXVIII anos e XVIII días de abril. Connasçuda cousa seya como eu Sancho Fernández, con mía moller Maria Esteuys, e eu Martín Fernanz, uendemos a uos Martín Péres e a uossa moller Sancha Eanes e a uossa uoz vña viña con seu terreo, término de Cabreiroá, ú chaman Freyxedalo, entre a do Heronimo Esteueys e a de Esteuan Eanes e fere no rigueyro de Soussas e doutra parte fere na do Martín Mendes, por preço que de uos reçebemos çento e çinquenta morauedís da moeda da gerra que monta desta moeda noua des dineiros e un preço por cada un morauedí, onde somos ben pagados. E outorgamos por nós e por nossos bes de uos amparar con esta uenda de quenquer que uos demande. E quen contra esto quiser passar, non possa e peyte a parte quanto demandar doblado e a uoz del rey çen morauedís. Testigos (Siguen los nombres). E eu Martín Andre, notario público del muy noble rey don Fernando en Monte Rey e en Souto termino(Vermud) e en Val de Laça, que esta carta en mía presença fiz escriuir e en ela fiz meu signo que tal este. (Hay un signo con una cruz en el centro).
Pergamino de cantos lisos con buena letra y en buena conservación.Mide 21 x 9,50 cms.

Carpeta 1488. Nº 18                                                           

Ex me abbate de Monte de Ramo(...)fratri Petro de Piñeiro salutem et graciam. Mando tibi firmiter unde nichil aliud facias quod isti homini Petro Gunsalui qui istas tibi portat litteras nullum malum ei facias uel des forum quousque im persona propria uentura ad grangiam et mando tibi firmiter quod nullam mesclam (?) fr. eum credas. Quod si uis habere gratiam meam et meum amorem, fac quicquid istas litteras tibi preceperunt (?).
Pergamino de cantos lisos,buena letra y regular conservacion.Sin fecha. Mide 11 x 4,50 cms.

Carpeta 1488. Nº 19                         Nocedo                                 
Dorso:“Memoria de las personas que vendieron a este monesterio las heredades de Nozedo”.

Remembrança dos que nos uenderon os herdamentos en Nozedo e que nos han de quitar das tallas de Monte Rey e dos preços que dermos por estes herdamentos. Primeyramente,Lourenço Moniz e sa muller Maria Pérez vendéronos quanto herdamento auían en Nozedo por CC morauedís de sexees. Iten, Fernán Mouro con sa muler dona Esteueyña vendéronos quanto auían en Nozedo por C e XXV morauedís da dita moeda.
Iten, María Rodrígues, muler que foy de Gonçalo Méndez, con outorgamento de seus fillos, venderon quanto herdamento auían en Nozedo por C morauedís.
Item, Fernán Mouro e sa muler dona Esteueyña venderon a viña do Carualledo por CC morauedís.
Iten, Esteuoo Rodríguez, con sa muler Marina Neves deu quanto herdamento auía de parte de seu padre Roy Fernández e de sa nana María Laura (?).
Iten, Fernán Rodriguez, fillo de María Laura (?), con sa muler Eluira Mateeus deron quanto herdamento auían. Iten, Pero Estéuez e sa muler Eluira Meedez venderon quanto auían en Nozedo de parte de Esteuoo Moniz e de Maor Fernández por C e XII morauedís. E a leyra da viña da seara que aforamos a Eluira Meendez foy da compra de Fernán Mouro vay na compra dos C e XXV morauedís sobreditos, e a Eluira Meendez a pagar por ella.
Pergamino de cantos lisos,buena letra y buena conservación.Sin fecha del siglo XIII. Mide 22 x 11 cms.

Carpeta 1488. Nº 20             Tamagos                                           
Dorso:“Memoria de un foro. Carta de Tamagos”.

Esto he o que aforamos a Pedro Eanes. Huma viña que foy de Pero Moniz que está en Enfestela, su sino de San Salvador de Cabreiroá, a qual viña parte contra a viña de Martiño de Castalosis e da outra parte Jaz en Briços con outro de Yas Rodríguez e atravesa o camiño que vay pra Cabreiroá esta de setenija (?) e a seys persona. Iten, vos aformaos mais outro baçelo que yaz en o couto do Mindio e foy de Pero Fernández yaz a Nugueirina e yas en braços con outro de Estevo Pérez e da outra parte con outro baçelo de Johán, çapateiro, e entesta en huma viña que foy de Estevo, ferreyro. E este baçelo de quinta e hum par de coellos e hum par de galiñas (qual ante que o de vos?).
Dentro tiene anotación antigua: “Carta de Tamagos”.
Pergamino muy bien conservado, con buena letra y cantos lisos. No tiene fecha. Es del siglo XIII. Mide 20 x 12 cms.

Carpeta 1488. Nº 20.                        (09-04-1296)    Cristosende
Dorso: Cartas de ciertas heredades en Cristosende. Era de 1334.

Era de mill e CCC e XXXIIII años e VI días de setembro. Sabean quantos esta carta viren como eu! Mayor Pérez, muller de Mendo Rodríguez que foy de Xtosende, por mim en por meus fillos nomeados que ey do dito Meendo Rodríguez, Arias Meendes e Martín Meendes nos ambos presentes e outorgantes non constringuidos (?), nen indusidos por engano, de nosso grado, vendemos a por escrito firmemente outorgamos a uos don Frey Johan Martíz, abbat de Montederramo e ao couento desse mesmo lugar, en uos y en nome desse moesteiro sobredito todos quantos herdamentos nos auemos por nos e por nomen do sobredito Meendo Rodríguez, tan ben cassas como viñas, áruores, terras, con entradas e saydas, con todos seus dereytos e perteenças a tudas partes ú quer que as possades achar, que son su o sino de San Saluador de Xtosende. Estos ditos herdamentos uos vendemos e outorgamos por preço nomeado que de uos recebymos ducentos sessaenta morauedís da moeda da gerra da que façen X diñeiros de noue e un de seys por cada un, de que nos outorgamos por ben pagados. E abemos uos a nos e a toda nossa parte que nunca contra esta veençon vaamos por nos nen por outro, en juiço nen fora dél en niúa maneira que seia. Sobre esto obrigamos a nos e a todos nossos bees a uos amparar a todo tempo a dereyto con esta venda sobredita. Et quen contra esto passar, peyte por nome de pena C morauedís da boa moeda, os meos a uoz del rey e os outros meos aa parte querelosa; e a carta valla por sempre. Testimoyas que a esto foron presentes: Johan Johannis de Paaços e Pero Sánchez,do Burgo - Fernán Eanes e Vaasco Pérez, monges do dito moesteiro. Et eu Pero Peres, notario público del rey en Caldellas e en Triues, fuy presente e por mandado das sobreditas Mayor Peres e María Meendes sua filla esta carta con mía mao escriuí e por testimoyo de verdat meu nomen e meu signo ý fis que é tal (Hay un signo con una cruz en el centro).
Dorso: Una mano antigua escribió: "Xtosende".
Pergamino de cantos lisos,buena letra y buena conservación. Mide 12,50 x 30 cms.

Carpeta 1489. Nº 1                           23-03-1301                            
Dorso:"Venta.Elvira Esteuez vende a Martín Pérez y a su muger vna heredad en término de Cabreyroá sita en Enfestela. Ano 1339. Cabreyroá - Enfestela. No habla con la casa. Carta de Monte Rey".
Era de mill e CCC e XXXVIIII annos e XXIII días de março. Conosçuda cousa seia a quantos esta carta viren como eu Eluira Estéuez, por min e por toda mia uoz dou a uós Martín Pérez e a uossa moller Sancha Eanes, moradores en Monte Rey, e a uossa uoz,en cambio vña leyra de terreo, término de Cabreyroá u chaman Enfestela que ias entre outro noso terreo que foy de Saluador Meendez e o outro nosso que foy de Uiuiana Fernández e fere na carreira que vay pra Abedes. Et este terreo uos dou que o ayades uós e uossa uoz por sempre por jur derdade pola quarta de viña da Nugeyriña que foy de uosso padre Pay Estéuez que me uós a min dades, a qual viña eu dey a os laudatos de Monte Rey. Et eu Eluira Estéuez entrego pola terça de quanto ey móuil e rays que uos enpare con este cambio que uos dou de quenquer que uola demande. Et eu Martín Peláez, outrossí outorgo por min e por meus bees de uos enparar a uós Eluira Estéuez con la quarta da viña que uos dou de quenquer que uola demande. Et quenquer que contra esto queyra passar, non possa e aya a nossa maldiçón e demays peyte a outra parte quanto demandar doblado e a uoz del rey C morauedís. Testes: Giraldo, ome do abbad, Pero Rodríguez, de Paaços, Pero Vélez, çapateyro, Saluador Martínez e Affonso, escriuán. Et eu Martín André, notario jurado público del muy noble rey don Fernando en Monte Rey e en Souto Uermud e en Val de Laça, que esta carta en mia presença fiz escriuir e en ela fiz meu signo que tal este. (Hay un signo con una cruz interna).
Pergamino de cantos lisos, buena letra y en buena conservación. Mide 22,50 x 8,50 cms.

Carpeta 1489. Nº 2                           16-04-1301                            
Dorso:"Vende a Juan Gavián y a su muger vna viña con su terreo en término de Cabreyroá demarcada. No habla con la casa. Era 1339".
Era de mill e CCC e XXXVIIII anos e XVI días de abril. Conosçuda cousa seia como eu Pero Entrayda (...) con mía moller Eluyra Fernández, en presença de Martín André nosso yrmao que o outorga, vendemos a uós Johán Gavián e a uossa muller Teresa Rodríguez e a uossa uoz una viña con seu terreo, término de Cabreyroá ú chaman Regueyro que iaz entre outra nossa e a de Pero de Paaços e da outra parte a de fillos de Pero Entrayda e entesta no regueyro. E uendémosuola por de dézimo a Deus por preço que de uós rezebemos XX e noue morauedís da moeda da gerra que monta desta moeda noua dez dineiros un praço pra cada......morauedís,onde somos ben pagados. Et eu Pero Entrayda, con mía muller Eluyra Fernández, outorgamos por nós e por nossos bees a enpararuos con esta uenda. Et eu Martín André, o sobredito, outorgo por min e por meus bees a fazeruos esta compra (?) que uos uendo por entroydo por de dízemo de Deus a todo tempo. E quen contra esto quiser passar, non possa e peyte a outra parte quanto demandar doblado e a uoz del rey C morauedís. Testigos: Domingo Fernández e Martin Martiz,de Vilaça... (Siguen otros nombres). Et eu Martín Martiz, escriuán que esta carta escriuy por mandado de Martín André, notario jurado público del muy noble rey don Fernando en Monte Rey e en seu alfoz e en Souto Vermuyz e en Val de Laça, e a todo foy presente. Eu Martín André, notario sobredito a o dito Martín Martiz esta carta en meu lugar mandey escriuir ben y fielmente e en ela meu signo fiz que tal este. (Hay un signo con una cruz interior).
Pergamino de cantos lisos,buena letra y en buena conservación.Mide 17,50 x 12 cms.

Carpeta 1489. Nº 3.                          10-06-1302           Vila Ester
Dorso:"Foro.Fray Juan abbad afora a Diego Rodriguez de Villa Ester y a muger vn casar de Villa Ester. Ano de 1340".
Conoçuda cousa seia a quantos esta carta viren como nós don Frey Johán, abbat de Monte de Ramo, e o conuento desse meesmo lugar, fazemos foro e carta a uós Domingo Rodríguez de Uila Ester e a uossa muler Teresa Johanis, aquella con quen agora sedes cassado, do nosso cassar de Uila Ester en que mora uosso padre Roy Pérez, por tal pleyto que o moredes por uós meesmos e que o lauredes e o paredes ben como se non pereça por mingua de boo paramento e que nos diades dél cada anno, por nosso moordomo, terça de uiño e quarta de todo o grao que Deus ý der e de sirgo se o ý criardes; e dardes que comprea a o moordomo quando for a eyra e a o lagar como e husso da terra, e hum morauedí da boa moeda cada anno por la festa de San Martiño. E seerdes nossos seruentes e obedientes, e dardes loytosa como huusso da terra e dereygardes? en as uossas testadas cada anno húa arrançada de mato sen coyta de fame ou domizio ou de doença. E fazerdes seruiço cada anno a don abbad duma boa porçalada e de X soldadas de pan e duma bolsa de uino e a os homes boos da cassa quando aló chegaren. E a passamento de uós anbos fique este cassar sobredito a un uosso fillo ou filla danbos e que conprea todos os foros sobreditos a o moesteiro en paz. E o passamento de todos tres, tome o moesteiro o herdamento liure e quito en paz. E quen contra aquesto passar, peyte C marauedís da moeda da guerra, os meos al rey e os meos a parte querelosa. Feyta en Monte de Ramo, X días de juyo, era de mill e CCC e XL annos. Que presentes foron: Johán Debe, prior.- Don Pero Eanes, Don Johán Eanes. Johán Martiiz, monges, testes. Domingo Pérez.do Burgo. E eu Frey Johán López que a escriuí por mandado das partes.
Pergamino partido por a b c en su parte superior. Buena conservación y buena letra. Mide 13 x 23 cms.





Carpeta 1489. Nº 4.                          10-06-1302
Dorso: "Foro. Frey Juan abad afora a Diego Rodríguez de Villa Ester y a Teresa Juanes su muger vn lugar de Villa Ester el qual abía traydo su padre Ruy Pérez con que paguen la quarta de pan terça de bino. Año 1340. Quiroga".
Conuçuda cousa seia a quantos esta carta viren como nós don Johán abbat de Monte de Ramo e o conuento desse mesmo lugar fazemos foro e carta a uós... (Es la misma carta del número anterior con insignificantes variantes. La principal es que pone la fecha del IX de junio en vez del X. Es carta partida por a b c. Las letras coinciden con las del número anterior también. Mide 14 x 22 cms. Aserrado por arriba.
Carpeta 1489. Nº 5.                          15-10-1311
Dorso:"Portugal. Mándanse a este monesterio en esta escriptura dos lugares, pero no está autoriçada ni se entiende bien dónde".
Era de mill e CCC e XLIX annos, XV días doutubro [...] a Martín Miguélez, do Padornelo e a sua muller[...]e a hum fillo qual nomearen apús sa morte que nos dían del cada anno VI quarteiros de pan pola teiga(...)de vinno e seren uasallos serventes e obedientes....e pagarán loytosa(....)Johan Fernández, escriuán en lugar de Panriço (?) notario de Caldelas,fez ende a carta.
Este documento tiene una letra muy borrosa, casi ilegible. Parece más bien una minuta o borrador. Mide 16 x 27,50 cms.

Carpeta 1489. Nº 6                           08-01-1303                            
Dorso:"Monterrey.Quiçaes.Traspasación.Es vna carta en que se traspasan los heredamentos que tiene en Monterrey e en Quiçaes porque el otro pago vnas deudas. Era 1341".
Era de mill e CCC e XXXXI annos e VIII días de janeiro. Connusçuda cousa seia como eu María Péres, en presença de meu marido Pero Eanes que o outorga, moradores en Mayros, por nós e por toda nossa uoz me quito a uós Martín Peláez e a uossa uoz de todolos bees e herdamentos que foron de meu hirmao Pero Eanes que él auía en Monte Rey e en Quinçaes e en seus términos como alhuquer que os ouuesse, tan ben móuil como rayz, a montes e a fontes, feyto e por fazer, por tal preyto que nos paguedes as déuedas e as mandas que él mandou e deuía, as que ueeren por uerdade do dito Pero Eanes e por vn anal de missas que fezestes cantar por su alma. Et des oy este día endeante me relinquo dellos e meto ende a uós no jure e na possiçón que os ayades uós e uossa[uoz] pra sempre pra uender e dar e façer dél toda uossa uoentade como de uosso herdamento propio. Et quen contra esto quiser passar, non possa e peyte a otra parte quanto demandar doblado e a uoz del rey çen morauedís. Testigos: (Siguen los nombres). Et eu Martín García, escriuán jurado, en lugar de Martín André, notario público del muy noble rey don Fernando en Monte Rey e Frol de Rey e Val de Laça que esta carta escriuí e a todo foy presente. Eu Martín André, notario sobredito, a o dito Martín Pérez esta carta en meu lugar mandey escriuir e en ela fiz meu signo que tal este. (Hay un signo en forma de cruz en el interior).
Pergamino de cantos lisos. Mide 15 x 11 cms. Buena conservación y buena letra.




Carpeta 1489. Nº 7                           14-04-1303                            
Dorso:"Mouraços.Tamagelos.Carta de venta de unas viñas en Mouraços y en Tamagelos. Era 1341. No habla con la casa".
Era de mill e CCC e XXXXII ano e XIIII días de abril. Eu Pero Fernanz, con mía muller María Pereira, uendemos a uós Pero Pérez e a uossa muller Teresa Martín e a uossa uoz una viña término de Mouraços a a parte de Tamagelos entre duas de Teresa López, e fere na de María Brineça,e da outra parte fere no rigeyro. E esta uiña uos uendemos por quarta e deiradiga do moesteiro de ***** con sas entradas e saidas, por preço que de uós reçebemos LXX morauedís desta moeda noua que aora corre que façen diez dineiros de seis cada morauedí, onde nos outorgamos por ben pagados. Et outorgamos por nós e por nossos bees de uos enparar con esta uenda. Et quen contra quisser passar, non possa e peite a uós quanto demandar doblado e a uoz del rey C morauedís. Que presentes foron: (Siguen los nombres de los testigos). Et eu Martín André,notario jurado póblico del muy noble rey don Fernando, don Fernando (sic) en Monte Rey e en Frol de Rey e en Val de Laça que esta carta escriuí e en ela fiz meu signo que tal este. (Hay un signo con cruz interior).
Pergamino de cantos lisos.buena letra y en buena conservación.Mide 13 x 7,50 cms.

Carpeta 1489. Nº 8                           26-05-1303                            
Dorso:"Carta de Queirogá.Foro de la leyra de sobrado y de la viña de San Miguel y otras cosas en o pacio de Carvalledo y paga la tercia y otras cosas. Era 1341. Pazo de Carballedo. Desto se paga 37 maravedís viejos y no se halla foro. Queirogá. Carta de Queirogá".
Conoçuda cousa seia a quantos esta carta viren como nós don Frey Johán, abad de Monte de Ramo e o convento desse mesmo lugar, fazemos foro a vós Fernán Pérez, fillo de Pero Rodríguez, de San Martino de Queirogá, e a vossa muler Marina Pérez, aquesta con que ora seedes cassado, da nossa leyra de Sobrado que foy de dona Mor Pérez, e da nossa viña de San Miguel, con todas las cousas que nós agora ý avemos, e o paaço de Carvalledo que de nós tevo Pero Gotérrez, e o outro herdamento que vós de nós teedes que foy de García Gotérrez que outre non ten aforado, e o mays que vós ý poderdes aproveytar e comprar por nós, por tal pleyto que a moredes e a lavredes e a paredes ben e que nos diades dela cada anno por nosso moordomo terça de viño e de toda gráa que Deys ý der. E proveerdes a o maoordomo e dardes a nós huma quinta do melor viño cozido que tuverdes e XII paes de senos seyes do rey don Sancho e huma galiña cada anno por la festa de San Martiño, e fazerdes serviço a don abbade quando for aló na terra. E o passamento de uós ambos fique a un vosso amigo que seia tal persoa como vós e que cómprea todos os foros sobredictos a o moesteiro en paz. E serdes nossos vasalos serventes e obedientes e dárdesnos cada hum VII maravedís da boa moeda por loytosa. E se quiserdes vender ou supinorar, venderdes a nós. E se nós non quisermos, venderdes a tal home que seia labrador e non seia fidalgo nen dorden, nen moordomo alleo nen amo alleo e cómprea todos os foros sobreditos ben e compridamente en paz. Et quen contra esto quiser passar, peyte C moravedís, os meos al rey e os meos a parte querelosa. Feyta en Monte de Ramo, XXVI días andados do mes de mayo, era de mill e CCC e XLI annos. Que presentes foron: Frey Pero, prior, Don Johán Eanes e Johán Sánches, monges, Frey Vivián, cellareyro, Johán Martiz, monge, Frey Johán de Santo Adriao e Frey Martino de Santa Christina. Et eu Frey Johán López que a escriví por mandado das partes".
Pergamino en buena conservación y con buena letra, partido por a b c, aserrado en la parte superior. Mide 17 x 14,50 cms.
Carpeta 1489. Nº 9                           11-10-1303                            

In Dei nomine Amen. Noverint universi quod sub era Mª CCCª XXXXIª, nono halendas octobris, presente me Dominico Martin, auriensi notario, et testibus infrascriptis, frater Fernan Fernandus, monachus monasterii Montis Rami et Petro Martin, clericus de Marrubio, presentarunt ac legi fecerunt venerabili ac discreto viro domno Gundisalvo Munionis, auriensi decano, quamdam litteram apertam, sigillatam sigillo plano abbatis monasterii supredicti, prout in descriptione ipsius sigilli prima facie apparebat, cuius litterae tenor talis est:
"Noverint universi quod nos frater Johannes, abbas monasterii Sanctae Marie Montis Rami, cisterciensis Ordinis, auriensis diecesis, nomine nostro et conventus eiusdem, presentamus ad ecclesiam nostram Sanctae Eulaliae de Esquadro, praedictae auriensis diocesis, vacantem ad presens per mortem Fernandi Petri, quondam rectorem eiusdem, Petro Martini, presbítero de Marrubio, latorem praesentis, coram venerabili ac discreto viro domno Gundisalvo Munione, decano ecclesiae auriensis, petentes humiliter et devote et cum reverentia qua possumus, quod dictum Petrum Martini ad praesentationem nostram, in praedicta ecclesia instituat in rectorem, sibi de institutione sua, testimoniales litteras concedendo. Et constituimus per praesentes litteras nostrum sufficientem fratrem Fernandum Johannis, monachum nostrum morante cum domno nostro auriensi episcopo quod possit petere, nomine nostro et conventu praedicto a dicto decano, si sibi visum fuerit expedire, quod dictum Petrum Martini, ad praesentationem nostram instituat in rectorem ecclesiae supradictae et ad offerendum ei libellum seu petitionem vel ad agendum et respondendum et littem contestandum et deffectus opponendum et iuramentum de malitia seu de veritate dicenda in animabus nostris praestandum et ad testes et instrumenta producendum et appellationem prosequendum et ad substituendum alium vel alios procuratorem vel procuratores loco sui et ipsos revocandum quoties sibi visum fuerit expedire, at ad omnia alia et singula quod contra huiusmodi fuerint facienda et quod verus et legitimus procurator potest et debet facere et quod nos facere possemus, si contíngerit nos personaliter interesse. In cuius rei testimonium praesentem cartam fecimus sigilli nostri munimine roboratam. Datum apud grangian nostram de Tamaganos VII kalendas octobris, era Mª CCCª XXXXIª, praesentibus domno Petro Johannis et fratre Michaele et fratre Johanne et fratre Johanne, monachis monasterii supradicti. Et littera perlecta, dictus frater Fernandus dixit quod cum abbas et conventus praedicti essent veri patroni eiusdem ecclesiae de Squadro et non alii, quod petebat humiliter et devote a dicto decano, ipsum quantum poterat exorando nomine abbatis et conventus monasterii supradicti, quatenus dictam ecclesiam, ad praesentationem dictorum abbatis et conventus, dicto Petro Martini conferret et ipsum rectorem institueret in eadem. In continenti, dictus Petrus Martini similiter dixit quod supplicabat dicto decano ut sibi suppradictam ecclesiam, ad praesentationem praedictam confferret cum ipse esset praesentatus per illos qui erant veri patroni ecclesiae supradictae et cum adversarium alium non haberet ad ecclesiam memoratam, seu contra praesentationem suam, nec alii patroni essent quid deberent ad praefatam ecclesiam presentare. Et tunc memoratus decanus, cum paratus fuerit tam monasterio quam clerico predictis fácere quamtum de iure esset faciendum, asignavit ad hoc terminum feriam secundam proximo venientem, praesentibus Johanne Petri, Laurentio Martini et Johanne de Deo, et Petro de Beiro, clerigo.
Post feriam tertiam, prima die octobris mensis qui ut dicti monachus et clericus dicebant quod me dictum notarium habere non potuerant feria secunda proximo preterita, cum ego essem absens a ciuitate, comparuerunt coram dicto decano et quilibet eorum petiit id et prout supra petierunt ab eodem. Et tunc decanus dixit quod cum ipse haberet absentare ad presens a ciuitate, quod asignabat eisdem terminum ad id quod supra diem sabati proximo venientem. Quo termino adueniente, dicti frater Fernandus et Petrus Martini comparuerunt coram dicto decano in ecclesia catedrali Sancti Martini et quilibet eorum a dicto decano petiit id et prout supra petierat, scilicet, quod ipse decanus dictum Petrum Martini in supradicta ecclesia de Squadro instituerat in rectorem ad presentationem abbatis et conuentus predictorum. Et dictus decanus asignauit terminum ad id quod supra tertiam diem post festum beati Luce proximo venientis. Et tunc isti frater Fernandus et Petrus Martini possuerunt pro grauamine terminum prorrogationis pro eo quod, dicta ecclesia uacante, minime prouidebat, Presentibus testibus Laurentio Johannis, auriensi canonico, fratre Petro, priore, et fratre Viuiano, cellerario monasterii supradicti et Petro Johannis, rectore ecclesie Sancti Cipriani da Pena, Johanne Martini, fillo Martini Pelagii de Melendis. Post vero idus octobris, donnus Johannes, abbas monasterii predicti et Frater Fernandus et Petrus Martini predicti comparuerunt coram dicto decano. Et tunc ipse abbas, nomine suo et monasterii prefati, petiit a me memorato decano quod ad presentationen predictam instauerat dictum Petrum Martini rectorem dicte ecclesie de Squadro prout et quomodo per dictum fratrem Fernandum petitum fuerat ab eodem. Similiter Petrus Martini petiit ab ipso decano ut supra petierat. Et tunc dictus decanus, ad presentationem predictam, dictum Petrum Martini per birretum suum in rectorem instituit supradicte. Et de omnibus supradictis dictus abbas petiit a me, notario supradicto, ut sibi conficerem publicum strumentum. Testes: Petrus Roderici, maiordomus episcopi, et Garsias Petri de Temees, canonici auriensi. Johannes Petri stutifer. Petrus Martini de Beyro et Dominicus de Souto, seruientes dicti decani. Et ego Dominicus Martini, notarius predictus, premissis omnibus, interfui et ad instantiam dicti abbatis presens instrumentum in mea presentia scribi feci signum que meum apponi in testimonium premissorum. (Hay un signo con una cruz interior).
Dorso:"Fray Juan abbad presentó a Pedro Martínez, de Marrubio, para la iglesia de Santa Olalla de Esquadro, dada en su granja de Tamagos nono kalendas octubre, era 1341".Otra mano más antigua: "Esquadro. Presentación del beneficio de Esquadro. Era de 1341 por la qual hecha in solidum por el abbad desta cassa, el deán de Orense admitió al presentado y le dio título de rector de la dicha iglesia".

Carpeta 1489. Nº 10                         02-03-1307     Tamaguelos              
Dorso:"Venta.Pero Martínez vende a Domingo Yáñez y a su muger vna casa en Tamaguelos. 1345".
Conusçuda cousa seia a quantos estta carta viren, como eu Pero Martínez, con mía muller Aldora Martínez, ela presente e outorgante, vendemos a uos Domingo Eanes e a uossa muller Tereya López en Tamagelos huma casa de dízemo a Deus, que parte con cassa do moesteyro de Villaça que ora ten Lourenço Eanes e Eluira López, e da outra parte con Domingo Eanes e con Tareyia López. Esta cassa uos vendemos nós con entradas e con saydas e con suas rogaduras a huma parte e a outra por preço nomeado que de uós rezebemos, conuén a saber, XXX e V morauedís de oyto en soldo. Deste preço somos nós moy been pagados, e neúa cousa do preço non ficou por dar. Desde oi este día endeante seia esta cassa uossa e de toda uossa uoz por jur derdade pra façerdes dela toda uossa propia voontade e nós dela quitos. E se algún ou algúa vener, tan bien da nossa parte, como da allea que contra esta nossa uenda e uossa compra quiser passar, quanto demande tanto doble, e aia a nossa maldiçón e a de Deus, e demays a uoz del rey peyte çen morauedís de qual moeda correr en a terra e a carta pela dita uenda sempre ualla. Feyta a carta dous días de março, era de mill e treçentos e XLV annos. Que presentes foron testemoyos rogados e chamados:Johán Çysa, prelado de Villa Mayor, Johán Martiz e Fernán Pérez, moradores en Oymbra e no barreo de Souto, Johán Fernandez e Dominga Pérez, moradores en Tamagelos. E eu Johán Fernández, notario público do vale de Oymbra por dona Violante esta carta fiz e de presente fiz en ela pogui meu signo que tal este. (Hay un signo en forma de cruz gamada). En testemoyo de uerdade.
Pergamino de cantos lisos, con buena conservación y buena letra. Mide 15,50 x 12 cms.

Carpeta 1489. Nº 11                         25-05-1307                             Piñeira
Dorso:"A Pero Diaz de la viña do Fana en Oliuar. Era de 1345. Pineyra".
Conosçuda cousa seya a quantos esta carta viren como nós don Johán, abbad de Monte de Ramo, e o conuento desse meesmo lugar, fazemos foro e carta a uós Pero Díaz e a uossa muller Orraca Pérez e a uós Domingo López e a uossa muller María Johanis e a uós Joachín das Pereyras e a uossa muller Moor Johanis e a uós Roy Lourenço e a primeira muller con quen seedes cassado e a senos fillos ou fillas que ouuerdes destas mulleres sobreditas, da nossa viña da Faua que est no Oliuar, así como a uós ora teedes en jur, por tal pleyto que a lauredes e a paredes ben como se non pereza por ningúa de lauor e que nos diades dela cada anno por nosso moordomo terça de tódalas cousas que Deus ý der e huma quarta de uino a o lagar do uosso quiñón e huma galina e duos paes de senos soldos cada anno. E uós todos sobreditos e os fillos apús uós deédesnos senos días a podar e senos a cauar e senos a rendar cada anno quando uos chaamar o frade de Pineyra. Et quen contra esto passar, peyte C morauedís, os meos al rey et os meos a parte querelosa. Feyta en Monte de Ramo, XXV días de mayo, era de mill e CCC e XLV anos. Testigos: Frey Pero, uistario et Frey Martino de Pineyra, testigos, Frey Johán do Celeyro, testigo. Et eu Frey Johán López que a escriuí.
Pergamino partido por a b c aserrado en su lateral superior.Está bien conservado y con buena letra. Mide 21,50 x 8,50 cms.

Partijas de Pedro López y de su hermano Lope Rodríguez de la heredad de sus padres
Conoszuda cousa seya que Pedru Lopiz partiu con seu irmao Lopo Rodriguiz quanta erdade auían de seu padre e de su madri e ficou a Pedru Lopez a erdade de Saraos e in Baldric in o casar da Pousa e in o casar da Porta et Lopo Rodriguiz in Laza et in Toro et in Baldric dous casares in a uilla de Aler. Feita ysta carta ino mes de mao in era de mill et tricentos et quatro anos. Rei in León et in Castela et in Siuilia don Afonso e in Limia don Martino Alfonsu; meyrino maor en Galiza don Esteuao Fernández; bispo in Horensi don Iohani.Que presentes foron e ouviron: Pedru Castineira, de Laza, don Uiuián, de Teiora, Domingo Pérez Uelasco, Fr. Petru Uaasquiz. Todos istes son testigos. Eu Domingo Johanis,notario que a escriuí et pogi hun meu sinal.
A. Catedral de Orense.Montederramo-C. 59,Nº 956.- Pergaminos.Ferro Couselo, Nº 14.
Pedro Páez vende a Don Gil Abad de Montederramo la heredad de Escuadro
Conozuda cousa sea que eu Pedro Paez de Esquadro por outormao Joham Picón e eu Pedro Pérez, dito Uila Chaa insembla con mia hirmaa Marína Pérez e seu marido Michael Martiz e eu Marina Johanis insembla con meu marido Lopo Payz, por nós e por todas a nosas uozes, de nosas boas uoentades e de noso boo prazer uendemos a uós Eluira Pérez e a todo uossa uoz in perpetuum todo o nosso quiñon que nós auemos in a leyra da Pena do Rio que iaz indo pra Uilar su o sino de San Mamede de Uila Chaa, por preço nomeado que a nós e a uós ben aplougo, conuen a saber(...)
            Ferro Couselo                                                            [outor]gamento de mia muler Sancha Pérez presente et confirmanti, et de meus filus, a uós don Gil, abbady de Montyderramo et a o conuentu disy meesmu lugar, uendo quanta erdade eu ý ey in o monty de Esquadru qui ey di meu patrimonio et di mia conpra de lo Portu da Lata, como party per Portozelus et cun Santa Oala et como uai a a Pena de Loba Gaayra et como vay pela auga afestu de Ualdegua et como parti hoc termino de Esquadru de Santisu. Esta son as prisas qui les uendu: as meas das prisas de Curaes et a mea do Seengu et a prisa dy Teysugeyras enteyras et a mea da decima et a terza et a Dydradela enteyra et todas as outras cousas que myas son en este monty quy eu deuo aauer per dereyto; todo uos uendo por LX et V soldos de quy soo ben pagado. Et sy alguen uier qui uola qeyra contraria, aia yra de Deus et peyte a a uoz del rey L maravedís. Feyta ista carta ino mes daugustu in era de mil e trizentus et V anos, regnante in Leon et in Castela et in Syuilia rey don Afonsu, tenendo Limia don Martino Aler, bispo in Horensy don Johani, maorino maor in Galiza don Istiuao Fr. Qui presentes.....
Archivo Histórico Provincial de Orense. Nº 9.                               Año 1305
Era Mª CCCª et XLIII anos a XVIII dias de mayo. Sepan quantos esta carta virem como eu dona Orraca María Fernández, fila de Fernán Rodriguez Dagiar, con outorgamento de meu marido Alvaro Sanchez Fernández, quito et renuzco a uós dona Teresa Rodríguez, fila que sodes de don Rodrigo Rodríguez, de Caldelas, e a toda vosa voz todalas demandas et todos los direitos que vos eu fazería et eu auía en uos erdamentos de Lopo Rodríguez meu marido que foy, por razón de unas aras que eu nunca uo los demande eu nin outro por min en juiceo nen fora de juiceo. Et eu donna Teresa por esta quitación que nós vós dona Orraca Fernández facedes douvos quinentos marauedís os metas de branquas et os metas de portugaleses, e dous casares derdade en toda vosa vida; un casar en Queixa que chaman de Requeixo et outro casar en a Queigada que yaz su signo de San Vizenzo de Paradela; et auedes de nós dona Orraca Fernández estos casares ja dictos liures et quitos a min ou a quen fiquen signar en nosa voz. Et que contra esto quiser pasar, peyte mill maravedís da moeda noua, a meatade al rey et a meatade a parte querelosa et a carta fique firme en seu tenor et todalas outras queisumes et demandas que entre nós auía ata o día desta carta, todas seian qitas et  perdoadas. Os que foron presentes et son Fernán Vázquez, clérigo,Fernán García,de Vila Chaa,Meen García, Tareisa de Seoane, Lopo Rodríguez,de Paradela, Juan Muñiz de Manzaneda,Fernán Martínez Ochoa  Et eu Fernán Fernández, notario público en terra de Granga foy presente et fiz esta carta a rogo das partes et puge en ela meu signo que e este tal. En testimonio de verdade. - (Hay una rúbrica).
Pergamino partido por ABC
Dorso: Desembargo de una donceraca (?), - 1305. - Nº 9 en A.H.P. Orense
Carpeta 1489. Nº 12.                        20-01-1308
Dorso:"Foro.Frey Juan a Nuño Pérez do Burgo de la viñas de Caspequenino que son so el sino de Santa María Dabeleda. Paga la tercia de todo lo que Dios diere. 1346".
Conoçuda cousa seya a quantos esta carta viren como nós don Frey Johán, abbad de Monte de Ramo, e o conuento desse lugar fazemos foro e carta a uós Domingo Pérez, do Burgo, nosso criado, e a uossa muler María Fernández, das nossa viñas de Cas Pequynino que son suu sino de Santa María Daueleenda, as quaes teuo Aras Páez de noso foro, por tal pleyto que as lauredes e as paredes ben como desfalescan. por ningua de boo paramento e que nos diades delas terça de uiño e de graa, se ý a ouuer, cada anno por nosso moordomo; e aquel que ficar apoys uossa morte en uossa vos dar delas meo. E quen contra esto passar, peyte C morauedís da boa moeda, os meos al rey e os meos a parte querelosa. Feyta en Monte de Ramo, XX días de janeiro, era de mill e CCC e XLVI annos. E a carta vala e estía en rouor.Testigos: Frey Pero, prior, Frey Johán, celareyro, Frey Johán, suprior. Don Johán Eanes, monges. - Frey Johán Sanchez e Frey Johán Fernández e Frey Johán Martis, monges. Et eu Frey Johán López que a escriuí.
Dorso: "Carta de Domingo Pérez de Burgo
Pergamino aserrado por a b c en su lateral superior. En buena conservación y con buena letra.Mide 14 x 12 cms.

Carpeta 1489. Nº 13.                        27-10-1308     Trasmonte
Dorso: "Carta de unas casas a Juan Vidal de Trasmonte. Era de 1346".
Conoçuda cousa seya a quantos esta carta viren como nós don Frey Johán, abbat de Monte de Ramo, e o conuento desse mesmo lugar fazemos foro e carta a uós Johán Vidal, de Trasmonte, das nossas cassa que de nós teuo Johán Fernández vosso padre así como as él teuo, con suas perteenças, por tal pleyto que as moredes por vosso corpo e as paredes ben e seyades nosso vasalo seruente e obediente e que nos diades ende cada anno XX soldos de brancos pola festa de San Martiño e façades seruiço a don abbat quando for a terra. E apús vossa morte fique a uosso fillo Martino, aqueste que agora auedes, e outro fillo ou filla e que cumprean este foro sobredito a o moesteiro ben e en paz. E quen contra esto passar, peyte C morauedís a outra parte. Feyta en Monte de Ramo, XXVI días doutubro, era de mill e CCC e XLVI anos. Testes: Frey Johán, prior. Don Johán Eanes, monges Frey Pero, vistiario, teste. Frey Martiño de Pineyra, teste. E eu Frey Johán López que a escriuí.
Pergamino partido aserrado por ABC en su lateral superior. Buena conservación y buena letra. Mide 18 x 12 cms.

Carpeta 1489. Nº 15.                        04-07-1309      Fernando IV

Sepan quantos esta carta viren, como yo Fernando, rey.....de Jaén, del Algarve...a Dios con la mi vida.....que non vayamos a juiço sinon de aquel juez que el dicho abad e convento quisieren..........mil maravedis de la moneda nueva......Et sobre esto mando al adelantado, al merino que....andar en esta tierra que los amparen e los defiendan e non consientan a nenguno que lles pase contra ello, sinon a ellos e lo que ouiesen me tornaría por ello.........sellada con mio sello en plomo. Dada en Sevilla quatro días de julio, era de mil e trescientos e quarenta e siete años..........Johan de Palencia la fiz escriuir por mandado el rey
Dorso: Letra casi ilegible por haber sido hechas unas anotaciones sobre otras.Estrella de trece puntas terminadas en bolitas a modo de sol con el anagrama IHS en medio.Se lee era de 1347Pergamino muy deteriorado

Carpeta 1489. Nº 16.                        10-05-1310      Portugal          Airola
Dorso: "Portugal. Esta escriptura no habla con la casa, más de queda vnas vinas heredades en Portugal y vna dellas dixen que demarca con otra deste monesterio so signo de Santa María de Ceduras. Era 1348".
Era de mill e tresentos quarenta e oyto anos, dez días de maio. Sepan quantos esta carta viren como Pero Johanes,dito Calado, con outorgamento de mía muller María Díaz que é presente e outorgante, vendo e para e para (sic) sempre firmemente outorgo a uós Domingo Lourenço e a uosa muler Dominga Johanes e a toda uosa uoz para sempre, toda a mía leyra de viña que eu ey en o lugar que deyzen Ayrola que é su syno de Santa María de Çeduras, que parte en fondo con ha vyna de Santa María de Çeduras, encima con outra que foy de María Johanes,de Razada, e de lado con outra que é do moesteiro de Monte de Ramo e con outra de Martín Pérez,de Pena, e de outro cabo parte con ha que foy de Martín Ferreyro. Et esta leyra e esta vyna sobredita assí como está deuysada e demarcada uos uendo con entrada e sayda e con áruores e corereras? e con todo quanto dereyto nós en ela auemos e deuemos de auer por preço nomeado que de uós reçebymos en dineiros foreiros e contados çent e trinta e çinqo marauedís del rey don Fernando que fazen des e seys por tres marauedís, dos quales marauedís me outorgo por ben pagado e por ben entrego. E obligo por min e por todos meus beys ganados e por ganar de vos enparar con esta vençón e con esta carta a todo tempo a dereyto. Quen contra esto quiser passar, peyte por nome de pea C morauedís, os meos a uoz del rey e os outros meos a parte querelosa e esta vençon, esta carta, estya firme e vala para sempre. E que esto sya çerto e non possa vir en dulda, rogey a Johán Çeliras, notario de Macenda por Lourenço Yanes, escriuán do infante don Filipe et seu público notario en o lugar sobredito, que desta vençón nos fecese huma carta, a mays firme que él podese. Testigos que a esto foron presentes e chamados e rogados: Domingo Pérez,de Çima de Vila. Martín Johanes, criado de Johán de Coua... (Siguen otros nombres) Eu Johán Çelleiros, notario ya dito,a esto presente fuy e a rogo das partes sobreditas esta carta con mía mao escriuí e por testymoyo de verdade meu signo ý fiz que é tal. (Hay un signo en forma de cruz interior).
Pergamino de cantos lisos con buena letra y en buena conservación.Mide 20,50 x 13,50 cms.

Carpeta 1489. Nº 17.                        02-11-1310         Tamagos
Conoçuda cousa seia a quantos esta carta viren, como nós don Frey Johán, abbade de Monte de Ramo, e o conuento desse meesmo lugar fazemos foro e carta a uós Martín Uinçente e a uosa muller María Uiuiaes, aquesta con quen ora seedes casado, do noso casar de Queyrugaes que de nós teuo vosso padre don Viçente, con todas suas dereyturas, a montes e a fontes ú quer que as aya e as deua auer, su tal condiçón que o moredes por uossos corpos e o lauredes e o paredes ben como se non perda. por ningúa de boo paramento, e nos diades dél cada anno por nosso moordomo terça do que Deus ý der e eyradiga dereyta. E proueerdes a o moordomo quando for [a] ayra e a o lagar e dardes por dereytura cada anno por la festa de San Martino dous soldos de boa moeda ou a contía delles e huma gallina e XII ouos e duas rigeyfas e façerdes seruiço a don abbade e a os homes dorden de nosso moesteiro quando foren en Queyrugaes. Seerdes nossos uasalos seruentes e obedientes e leaes sen outro senorío. E por estes foros sobreditos teérdeslo uós e uossa muller en todos uossos días. E a passamento de uós anbos fique a un uosso fillo ou filla que seya dambos, o qual uós nomeardes a uossa morte. E faça os foros sobreditos a o moesteiro ben e en paz. Et aynda uos ý damos a leyra que uós nos vendestes, por tal pleyto que nos diades dela terça cada anno. E a passamento de uosso fillo fique o herdamento liure e quito a o moesteiro en paz. E non seendes amo non moordomo aleo sen noso mandado. Et quen contra esto passar, peyte C morauedís, os meos al rey e os meos a parte querelosa. Feyta en Monte de Ramo, dous días de novembro, era de mill e CCC e XLVIII annos. Testes: Don Johán Eanes.  Frey Fernando.  Frey Johán de Santo Adriao. Frey Johán de Baroncelle. Johán André,Dabedes. Et eu Frey Johán López que a escriuí.
Dorso: Letra antigua: "Tamagos".
Pergamino partido por ABC con buena letra y en buena conservación. Mide 14,50 x 17,50 cms.
Carpeta 1489. Nº 18                         20-12-1310                            
Dorso:“Donación en conciencia. María Peláez da al monesterio vn vaçelo con su terreo en término de Quiroga y es do llaman O Refayo. Era 1343”.

Era de mill e CCC e XLVIII anos e XX días de dezembro. Conusçuda cousa seya como eu Martín Peláez, morador en Monte Rey, connosco que un baçelo con seu terreo, término de Quirogaes ú chaman O Refayo o qual baçelo tragía Martín Fernández era en miña a raçon que mo dera o abbade e o conuento de Monte de Ramo que o ouuesse en meus días. E aora por desenbargar ma alma, quítome deste baçelo con seu terreo a Santa María de Monte de Ramo que aya en este moesteiro está raçón e todo o seu dereyto liuremente. Et outorgo que eu nen outro en mia uoz nunca uos este baçelo demande en juyço nen fora de juyço nen enbargue; e se o fezen que non ualla, ca eu manos quito de todo o dereyto que eu ey a este baçelo. Et quen contra esto quiser passar non possa e peyte a uos quanto demandar doblado e a uoz del rey C morauedís. Testigos: (Siguen los nombres). Et eu Martín André, notario jurado póblico del rey en Monte Rey e en Frol de Rey e en Val de Laça que esta carta escriuí e en ela fiz meu signo que tal este. (Hay un signo con cruz interior).
Pergamino de cantos lisos, con buena letra y en buena conservación. Corresponde al año 1310. Tiene al dorso una estrella de 12 puntas con el anagrama IHS en el centro. Mide 14,50 x 15.

Carpeta 1489. Nº 19                         22-12-1310                             Queirugás

Era de mill e tresentos e quarenta e oyto annos e viint e dous días de dezembro. Connosçuda cousa seya como eu Martin Viçente, de Queyrogaes, por min e por toda mia uoz uendo a uos Santa María de Monte de Ramo e a todo uossa uoz por sempre un terreo que yaz hú chaman Fonteelas e yas entre a leyra do Auergo e a de Johán Viçente. Iten, uos uendo outro terreo entre o de Martín Peláez e o de Rodrigo Rodríguez que yas término de Queyrogaes. E estes terreos uos uendo con todas sas entradas e saydas e jures e perteenças que os aya e deua auer de dereyto. E uéndouolo por dézimo a Deus e por preço que de uos rezeby, conuén a sauer, çinqoeenta morauedís de brancos da moeda de do rey don Fernando de oyto en soldo cada morauedí, onde me outorgo por been pagado. E por este preço o ayades uos e toda uossa uoz por sempre. Et outorgo por meus bees de uos enparar com esto que uos uendo a todo tempo de quenquer que uos demande. Et quen contra esto quiser passar, nom possa, e peyte a outra parte quanto demandar doblado e aa uos del rey C morauedís, e a carta ualla pra sempre. Testigos: Pero Pérez, de Santa Oalla, Fernán Moniz, clérigo de Monte Rey, André Yanes, clérigo de Paaços, Fernán Domínguez, carniceyro de Monte Rey, yrmao de Johán Monyz, Frey Johán, frade de Monte de Ramo, procurador de Baronçelle. Et eu Euro Fernández, notario jurado en lugar de Fernán Fernández, notario público del rey en Monte Rey e en Frol de Rey e en Val de Laça, que esta carta em mia presença fiz escriuir e en ela fiz meu signo que tal este. (Hay un signo con una cruz interior).
Pergamino de cantos lisos, con buena letra y en buena conservación. Corresponde al año 1310. Mide 20,50 x 12,50 cms.
Carpeta 1489. Nº 20                         29-08-1311                            
Dorso: “Vende Pero Ortolán vecino de Verín a Martín Pérez todo quanto á eposeya en Monte Rey y en su tierra. Era 1349. Abla con la casa”.
Otra mano:(...)queste Martín Pérez y su muger dexaron azienda a esta casa y estas cartas de venta que ablan con estos binieron a la casa por déla que el dexó a este monesterio y mucha memoria en la doctrina. Fue nouicio en este monesterio y despues fraile en San Francisco de Monte Rey y no se acaba bien de entender”.

Era de mill e CCC e XL e noue anos e XXIX dias dagosto. Coonosçuda cousa seia como eu Pero Bertolameu, de Verín, con mia moller María Rodríguez, por nos e por toda nossa uoz uendemos a uos Martín Peláez, morador en Monte Rey, e a uossa moller Sancha Yanes e a toda uossa uoz pra sempre todo quanto nos auemos en Monte Rey e en seu alfoz a mont e a font assy en Verín e em Queyçaes como allí ú quer que o nos ayamos e deuamos auer de dereyto, assy uiños e cassa e áruores e herdades como todo o al que nos auemos, saluo o lagar. Et todo o al uos uendemos con sas entradas e saidas e jures e perteenças pro ú quier que as ayan e deuan auer de dereyto por preço que de uos reçebemos setesentos morauedís de dineiros nouos port ***** ***** XVI pares por III morauedís onde somos ben pagados. Et outorgamos por nos e por nossos bees de uos anpararmos con esta uenda que uos fazemos a todo tempo. E quenquer que uos demande. Et quen contra esto quiser passar, non possa e peyte a outra quanto demandar doblado e a uoz del rey çen morauedís. Testigos(...) Pero Aluelo, pedreiro(...). Et eu Euro Fernández, notario jurado en lugar de Fernán Fernández, notario público del rey en Monte Rey, que esta carta con mía propia mao escriuí e en ela fiz meu signo que tal este. (Hay un signo con cruz interior).
Pergamino de cantos lisos, con buena letra y en buena conservación. Corresponde al año 1311. Mide 11 x 15 cms.

Carpeta 1490. Nº 1.       Piñeira
Dorso: "Carta de una viña en O Chao de Piñeyra a Pedro Olliueiro. Era de 1349".
Conoszuda coussa seya a quantos esta carta viren como nos don Frey Johán, abbade de Monte de Ramo, e o conuento desse mesmo lugar damos a uós Pero Olliuieiro e a uossa muller Dominga Pérez, aquesta con quen aora seedes casado, e a un fillo ou filla que seya danbos, a nosa viña que yaz a o Chanco (sic) de Pineyra entre la de Domingo Johanes duma parte e da outra, por tal condiçón que a lauredes e a paredes ben e nos diades della cada ano por nosso moordomo terça de uino a o lagar e terça e huma quarta de uino do nosso quiñón e huma galiña e dous paes valentes senos deneiros como foy sempre husso desa fraga e hum día a podar e outro a cauar e outro a rendar quarta de graa que Deus y der e todo esto como de suso este cada ano cada huma persoa como o  teuo. E quen contra esto passar,peyte C marauedís, os meos al rey e os meos a parte querelosa. Feyta en Monte de Ramo XXV días de novembro, era de mill e CCC e XLIX anos. Testigos: Frey Pero, prior. Don Johán Eanes, monges. Johán Parente, enfermeyro. Frey Martino de Pineira. Et eu Frey Johán López que a escriuí.
Pergamino partido por a b c en su lado superior.Buena letra y en buena conservación. Mide 14 x 12,50 cms.

Carpeta 1490. Nº 2.                          Fernando IV              Año 1312

Sabeam quantos esta carta viren como eu Fernán García da Seavra, mayordomo maior do(...)alcayde del rey en as suas alcayderias de Galicia vin a o mosteyro de Monte de Ramo e(...)que fezesen os seus omes que moran en o seu couto yr a meu julgado ou daquel que por min(...)de Caldelas sobre os pleitos que entre eles acaesçesen segundo ý(...os outros de Caldelas(...)don Johán, abbade e o convento sobreditos mostráronme uma carta do noso señor el rey Fernando IV el Emplazado seellada co seu seello de plomo que el rey, por fazer ben e mercee a o abbade e a o convento do dito moesteiro de Monte de Ramo(...)por la vida e por la salut del rey e por la alma del rey don Sancho[IV el Bravo]seu padre, que Deus perdoe, ouvesen merino e juyz en o seu couto de Monte de Ramo que  acresiesen dos que(... facesen justicia en aqueles do couto que a merecesen de este juyz e meirino que...)pass outro ningún defendía a os moradores do dito couto que non fossen a juyço senon daquel juyço que... Et defendía firmemente que ningún non fosse ousado de constrenger os moradores do dito couto a outro juyço senon ante aquel que possessen o dito abbade e convento en o dito seu couto, e a qualquer que[fecese o contrario peitase]mil moravedís da moeda nova a o abbade e ao convento todo o damno que por ende recebeses doblado, e o abbade e o convento sobreditos pedíronme e rogáronme que lles non passasse contra a mercee que lles(...)omes que moran en o seu couto que fossen a o meu jugado e que lles desse sobre elo(...)cada tovessen(...)a carta del rey e por guardar e comprir seu mandato dixo que eles non querían yr nen passaret que os omes do seu couto fossen a juyço ante aquel juyz que a o abbade e a o convento possessen (...) que el rey manda en a sua carta. E desto lles dey esta mia carta seellada con meu seello colgado. Feyta en Monte de Ramo XVIII días de febreiro, era de mil e tresçentos e cinquenta annos.
Pergamino de contorno liso, muy deteriorado, sobre todo en su lateral derecho, completamente quemado. Mide 21 x 24 cms.

Carpeta 1490. Nº 3.

Era de mil e CCC L anos, XX días de maio. Sepan quantos esta carta viren como eu Pero Fernández,de Perrellos, con mía moller......Gonsalves, presente (...)vendemos a uós frey Fernando Eanes, monge de Montederramo huma casa coa sua cortiña que avemos en Perrellos que está enjuntada con as outras cassas de Montederramo en que uós agora morades.A dita cortiña parte dun cabo per o herdamento de Iohan de(...)et ensima entopa en o herdamento que nós auemos acima de(...)a seara dos(...)a leyra de Iohan Peres de Quintela e do outro cabo con o herdamento de Lourenzo Martíz e de Miguel (...)e do outro cabo con hua leira de Pero Miguelez e do outro cabo con[herdamento dos]meus sobriños sobreditos.Et outra leira da seara que parte de o cabo con estos meus sobriños sobreditos contra a leyra de dona Dapa Dasoes et entesta en a de Pero Saluador  de Perellos e vay firir aly hu(...).Perellos e de....Aquela cassa et herdamentos assi como están devisados vos vendemos(...).de vos recibimos, de que somos ben pagados sesenta [maravedís]da moeda que(...)XVI por de(....)Esta casa e herdamento sobreditos uos vendemos por tal condizon que uós o dito Frey Fernando que a teñades en vosa vida hu quer que moredes ou vivades en qualquer estado que seyades ou andedes,que as ayades livremente e facades delas toda uossa voontade sen outro embargamento ningún. Et a voso pasamento fiquen livres e quitas a o conuento de Montederramo. Et anden con a oueenza das esmollas et non con outro Et o que rendiren que o metan en sardiñas e as dean a o convento en o terco de Seutuayesima. E por venta o abbade de Montederramo por sy ou por cabildo xeral ou por visitaçon ou por outro señor ou por outro qualquer ome(...)esta cassa e herdamentos sobreditos.....ou enbargar a vós frey Fernando en vossa vida ou a o conuento apus vossa morte reteemos en nós e pra nós e pra toda nossa voz que fillemos a casa e herdamentos sobreditos sen emplazamento e sen chamamento de ningún por nossa outoridade. Et damos ende a uós frey Fernando en vossa vida ou a o conuento apús vossa morte terza do que Deus y der et polla festa de Seoane Bautista hum carneyro cada ano Et se a dita cassa e herdamentos sobreditos mays valeren ca esta dita vençón dos ditos maravedis,nós volo damos en doaçon por moyto amor e ayuda e por moito ben que do vosso auemos que nollo perdoedes. As quaes cassas e herdamentos yacen su o sino de Santa María de Perrellas. Et qualquer das partes que contra esta carta passar, seya maldito de Deus e peyte a uoz del rey C maravedís da moeda nova,os meos a parte querelosa e os meos a uoz del rey e a carta valla todo seu tempo. Tetigos(...) Johán Rodríguez,escudeyro de galegos,Esteuo Martíz e(....) Montederramo.Et eu Iohan Ruiz,notario en lugar de Vasco Fernandez, notario público del moy noble infante Felipe en Villa de Rey et seu alfoz que a esro preente foy e esta carta escriuí e a rogo de Pero Fernandez e da dita sua moller meu signo ý fiz en testimoyo  de verdade que e tal (Signo del escrivano) .
Pergamino de cantos lisos en buena conservación y regular lectura muy difuminado en los laterales.Mide 22,50 x º16,50

Carpeta 1490. Nº 4                                                             
Dorso:Foro de una viña llamada Nugueiriña en Monte Rey de Fray Juan abad a tercio.Era 1350
Conozuda cousa seya a quantos esta carta viren como nós don frey Johan, abbad de Montederramo e o conuento desse meesmo lugar damos a uós Mateus      Minges, clérigo,perlado de Monte Rey, a nossa vina da Nugeyrina que está entre a de Martín Péres, do Barreo, e a do espital, e fere na carreyra, e en fondo na outra que foy dElvira Estevees; e esta vina uos damos por taes condiçoes que a lauredes de todo lauor que a vina a mester e a tapedes en guysa que non defalessca por mingua de tapadura nen de boo paramento, e nos diades dela cada ano por nosso moordomo terça e eyradiga dereyta do que Deus ý der, e ponerdes a o moordomo de comer como est huuso da terra qando uos for a o lagar; e dárdesnos cada ano por la festa de San Martiño hua boa pixota e ayudardes sempre nós e nosso moesteiro ú uós poderdes e por estas condicones teérdesla uós en toda vossa vida e a uosso passamento ficar a un vosso amigo qual nomeardes, que non seya ome dorden nen fidalgo nen moordomo alleo nen amo et cómprea estas condiçones sobreditas. E se uós Mateus Minges o aquel a quen esta carta leyxardes, estas condiçones vos non comprir, que o moesteiro tome sua viña et faça della sua uoentade. Et quen contra esto passar, peyte C morauedís, os meos al rey e os meos a parte querelosa. Feyta en Montederramo, XX dias de mayo era de mill e CCC e L anos. Testigos: frey Afonso, prior, don Iohan Eanes, frey Fernando, uistiario, Iohan Parente, enfermeyro. Frey Iohan de Baronçelle. Et eu frey Iohan Lopes que a escriuí.
Pergamino partido por ABC en la parte supeior con buena letra y buena conservación. Mide 20,50 x  15 cms

Carpea 1490, Nº 5
Dorso:Venta de particulares.Habla de la Pumareira y de o tallo de Ribeira.Monte Rey
Conozuda cousa seya a todos que eu Pero Peres, da Paaço, ensembra con meu yrmao Martín Peres, ambos fillos de Pero Péres que foy do Paaço, outorgamos e conocemos que(...)foy ben pagado e nós assy llo outorgamos que a agia pra sempre(...)non possamos demandar. E quen contra esta carta passar, peyte oyto marauedís(...)a uoz del rey e a carta sempre valla.Feyta VI días de junio era de mill e CCCL anos(...)Eanes, todos da vila do fondo; Miguel Martiz, do Paaço, frey Iohanes, frade. Eu(....)Pérez, notario jurado en Costa de Sadur, en lugar de Martín Pérez e de Esteuo Martín, notarios del rey en Limia, que esta carta scriuí e meu sinal ý fis que he tal (Signo)
Conozuda cousa seya a todos que eu Pero Eanes, de Bacaredo, ensembra con mía muller Marina Munis, uendemos a uós Iohan Martís, fillo de Marina Gonsaluez. e de Martín Péres o tallo darriba(...)Martín Barragán por(...)marauedis da moeda(da guerra?)de que somos ben pagados(...)eu Martín, Darraballee uendo a uós Iohan Martis, sobredito, hun.(....)derdade aa corredoira hyndo pra Candaira(...)da moeda.....de que soon ben pagado. E obrigámosnos a anpararuos con.....por nós e por todos nossos bonas. E quen  contra esta carta passar, pecte LX marauedis a a uoz del rey e a carta sempre ualla. Feita a carta VI días de juio de mill e CCCL anos. Que presentes foron: Iohan Munis e Iohan Domingues e Martín Eanes, da uilla de fondo  Miguel Martis e frey Iohan, frade. Eu Fernán Péres,notario jurado en Costa de Sadur,en logar de Martín Péres e de Fernan Martís, notarios del rey en Limia, que esta carta scriuí e meu sinal ý fis que he tal. (Hay un signo).
Pergamino de cantosd lisos,buena letra y buena conservación.Mide  17 x 16 cms.

Carpeta 1490, Nº 6               22-07-1312        Piñeira
Dorso:”El infante Don Phelippe,hijo del rey Don Sancho, manda que este monesterio sea amparado en la posesión del lugar de Oliuar,en Piñeira.Era de 1350”
Sabean quantos esta carta viren como en presencia de min Iohan de Rauaal, notario público por Gómez Gonzalo de Caldellas en a terra sobredita de Caldellas e das testimoyas que aquí son escritas, don Iohan Martis, abbad de Montederramo, mostrou e fezo leer por mi notario sobredito unna carta do infante don Filipe escripta en papel e seellada con seu seello, e nas costas da qual o tenor é este:
[De min]infante don Filipe, fijo del moy noble rey don Sancho[IV]e señor de Cabreira e de Ribera e pertigueiro maior en terra de Santiago, a uós Alfonso Lopes de Lemos mio vasallo,salut.Sepades que el abbad e conuento do monesterio de Montederramo me enbiaron decir por frey Fernando Eanes su monge que ellos que tenían oliua que es en término de su grania de Pineyra(...)don Alfonso fijo del Infamte don Fernando tenía terra de Lemos porque nos mandó que se ellos tenían esta lugar en tiempo de don Alfonso que uós que llo desenbarguedes.E non fagades ende al. Dada en[Sayo],XII días de jullio, era de mill e CCC e cinquenta anos. Yo Tello Alfonso la fis escriuir por mandado del Infante,a qual mostrada a o don abbade disso porque era escripta en papel que se danaua e se debía(....).cada que auia mester e por esto rogou a min notario sobredito que lla trasladase en pergameo e lle entregase ende un estrumento co meu sino. Et eu, a rogo de don abbade e de meu oficio trasladey a dita carta ben e fielmente uerbo por uerbo e dille ende este estrumento signado con meu signo en testemoyo de uerdade que é tal. (Hay un signo)
Feyto en Monte de Ramo,XXII días de jullio, era de mill e CCC e L anos. Testimoyas que foron presentes: Vidal Péres, çapateiro, morador en o Burgo,Pero Fernans e Esteuo Martis e Martín Carraio,escudeiros de don abbad
Dorso:Hay una estrella de ocho puntas con elanagrama JHS en medio.Buena letra y buena conservación.Mide 18 x 15 cms.
A Sancho IV le sucedió su hijo Fernando IV y a la muerte de éste en 1310 le sucedió como regente su hermano Felipe

Carpeta 1490. Nº 7                           Cabreiroá             1312
Dorso:”Vende Juan Andrés y su mujere ciertas sheredades en Cabreiroá a Martín Pasqcual.Era 1350”
Era de mill e CCC e cinquenta anos, XX días de jullio. Conoszuda cousa seia como eu Iohan André Dominges con mia muller.....          por nós e por toda nossa uoz uendemos a uós Miguel Palaes, de Monterrey, e a uossa muller García Eanes e a toda uossa uoz pra sempre un terreo en Campo Grande término de Cabreiroá, ú chaman (...) entre o de Domingo(...)e outro de(...) e en fondo fere(...)encima na leyra da iglexa de San Saluador de Cabreyroá a qual leyra foy de dona(. .)madre de Martín Iohan André (...)cada ano a ella(. .)uos uendemos en este lugar a que foy de Fernan Mendez e a que foy de Viuiana Fernans e ençima fere na.. ...e en fondo na carreyra dos liñares. Iten uos uendemos un terreo en Campo Grande entre o de Lois Martís e o que foy de Iohan de Mato e o fondo fere no(. .)e ençima no rigueyro dos Liñares.
Iten uos uendemos outro terreo ú chaman a carreyra uella que iaz entre o que es do espital e da outra parte o que foy de Iohan.. ... que ora trae a iglexa e entesta no nosso. E estas terras uos uendemos con sas entradas e saydas e iures e pertenças pro ú quer que as aia por de dícimo a Deus por preço que de uós reçebimos CLXXX marauedis de(...)  da oyto en(...)cada marauedi onde nos outorgamos por ben pagados e entregamos por nós e por nossos bees gaanados e por gaanar de uos ampararmos con estas uendas a todo tempo de quenquer que uos demande, e quen contra esto quiser passar, non possa e peyte a outra parte quanto demandar doblado e a uoz del rey C marauedis, e a carta sempre valla. Testigos Fernan Moniz  Martin Queicaes, clerigos Miguel Peres da Ponte, Fernan García de Caldellas e outros. Et eu Duran Fernans, notario publico en lugar de Fernan Fernans, notario público del rey en Monterrey,que esta carta en mi presença fis escriuir e nela fis meu signo que tal este (Una cruz como signo notarial).
Anotación:”Estes dexaron hacienda a este monasterio,como parece por otras escrituras y por eso devieron venir acá....”
Pergamino dcede cantos lisos buena letra y buena conservación..Mide 11 x 20 cms.

Carpeta 1490. Nº 8                           Quiruganes                            Abedes
Dorso:Quiroganes.Es una memoria en la qual se parte una heredad que se vendió a este monasterio.Pártela el hijo del que lavendió.Era 1350,Abedes       
Eu Pero Rodrigues,de Queirugaes, estando con todo meu syso e con toda mía memoria vendo o cassar que foy de meu padre Roy Velasquez. que o deu a o abbad e conuento de Montederramo, primeiramente o casario como está con as casas e con o curral e como uay con atestada das casas a cortiña a o rio con suas áruores e a meo do paradeyro do pumar como sal a carreyra que yaz en terra de Iohan Martis e a de Pero Munaes e do erdamento que eu trago de Soueredo a meatade asy daruores como do da leyra detrás la yglesia que yaz entre Os Negros e a de Martín Paes e como fere na regeenga en fondo e ençima no monte e a mea do porto Douale, saluo hun quiñon de sete quines e a leyra de cassar que uay ferir na de Martín Pelaes que fere na carreyra e a mea da do pedrero, saluo de VII quinoes cabe a de Viuian Mendes e cabo a de Iohan Martis e da carreyra da amea agra e yaz cabo a carreyra de Villamaior da leyra de Carualleda que dizen Castelares a meatade asy como yaz co sua uiña e con seu terreo que yaz após da dos Negros e uay ferir no monte indo pra Sancta María e a quarta da uiña de sua carreyra e a meatade da leyra que entesta na de Iohan Martís da leyra douale a meatade e a terça parte da a ueença da uilla que parte con Iohan Martís e con fillos que foron de Martín Paes, saluo de VII quinones e o celeyro da iglexa que está entre os de Iohan Martís.. Testigos que esto viron e oyron Iohan Martís , Fernán Mendes,  Iohan Uicente, Martín Peres, omees de Queyrugaes.E esto foy VI días andados dagosto, era de mill e CCC e L anos-
Pergamino de cantos lisos,buena letra y buena conservación.Mide 29 x 8 cms..




Carpeta 1490, Nº 9                           Pineira
Dorso:”Carta de la trcera parte de una praça de DiegoPérez,de una leyra de saluadur.Era 1351.Pineyra”
Sabean quantos esta carta viren como nos don frey Iohan, abbad de Montederramo e o conuento desse mesmo lugar damos a uós Diego Pérez de Outeyro, de Saluadur, e a María Péres uossa muller esta con quen ora seedes casado e a un fillo ou filla que seia dambos apús uossa morte a          terça da mea de plaça que de nós teuo Iohan Paes e Payo Paes a qual plaça parte por dun cabo como vay a o rio de Trasmonte e ende por la eyra Uella de su San Martiño. E esta terra desta mea plaça uos damos por taes condiçones que a lavredes e a chantedes de vina e a paredes ben, en guysa que non defalesca por mingua de lauor nen de boo paramento, e nos diades dela cada ano por nosso moordomo terça do que Deus ý der, saluo ende figos;e as figueyras que y auuer estaren en lugar hú non tollan uiña nen outros froytos e diades cada ano dous días de seara a nossa granxa de Pineyra e(....)da moeda do rey don Fernando, onde aquela moeda correr, de nosso señor el rey e fazerdes seruiço cumunalmente a don abbat e a o uistiario cada que foren aló a esa terra. E esta plaça chantardes la de uiña ata cinco .primeiros que ueen,e a morte de uós ambos e do fillo ou filla a quen esta carta leyxardes, fique este erdamento liure e quito a o moesteiro en paz con todas suas benfeytorías a o moesteiro de Montederramo. E quen contra esto passar, peyte CC marauedís, os meos al rey e os meos a parte querelosa. Feyta en Montederramo X días de xaneyro, era de mill e CCC e L e I anos. Testigos Frey Afonso, prior  frey Fernando, vistiario  Iohan Parente, enfermeyro Frey Miguel, sucellareyro  Frey Iohan de Santo Adriao Diego Peres do Burgo e Pero Cerreda. Et eu Frey Iohan Lopes que escriui.
Carpeta 1490, Nº 10
Dorso: “Foro de Villa Chaa de 1351”.  Piñeira de Susá
Conosçuda cousa seya como nós don Frey Johán Martiz, abbad de Monte de Ramo e o conuento desse meesmo lugar damos a uós Johán Díaz, dito Romeu de Villa Chaá,e a uosso fillo Johán Romeu, este que aora auedes de Marina Johanis uossa muller, apús uossa morte, o nosso herdamento de Pineyra de Susaa, couuén a saber, aquelo que comprastes de Dominga Martiz,de San Pero,e outro baçelo e leyra que comprastes de Fernán Pérez, fillo que foy de Pero Pérez, de Pineyra, así como os ora teedes, por taes condiçoes que os lauredes e chantedes de uiña hú foren pra chantar e os paredes ben, en guysa que non defalescan por mingua de lauor, nen de boo paramento, e nos diades destos erdamentos do de sú carreyra meo de uiño e do al que Deus ý der e do de sobre carreyra, terça de uiño e do al que Deus ý der, e esto cada ano por nosso moordomo. E fazerdes seruiço a don abbade e a o uestiario cumunalmente cada que foren a essa terra. E dardes cada ano tres días de seara a nossa graña de Pineyra, hun día a rodar e outro a cauar e outro a rendar. E dárdesnos cada ano por San Miguel de uindimia huma galiña e dous paes brancos ualentes senos deneyros leoneses, segundo como est custume dessa nossa fraga. E a morte de uós e do uosso fillo sobredito fique este erdamento liure e quite a o moesteiro en paz con todas sas ben feyturas. E quen contra esto passar,peyte CC morauedís, os meos... Feyta en Monte de Ramo XV días de janeyro, era de mill e CCC e LI anos. Testigos: Frey Afonso, prior, Frey Fernando, vistiario. Johán Parente, enfermeyro. Frey Miguel, sucelareiro. Frey Johán de Santo Adreao.  Diego Pérez,do Burgo,e Pero Cerreda. Et eu Frey Johán López que a escriuí.
Pergamino partido por a b c en su lado superior. Buena conservación, buena letra.. Mide 14,50 x 18,50 cms.

Carpeta 1490, Nº 11
Dorso: “Traslado de preuilegios”
Era de mill e CCC e LI ano e VI días do mes de abril. Sabean quantos esta carta viren, como en presença de mín Johán Martiz, teente lugar de Ruy Vásquez, notario público por el rey e polo infante don Filippe na pobra de San Pero,e en seu alfoz, e das testemoyas que aquí son escritas,estando na Pobra ia dita en conçello apregonado, Frey Fernán Eanes, monge e vestiario de Monte de Ramo, mostrou e leo a Lopo Páez, alcayde da Pobra ia dita,e a [Johan]porteyro que era en lugar de alcayde por Ruy Fernán e a Johán Rodríguez, procurador do conçello da Pobra sobredita,e a Johan Eanes, juyz,e a los outros homes boos que ý estauan do conçello ia dito, hun preuilegio del rey don Fernando de España en que se contiña que el coutaua a o abbade don Sancho e a o couento de Santa María de Monte de Ramo aquellas erdades que lles él dera, conuén a saber, Junqueyra con todas suas dereyturas e San Adriao de Riba de Sil con todas suas dereyturas e San Yoanne da Coua con todas suas perteenças e as erdades de Salzedo que él comprara, con todos seus ayuntamentos, e que non fose algún oussado de fazer en as ditas erdades iniuria nen en as outras posesioes do dito moesteiro. E se algún, assy da sua linage como da estraya, aqueste seu feyto prouase a quebrantar, ouvesse a ira de Deus poderoso e a sana del rey e fose dampnado en o inferno con Judas traidor do nostro Senor e peytase cen libras douro al rey, e quanto ende leuase, que o entregase en quarto dubro a o abbade e a o conuento ia dito ou a sua voz. E aquel seu escrito fique firme pra sempre.
E depoys mostrou logo outro preuilegio del rey don Afonso de León e de Galiza, seellado con seu seello de chombo en seda branca e vermella en que se contiña que este rey don Afonso, fillo que se decía do sobredito rey don Fernando[I], confirmaua por escrito as ditas erdades e coutos que seu padre dera a o moesteiro de Santa María de Monte de Ramo; e porque aquel couto que seu padre dera a o moesteiro ia dito ouuese firmedue pra sempre e porque decía que a cera era coussa fraca e que podrecía, mandaua o preuylegio sobredito da doaçón e dos coutos escriuir de uerbo ad uerbum e seellado con seu seello de chombo, e mandaua que non couueese a algún home quebrantar aquesta sua carta e confirmaçao, nen vir contra ella e aquel que o fecese ouvese a yra de Deus poderoso e a sana del rey, e quanto ende fillase que o peytase dubrado e pollo ousío peytase al rey en pea mill morauedís e a carta ficase en sua firmedue.
E depoys mostrou logo outro traslado dun preuilegio del rey don Afónso, rey de León e de Galliçea, seellado con sino de Juan de Rauaal, notario de Caldellas, e dezía que fora tirado de un preuilegio escrito en purgameo de coyro e seellado con seello collgado de chombo en seda branca e vermella e contíñase en o seello figura de hum león e da outra parte figura de hum home en hum cauallo e huma espada en a mao; en o qual traslado se contiña que el rey don Afonso de León, porque a cera era coussa fraca, mandara notar un estrumento de doaçón que o emperador seu auoo dera a o moesteiro de Monte de Ramo e de como lle coutaua todollos herdamentos dese moesteiro,e que este rey don Afonso os confirmaua e os mandaua escriuir e seellar de seu seello de choubo, que ualesen pra sempre. E no preuilegio que el rey don Afonso confirmaua, mandaua o emperador que podestade ou outro home algún non ousase entrar en os herdamentos do dito moesteiro por raçón de ý mal fazer ou de pinorar. E se en elles entrase,quanto ende fecese que o peytase dubrado a os monges de dito moesteiro e pollo quebrantamento do couto peytase seys mill soldos, os meos al rey e os meos a o dito moesteiro. E o dito rey don Afonso confirmaua a carta sobredita e mandaua que home non a britase nen veese

No hay comentarios:

Publicar un comentario